ماه رمضان در استان كردستان و حال و هواي معنوي آن

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش ايرنا، به گفته سالخوردگان منطقه تلاش براي هرچه باشكوه تر كردن ماه رمضان در تمامي نقاط روستايي و شهري كردستان يكي از دغدغه هاي فعالان ديني و فرهنگي منطقه بوده است كه براي اين مهم قبل از ماه رمضان در استان كردستان روحانيون براي گفتن احكام و آداب ماه رمضان به روستاها اعزام مي شدند كه در زبان محلي به آنها ملا جشني مي گويند. برنامه هاي ماه رمضان در كردستان در بخش اعتقادي برگرفته از آيين دين مبين اسلام در فقه امام شافعي و در بخش فرهنگي نيز برگرفته از آداب و رسوم ايرانيان اين منطقه است كه البته بخش فرهنگي در گذشته پررونق تر بوده اما در عصر حاضر بر اثر تغيير و تحولات زندگي و پيشرفت فناوري ارتباطات و به طور كلي تغييراتي كه در زندگي مردم به وجود آمده در بخش فرهنگي آداب و رسوم گذشته تغييراتي كرده اما همچنان مورد احترام مردم است ، اما بخش برنامه هاي اعتقادي و ديني همچنان با رونق بيشتري در بين مردم ادامه دارد. غبار روبي مساجد و خانه تكاني منازل، تهيه مايحتاج روزانه اين ماه، مراسم آشتي كنان قبل از رمضان كه اگر بين افراد كدورت و يا نزاعي باشد سعي مي كنند آنها را آشتي بدهند تا آمادگي عبادت در اين ماه را بيشتر داشته باشند نخستين برنامه هاي استقبال از ماه رمضان در منطقه كردستان است. ضرب المثل هاي كردي بسياري درباره آشتي كردن وجود دارد: مثلرك و كينه تاريژينه يعني كينه به دل گرفتن زندگي را تلخ مي كند و هنگامي كه دو نفر را آشتي مي دهند مي گويند: بر سينه بي كينه محمد صلوات كه اين جمله به حقيقتا همه كدورتها را از بين مي برد. استهلال يا رويت ماه به عنوان يكي ديگر از سنت هاي اين ماه يعني به اولين كسي ماه را رؤيت كند و شهادت بدهد جايزه مي دهند از قديم وجود داشته است. در قديم رسم براين بوده كه سه نفر قرآن را مي آوردند و جلوي حاكم يا قاضي شرع مي گذاشتند و يك خنجر روي آن قرار مي دادند به نشانه اينكه اگر ما دروغ گفتيم با آن خنجر سينه ما را پاره كنند و به اين صورت شهادت بر روءيت هلال ماه نو مي دادند، اما امروزه اعلام اين امر از سوي رسانه هاي جمعي صورت مي پذيرد. يكي ديگر از آداب رسوم بخش فرهنگي مردم كردنشين، سحر و سحري خوردن و بيدار كردن همسايگان است. از ديگر مراسم اين ماه، موسيقي رمضان است كه در ايام سحري در خيابانها و كوچه هاي منطقه به گوش مي خورد، يكي از موسيقي هاي رمضاني شب خواني يا سحر خواني است كه در اصطلاح محلي به آن هلا گفتن مي گويند كه با آن همسايه و مردم را بيدار مي كنند. در بين موسيقي و آواهاي ويژه رمضان از همه معروف تر، آواز مرحبا و الوداع است. آواز مرحبا به معني خيرمقدم گفتن به ماه مبارك رمضان است كه از روز اول تا پانزدهم رمضان در نمازها ، ادعيه، شب خواني و نمازهاي خود مي خوانند مانند: مرحبا مرحبا يا شهرالرمضان مرحبا مرحبا يا شهر الخير و البركتي و الاحسان مرحبا مرحبا يا شهر التسبيح و التلاوت القرآن و از پانزدهم تا آخر ما رمضان الوداع را مي خوانند يعني به جاي مرحبا، الوداع مي گويند. از ديگر مراسم اين ماه بازي و سرگرمي است كه با وجود وسايل ارتباط جمعي فراوان اين بازي ها فراموش شده اند. مردم كردنشين غذاها و نان هاي محلي زيادي در اين ماه طبخ مي كنند كهاز جمله ان مي توان مآودو، كاروان ناشي،كولوره چوره، برساق،داندوگ، كاردي بتورش را نام برد. مراسم دادان افطاري به همسايگان و فاميل يكي ديگر از برنامه هاي مردم كردستان است كه در حال حاضر نيز با شوق و ذوق بيشتري صورت مي پذيرد. البته بخش عقيدتي ماه مبارك رمضان در نزد مردم اهل سنت كردستان خيلي مهم است، يكي از مراسم اين ماه كه اهميت خاصي دارد ختم قران است و هديه دادن ثواب آن براي شادي روح اموات و به قصد عبادت و تقرب به خدا است. دومين آن نماز تراويح است، تراويح نمازي است كه پس از نماز مغرب و عشاء به جماعت اقامه مي شود كه 20 ركعت است. تراويح جمع ترويح است و به معني يك استراحت كوتاه است يعني بعد از هر چهار ركعت يك استراحت كوتاهي انجام مي دهند و بعد از آن بلند مي شوند با ذكر نام يكي از عشره مبشره صلوات مي فرستند و براي اقامه نماز بعدي مهيا مي شوند. بعد از نماز تراويح، نماز وتر كه يك نماز سه ركعتي است به جماعت مي خوانند و به جاي ذكر عشره مبشره، نام سبتين را مي گويند يعني بر امام حسن و امام حسين صلوات مي فرستند. البته بين دو نماز تراويح و وتر مراسم دعا خواني، مولودي، پرسش و پاسخ مذهبي وجود دارد. سومين مراسم اين ماه بعد از نماز تراويح و وتر، مراسم اعتكاف است كه در دهه آخر ماه رمضان و مصادف با ليالي قدر در مساجد برگزار مي شود. چهارم، ختم چهل حديث است يعني چهل حديث از احاديث نبوي را در ماه رمضان حفظ مي كند و در پايان به برگزيدگان جوايزي اهدا مي شود. در كردستان ليالي قدر را نوزدهم، بيست و يكم، بيست و سوم و بيست وهفتم مي دانند كه براي بهره مندي از بركات اين شب ها تمامي 10 شب آخر رمضان را در مساجد و تكايا تا صبح بيدارند و به تلاوت قرآن و شب زنده داري و برگزاري مراسم مذهبي مي پردازند. مراسم شب قدر از دهه آخر ماه رمضان شروع مي شود، البته در بعضي از مناطق كرد نشين از نوزدهم شروع مي شود كه تمام سعي خود را براي با شكوه برگزار كردن آن مي كنند، مراسم اعتكاف، جشن نزول قرآن، رعايت مراسم مذهبي، نذر و نذورات و پرداخت فطريه از ديگر مراسم هاي ماه رمضان است. آخرين مراسمي كه در اين ماه انجام مي شود،جشن نزول قرآن است، آن هم در دهه آخر ماه با شكوه خواصي برگزار مي شود و مولودي خواني و قصيده برديه خواني هم درجاي خود از اهميت خاصي برخوردار است. در باور مردم منطقه كردستان عيد قربان بعنوان عيد بزرگ و عيد رمضان بعنوان عيد كوچك دو عيد مهم و بر تر از همه اعياد سال است كه برنامه هاي منحصر به فردي دارند. 7354/533

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 943]