واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: شيخ راشد آل نهيان هنگامي كه موافقت انگليس در زماني كه قصد خروج نيروهاي نظامي خود را از منطقه داشت، براي اتحاد امارتهاي كوچك جنوب خليج فارس جلب كرد، به خوبي آگاهي داشت كه اين اتحاد با كمك استعمارگر پير ميسر شده است. تحت فشار انگليس در سال 1971 شش امارت كوچك ابوظبي، دبي، شارجه، عجمان، ام القيوين و فجيره به هم پيوستند و اتحاديه امارات را شكل دادند. يك سال پس از اين اتحاد، راس الخيمه با شرايطي به امارات پيوست ولي از همان آغاز، پيوستن اين امارت با اما و اگرهايي همراه شد. ** پشيماني حاكم رأس الخيمه از پيوستن به اتحاديه امارات شيخ صقر بن محمد القاسمي كه بيش از 60 سال حاكم راس الخيمه بود، بارها در محافل خصوصي از پيوستن به اتحاديه امارات ابراز پشيماني كرده بود. وي كه با اختلافات فرزندان خود نيز در داخل خانواده قاسمي مواجه شد، در سال 2003 مجبور به بركناري شيخ خالد فرزند ارشد و گماردن شيخ سعود به وليعهدي و جانشيني خود شد. شيخ خالد كه تنها مقام اماراتي بود كه با حمله نظامي آمريكا به عراق مخالفت مي كرد، تظاهراتي در اعتراض به اين حمله در راس الخيمه به راه انداخت. در واكنش به اين اقدامات، دولت مركزي امارات در ابوظبي فشار را براي بركناري شيخ خالد از جانشيني شيخ صقر آغاز كرد و بالاخره با توافق حاكم وقت راس الخيمه، خالد بركنار و شيخ سعود فرزند سوم شيخ صقر جانشين پدر شد. با مرگ شيخ صقر در سال گذشته بار ديگر شعله هاي اختلاف در خانواده القاسمي در راس الخيمه بالا گرفت و شيخ خالد در لندن ادعاي جانشيني پدرش را مطرح كرد. با اين حال، شوراي اتحاديه امارات از شيخ سعود به عنوان جانشين حاكم متوفي راس الخيمه حمايت كرده و جايگاه وي را در اين امارت مستحكم كرد. اما اين حمايت نيز نتوانست از مخالفت شيخ سعود با حضور در اتحاديه امارات جلوگيري كند و زمزمه هاي جدايي راس الخيمه از اتحاديه امارات توسط حاكم جديد اين امارت بارها مطرح شده است. ** همراهي امارتهاي دبي و شارجه با ساز جدايي رأس الخيمه البته زمزمه هاي جدايي از اتحاديه امارات تنها از سوي حاكمان راس الخيمه بيان نمي شود، بلكه امارتهاي دبي و شارجه نيز بارها حضور در اين اتحاديه را همراه با نفعي براي مردم خود ندانسته اند. هنگامي كه شيخ راشد در سال 2004 درگذشت، مرگ وي چهار روز ديرتر اعلام شد، زيرا اين نگراني وجود داشت كه با مرگ شيخ راشد، اتحاديه امارات نيز از هم بگسلد. كارشناسان آگاه به مساله امارات پيش از مرگ شيخ راشد پيش بيني كرده بودند كه در صورت وقوع اين حادثه، ساير امارتها ديگر حاضر به ادامه اتحاد با ابوظبي نباشند. پيش بيني كارشناسان در سال 2004 و هنگام مرگ بنيانگذار امارات به تحقق پيوست و در اين سال حاكمان امارتهاي مختلف كشور امارات اين اتحاديه را پايان يافته تلقي كرده و ديگر حاضر به ادامه حضور در زير چتر ابوظبي نبودند. ** ورود آمريكا و انگليس براي جلوگيري از تجزيه اتحاديه امارات با اين حال، دولتهاي انگليس و آمريكا با اعزام نمايندگاني به امارات و فشار بر حاكمان امارتهاي اين كشور، اين مساله را تلويحا يادآوري كردند كه اتحاد آنها تنها به خواسته حاكمان امارتهاي مختلف امارات نبوده، بلكه مصالح استعمارگران اين اتحاديه را شكل داده است. در آغاز شكل گيري اتحاديه امارات، ظاهرا استقلال امارتهاي مختلف حفظ شده و آنان در مسايل اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي خود مختار بوده و تنها در سياست خارجي و تشكيل ارتش تابع دولت مركزي بودند. استقلال امارتهاي مختلف موجب شده تا هر يك از اين امارتها راه جداگانه اي در توسعه اقتصادي و اجتماعي در پيش بگيرند كه اين شرايط بر دامنه اختلافات آنان افزوده است. ** انحصار درآمد منابع نفت و گاز در ابوظبي و سر بيكلاه ساير امارتها امارت ابوظبي با بهره گيري از درآمدهاي سرشار نفتي توانسته امكانات اجتماعي و رفاهي گسترده اي براي شهروندان خود فراهم كند و طرحهاي اقتصادي به اجرا بگذارد. اين امارت درآمد نفت را انحصاري كرده و ديگر امارتها را از آن محروم كرده است. البته تمامي منابع نفت و گاز امارات در امارت ابوظبي كشف شده و ساير امارتها به استثنا شارجه كه داراي اندكي منابع گازي در ساحل خود است، از ذخاير زير زميني بي بهره هستند. امارت دبي نيز با استفاده از طرحهاي گسترده اقتصادي و جذب سرمايه گذاري خارجي توانست در دو دهه اخير راه خود را از ديگر امارتهاي كشور امارت جدا كند و همپاي ابوظبي و در برخي موارد جلوتر از اين امارت، در راه رفاه اجتماعي و اقتصادي گام بردارد. شارجه نيز با بهره گيري از ذخاير اندك گاز خود و صادرات آن به ديگر امارتهاي كشور امارات منبع درآمدي براي اجراي طرحهاي توسعه خود داشته و گامهايي در اين راه برداشته است. ديگر امارتهاي كشور امارات از جمله عجمان، راس الخيمه، فجيره و ام القيوين همچنان در فقر بسر مي برند و جوانان آنها براي كاريابي به سه امارات دبي، شارجه و ابوظبي مهاجرت مي كنند. ** عجمان، راس الخيمه، فجيره و ام القيوين آماده جدايي از اتحاديه امارات اين شرايط موجب شده تا حاكمان امارتهاي عجمان، راس الخيمه، فجيره و ام القيوين، حضور در اتحاديه امارات را بدون هر گونه نفع اقتصادي و اجتماعي براي خود بدانند. با شروع تحولات سياسي در منطقه و برپايي تظاهرات آزاديخواهانه در كشورها منطقه برخي تحركات نيز در امارتهاي راس اليخمه و ام القيوين نيز بروز كرد. اين تحركات با دستگيري عوامل اصلي اعتراضات در راس الخيمه و خورفكان ظاهرا سركوب شده است. ** وقتي ترس از تجزيه دولت مركزي را بهياد امارتهاي فقير مياندازد با شروع تحركات سياسي در اين امارتها، دولت مركزي امارات به فكر چاره جويي و بررسي مسايل امارتهاي مختلف كشور امارات افتاد. شيخ خليفه بن زايد آل نهيان رييس حكومت امارات در يك اقدام بي سابقه شيخ محمد بن زايد آل نهيان برادر ناتني و وليعهد خود را براي بررسي مشكلات امارتهاي شمالي كشور امارات اعزام كرده و وي نيز ملاقاتهايي با حاكمان عجمان، راس الخيمه، فجيره و ام القيوين انجام داد. يك منبع آگاه در ارتباط با اين ملاقاتها تاييد كرد: در ديدار شيخ محمد بن زايد با شيخ سعود حاكم راس الخيمه، مسايلي در مورد جدايي اين امارت از كشور امارات مطرح شده است. وي كه خواست نامش فاش نشود، گفت: حاكم راس الخيمه تاكيد كرده كه حضور در اتحاديه هيچ نفعي براي شهروندان اين امارت نداشته و لزوم ادامه همكاري با ابوظبي براي آنان احساس نمي شود. گفته مي شود كه حاكمان عجمان و ام القيوين نيز مطالب مشابهي به شيخ محمد بن زايد وليعهد ابوظبي و حاكم آينده امارات عنوان كرده اند. در اين ميان دبي نيز از گذشته تمايلات جدايي خواهانه خود را پنهان نكرده و همواره بر لزوم استقلال اين امارت به عنوان دولت شهري در جامعه جهاني تاكيد داشته است. امارت دبي با شروع بحران اقتصادي در سه سال پيش و مشكلات عديده اي كه در پرداخت بدهي هاي خارجي با آن مواجه بود، بارها از ابوظبي تقاضاي كمك كرد كه اين كمك ها چندان با پاسخ مثبت همراه نشد. با اين حال، ابوظبي در چند مرحله و تحت شرايط خاصي كه منجر به امتياز دهي گسترده امارت دبي به دولت مركزي بود و استقلال اين امارت را محدود مي كرد، به دبي كمك هايي ارايه كرده است. تحولات اخير منطقه موجب شد تا رييس حكومت امارات بلافاصله اقدام به برخي اصلاحات در نظام حكومتي اين كشور كند. ** تدابير دولت مركزي براي فروكش كردن اعتراضها در اولين مرحله، شيخ خليفه دستور داد تا اعتباري يك ميليارد و 600 ميليون دلاري براي بهبود وضعيت آب و برق امارتهاي شمالي كه در فقر مطلق بسر مي برند، اختصاص يابد. همچنين بودجه دولتي كه پيشتر تنها اعتبارات آن مختص امارت ابوظبي بود به دستور رييس حكومت امارات به تمامي امارتهاي اين كشور اختصاص يافت. از سوي ديگر تشكيل مجلس شورا با انتخاب نمايندگان آن از سوي شهروندان اماراتي در سال جاري نيز در دستور كار دولت امارات قرار گرفت تا به اين شكل مشاركت ديگر امارتها را در دستگاه حكومت افزايش يابد. در اين شرايط آگاهان آشنا به مسايل امارات معتقدند كه تا هنگام حيات شيخ خليفه تمايلات استقلال طلبانه امارتهاي مختلف امارات ممكن است تا حدودي مسكوت باقي بماند. ** نگراني حاكمان امارتها از قدرت گرفتن شيخ محمد بن زايد وليعهد ابوظبي ناظران تاكيد مي كنند، با توجه به جاه طلبيهاي شيخ محمد بن زايد و تفكرات توسعه طلبانه وي كه هم اكنون نيز مشكلاتي براي دولت امارات بهوجود آورده، حضور وي در راس قدرت در امارات مسلما بر دامنه اختلافات در اين كشور خواهد افزود. يك منبع آگاه گفت، وليعهد دبي نيز در چندين مجلس خصوصي، جدايي از امارات را از برنامه هاي آينده خود عنوان كرده است. در عين حال، شيخ محمد بن زايد وليعهد ابوظبي بارها تاكيد كرده كه ساير امارتهاي كشور امارات نيازي به وليعهد و جانشين ندارند و اين مقام فقط به ابوظبي كه مركز اين كشور است، اختصاص دارد. اين زمزمه ها موجب شده تا ديگر امارتها حضور شيخ محمد بن زايد در راس حكومت امارات را نقطه شروع درگيريها و سركوبها قلمداد كنند. به همين دليل برخي از امارتهاي كشور امارات از جمله راس الخيمه و دبي از هم اكنون زمزمه هاي جدايي را سر داده اند هر چند كه ممكن است اين زمزمه ها با مخالفت استعمارگران همچون انگليس و آمريكا كه در تشكيل كشور امارات نقش اساسي را داشتند، روبرو شود. يك كارشناس مسايل سياسي در اين زمينه گفت: امارات به عنوان حيات خلوت انگليس در منطقه تلقي مي شود و لندن هرگز اجازه نخواهد داد تا بدون در نظر گرفتن خواسته هاي خود اقدامي از سوي حاكمان امارتهاي مختلف امارات صورت گيرد. با اين حال، برخي اقدامات اخير شيخ محمد بن زايد از جمله تشكيل شبكه جاسوسي در منطقه و اعزام نيرو به بحرين، نگرانيهايي را نيز در لندن در مورد آينده كشور امارات بهوجود آورده است. خاورم**1651
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 292]