نوآوري در توليد نرم‌افزارهاي قرآني/ 40ضعف فرهنگي‌ استفاده از تكنولوژي در مسائل قرآني؛ مانع جدي نوآوري در نرم‌افزارهاي قرآني

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: نوآوري در توليد نرم‌افزارهاي قرآني/ 40ضعف فرهنگي‌ استفاده از تكنولوژي در مسائل قرآني؛ مانع جدي نوآوري در نرم‌افزارهاي قرآني
گروه وبلاگ و IT: با توجه به ظرفيت بالاي نرم‌افزارهاي قرآني در انتقال مفاهيم، حركت كند مفاهيم ديني را نمي‌توان به ابزراهاي نوين مرتبط دانست بلكه اين مشكل به ضعف فرهنگ‌سازي در زمينه استفاده از تكنولوژي در مسائل ديني و قرآني باز مي‌گردد.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران(ايكنا)، نوآوري تكراري نبودن و استفاده از تكنولوژي و توجه به نيازهاي فرهنگي ـ قرآني روز جامعه است كه در غالب نيازهاي روز جامعه بايد محتوا و نرم‌افزار توليد شود.

مفهوم اصلي و عرفي نوآوري مشخص است به معناي امري است كه سابقه نداشته و قبلاً مثل و شبيه آن نيامده‌است، به عبارتي حركت‌هايي جديد و بديع در زمينه علمي، فرهنگي و قرآني جامعه كه قانع كننده، ريشه‌دار، اساسي و تأثيرگذارتر باشد.

آنچه كه عموماً در نرم‌افزارهاي گذشته موجود در بازار به آن ‌پرداخته شده ظاهر لفظ آيات قرآن بوده و اقدامي كه هم‌اكنون بايد براي نوآوري در اين حوزه برداشته‌شود، پرداختن به «معاني الفاظ» است.

بنابراين محورهاي معاني الفاظ قرآني و ارتباط بين آيات قرآن و باطن قرآن محورهاي نويني است كه در سال نوآوري و شكوفايي بايد به آن پرداخته‌شود.

در گزارش قبل درباره ظرفيت‌هاي موجود در فضاي مجازي به اين نتيجه رسيديم كه شباهت نرم‌افزارهاي قرآني موجود در بازار همگي حاكي از آن است كه به دليل عدم حضور افراد متخصص به دو حوزه دين و فضاي مجازي، افراد نامتخصص متن‌هاي قرآني، ترجمه‌ها و صوت‌ها را كنار هم گذاشته و نرم‌افزارهاي قرآني مشابه توليد مي‌كنند.

علاوه بر تشابه محتواي نرم‌افزارهاي قرآني، موضوعي كه نگران كننده است اين بوده كه اين افراد به حوزه دين و مفاهيم قرآني اشراف كافي نداشته و امكان خطا و اشتباه در آيات قران و مفاهيم ديني در اين نرم‌افزارهاي سطحي و ضعيف بسيار بالاست.

امروزه اگر انتشاراتي قصد نشر قرآن را داشته باشد حتماً بايد از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مجوز اين كار را داشته باشد اما متأسفانه در فضاي مجازي اين نظارت وجود ندارد و به دليل استفاده از صوت، انيميشن و غيره احتمال ضريب خطا در نشر آيات قرآن بالا است.

در اين گزارش قصد داريم به ادامه اين بحث از نظر كارشناسان دين و فضاي مجازي و مديران مؤسسات توليدكنند نرم‌افزارهاي قرآني بپردازيم.

«وحيد خسروي»، مديرعامل شركت ارشديار رايانه، عنوان كرد: در بحث نوآوري در نرم‌افزارهاي قرآني زمينه كار بسياري وجود دارد مانند حفظ، قرائت، تفسير و ... كه مي‌شود فعاليت‌هاي بسياري در اين رشته‌ها انجام داد.

وي متذكر شد: نرم‌افزارهاي قرآني كه هم اكنون در بازار موجود است حالت «محاوره‌اي» با كاربر را ندارد و من فكر مي‌كنم اگر روي اين بعد نرم‌افزارهاي قرآني بيشتر تأكيد شود و كاربر اين امكان را داشته باشد، نوآوري در نرم‌افزارهاي قرآني ايجاد شده‌است.

«اميرحسين مؤذن»، مديرعامل شركت نرم‌افزاري گلستان و مؤسسه فرهنگي ريحان، اظهار كرد: در بحث‌ توليد نرم‌افزارهاي قرآني در داخل و خارج كشور فعاليت‌هاي بسياري انجام شده‌، اما متأسفانه يك فراموشي در اين نرم‌افزارها ديده مي‌شود.

مديرعامل شركت نرم‌افزاري گلستان، بيان كرد: پيامبر اكرم(ص) در حديث «ثقلين» فرمودند: «قرآن» هيچ‌گاه از «عترت» جدا نيست و متأسفانه در نرم‌افزارهاي قرآني موجود، به اين موضوع بي‌توجهي شده‌است.

وي عنوان كرد: كشورهاي شيعي لبنان و عراق به دليل شرايط موجود نمي‌توانند فعاليت زيادي داشته باشند اما در كشور ما با امكاناتي كه در اختيار نظام هست كاري كه بايد در رابطه با عترت انجام بگيرد درست انجام نشده‌است.

مديرعامل مؤسسه فرهنگي ريحان، پيشنهاد كرد كه در كنار توليد نرم‌افزارهاي قرآني بايد در رابطه با عترت نرم‌افزارهاي جديدتر و مفصل‌تر با امكانات روز توليد شود.

«رضا ندايي»، مديرعامل شركت رايان شرق پارسيان، خاطر نشان كرد: بايد در توليد نرم‌افزارهاي قرآني به اين نكته توجه كنيم كه قرآن از هر گونه تغيير و تحريف به دور است و با در نظر داشتن اين موضوع بايد نوآوري در نرم‌افزارهاي قرآني شكل بگيرد.

مديرعامل شركت رايان شرق پارسيان، بيان كرد: مفاهيم قرآني را بايد به گونه‌اي در نرم‌افزارها به كار ببريم كه به سمت جهاني شدن پيش برود زيرا ديگر نمي‌توان از روش‌هاي سنتي قديم براي ترويج قرآن استفاده كرد.

وي متذكر شد: چون امروزه مخاطبان طيف گسترده‌اي را به خود اختصاص داده‌اند و ديگر نمي‌توان عده‌اي را جمع كرد و قرآن را سوره به سوره و آيه به آيه به آنها آموزش داد.

«محمدرضا بادكوبه»، مديرعامل مؤسسه فرهنگي هنري روزگار طرفه، متذكر شد: قرآن تا به حال فقط به صورت كتاب و قرائت عرضه شده و بايد به صورتي ارائه شود كه بتوان در ترافيك، مترو و مكان‌هاي ديگر و با استفاده از ابزارهاي زندگي امروز نيز كاربرد داشته باشد.

وي با انتقاد از اينكه تا كنون براي قرآن و نهج‌البلاغه هيچ كاري انجام نشده، بيان كرد: فعاليت‌هايي كه تاكنون براي ترويج مفاهيم ديني و قرآني انجام شده بسيار جزيي است، براي مثال شما اگر بخواهيد بدانيد قرآن درباره قيام عاشورا چه چيزي گفته اطلاعات جامعي در دست نداريم.

بادكوبه در پايان با اظهار تأسف از اينكه قرآن امروزه به حاشيه رانده شده، پيشنهاد داد كه براي ايجاد نوآوري در توليد محصولات قرآني كه مناسب نياز روز مخاطب نيز باشد بايد قرآن را وارد متن اصلي جامعه كرد.

«سيدمحمد مجد»، معاون فني مؤسسه فرهنگي ياسين رايانه، گفت: ايده‌هاي قرآني زيادي وجود دارد، اما متأسفانه زمينه آن فراهم نيست و مهم‌ترين مانع موجود، مانع مالي است و اگر مشكل مالي وجود نداشته‌باشد خيلي بهتر مي‌توان ايده‌ها را پياده كرد.

مجد تصريح كرد: ظرفيت در حوزه نوآوري در توليد نرم افزارهاي قرآني بالا است، و حتي در سطح دنيا ما مي‌توانيم بسيار كار كرده و نرم‌افزارهايي را توليد كنيم كه روي مخاطب‌هاي خارج از كشور هم تأثير گذاشته و با نرم‌افزارهايي كه در خارج از كشور توليد مي‌شود، رقابت كنند.

معاون فني مؤسسه فرهنگي ياسين افزود: باتوجه به پيشنه‌اي و ايده‌هايي كه وجود دارد، در بخش تحقيقات و پژوهش‌هاي قرآني، و هم در بحث‌هاي عمومي‌تر مثل روخواني و حفظ اين موضوع جاي كار بسيار دارد.

او به عنوان مثال توضيح داد: مثلاً در شاخه حفظ امكان استفاده از كامپيوتر براي آموزش و كمك به حفظ كاملاً وجود دارد، فقط بايد تحقيق كامل انجام بگيرد و سرمايه اوليه همه موجود باشد.

«رضا آسياباني»، جانشين مركز تحقيقات كامپيوتري علوم اسلامي(مؤسسه نور)، افزود: در زمينه حفظ قرآن ميتوان نوآوريهاي بسيار زيادي را در نرم‌افزارها به كار گرفت و نيز در زمينه تفسير و ترجمه قرآن براي استفاده تمامي سنين و اشخاص ميتوان به كمك نوآوري قدم‌هاي خوبي برداشت.

او اضافه كرد: با توجه به اينكه هر شخصي ميتواند داراي ايده منحصر به فرد باشد، جمع آوري نظرات مخاطبان ما را با ايدههاي فراوان آشنا ميسازد و در خلق يك محصول عالي كمك كند.

حجت‌الاسلام دكتر «حميد شهرياري» دبير شوراي عالي اطلاع‌رساني، رئيس مركز تحقيقات كامپيوتري علوم اسلامي(نور) و عضو هيأت علمي سازمان سمت، بيان داشت: درون مايه هنري آيات و سوره‌ها، توان بالايي در جذب مخاطب دارد و لزومي ندارد براي جذاب كردن برنامه‌هاي قرآني، به روش‌هاي غيرمتعارف، روي آورد.

وي در ادامه تشريح كرد: البته اين پيشنهادي بديع و ناشدني نيست. تاريخ هنر اسلامي، مشحون از جذابيت‌هاي بصري مستند به فرهنگ خود قرآن است كه البته در روايت رايانه‌اي آن تقليد از خطوط و نقوش اسلامي، ابتدائي‌ترين روش است. متوليان برنامه‌هاي رايانه‌اي مي‌بايست خود را همچون نقاشان و طراحان مسلمان اعصار گذشته بدانند و با اين ابزار نوين، به توليد فضاهاي جذاب بپردازند.

عضو هيأت علمي سازمان سمت، ارائه راهكار در راستاي نوآوري در توليد نرم‌افزارهاي قرآني را امري ضروري دانست و در تشريح راهكارهاي نوآوري گفت: نوآوري در توليد نرم‌افزارهاي قرآني وابسته به مجموعه‌اي از عوامل است كه برخي به خلاقيت شركت‌ها و افراد و استفاده از ظرفيت‌هاي موجود در قرآن‌كريم باز مي‌گردد و برخي نيز از يد آنها خارج است و نيازمند حمايت مسئولان دولتي است.

«نيكو زهادي»، مديرعامل شركت فرهنگ، درباره ظرفيت‌هاي فراموش شده در توليد نرم‌افزارهاي قرآني يادآور شد: جاي خالي كه در نشر الكترونيك ديده مي‌شود، اين بوده كه مخاطبان بسيار سردرگم هستند و نيازهاي آنها تقريباً ناديده گرفته شده‌است.

وي تأكيد كرد: متأسفانه نشر الكترونيك در بعضي از مباحث نرم‌افزارهاي بسياري توليد كرده‌، مثل نرم‌افزارها و لوح فشرده‌هاي معماري و آموزش زبان و در برخي از قسمت‌ها كم‌كاري شده‌است به همين دليل جاي خالي و ظرفيت زيادي در نشر الكترونيك وجود دارد.

زهادي با اشاره به اينكه نشر الكترونيك هنوز به مردم معرفي نشده، عنوان كرد: نه تنها مخاطبان درباره نشر الكترونيك با اما و اگرهاي بسياري روبه‌رو هستند، بلكه مي‌توان گفت قيمت‌هاي مناسبي نيز براي نرم‌افزارهاي توليد شده در نظر گرفته نمي‌شود.

مديرعامل شركت فرهنگ ادامه داد: با توجه به زحمتي كه براي توليد نرم‌افزارها كشيده مي‌شود بايد قيمت‌هاي بالاتري براي آنها درنظر گرفته شود، اما متأسفانه هيچ مخاطبي متوجه اين موضوع نيست.

وي متذكر شد: بايد در زمينه آشنايي مخاطبان با نشر الكترونيك كار شود و مخاطب متوجه اين موضوع باشد كه تنها يك لوح فشرده نمي‌خرد بلكه همراه با آن ميزان زيادي اطلاعات و امكانات را دريافت مي‌كند.

«اميرحسين يوسفي»، مدير توليد شركت پيغام نور رايانه، با اشاره به اينكه نوآوري در نرم‌افزارها بيشتر از لحاظ فني بوده‌است، گفت: مخاطب نوآوري را در محتواي نرم‌افزارها مي‌بيند. در حاليكه شركت‌هاي نرم‌افزاري تا كنون از لحاظ فني نوآوري انجام داده‌اند.

وي تصريح كرد: بيشتر نوآوري‌ها كه در نرم‌افزارها انجام شده، نوآوري نيست، بلكه از لحاظ كاربري امكان جديدي به نرم‌افزار افزوده شده و در دسترس كاربران قرار گرفته‌است.

يوسفي عنوان كرد: زمانيكه شركت‌هاي نرم‌افزاري مي‌خواهند نرم‌افزاري را توليد كنند بايد از تجربيات يكديگر استفاده كرده و تحقيقاتشان را از مرحله اول شروع نكنند.

مدير توليد شركت پيغام نور رايانه، افزود: اين كار علاوه بر صرفه‌جويي در وقت، از موازي‌كاري شركت‌هاي نرم‌افزاري در توليد محصولات قرآني جلوگيري مي‌كند.

«حسين مقداد»، مدير عامل شركت افق رايانه آسيا، با اشاره به اينكه در توليد نرم‌افزارهاي قرآني رقابت بسياري وجود دارد، عنوان كرد: در طي سال‌هاي گذشته رقابت در توليد نر‌م‌افزارهاي قرآني به قدري زياد بوده كه به سختي مي‌توان گفت چه ظرفيت‌هايي در اين حوزه ناديده گرفته شده‌است.

مدير عامل شركت افق رايانه آسيا يادآور شد: شايد در زمينه نرم‌افزار‌هاي قرآني يك بسته قرآني كامل نداشته باشيم، اما مي‌توان گفت كه در زمينه تفسير، قرائت، صوت و لحن و تجويد بسيار پيشرفت كرده‌ايم.

وي افزود: به جر‌أت مي‌توان گفت ما يك نرم‌افزار قرآني جامع و كامل نداريم و اين يكي از نقص‌هاي فضاي ديجيتال است و اگر كسي بخواهد يك نرم‌افزار كامل قرآني داشته باشد بايد چند نرم‌افزار بخرد.

مقداد با انتقاد از اينكه قيمت‌هاي در نظر گرفته شده براي نرم‌افزارهاي قرآني بالاست، گفت: شركت‌هاي دولتي قيمت‌هايي كه براي نرم‌افزارهاي قرآني در نظر مي‌گيرند بسيار بالاست و مخاطبان نمي‌توانند اين نرم‌افزارها را تهيه كنند.

«سيدمحمد بني‌هاشمي»، مدير انتشارات بني هاشم، اضافه كرد: امروزه مؤسسات توليد نرم‌افزاراي توليد صوت قرآن يا چند برنامه سطح پايين را كنار هم قرار مي‌دهند و مي‌گويند اين نرم‌افزار است و توليد نرم‌افزار خودش يك نوآوري است اما اين نوآوري نيست. نوآوري يعني اينكه ما بتوانيم در زمينه آشنايي مردم با قرآن به صورت محسوس در زندگي‌شان تأثير بگذاريم.

وي گفت: براي چنين تأثيرگذاري‌ از دستگاه‌هاي الكترونيكي، از نرم‌افزارها، از كامپيوتر و از هر دستگاه و توليدات جديد ديگري بايد استفاده كرد اما اين‌ها همه وسيله است و اصل، پذيرش اين مطلب است كه قرآن وارد زندگي ما شود و وقتي اين را پذيرفتيم به دنبال نرم‌افزارهاي قرآني و وسايلي برويم كه ما را به اين هدف برساند.

مدير انتشارات بني هاشم گفت: در واقع اينكه جامعه به سمت نرم‌افزارهاي قرآني گرايش و تمايل ندارد به اين دليل است كه مؤسسات توليد نرم‌افزار با اين پيشرفت تطابق نداشته‌اند و بايد از تكنولوژي كمك مي‌گرفتند و استفاده از تكنولوژي در دين را فرهنگ‌سازي مي‌كردند؛ بنابراين پذيرش جامعه و حركت جامعه در زمينه قرآني به سمت پيشرفت نيست و ما در اين عرصه يك حركت «لاك‌پشت‌گونه» داريم.

وي ادامه داد: بنابراين مشكل در كامپيوتر، يا پيام نرم‌افزارها نيست، مشكل در عدم فرهنگ‌سازي استفاده از تكنولوژي در مسائل ديني و قرآني است و نرم‌افزارهاي قرآني در حد مطلوب رسالت خودشان را انجام داده‌اند.

«محمد سهيلي‌پور»، مدير مؤسسه مكتب فردا، در ادامه بحث افزود: مهمترين عامل در حركت كند جامعه به سمت پيشرفت‌هاي قرآني و توليد محدود نرم‌افزارهاي قرآني، توجه به الفاظ قرآني بدون توجه و حركت به سمت معاني است و اكثر نرم‌افزارهاي قرآني توليدي در خارج از ايران صرفاً باتوجه به بعد زيباشناختي و زيبا كردن عرضه و هنر است و در بعد آموزش و پژوهش توجه محسوسي نشده‌است.

وي گفت: در حالي كه ما بايد حركت به سمت توجه صرف به بعد زيبايي شناختي و هنري قرآن را نقد كنيم و راه‌هايي را كه براي حركت به سمت معاني قرآني وجود دارد بررسي كنيم و اين خلائي است كه اكنون در جامعه‌هاي اسلامي احساس مي‌شود.

«عباس حسيني فرزين»، كارشناس نشر الكترونيك و مديرعامل انتشارات نرم‌افزاري مبنا، درباره ظرفيت‌هاي ناديده گرفته شده در توليد نرم‌افزارهاي قرآني بيان كرد: در نرم‌افزارهاي قرآني سوژه‌‌هاي بسياري داريم كه ساده‌ترين آن را مي‌توان داستان‌هاي قرآني دانست كه مي‌تواند به صورت انيميشن از سنين كودكي به صورت مالتي‌مديا(چندرسانه‌اي) و ساده به كودكان آموزش داده‌ شود تا در نسل‌هاي آينده از اين آموزش‌ها بهره‌برداري كرد.

مديرعامل انتشارات نرم‌افزاري مبنا با انتقاد از اينكه خلاقيت و نوآوري كه در نرم‌افزارهاي قرآني وجود دارد، كافي نيست، اظهار كرد: همان‌طور كه قبلاً گفتم سوژه‌هاي فراواني در زمينه مفاهيم قرآني وجود دارد، و با توجه به اين گستردگي شاهد خلاقيتي كه بايد در نرم‌افزارهاي قرآني وجود داشته باشد، نيستيم.

وي دليل تكرار در نرم‌افزارهاي قرآني و عدم خلاقيت در اين حوزه را چنين برشمرد: شايد بتوان عدم خلاقيت در نرم‌افزارهاي قرآني را به اين دليل دانست كه از توليدكنندگان نرم‌افزاري حمايت نمي‌شود تا اگر نرم‌افزاري توليد مي‌كنند علاوه بر اجر معنوي، بهره‌برداري مادي و اقتصادي نيز داشته باشد.

فرزين يادآور شد: براي توليد يك محصول نرم‌افزاري هزينه و انرژي صرف شده و بايد به طريقي اين هزينه و انرژي حفظ و نگهداري شود، ولي متأسفانه با اينكه قوانيني در اين زمينه داريم حمايتي از اين توليدات نمي‌شود.

اين كارشناس نشر الكترونيك خاطر نشان كرد: نه‌تنها از شركت‌هاي خصوصي حمايتي در قانون «كپي رايت» نمي‌شود حتي دولت از شركت‌هاي وابسته به خود نيز حمايتي نكرده و در انگيزه‌اي كه براي توليد نرم‌افزارها بايد ايجاد كند، غفلت كرده‌است.

امروزه رقابت در توليد نر‌م‌افزارهاي قرآني به قدري زياد بوده كه به سختي مي‌توان ظرفيت‌هايي كه در اين فضا ناديده گرفته شده را بررسي كرد.

شباهت كارايي، محتوا و شكل نرم‌افزارهاي قرآني همگي حاكي از آن است كه بسياري از توليدكنندگان محصولات نرم‌افزاري تنها به يك جنبه از اين ابزار نوين توجه داشته‌اند.

حركت كند و آرام پيشرفت نرم‌افزارهاي قرآني به سمت استاندارهاي جهاني محصولات نرم‌افزاري را شايد بتوان به اين موضوع مرتبط دانست مه پذيرش جامعه و حركت جامعه در زمينه قرآني به سمت پيشرفت نيست و ما در اين عرصه يك حركت «لاك‌پشت‌گونه» داريم.

عدم فرهنگ‌سازي استفاده از تكنولوژي در مسائل ديني و قرآني و اينكه نرم‌افزارهاي قرآني در حد مطلوب رسالت خودشان را انجام نداده‌اند، مهم‌ترين عامل اين موضوع است.
شنبه 25 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 285]