واضح آرشیو وب فارسی:فارس: سمينار اجتهاد در فقه اسلامي در آفريقاي جنوبي برگزار شد
خبرگزاري فارس: سمينار يك روزه "اجتهاد در فقه اسلامي" كه در يكي از دانشگاههاي شهر پرتورياي آفريقاي جنوبي 26 خردادماه برگزار شد، به بررسي نقش اجتهادي امام خميني(ره) در پيروزي انقلاب اسلامي ايران و نيز اهميت اجتهاد در تدوين قوانين مدرن اختصاص داشت.
به گزارش خبرگزاري فارس، به نقل از روابط عمومي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، در اين سمينار كه با حضور بيش از 300 نفر از اساتيد دانشگاهي، علماي اسلامي، پژوهشگران علوم سياسي و ديني، انديشمندان و علاقهمندان به انقلاب اسلامي ايران از شهرهاي مختلف آفريقاي جنوبي برگزارشد،مقالات متعددي در زمينه اهميت اجتهاد در تنظيم قوانين اسلامي در مقاطع مختلف تاريخي و با توجه به شرايط اجتماعي، اقتصادي و سياسي جوامع اسلامي، ارايه شده است.
در اين سمينار"شيخ حسين ملا" از علماي بومي افريقاي جنوبي ضمن اشاره به اهداف اين سمينارگفت: سمينار اجتهاد در فقه اسلام از اهميت والائي برخوردار بوده ولي متاسفانه توجه چنداني بدان نشده است و نمايندگي فرهنگي سفارت جمهوري اسلامي ايران با درك اين موضوع و جهت آگاهي بخشي در ميان قشرهاي مختلف اسلامي اين موضوع را مطرح نمود و مورد استقبال اساتيد و علماي اسلامي قرار گرفت كه از برخي از مقالات در اين زمينه بهره مند خواهيم شد.
اولين سخنران اين سمينار حجه الاسلام والمسلمين دكتر" سيدحسن وحدتي شبيري" از دانشگاه قم با تاكيد بر اهميت اجتهاد در فقه اماميه ، آن را همواره باز معرفي كرده و سبب پويائي فقه جعفري برشمرد .
وي برخورد علما و فقها را در طول تاريخ در رابطه با اجتهاد متفاوت برشمرد و گفت : بعد از انقلاب اسلامي ايران كه يك نوع تحول اقتصادي ، اجتماعي و سياسي را در دنيا شاهد بوديم، ضرورت توجه به اجتهاد در دنياي اسلامي بيش از پيش خود را نشان داد و امام خميني (ره) با توسل به اجتهاد با اين تحولات برخورد نمودند و بسياري از مشكلات را با اجتهاد رفع كردند.
" شهيد متي" از اساتيد دانشگاه كيپ تاون و از مديران پروژه آثار خطي تيمبوكتو در غرب افريقا ضمن ارج نهادن به خدمات حضرت امام خميني (ره) در بيدار سازي جهان اسلام ، در خصوص نقش اجتهاد در علوم سياسي معاصر و تاريخ اسلام گفت: اجتهاد فعاليت طبيعي و ضرورت جامعه مسلمانان پس از ارتحال پيامبر اسلامي است، تا پيام وحي زنده باشد و ارتباطش با جوامع معاصر و مدرن قطع نشود.
اين استاد دانشگاه در بخشي از سخنانش انقلاب اسلامي ايران را ثمره صدها سال اجتهاد علمي و ايثار دانست كه به رهبري امام خميني (ره) مجتهد عاليقدر انقلابي به پيروزي رسيد.
"ياسين محمد"در سخنان خود به تعدادي از فقها و فلاسفه اسلامي از جمله راغب اصفهاني و الغزالي و غيره اشاره نمود كه در باب اجتهاد قلم فرسائي نموده و آنرا تبيين نموده اند و با توسل به ديدگاههاي آنها ، اجتهاد را نه تنها در فقه اسلامي بلكه در ساير علوم عقلي و علوم اجتماعي نيز حائز اهميت دانست .
سپس نماز جماعت با امامت حجةالاسلام والمسلمين" آفتاب حيدر رضور" نماينده مجمع جهاني اهل البيت (ع) برگزار شد.
دور دوم سمينار پروفسور" ابوالفضل محسن ابراهيم" از اساتيد دانشگاه كوازولو ناتال اجتهاد را ظرفيتي براي يافتن راه حلهاي مناسب در موارد عدم وجود متن قرآني و سنت پيامبر در آن مورد ناميد كه امروزه در علوم پزشكي به شدت به آن نيازمنديم .چالشهائي كه در اين علم وجود دارد با توسل به فقه قديم قابل حل نمي باشند و فقهاي ما ناچارند با توسل به اجتهاد، خدمت متناسب با زمان را به بشريت بنمايند و راهكار مناسبي را براي اين امور ارائه نمايند.
وي از اجتهاد به عنوان منابع دست دوم ياد كرد كه بعد از قرآن و سنت معتبر بوده و متشكل از اجماع و قياس است و در اجتهاد اهل سنت از آنها استفاده مي شود.
"ابوالفضل محسن ابراهيم" گفت:در دنياي تشيع از اجتهاد به نحو مطلوبي استفاده مي شود و در بين فقهاي اهل سنت هم از اجتهاد به نوعي از طريق صدور فتوي استفاده شده است كه ضرورت استفاده و بهره مندي از آن با توجه به ضرورت زماني بيشتر از گذشته است و امروزه اگر اجتهاد مورد استفاده قرار نگيرد حتي در صدور احكام حرمت، حليت، مباح و استحباب نيز مشكل پيدا ميكنيم.
" آفتاب حيدر رضوي" رئيس مؤسسه اهل البيت افريقاي جنوبي در زمينه نقش اجتهاد در حل موضوعات مربوط به حقوق بشر، به ويژه حقوق جنسيتها و اقليتها سخنراني كرده و گفت :مباحث جنسيتي در فقه اسلام قدمت زيادي دارد و هنوز در برخي از موارد از جمله برابري حقوق مردان و زنان در ارث ، در رهبري ، در شهادت و غيره اختلاف نظرهائي وجود دارد كه در اين زمينه اجتهاد راهگشاي برخي از اين معضلات بوده است.با استفاده از اجتهاد برخي از فقهاي معاصر راي به برابري ديه زن و مرد داده اند و در استدلالهاي خود عقلانيت را در كنار برخي از آيات قرآني و نيز مصلحت جامعه اسلامي بيان كرده اند .
"آفتاب حيدر" در بخش ديگري از سخنانش با اشاره به نقش اجتهادي امام خميني (ره) در ايجاد و پيروزي انقلاب اسلامي ايران گفت:مصلحت نظام و اهميت زمان و مكان در اجتهاد، از جمله مهمترين مقولاتي هستند كه امام خميني (ره) به جوامع مدرن اسلامي ارايه كرده است و برخي از فتاواي مهم و تاريخي را در زمينه هاي مختلف ارائه كرد كه در واقع نشانگر تحول در فقه اسلامي و به روز بودن آن مي باشد.
پروفسور"نظيم غلام" استاد دانشگاه افريقاي جنوبي (يونيسا ) اجتهاد را در قرن بيست و يكم يك ضرورت ديني ناميد كه بعد از 1400 سال كه از عمر اسلام مي گذرد بايد به نحو مطلوبي از آن بهره مند بشويم چراكه ارزشهاي غربي نمي توانند به جاي ارزشهاي اسلامي بنشينند و ما براي ارائه الگوهاي حقوقي در جهان غربي نيازمند يكسري از احكام مسدل در مباحث حقوقي و ديني هستيم كه بتواند به نيازماي جامعه امروزي پاسخگو باشد.
"ابراهيمي اصل" سفير ايران در افريقاي جنوبي هم با ياد و خاطره حضرت امام خميني (ره) در خصوص موضوع سمينار و ومقالات ارائه شده ضمن تشكر از شركت كنندگان گفت: اگرچه ذكر نظريات علماي بزرگي همچون آيت الله راغب اصفهاني در باب اجتهاد مهم است ولي اهميت اجتهاد فقط در تطبيق مسائل با قرآن و احاديث و روايات نيست بلكه مجتهد با بهره گيري از علم و دانش و تجربه و شناحت دقيق زمان و مكان و آينده نگري چند صد ساله در چارچوب قرآن و احاديث و روايات محكم و صحيح بايستي راه را براي نسلهاي فعلي و آتي نشان دهد.
سفير ايران از امام خميني (ره) به عنوان يك الگوي واقعي در همه ابعاد انقلابي نام برد و گفت: بزرگترين ويژگي امام اين بود كه هدف ايشان معماري جامعه ايدهآل اسلامي بود و تمامي تصميمات ايشان بر اين مبنا اتخاذ شده است.
سردبير مجله كرسنت اينترنشنال با طرح سوالي يادآور شد كه من به عنوان يك سني مي توانم اعلام كنم كه عدم وجود رهبري در دنياي سني موجب عدم رونق در آن شده است ولي در دنياي شيعي وجود رهبري در آن موجب عزت آنها شده و استفاده از بحث اجتهاد نيز به مراتب بيشتر از ساير مذاهب بوده است .
پورمرجان رايزن فرهنگي ايران هم در پايان اين سمينار با اشاره به اينكه دنيائي كه ما در آن بسر مي بريم با دنياي چند صد سال پيش متفات بوده و نيازهاي خاص خود را دارد بنابر اين فهم اسلام نيز با فهم مردم آن دوران متفاوت است و لذا علماي اسلامي با توسل به اجتهاد و با تعقل بيشتر بايستي نيازهاي جامعه اسلامي را درك و احكام مورد نياز را استنباط نموده و عرضه كنند .
وي افزود: موضوعات احكام در طي زمان ممكن است دستخوش تغييرات شوند و با اين تغييرات احكام آنها نيز تغيير پيدا كند مثل شطرنج كه دهها سال پيش تنها به عنوان آلت قمار استفاده مي شد كه حرام بود ولي امروزه به عنوان وسيله ورزشي از آن استفاده مي شود و لذا در اينصورت حضرت امام خميني با توسل به اجتهاد حكم حليت را بر آن جاري ساخت. بنابر اين استفاده از اجتهاد بر پويائي فقه مي افزايد و آنرا از حالت جمود خارج مي سازد چرا كه ما معتقديم اسلام براي همه اعصار بوده و براي همه نيازهاي بشريت پاسخهاي لازم را دارد و اين امر بدون اجتهاد و بدون داشتن فقه پويا ميسر نيست .
در پايان اين سمينار سفير ايران در پرتوريا هدايائي را كه به صورت يك بسته فرهنگي توسط رايزني فرهنگي ايران تهيه شده بود را به سخنرانان اهداء كرد.
انتهاي پيام/ش
سه شنبه 28 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 237]