بررسي شخصيت‌شناسي انسان از ديدگاه قرآن در آخرين شماره ماه‌نامه «طوبي»

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: بررسي شخصيت‌شناسي انسان از ديدگاه قرآن در آخرين شماره ماه‌نامه «طوبي»
گروه انديشه: مقاله «شخصيت‌شناسي انسان از ديدگاه قرآن»، توسط «سوده سادات‌تقوي» نوشته شده و در آخرين شماره از ماه‌نامه اخلاق و تربيت «طوبي» (شماره 27) منتشر شده است.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا)، بنا بر آيات قرآن كريم، انسان موجودي است دو بعدي، از يك سو ريشه در خاك دارد كه همان جنبه مادي اوست و از سوي ديگر رو به بارگاه اعلي و ربوبي دارد كه جنبه باطني يا بعد معنوي انسان يا به بيان ديگر بعد ملكوتي آدمي است. ميان اين دو جنبه انساني همواره كشمكش وجود دارد.

از نگاه قرآن، رياكاري و خودنمايي، نيرنگ، آز و ديگر مفاسد اخلاقي ناشي از فساد ملكوت انسان است. راستي و درستي، فداكاري، قرب به خدا و و ديگر فضيلت‌هاي اخلاقي روح، نشانه پاكيزگي، بزرگي، عزت نفس و سلامت ملكوت انسان است. از منظر قرآن اعمال و رفتار انسان بر اساس بعد ملكوتي وي ارزيابي مي‌شود، نه بعد ظاهري او و در قيامت هم آدمي بر اساس بعد ملكوتي خود محشور مي‌شوند، نه بعد ظاهري.

نگارنده اين مقاله عقل و انديشه، دل و قلب و اختيار را عوامل سازنده شخصيت و هويت انسان معرفي مي‌كند و در اين باره مي‌گويد: انسان موجوي است آميخته از عقل و عاطفه يا عشق و انديشه كه هر دو در ساختن شخصيت او نقش مهم و به سزايي دارند. قرآن كريم در كنار عقل، به دل كه كانون عواطف آدمي است، توجه دارد.

انسان موجودي صاحب اختيار است و مجموعه كارهايي كه از وي سر مي‌‌زند، به اختيار و اراده وي صورت مي‌گيرد. به دليل وجود همين اختيار، در بسياري از موارد كه مرتكب اشتباه مي‌شود، پشيمان مي‌شود. بي‌شك اگر آدمي به انجام عملي مجبور شود، ديگر لزومي ندارد كه احساس پشيماني كند.

سادات‌تقوي در بخش ديگري از اين مقاله مي‌نويسد: از نگاه قرآن كريم در طبيعت انسان ويژگي‌هاي مثبتي است كه مي‌تواند او را تا آستان خداوند راهنمايي كند. برخي از آن‌ها عبارتند از: خود‌آگاهي، گرايش به خداجويي و خداپرستي، استعداد كمال و تعالي‌جويي.

اين محقق در بخش هشدار قرآن كريم به جنبه‌هاي منفي شخصيت انسان مي‌گويد: قرآن كريم در كنار يادآوري به جنبه‌هاي مثبت طبيعت و شخصيت او، وي را به جنبه‌هاي منفي طبيعتش نيز هشدار داده و از وي خواسته كه مراقب فعال شدن اين بخش از وجود خويش باشد. برخي از آن جنبه‌ها عبارتند از: ميل به آزادي در خواهش‌هاي نفساني، انسان موجودي مجادله‌گر، انسان موجودي ضعيف و در رنج، نااميدي و ناسپاسي انسان.

ماه‌نامه اخلاق و تربيت «طوبي» به صاحب‌امتيازي مركز پژوهش‌هاي اسلامي صدا و سيما و به كوشش «سيد‌محمود طاهري» منتشر شده است و به بهاي 14000 ريال در اختيار علاقه‌مندان قرار گرفته است. در اين شماره كه ويژه خرداد 87 است به موضوعاتي مانند خودشكوفايي روحي و عوامل آن، حقوق كودك در اسلام، اخلاق سياسي و ... پرداخته شده است.
سه شنبه 28 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 275]