در پاسداشت بيستمين سال رهبرى آيت الله خامنه اى يك حقيقت و دو تجلى

واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: در پاسداشت بيستمين سال رهبرى آيت الله خامنه اى يك حقيقت و دو تجلى
اين روزها درحالى بيستمين سال انتخاب حضرت آيت الله خامنه اى را به عنوان رهبر و سكاندار نظام اسلامى فرا روى داريم كه در كمتر برگه تقويم و يا رسانه ومطبوعه اى، از اين انتخاب هوشمندانه وسرنوشت ساز نام و يادى به ميان مى آيد. شايد از آن روست كه اهل شعر و ادب و غزل مى گويند هر چه ذوق هنرى است در توصيف و استعاره و كنايه وتشبيهى است كه از هلال و بدر و محاق و مهتاب و گيسوى شب و كمان ابروست و كمتر سخن از خورشيد و آفتابى به ميان رفته كه جهان در پرتو نور آن تجلى يافته است. به جهت تقريب به ذهن و نه مشابهت، علماى فلسفه وعرفان، تعبيرى در توصيف واجب الوجود دارند كه مى گويند «هو مستور لشده ظهوره و هو مخفى لشده وجوده» يعنى ظهور و وجود بارى تعالى آن قدر آشكار و محسوس است كه از شدت ظهور، از ديدگان مخفى مانده است. به راستى چرا در اين سال ها كه از ريز و درشت حوادث گفته ايم، از تهديدات بنيان برافكن سخن رانده ايم و فراز و نشيب هاى انقلاب را به روايت و تحليل نشسته ايم و بر عبور از اين توفان ها و تلاطم ها باليده و افتخار كرده ايم، كمتر از تدبير و هوشيارى و رهبرى داهيانه سكاندار نظام اسلامى در دهه دوم و سوم انقلاب سخن به ميان آورده ايم، تهديداتى كه اگر تنوع و حجم آن بيشتر از دهه اول انقلاب نباشد، لااقل همسان و همسنگ آن است، اگر چه معتقديم از رهبرى امام راحل و معمار اين انقلاب الهى نيز به مشتى از خروار بسنده كرده ايم. خورشيد در آينه خورشيدامام بخشى از اين بار مسووليت را در زمان حيات خويش بر دوش كشيد و با تعابيرى بلند و رسا در توصيف فرزند رعنا و برنايش فرمود: يكى از بازوهاى پرتوان جمهورى اسلامى . . . برادرى آشنا به مسايل فقهى و متعهد به آن. . . ازجمله افراد نادرى كه چون خورشيد روشنى مى بخشد. . . . متعهد و مبارز در خط مستقيم اسلام. . . عالم به دين و سياست. . . كسى كه آواى دعوت او به صلاح و سداد در گوش مسلمين طنين انداز است. . . سربازى فداكار در جبهه جنگ و معلمى در محراب، خطيبى توانا درجمعه و جماعات و راهنماى دلسوز در صحنه انقلاب. . . در حكم آيه شريفه اشداء على الكفار و رحماء بينهم. . . من آقاى خامنه اى را بزرگ كردم. . . ايشان سرمايه انقلاب هستند. . . ايشان از اجتهادى كه لازمه ولايت فقيه مى باشد، برخوردارند. . . ايشان الحق شايسته رهبرى اند، با بودن آقاى خامنه اى شما خلا ء رهبرى نداريد و. . . و چنين بود كه سكاندار هدايت انقلاب، در اولين سخنرانى خود در ميان مردمى كه دست بيعت به سوى ايشان دراز كرده بودند، فرمود: ما با خدا پيمان بسته ايم راه امام خمينى را كه راه اسلام و قرآن و راه عزت مسلمين است دنبال كنيم و از هيچ يك از آرمان هايى كه به وسيله امام ترسيم شده، چشم پوشى نخواهيم كرد. آرمان هايى چون پيگيرى سياست نه شرقى و نه غربى، حمايت از مستضعفان و محرومان، وحدت و همبستگى دنياى اسلام، وفادارى به اصل ولايت فقيه، استقلال و خود كفايى كشور، حركت به سمت استعدادهاى جوشان داخلى و ساختن جوانان و اصلى شمردن مسئله فلسطين. چالش هاى پس از رهبرى جابه جايى ها در حوزه قدرت، همواره با مشكلات عديده اى درنظام هاى سياسى رايج همراه بوده است، اما با ژرف نگرى هاى امام امت(ره) و درايت و اقتدار رهبر معظم انقلاب و حضور ميليونى مردم در مراسم تشييع بنيانگذار جمهورى اسلامى ايران، اين انتقال قدرت در نظام اسلامى با كم ترين هزينه انجام شد.به اعتقاد بسيارى از تحليل گران سياسى، معدل عملكرد و هنر مديريتى و رهبرى امام (ره) در برهه زمانى ۶۷ تا ،۶۸ كه آخرين سال حيات مادى ايشان بر اين كره خاكى بود را مى توان با تمام دوران مبارزه و رهبرى امام(ره) مقايسه كرد و در واقع سال ،۱۳۶۷ سال شكوفايى و اوج هنرنمايى آن قائد عظيم الشان بود.در اين سال، امام ضمن ترسيم خطوط كلى سياست ها و خط مشى جمهورى اسلامى ايران در عرصه هاى سياسى، فرهنگى و بين المللى، بن بست هاى موجود در اداره كشور را كه جز با يد بيضايى و انگشت اشارت ايشان قابل گشودن نبود، گشود تا روند تكاملى انقلاب را تضمين نمايد. پذيرش قطعنامه ۵۹۸ و پايان جنگ تحميلى، عزل منتظرى از قائم مقامى رهبرى و انهدام باند مهدى هاشمى، تشكيل شوراى بازنگرى قانون اساسى و حذف مرجعيت از شرايط رهبرى، از جمله بن بست هايى بودكه مى توانست هر انقلابى را به زانو درآورد، علاوه بر آنكه با صدور حكم قتل سلمان رشدى و گشايش جبهه فرهنگى اسلام در برابر دنياى غرب، دعوت گورباچف و بلوك شرق به اسلام و تاكيد مجدد برصلاحيت هاى آيت الله خامنه اى، سياست هاى كلى نهال نوپاى انقلاب را ترسيم فرمودند. رهبر معظم انقلاب در شرايطى سكان هدايت انقلاب را به دست گرفتند كه فضاى پيش روى ايشان با دوران زعامت امام (ره) بسيار متفاوت بود. امام با مرجعيت على الاطلاق و پشتوانه حوزه علميه قم، مشهد و نجف و با پشتوانه پنج دهه كار علمى، فقهى، آموزشى وپرورشى و با تشكيلاتى قوى و منسجم از روحانيون و دانشگاهيان قدم در راه مبارزه گذاشت و در طول مبارزه علاوه بر سود جستن از پشتوانه مرجعيت، از تلاش ها و جانفشانى هاى مريدانى چون طالقانى ها، بهشتى ها، مطهرى ها، خامنه اى ها، هاشمى رفسنجانى ها، مفتح ها، باهنرها، رجايى ها، سعيدى ها، غفارى ها، اندرزگوها، مدنى ها، اشرفى اصفهانى ها، دستغيب ها و. . . بهره برد كه اين امتياز در سال هاى نخستين رهبرى آيت الله خامنه اى، به رغم تمامى شايستگى هاى ايشان، مهيا نبود وسال ها به درازا كشيد تا بن مايه هاى عميق علمى و قابليت هاى شگرف فقهى ايشان به رخ مدعيان كشيده شود. مديريت بحرانحضرت آيت الله خامنه اى در حالى توسط خبرگان اين ملت براى رهبرى نظام اسلامى برگزيده شد، كه كشور آبستن حوادث و مشكلات بسيار بود. رحلت امام يك شوك سهمگين به دولت و ملت ايران وارد ساخته بود و دشمنان و بدخواهان نظام، چنگ و دندان ها سائيده و نشان مى دادند. تاسيسات زيربنايى كشور همچون آب، برق، گاز، مخابرات، راهها، فرودگاهها، خطوط راه آهن، پالايشگاهها و صنايع مادر، در دوران جنگ تحميلى خسارات فراوان ديده بودند، ذخاير ارزى كشور به پائين ترين ميزان خود رسيده بود و تامين نيازهاى اساسى و اوليه مردم، تبديل به يك دغدغه جدى شده بود. تنظيم سياست ها و اولويت هاى باز سازى كشور با عنوان برنامه اول توسعه اقتصادى كشور از چالش هاى نفس گيرى بود كه در اولين سال رهبرى ايشان اتفاق افتاد. برنامه اى كه به دليل ماهيت ابزارى و سرمايه اى خود، موجبات بروز برخى ناعدالتى ها و تبعيض ها را فراهم مى ساخت اما اين امر دليلى بر سكوت و يا شانه خالى كردن ايشان از زير بار مسئوليت نبود و بارها ضمن هشدار نسبت به اتخاذ برخى سياست هاى اقتصادى، در مواردى از سرعت گرفتن برنامه هاى موسوم به توسعه اقتصادى به دليل فشارى كه برگرده اقشار آسيب پذير و محروم جامعه وارد مى آمد، جلوگيرى به عمل آوردند. يكى از مهمترين ويژگى هاى مقام معظم رهبرى به اعتراف دوست و دشمن، مديريت عالى و خلاقانه ايشان در شرايط حساس و بحرانى است. اداره يك جامعه در شرايط عادى، شايد كار دشوارى نباشد خصوصا براى مديران و رهبرانى كه از تجربه لازم براى اداره جامعه برخوردار باشند، اما توانمندى يك مدير و يك سكاندار كشتى در شرايطى ظاهر مى شود كه در لحظات بحرانى و در ميان توفان حوادث، كيان نظام را به سلامت به ساحل مقصود برساند. جنگ اول خليج فارس و حمله صدام به كويت، يكى از اين عقبه هاى سخت و سرنوشت ساز بود كه با تدبير وهوشمندى رهبر معظم انقلاب، از آن به سلامت عبور كرديم. در جريان تجاوز صدام به كويت و ورود نيروهاى غربى به خليج فارس و آغاز درگيرى ها، گروههايى كه خود را اهل تحليل و صاحب فهم و درك عميق مى دانستند، بامشاهده شليك چند موشك اسكاد به اسرائيل، از صدام به عنوان خالدبن وليد دوران ياد كردند و خواستار گشايش جبهه اى نظامى به نفع صدام در منطقه شدند تا ناخواسته كشور را درگير دامى از قبل پهن شده نمايند، اما با هوشيارى و تدبير رهبرى كه جنگ صدام و آمريكا را جنگ باطل با باطل ناميدند، انقلاب از دام درگيرى با دنياى غرب آن هم در جبهه حمايت از صدام(!) به سلامت عبور كرد تا هوشمندى و درايت ايشان به رخ مدعيان كشيده شود. عبور از دوران فتنه دوران به قدرت رسيدن طيفى از تجديدنظرطلبان در دوره موسوم به توسعه سياسى را بايد جزو تلخ ترين و سخت ترين دوران حيات انقلاب اسلامى به شمار آورد. دورانى كه شاهد بروز و ظهور فتنه هايى چون قتل هاى زنجيره اى، شبه كودتاى ۱۸ تير، يكه تازى مطبوعات زنجيره اى و فضاى به شدت ملتهب سياسى كشور بوديم. قصه تلخ قتل هاى زنجيره اى با هدف فرمان آتش به سوى نظام طراحى شده بود و تبليغات گسترده اى كه هيچ تناسبى با وزن واقعى آن نداشت و انسان را به ياد ماشين تبليغاتى گوبلز و هياهوى دروغين و غلوآميز تاريخ معاصر چون سوزاندن يهوديان در كوره هاى آدم سوزى و قتل عام ارامنه توسط دولت عثمانى مى انداخت. واقعه اى كه به جاى ريشه يابى، توسط برخى گروههاى فرصت طلب و وابسته، به ريشه سازى كشيده شده بود و محورى ترين شخصيت ها و بنيادى ترين نهادهاى نظام را با آتشبارى فريب و خدعه و نيرنگ به مسلخ كشانده بودند.توطئه اى كه با هدف دامن زدن به تنازعات داخلى و فراگير نمودن آتش جنگ داخلى، اركان نظام اسلامى را نشانه رفته بود كه اين تهديد بنيان افكن، با سرپنجه تدابير رهبرى، به فرصتى براى پالايش نظام از نيروهاى نفوذى و موجب شكل گيرى صف بندى جديدى به نام نيروهاى خودى و غيرخودى درجريان هاى سياسى كشور گرديد. شكل گيرى مطبوعات زنجيره اى كه درجهت اجراى پروژه هايى چون نافرمانى مدنى، استحاله از درون، ديپلماسى مسير ،۲ براندازى خاموش، پروژه خندق، تعادل ويرانگر، مقاومت مدنى، مشروعيت دوگانه، فشار از پائين و چانه زنى در بالا، عبور از خاتمى و. . . تدارك ديده شده بود، با شجاعت و ميدان دارى رهبرى به تسخير نيروهاى نظام درآمدند تا يكى از مستحكم ترين و موثرترين پايگاههاى دشمن كه عبدالله بن ابى ها در آن موضع گرفته و فروپاشى نظام اسلامى را نشانه گرفته بودند، دچار اضمحلال و فروپاشى گردد. برخورد هوشمندانه رهبر معظم انقلاب با پروژه هايى چون فشار از پايين و چانه زنى در بالا و يا پروژه فروپاشى از درون، گواهى ديگر بر برخورد امام گونه ايشان بامخاطرات پيش روى انقلاب است. معظم له در پاسخ به مدعيان پروژه فشار با صراحت اعلام كردند: اگر فشار بياوريد حادثه كربلا تكرار خواهد شد نه صلح امام حسن (ع) و در پاسخ به سردمداران پروژه فشار و استحاله از درون فرمودند: اصلاحات در ذات و هويت انقلاب است درحالى كه برخى به دنبال نقش آفرينى همزمان يلتسينى و گورباچفى هستند. اينها اشتباه اولشان اين است كه آقاى خاتمى، گورباچف نيست. اشتباه دومشان اين است كه اسلام، كمونيسم نيست. اشتباه سومشان اين است كه نظام مردمى جمهورى اسلامى، نظام ديكتاتورى پرولتاريا نيست. اشتباه چهارمشان اين است كه ايران يك پارچه، شوروى متشكل از سرزمين هاى به هم سنجاق شده، نيست و اشتباه پنجم شان هم اين است كه نقش بى بديل رهبرى در ايران شوخى نيست. تدبير امام گونه رهبر معظم انقلاب در برخورد با شبه كودتاى ۱۸ تير ،۷۸ تلولو ديگرى از هنر رهبرى و هدايت ايشان است. حادثه اى كه با طراحى نيروهاى خارجى و صحنه گردانى اپوزيسيون داخلى و بازيگرى گروهى از اراذل و اوباش و تعدادى دانشجونما كه بازيچه سياست بازان حرفه اى شده بودند، اتفاق افتاد اما با اقتدار و تدبير رهبرى، بساط آن برچيده شد تا آرامش و امنيت به جامعه اسلامى مان لبخند زند. حادثه ۱۱ سپتامبر و متعاقب آن حمله آمريكا به افغانستان و عراق هم از ديگر بحران هايى بود كه نظام ما به سلامت از آن عبور كرد. پس از حادثه ۱۱ سپتامبر و تشكيل ائتلافى موسوم به ائتلاف ضد تروريست و تعيين محورهاى شرارت و شعار هر كه با ما نيست برماست كه با هدف ايجاد رعب و وحشت در ملل مسلمان و تغيير مرزهاى دنياى اسلام طراحى شده بود و در برهه اى كه قدرت هاى بزرگى چون روسيه و چين نيز از ترس برخورد، راه مماشات و همراهى را با سواره نظامان صليبى در پيش گرفته بودند، غرش رعد آساى رهبرى در شكستن صفوف جبهه متحد غرب و نشان دادن ريشه تروريسم در زائده چركينى به نام رژيم صهيونيستى و دولت استكبارى آمريكا، بيدارى و خيزش دنياى اسلام را در برابر اين توطئه شوم به ارمغان آورده است. در آن روزها، چه بسيار افراد و جريان هاى سياسى بودند كه در مسير امواج اغواگرانه رسانه هاى غربى، براى رفع اتهام از خود و پرهيز از درگيرى با آمريكا، پيشنهاد مذاكره وهمراهى با لشكركشى هاى آمريكا را مى دادند و امروز پس از شكست ها و ناكامى هاى مستمر آمريكا در منطقه، سرافكنده از آن همه ترس و وحشت و تحليل هاى ناروا، سر در گريبان فرو برده اند. نمى از يم صيانت از آراى مردم و حفاظت از حقوق و آزادى هاى مشروع آنان در برابر خود محورى ها و خودكامى هاى گروههاى سياسى و دفاع از اقليت در برابر سلطه گرى اكثريت، از ديگر هنرهاى بى بديل رهبرى است كه مانع تمركز قدرت در يك شخص يا نهاد يا جريان خاص سياسى شده است، حادثه اى كه بنيان آن دربرهه هايى از تاريخ انقلاب توسط حزب كارگزاران و سپس حزب مشاركت پيچيده شد، اما با انگشت اشاره رهبرى در هم پيچيد. ارائه تعاريف جديدى از دموكراسى، مردمسالارى، حقوق بشر، جامعه مدنى و. . . ، كه در سايه هوشمندى رهبر معظم انقلاب به دست آمده است، هجمه نظرى و ايدئولوژيك شيفتگان نظام ليبرال دموكراسى را به يك فرصت تازه براى نظام اسلامى تبديل كرد تا از بطن آن مفاهيم بلندى چون مردمسالارى دينى، جامعه مدنى نبوى و اصولگرايى اصلاح طلبانه، در خدمت تحكيم مبانى انقلاب اسلامى خلق شود. مرورى گذرا برفراز و نشيب ها و تهديد و توطئه هاى صورت گرفته در هجده سال گذشته، گواهى براين مدعاست كه حجاب معاصرت باعث گرديده تا تنها نمى از يم ويژگى ها و ظرفيت هاى شگرف حضرت آيت الله خامنه اى را با پوست و گوشت خود احساس كرده باشيم. تسلط و احاطه بى نظير معظم له برامورى همچون مسايل نظامى، تهديدات دشمنان، تهاجم فرهنگى، ناتوى فرهنگى، نيازهاى نسل جوان، مطالبات و نيازهاى دانشگاهها، بايسته هاى حوزه هاى علميه، شناخت دغدغه هاى نيروهاى انقلاب و درك شايسته از بايسته هاى نظام اسلامى و. . . باعث گرديده تا حتى بدخواهان نظام نيز از اين همه وسعت و جامعيت و احاطه ايشان بر امور، گاه ناخواسته لب به تمجيد و تجليل بگشايند. هيچ فرد منصفى نمى تواند منكر اين مهم شود كه دستاوردهاى نظام درعرصه هايى چون پيشرفت هاى هسته اى، موشكى، سلول هاى بنيادى، توليد داروها و واكسن هاى مهاركننده بيمارى هايى چون ايدز و برخى سرطان ها، ترميم ضايعات نخاعى، دستيابى به فناورى شبيه سازى، به راه افتادن نهضت توليد علم و جنبش نرم افزارى در حوزه و دانشگاه، دميده شدن روحيه اعتماد به نفس درجوانان و جوان گرايى و. . . در گرو دغدغه ها و پيگيرى هاى مستمر ايشان صورت گرفته است. معظم له در جمع دانشجويان كشور به صراحت فرمودند: اگر بودجه بندى كشور در دست من بود، مهمترين چيزى كه من به عنوان اولويت اول به آن نگاه مى كردم، همين مسئله پژوهش بود. امروز دنيا به پژوهش به عنوان زيربناى پيشرفت وتعالى يك جامعه نگاه مى كند. از زمان فروپاشى ساختار نظام بين الملل بواسطه سقوط و اضمحلال اتحاد جماهير شوروى، منطقه خاورميانه و رخدادهاى جهانى تحولات پرآشوبى را پشت سر گذاشت. در اكثر اين تحولات، ايران، يكى از حلقه هاى كليدى آن محسوب مى شد. عبور از گردونه هاى بسيار سخت تحولات مرهون تدابير بسيار هوشمندانه نظام جمهورى اسلامى ايران بود. در واقع بحران ها و رخدادهاى متوالى كه در طى اين سالها براى جمهورى اسلامى ايران رخ داد فوق العاده قابل توجه و بسيار حساس بود. اگر فضاى تصميم گيرى را در سه دسته الف) سازمان يافته و برنامه ريزى شده، ب) استراتژيك، ج) بحرانى تقسيم بندى كنيم، جمهورى اسلامى همواره در فضاى بحرانى بسر مى برد. بنابراين تصميم گيرى در چنين شرايطى بسيار حساس و نيازمند تصميم گيران آگاه، هوشمند، مدبر و جامع نگر و شجاع مى باشد. عبور موفقيت آميز از اين بحرانها و تبديل كردن آنها به فرصت هاى مغتنم از شاخص هاى بارز ديپلماسى جمهورى اسلامى ايران بوده است. كنكاش در خصوص اين مديريت موفقيت آميز نشان مى دهد كه رهبر معظم انقلاب مهمترين و بيشترين نقش را داشته است. امروز كسى ترديدى ندارد كه مواضع و رويكردهاى رهبر معظم انقلاب در خصوص رويدادهاى مهمى مانند ۱۱ سپتامبر، حمله آمريكا به افغانستان و عراق، مقدمه سازى براى حمله و سرنگونى جمهورى اسلامى ايران، تحريم ها و فشارهاى ارعاب آميز و دهها رخداد ديگر، نه تنها جمهورى اسلامى ايران را از تهديدات بالقوه و بالفعل دور ساختند بلكه موقعيت و جايگاه ايران را در مراتب قدرت و ثبات چه در بعد داخلى و خارجى به شدت افزايش داده اند. سبك هدايت و مديريت تحولات با نگاهى به ويژگى ها و مختصات واكنش هاى رهبر معظم انقلاب نسبت به رويدادها و تحولات منطقه اى و بين المللى مى توان رمز موفقيت هاى جمهورى اسلامى ايران در حوزه خارجى و بويژه عبور پيروزمندانه از بحرانها را دريافت. در اينجا به برخى از آنها اشاره مى شود: ۱- واكنش واقع گرايانه:يكى از ويژگى هاى رهبر معظم انقلاب در واكنش به تحولات منطقه اى و جهانى واقع گرايى معظم له است. نمونه ها و مصاديق مختلفى از تحولات در طى اين دوران رخ داد كه در واكنش به آن ديدگاه و مواضع مختلفى از سوى گروهها و شخصيت هاى سياسى مطرح گرديد. اكنون كه فارغ از فضاى پيچيده زمانى آن تحولات شده ايم، آشكار شده است كه در صورت عدم تدبير هوشمندانه رهبر فرزانه و اتكا به مواضع برخى از شخصيت ها و گروههاى سياسى، معلوم نبود كه چه پيامدهاى منفى متوجه جمهورى اسلامى ايران مى گرديد. يكى از اين نمونه ها حمله آمريكا به عراق براى آزادسازى كويت بود كه در آن هنگام برخى از سياسيون چپ سياسى كشور پيشنهاد همراهى با صدام عليه آمريكا مى دادند. در چنين شرايطى رهبر معظم انقلاب با درك صحيح تحولات منطقه و با معيار اصول گرايى موضع بى طرفى ايران را رسما اعلام كرد. البته اين بى طرفى به معناى سكوت در برابر جنايات ناشى از جنگ نبود بلكه در عين حال بى طرفى انتقادى را برگزيد. بعدها اسنادى كه منتشر شد نشان داد كه اين جنگ سناريوى تعريف شده آمريكا براى اهداف چند منظوره بود. نمونه ديگر حادثه ۱۱ سپتامبر بود.اكنون كه مواضع اتخاذ شده از سوى گروهها و شخصيت هاى مختلف در آن زمان مورد بررسى قرار مى گيرد كاملا نشان مى دهد كه رويكرد رهبر معظم انقلاب چقدر مدبرانه بوده است. جريانات سياسى به اصطلاح اصلاح طلب اصرار داشتند كه ايران از اين فرصت استفاده كند و وارد گفتگو با آمريكا شده و در ائتلاف بزرگ ضد تروريستى شركت نمايد. در حالى كه رهبر معظم انقلاب از ظاهر اين تحول گذشته و درونى ترين انگيزه اين تحولات و روندهاى آن را هدف قرار داده بودند و بر اين اساس سكان سياست خارجى كشور را به سمت عدم ائتلاف و مخالفت با سياست هاى تهاجمى پس از ۱۱ سپتامبر هدايت كردند. اكنون همه افكار عمومى جهان و حتى در داخل آمريكا نيز به رويكردى كه ايران انتخاب كرده بود رسيدند و اين نشان دهنده تدبير و آينده نگرى در حوزه ديپلماسى است. در همين راستا اقدام آمريكا عليه افغانستان و سپس عليه صدام نيز جالب توجه است بسيارى در داخل به اين اقدامات مثبت مى نگريستند و برخى از اصلاح طلبان افراطى نيز پا را فراتر گذاشته و جنگ جديد آمريكا را جنگ تمييز ياد مى كردند. با اين حال در جريان جنگ آمريكا در خاورميانه سه پيشنهاد مورد توجه بود: ۱- تعقيب استراتژى انزواطلبى ۲- مدل الحاق و پيوستن به ائتلاف بزرگ ۳- رويكرد بى طرفى مثبت وفعال. در شرايط چنين گفتمانهايى رهبر معظم انقلاب راهبرد دو لايه اى را اتخاذ كردند كه از يك سو به لحاظ ديپلماتيك بى طرف مثبت و فعال اتخاذ شد و از سوى ديگر راهبرد فرصت سازى براى ارتقاى منافع ملى مورد توجه قرار گرفت كه اكنون آثار و بركات آن را به وضوح مشاهده مى كنيم. آنچه در نمونه هاى بالا ملاحظه شد دقيقا بيانگر واكنش ها و رويكردهاى واقع گرايانه نسبت به تحولات منطقه اى و جهانى بوده است. ۲- تشخيص به موقع رويدادها و روندهاى سياسى: دومين ويژگى مهم در مديريت رهبرى معظم انقلاب در حوزه سياست خارجى است. گفته مى شود درك تهديد نقش محورى در نوع واكنش و تصميم دارد و در واقع درك تهديد متغيرى ميانجى بين حادثه يا رويداد و واكنش نسبت به آن به شمار مى آيد. هر قدر درك و تشخيص رويدادها و روندها واقعى تر و هوشمندانه تر باشد واكنش هاى اتخاذ شده درست تر و مثبت خواهد بود. رهنمودها و هشدارهاى به موقع رهبر معظم انقلاب نسبت به تهديدات و روندهاى سياسى نقش حياتى در عبور موفقيت آميز از بحرانها داشته است. اين موضوع در داخل و هم در خارج مصداق دارد. هشدار رهبرى در خصوص شبيخون فرهنگى در اوايل دهه ،۱۳۷۰ افشاى سناريوى يلتسينى كردن ايران (فروپاشى از درون)، افشاى سياست هاى پنهان آمريكا در خاورميانه، هشدار نسبت به سناريوى اختلاف افكنى بين اقوام و مذاهب ايرانى از يك سو و راه انداختن جنگ شيعى و سنى از سوى ديگر. بر حذر داشتن مسلمانان از طرح اسلام هراسى و اسلام ستيزى غرب و . . . نمونه هايى از درك سريع و به موقع تهديدات و واكنش مناسب نسبت به آن بوده است. ۳- هدايت ديپلماسى هوشمندانه: شاخص ديگرى از مديريت رهبر معظم انقلاب، هدايت ديپلماسى هوشمندانه در عرصه سياست خارجى است. در ديپلماسى هوشمندانه، درك صحيحى از تهديدات و فرصت ها و قوت ها و ضعف ها وجود دارد. در مواجهه با بحرانها و تهديدات همواره ديدگاههاى مختلفى از سوى جريانات سياسى وجود داشته و اصرار بر اجرايى شدن آن ديدگاهها بوده است لكن پس از گذشت سالها اكنون به خوبى مى توان ملاحظه كرد آن ديدگاهها تا چه ميزان ضعيف و غير عالمانه و عاقلانه بوده است در حالى كه اگر هدايت هاى هوشمندانه مقام رهبرى نبود خساراتى جدى بر منافع و مصالح كشور وارد مى شد. يكى از مهمترين عرصه هاى تجلى اين ديپلماسى در موضوع هسته اى ايران است. همه متفق القولند كه سكان دار اصلى تحولات هسته اى ايران چه در بعد فنى و چه در ابعاد سياسى و ديپلماتيك آن رهبر معظم انقلاب بوده است. در ابتداى بحران هسته اى كه جامعه دو قطبى شده و يك طرف بحث واگذارى و تسليم را مطرح و ديگرى مقابله و جنگ را پيشنهاد مى داد، رهبر معظم انقلاب مسير عقلانى و هوشمندانه اى را اتخاذ كردند كه ايران را از آن فضاى سنگين بين المللى خارج ساخت. معظم له با پرهيز از افراط گرى و تفريط گرايى، متناسب با شرايط كه شامل چهار عنصر تهديد، فرصت، قوت و ضعف بوده است، رويكردهاى معقولانه و هوشمندانه اى را تجويز مى كردند. اكنون ترديدى نيست كه چنانچه مشى و رويكرد و هدايت هاى معظم له نبود، پرونده هسته اى ايران از دو حال خارج نبود يا كاملا تسليم محض مى شد و يا منهدم مى گرديد. اما در حال حاضر، نه تنها تسليم نشديم بلكه مقاومت بى نظيرى را برجاى گذاشتيم و به ميزان زيادى خصم را از بعد سياسى و حقوقى و فنى خلع سلاح كرديم و همه اينها مرهون هدايت صحيح و شجاعانه رهبر معظم انقلاب بود. ۴- تركيب آرمانگرايى و واقع گرايى: مقام معظم رهبرى همچون امام راحل آرمانگرايى و واقع بينى را با هم مد نظر قرار مى دهد، توانست در عرصه عمل اين دو را با هم تلفيق نمايد. در سالهاى گذشته متاسفانه عده اى عرصه اجرايى كشور را برعهده گرفته بودند كه بواسطه ضعف باورها و شدت فشارهاى بيرونى آرمانها را فداى واقعيات آن هم واقع گرايى از نوع رئاليستى محض كردند. در همين حال برخى افراد نيز بودند كه توجهى به واقعيات نداشتند و به هر قيمتى و على رغم شرايط و بسترها، تاكيد بر آرمانها مى كردند اما رهبر معظم انقلاب فارغ از چنين گفتمانهايى كه هر يك به نوبه خود فشارهاى سنگينى را وارد مى كردند، موضع اعتدال و نگاه توامان آرمانگرايانه - واقع گرايانه داشتند. تاكيد معظم له بر سه اصل عزت و حكمت و مصلحت در واقع تركيب آرمان گرايى و واقع گرايى است.عزت اين است كه جامعه و نظام اسلامى در هيچ يك از برخوردهاى بين المللى خود نبايد طورى حركت كند كه منتهى به ذليل شدن اسلام و مسلمين شود (۹/۱۱/۶۸) حكمت يعنى حكيمانه و سنجيده كار كردن، هيچ گونه نسنجيدگى را نبايد در اظهارات ديپلماتيك و هر آنچه مربوط به سياست خارجى و ارتباطات جهانى است راه داد. و اما مصلحت يعنى مصلحت انقلاب و اين مصلحت همه جانبه است يعنى از رفتار شخصى ما: بخصوص شما: شروع مى شود. (۱۸/۴/۷۰) ۵- اصول گرايى در سياست خارجى: نگاهى به مواضع و رويكردهاى مقام معظم رهبرى از ۱۳۶۸ تاكنون نشان مى دهد كه اصول گراترين شخصيت در اين عرصه بوده ودر همين حال تنها مانع انفعال و تحجر در جهت گيرى خارجى مى باشد. در واقع رهبر معظم انقلاب همانطور كه خود را وفادار آرمانهاى امام راحل (ره) مى دانستند در عمل نيز مشى اصولى آن عزيز سفر كرده را حفظ كرده و توسعه دادند. موضع قاطعانه رهبر معظم انقلاب نسبت به آمريكا و استكبار جهانى و حمايت قاطع و صريح از ملل مستضعف و به ويژه فلسطين و ضديت پايدار نسبت به رژيم صهيونيستى و اعتقاد به صدور و انتقال ارزش هاى اسلامى همچنان ياد آور مواضع حكيمانه امام راحل (ره) است. در واقع همانطور كه معظم له به همه آحاد مردم و گروههاى سياسى توصيه كردند كه مرزهاى عقيدتى و ايدئولوژيك بايد حفظ شود، خود در عرصه داخلى و خارجى به تمام و كمال رعايت كردند. يادمان نمى رود كه بسيارى از جريانات دوم خرداد كه خود را حافظ ميراث حضرت امام (ره)مى دانستند چگونه ارزشها و آرمانهاى امام (ره) را حداقل در حوزه خارجى ناديده گرفته بودند. سناريو هاى تحت عنوان تابوشكنى رابطه با آمريكا، ايدئولوژى زدايى از سياست خارجى و طرحهاى مبنى بر اينكه فلسطين را به خود فلسطينى ها واگذاريم و كارى به اسرائيل غاصب نداشته باشيم عناوينى بود كه در طى اين سالها مطرح و پيگيرى مى شد. اما حضور فعال و تعيين كننده رهبر معظم انقلاب در مسند ولايت، باعث شد كه اين آرمانهاى امام (ره) ذبح نگردد. در همين راستا معظم له تاكيد داشتند: مقبوليت جهانى بسيار خوب است، اما نه به بهاى دست برداشتن از اصول جمهورى اسلامى كه هويت ملى و جمعى ماست. (۲۹/۵/۸۲) اكنون كسى نمى تواند شك نمايد كه نفوذ و قدرت ايران بواسطه مشى اصول گرايانه كه ريشه در منش و رفتار امام راحل (ره) داشت، در سراسر منطقه به شدت تعميق يافته است. نفوذى كه رعب در دل دشمنان ما انداخته است. خبرگزارى فارس
شنبه 25 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: کيهان]

[مشاهده در: www.kayhannews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 234]