كرنش بي قيد و شرط؛ سلاحي كارآمد براي غول رسانه اي

واضح آرشیو وب فارسی:قدس: كرنش بي قيد و شرط؛ سلاحي كارآمد براي غول رسانه اي
جورج مونيبورت / گاردين ترجمه: سحر عرفانيان اگر مي خواهيد تنها بخشي ازقدرت روبرت مرداك را در ذهن تصور كنيد، كافي است نگاه انتقادي «براوس داور » را در كتاب »«ماجراهاي روبرت در چين » مرور كنيد . كتاب «داور»، معاون مرداك در چين كه در فوريه منتشر شد؛ بررسي تامل بر انگيزي از قدرت مردي است كه نمي تواند به خود بقبولاند هر كس اراده كند مي تواند در مقابل قدرت مالي وي عرض اندام كند. (1) «داور» در اين كتاب توضيح مي دهد كه نفوذ مرداك در چين با دو استراتژي توام با خطا همراه بوده است؛ نخست صرف هزينه خيره كننده 525 ميليون دلاري براي سرمايه گذاري كلان درشبكه تلويزيوني Star TV؛ شبكه ضعيف ماهواره اي مستقردر هنگ كنگ و دوم نطقي كه وي در سپتامبر 1993 و پس ازخريد چند مؤسسه بازرگاني ايراد كرد؛ نطقي كه به زعم وي نه آن را از روي دقت نوشته بود و نه هوشيارانه آن را قرائت نمود. مرداك در اين نطق ابراز داشت: «ارتباطات نوين از راه دور، تهديد آشكاري را براي رژيمهاي ديكتاتوري در هر نقطه جهان ايجاد كرده است. پخش برنامه هاي ماهواره اي، امكان ارايه اخبار فقر و گرسنگي را در بسياري از جوامع بسته با پس زدن شبكه هاي كنترل شده دولتي ميسر ساخته است.» شايد با شنيدن همين سخنان بود كه رهبران چين از كوره در رفتند. لي پينگ؛ نخست وزير،عجولانه دستور توقيف ديش هاي ماهواره اي در اين كشور را صادر كرد و از آن پس بود كه مرداك قدرت گذشته اش را از دست داد و مجبور شد ده سال پس از آن را دست به عصا حركت كند. چرا كه درفرآيند معاملات تجاري، اين سرمايه داران بزرگ بودند كه حاميان قدرتمند دولت كمونيستي چين به شمار مي رفتند . در طي 6 ماه توقيف لي پينگ، مرداك سطح بي بي سي را از راديو تلويزيونstar چين كاهش داد، علاوه بر اين وب سايتي را براي تبليغات سياسي رژيم چين در روزنامهDaily People"sتدارك ديد . علاوه بر اين «هارپر كولين»؛ مؤسسه انتشاراتي مرداك بخشي از دارايي اش را صرف انتشار بيوگرافي كسل كننده اي از دنگ شيائو پينگ- عالي ترين مقام چين- كرد كه توسط دختر دنگ به رشته تحرير در آمده بود. در 1997 مرداك با اينكه قبلاً زيانهاي خرابكاري قبلي اش را طي 4 سال قبل از آن آزموده بود، نطق ديگري را ايراد كرد. وي در اين نطق گفت: «چين بازاري متفاوت، با جامعه و ارزشهاي اخلاقي است كه شركتهاي غربي بايد با آن كنار بيايند.» داور مي گويد پس از اين سخنراني عده اي متملق به وي گفته اند كه هر مقام رسمي چين يك كپي از اين نطق را دريافت كرده است. اين سخنراني با همه حرف و حديثهاي آن برگزار شد، اما ديشهاي ماهواره اي همچنان در توقيف ماندند. بنابر اين، او اين بار حتي بيش از گذشته دست به عصا راه مي رفت. اين در حالي است كه در همان حال پسرش جيمز ادعا مي كرد رسانه هاي غربي با تاكيد بيش از اندازه برموضوعاتي جنجال برانگيزهمچون حقوق بشر، تصويري منفي و كاذب از چين را در اذهان نقاشي كرده اند. (2) بدنامي بيشتر براي مرداك زماني شكل گرفت كه وي به شركت انتشاراتي اش؛ «هارپر كولين » دستور عدم انتشار كتاب «كريستوفرپتن »، فرماندار سابق هنگ كنگ را كه در آن مسؤولان چيني را به باد انتقاد گرفته بود، صادر كرد. «داور» در اين كتاب فاش مي كند مرداك مجبور شده بود خودش مستقيماً وارد گود شود و مداخله كند (او به ناشرانش دستور داد كتاب را خمير و نابود كنند) چون قاعده معمولش كنترل و سانسور بود. مرداك بندرت مبادرت به صدور دستورالعمل يا بخشنامه به معاونان بالاي اجرايي يا ويراستاران مي كرد. در عوض، انتظار نوعي تسليم بي چون و چرا را از سوي آنها داشت. در چنين شرايطي، افراد نيز ديگر نيازي به آموختن آنچه بايد انجام مي دادند نداشتند و هر فرد به تنهايي مي دانست در اين چرخه چه وظيفه اي بر دوش او سنگيني مي كند. «داور» همچنين اثبات مي كند كه رهبران چين هيچ گاه چيزي از كتاب كريس پتن نپرسيدند؛ آنها حتي نمي دانستند كه ديگر آن كتاب وجود خارجي ندارد و مرداك آن را نابود كرده است. اما در عين حال، واقعيت آن است كه استراتژي مرداك در چين شكست خورد و او از اين نكته متعجب بود كه نمي توانست اين استراتژي را تكرار كند. او «براي نخستين بار در طي دوره اخير زندگي اش با سازماني قدرتمندتر و مصمم تر از خودش مواجه شده و اينك مجبور بود با از دست دادن حداقل يك بيليون دلار، از اين كشورعقب نشيني كند. ناشر انگليسي داور به من گفت: گمان مي كنم روايت واقعه مرداك، فرجام طبيعي اين سريال بود. ما با نويسنده زبده اي سروكار داشتيم كه آماده رسيدن به اين نقطه بود. ما قرارداد خود با او را فسخ كرديم، چون نمي توانستيم به تقاضاي بيش از اندازه بازار پاسخ دهيم. اين كتاب در اكونوميست و فايننشال تايمز بازبيني شد، اما نه اين و نه آن ونه هيچ روزنامه انگليسي ديگر تحت تأثير گوينده آن قرار نگرفتند. همان گونه كه من بعيد مي دانم كتاب تنها توسط يكي از مؤسسات نشر وابسته به مرداك مورد بازبيني قرار گرفته باشد.(3) عنوان ويراستار ديگر كمپاني خبري مرداك، نشريه «نگاهي به اقتصاد خاور دور» بود كه ماموريت داشت كتاب «داور » را مورد بازبيني قرار دهد و قرار بود بخشهاي تحريك كننده و نيشدار آن را بردارد. (4) اما مقالات ديگر چه بود ؟ چرا آنها بايد رضايت خاطر مرداك را فراهم مي كردند؟ براوس داور به من مي گويد كافي است واكنش رسانه هاي انگليسي را به اين كتاب بينيد، آن وقت شما و هر كس ديگري مي تواند بفهمد چرا احترام عده اي از چيني ها به مرداك تا اين حد عجيب است . يك امپراتور كه ترس را در درون پيروان خودش القا مي كند، نيازي به بالا بردن دستهايش و استفاده از اهرم زور در برابر آنها ندارد(5)، او مي تواند به سلطه اين چنيني خود ادامه دهد. علاوه بر اين، من گمان مي كنم طرفداري متعصبانه اي در قبال بازبيني بخشهايي از اين كتاب نيز وجود داشته است. وقتي من در كشورهاي دوردست كار مي كردم، كتابهايم درباره رنج مردمان گمنامي بود از روي فراغت مورد بررسي قرار مي گرفتند؛ اما وقتي به وطن خويش بازگشتم و كتاب «اسير دولت» را نوشتم، شركت انگليسي Takeove آن را نپذيرفت. بدين سان، براي ناشري كه چنين ترسي را القا مي كند، گاهي هم داستان داور را مي توان گامي به عقب و به سوي پرتگاه دانست؛ او مي بيند كه شركت انتشاراتي مرداك هيچ گاه متعهد پوشش مطلوب دولت چين نمي شد و تنها ادعا مي كرد «بي طرف»، منصف و متعادل است. داور اين ضوابط را ارزشمند قلمداد مي كند. با وجود اين، دليل استفاده آنها از چنين شيوه اي را جلب رفتار موافق مي داند. اظهارات Wang Yukui سخنگوي مرداك تأمل برانگيز است، آنجا كه مي گويد: «ما نمي توانيم در چين برنامه هايي را كه تهاجمي هستند، پياده كنيم. اگر شما اين را خود سانسوري مي دانيد، پس ما همواره به خودسانسوري متوسل مي شويم»(6) او درتبيين اين موضوع كه «مرداك خيلي به ندرت بخشنامه و يا دستورالعمل صادر مي كرد» دچار اشتباه شده بود و من يقين دارم كه انتظار تسليم بي چون و چرا و بدون قيد و شرط، سلاحي قدرتمند تر براي مرداك است . ترديد دارم كه او نيازي به گفتگو با 247 سردبيرش براي حمايت از حمله به عراق داشته باشد، اما آنها اين كار را برايش انجام دادند.(7) قدرت براي چنين فردي نه با زور، بلكه توسط وحشت تثبيت شده است . چنانچه هر فرد براي تفسير خواسته هاي رئيس خود و برآوردن آن، حتي قبل از آنكه او بخواهد دست به كار مي شود. منابع : 1- Bruce Dover، 2008 ماجراهاي روبرت در چين: چگونه مرداك يك شانس را از دست داد و يك زن گرفت انتشارات ماينستريم 2- ايميلي از بيل كمپل دوم آوريل 2008 3- روز مارك، دوم آوريل 2008 روزنامه استراليايي Literary 4- دونالد گرينلس، سوم مارس 2008، نگاهي به كتابي كه مرداك نابود كرد. نيويورك تايمز 5- ايميلي از براوس داور، هفدهم آوريل 2008- 6- خبرگزاري فرانس پرس، بيستم دسامبر 2001، نگاه گروه خبري مرداك براي تسلط بيشتر به چين پس از راه اندازي تلويزيون 7- اندرو نيل، 23 ژانويه Far Eastern Economic Review: مجله خبري و انگليسي زبان«نگاهي به اقتصاد خاور دور » ابتدا پنجشنبه هرهفته در هنگ كنگ منتشر مي شد كه به دليل مشكلات مالي متوقف و در دسامبر 2004 به يك ماهنامه تبديل شد. همزمان تغييررويه داد به گونه اي كه تمامي مقالات آن را نويسندگان غير كارمند كه در يك رشته معين كارشناس بودند مي نويسند. اين نشريه هم اكنون جمعه هر ماه ( به استثناي فوريه و آگوست) انتشار مي يابد. اين مجله هم اكنون توسط شركت خبري روبرت مرداك اداره و منتشر مي شود . مرداك در سال 2007 امتياز آن را از مؤسسه انتشاراتي و تجاري داوجونز خريداري كرد.
يکشنبه 26 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: قدس]

[مشاهده در: www.qudsdaily.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 253]