روز 15خرداد؛ آغاز قيام عاشورايي روح‌الله

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: روز 15خرداد؛ آغاز قيام عاشورايي روح‌الله
گروه خبرنگاران افتخاري / امير محسن سلطان احمدي: پانزدهم خرداد، نقطه عطفي است در تاريخ معاصر، يادگاري است از پيوند معنوي توده‌هاي عظيم مردم كشور ما، واكنشي است از احساس عميق مذهبي ملت ايران، نمايشي است ازبه پاخاستن مردمي كه مي‌خواستند ظلم و ستم را از بن بركنند، تجسمي است از تاريخ اسلام و درجه‌اي است براي سنجش فداكاري و از خود گذشتگي انسان‌هايي كه به دنبال آرمان الهي حركت مي‌كنند. پانزدهم خرداد، روز قيام خونين مردم جان بركفي است كه به نام اسلام و براي اسلام به ميدان آمدند تا سلطه طاغوتيان را از كشورشان برچينند.
دستگيري امام خميني (ره)

در سحرگاه پانزدهم خرداد سال 1342، دژخيمان رژيم ستم‌شاهي به خانه امام‌خميني رحمة‌الله يورش بردند. آنها امام را كه سه روز پيش از آن، به مناسبت عاشوراي حسيني در مدرسه فيضيه، در سخنان كوبنده‌اي، از جنايات شاه و اربابان آمريكايي و اسرائيلي او پرده برداشته بود، دستگير و دور از چشم مردم، به زنداني در تهران منتقل كردند.

هنوز چند ساعتي از اين حادثه نگذشته بود كه خيابان‌هاي شهر قم، زيرپاي مردان و زنان انقلابي – كه در اعتراض به رژيم شاه و حمايت از رهبرشان فرياد برآورده بودند – به لرزه درآمد. اين صحنه، درآن روز در تهران و چند شهر ديگر نيز به وجود آمد و بدين ترتيب، مردم ايران با اين قيام گسترده، نشان دادند كه خواستار برقراري حكومت اسلامي و پايان دادن به رژيم ستمشاهي هستند.

قيام پانزدهم خرداد قم

پس از انتشار خبر دستگيري امام (ره) در پانزدهم خرداد 1342، بسياري از مردم قم، به منزل ايشان رفتند و به اتفاق فرزندشان، حاج آقا مصطفي، در حدود ساعت شش بامداد، به سمت حرم مطهر حضرت معصومه (س) حركت كردند. پس از مدتي، صحن مطهر و خيابان هاي اطراف، لبريز از جمعيتي شد كه شعار «يا مرگ يا خميني» را با هيجان شديدي تكرار مي‌كردند.

در همان زمان، علما و مراجع وقت هم با صدور بيانيه‌هايي، خواستار آزادي فوري حضرت امام (ره) شدند. در حدود ساعت ده صبح، با ورود نيروهاي مسلّح براي تقويت نيروهاي شهرباني قم، تيراندازي و رگبار مسلسل ها شروع شد و تعداد زيادي از مردم زخمي شده يا به شهادت رسيدند. شدّت تيراندازي به حدّي بود كه امكان انتقال زخمي ها و اجساد شهيدان نبود و اين كشتار، تا ساعت پنج عصر ادامه يافت.

حمام خون در تهران

در پانزدهم خرداد 1342، مردم تهران هم چون ساير شهرها، در اعتراض به دستگيري امام خميني (ره) به خيابان‌ها ريختند و قيام خونين خويش را آغاز كردند. سيل خروشان كشاورزان غيور و كفن پوش ورامين، دهقانان كن و نيز مردم جماران به سوي تهران سرازير شد.

انبوه جمعيت بازاري، بار فروش، دانشگاهي و اقشار مختلف مردم، با فريادهاي رعد آساي «يا مرگ يا خميني» و «مرگ بر شاه» تهران را به لرزه درآورد. شاه كه در برابر قيام قهر آلود ملٌت، تاج و تخت خود را درحال زوال مي ديد، با رگبار مسلسل به جنگ ملٌت مظلوم رفت و تهران را در پانزدهم خرداد 1342، به كشتارگاه مخوف و حمام خون تبديل كرد.

راهپيمايي در ساير شهرها

در روز پانزدهم خرداد 1342، در بيشتر شهرها، درگيري، راهپيمايي، برگزاري جلسات و نيز سخنراني بر ضد رژيم و اعتراض به دستگيري امام صورت گرفت. در بعضي از شهرها مانند شيراز، تبريز و مشهد، اعتراض از شدٌت و گشتردگي بيشتري برخوردار بود كه در اثر اين حوادث، تعداد زيادي كشته، مجروح يا زنداني شدند.

تلاش رژيم براي تغيير واقعيت

قيام پانزدهم خرداد، جوششي از طرف مردم بود براي درهم كوبيدن رژيم سلطنت و گرچه به سرعت نتيجه قطعي نداد، آثار بسيار باقي گذاشت. از اين رو، عوامل رژيم حاكم، به روش هاي گوناگون كوشيدند با استفاده از همه امكانات و ازجمله رسانه هاي گروهي، جنبه اسلامي و مردمي را از آن بگيرند و جهت خارجي به آن داده، افكار عمومي را فريب دهند. بنابراين رژيم مدعي شد كه عده اي از مردم، براي به دست آوردن پول، به تهاجم بر ضد دولت دست زده اند و گفتند كه اين پول ها را شخصي به نام جمال عبدالناصر فرستاده تا در ايران، توطئه‌هايي صورت گيرد. البته با همه اين تلاش‌ها و ادعاهاي پوچ و بي‌اساس، شعله قيام پانزدهم خرداد 1342، روز به روز روشن‌تر مي‌شد.

پانزدهم خرداد در مطبوعات جهان

پس از قيام پانزدهم خرداد 1342، مطبوعات خارجي به صورت هاي مختلف و با تيترهايي درشت، از اين روز نام بردند. براي مثال روزنامه «دي ولت» در شماره 129 خود نوشت: در تهران، صدها نفر كشته شده اند. دولت علم، حكومت نظامي اعلام كرد.

ارتش با تانك و مسلسل، بر ضد طرفداران رهبر مسلمانان، امام خميني كه عليه اصلاحات شاه دست به اعتراض زده اند، وارد عمل شد. يا روزنامه الاهرام در 16 خرداد نوشت: ديروز تهران در آتش خشم شعله ور شد... اين، شديدترين تظاهرات ضد شاه بود وهنگامي آغاز شد كه رهبر ديني، روح الله خميني و ياوران او دستگير گرديدند.

انعكاس نهضت پانزدهم خرداد

انعكاس نهضت پانزدهم خرداد

پس از واقعه پانزدهم خرداد 1342، با وجود سانسورهاي شديد دستگاه شاه، خبرهاي دستگيري امام خميني(ره) و قيام 15 خرداد؛ در مدت كوتاهي، تنها در سراسر كشور، كه به فراتر از مرزها گسترش يافت و موجي از نفرت و خشم بر ضد شاه به راه افتاد. حوزه هاي علميه نجف، كربلا و كاظمين، به حمايت از امام خميني (ره)، تلگراف هايي به سران كشورهاي اسلامي و سازمان هاي بين المللي مخابره و كشتار پانزدهم خرداد رژيم را به شدٌت محكوم كردند. تمام اين جريان ها در حالي صورت مي پذيرفت كه در مطبوعات كشور هيچ خبري ازحقايق و وقايع منعكس نمي‌شد.

اعتراض شخصيت‌ها

پس از واقعه خونين پانزدهم خرداد 1342 و كشتار مردم ايران، شخصيت‌هاي سياسي و علمي نقاط مختلف جهان، با صدور اطلاعيه هايي، مراتب اعتراض خويش را اعلام مي‌داشتند. از آن جمله مي‌توان به اعلاميه اعتراض آميز شيخ محمود شلتوت، مفتي و رئيس دانشگاه الازهر مصر اشاره كرد كه شش روز پس از قيام پانزدهم خرداد صادر شد. در اين بيانيه، دستگيري علما و اهانت به ساحت مقدٌس آنان، داغ ننگي بر پيشاني عالم انساني معرفي گرديده است. وي طيٌ تلگرافي، خطاب به شاه خواست از تجاوز به حريم روحانيت و علماي اسلام خودداري كند وهر چه زودتر، علماي بازداشت شده را آزاد سازد.

آزادي امام امٌت

جنبش پانزده خرداد، اگرچه واكنش طبيعي مردم مسلمان در برابر مصوٌبات خلاف اسلام رژيم و بازداشت امام خميني(ره) بود، آزادي فوري ايشان را در برنداشت. از اين رو، اعتراض‌ها از همه نقاط ادامه داشت و سرانجام علماي طراز اوٌل كشور، براي چاره جويي، در تهران اجتماع كردند.

رژيم حاكم كه از يك پانزده خرداد ديگر بيمناك بود، كوشيد آنها را پراكنده سازد و قدمي در راه خواست آنها برندارد. از طرفي مراجع تقليد، اعلاميه‌اي صادر كردند مبني بر اين كه امام خميني (ره) مجتهد جامع الشرايط و مرجع تقليد است و براساس قانون، از محاكمه و تعرٌض مصون است. سپس با انتشار اين مطلب، رژيم خود به خود مجبور شد براي فرو نشاندن نارضايتي هاي عمومي، امام خميني را در هجدهم فروردين 1343 آزاد كند.

نداي ملكوتي امام

حادثه سترگ پانزدهم خرداد 1342، در اوج اصلاحات دروغين شاه خائن اتفاق افتاد؛ چرا كه در آن زمان، اختناقي فراگير بر ايران سايه افكنده بود. در اين جوٌ، ناگهان نداي ملكوتي امام از شهر مقدس قم بلند شد و باافشاي نقشه خائنانه شاه، مردم را از آن چه درپشت پرده‌ها مي‌گذشت، آگاه كرد.

آري، امام در ضمن بيدار كردن مردم، آنان را براي قيامي صددرصد اسلامي دعوت كرد و چارچوب قيام را به آنان نشان داد. از اين رو در روز پانزده خرداد گروهي از متعهدان و مخلصان كه خبر دستگيري امام را شنيدند، قيام خويش را آغاز نمودند و با شعارهاي لااله الا الله و يا مرگ يا خميني ديگران را از خواب غفلت بيدار و بنيان هاي انقلابي استوار را پايه ريزي كردند.

اسلامي بودن قيام پانزده خرداد

در قيام پانزدهم خرداد 1342، شعارهايي كه از حنجره‌هاي دردمند ملٌت ايران بلند مي‌شد، صرفاً اسلامي و مذهبي بود و به طور كلٌي حركت پانزدهم خرداد، به دليل توهين به اسلام و رهبري اسلام كه از هر طرف مورد هجوم قرار گرفته بود، برپاشد. اگر اين نهضت خداجويانه مردم در آن روز با آن وسعت به وجود نمي آمد، رژيم ستم شاهي جرأت بيشتري از خود نشان مي داد و اساس اسلام را در كشورمان از بين مي برد و اهداف اربابان آمريكايي خود را محقق مي‌گرداند.

مردمي بودن نهضت پانزده خرداد

قيام پانزدهم خرداد 1342، قيامي كاملاً مردمي بود و تكيه گاهي جز مردم رنج ديده و مظلوم ايران نداشت. اصالت اين قيام، در خروش عاشقاني بود كه عارفانه در راه رضاي معبود خويش، به نداي رهبر دل سوزشان پاسخ مثبت دادند و براي حمايت از آرمان هاي او، آماده شهادت و جان فشاني شدند. اينان، نه چهره هاي سياسي محض بودند و نه مردمي كه براي هواهاي نفساني و مادٌي قيام كرده باشند، بلكه همين مردم پاك دل كوچه و بازار بودند كه يك صدا و يك نوا بر ضد ظلم و خيانت رژيم ستم شاهي پهلوي به پا خاستند. به همين دليل، رژيم شاه سخت به وحشت افتاد و چاره اي جز گلوله باران مردم نديد.

پايان افسانه جدايي دين از سياست

قيام پانزده خرداد، به افسانه جدايي دين از سياست كه بيش از نيم قرن، از سوي استعمارگران رژيم هاي دست نشانده آنان تبليغ و ترويج شده بود، پايان داد و جداناپذيري اسلام از سياست را، براي همگان آشكار كرد و اسلام ناب محمٌدي را از اسلام آمريكايي باز شناسانيد. از آن پس، اسلام راستين كه تا ديروز جايي در مجامع علمي و روشن فكري نداشت، در ميان نسل تحصيل كرده و به ويژه دانشگاهيان راه يافت و گام به گام گسترش پيدا كرد و فعاليت هاي سياسي بر پايه اسلام، به عنوان بزرگ‌ترين جريان سياسي در ايران اوج گرفت و پيشرفت كرد و زمينه ساز انقلاب اسلامي شد.

پانزده خرداد در كلام امام خميني (ره)

امام خميني (ره) آن پير فرزانه انقلاب، درباره روز پانزده خرداد 1342 چنين فرمودند:روز پانزده خرداد، در عين حال كه چون عاشورا، روز عزاي عمومي ملٌت مظلوم است، روز حماسه آفرين 15 خرداد، بزرگداشت ارزش‌هاي انساني در طول تاريخ است. ايشان در سخناني ديگر فرمودند: قيام پانزده خرداد، اسطوره قدرت ستم شاهي را در هم شكست و افسون‌ها را باطل كرد.

شهادت جوانان رشيد و زنان و مردان در آن روز، سدٌ عظيم قدرت شيطاني را از بنيان سست كرد. خون سلحشوران كاخ نشين، كاخ هاي ستم را درهم كوبيد. ملٌت عظيم الشأن با قيام و نثار خون فرزندان عزيز راه قيام را براي نسل هاي آينده گشود و ناشدني ها را شدني كرد.

گرمي بخش جان‌ها

قيام پانزده خرداد سال 1342، جرقه‌اي آتش بار بر خرمن باروت جامعه خفقان گرفته و شب‌زده ايران افكند و زمينه جنب و جوش و شور و خروش ايثار گرانه و فداكارانه را فراهم كرد. ملٌت ايران با الهام از راه و روند حماسه آفرينان پانزدهم خرداد، به عنوان اسوه‌هاي ايثار و شهادت، درس جانبازي، فداكاري و پايداري آموختند، روزهاي شور و حماسه فراواني پديد آوردند و نهضت اسلامي امام بر ضد طاغوت را تداوم بخشيدند. مبارزه پي گير و مقاومت خستگي ناپذير ملٌت ايران، از سال 42 تا 57 كه به انقلابي اسلامي كشيده شد ريشه در قيام خونين پانزده خرداد داشت و برگرفته از جانبازي هاي زنان و مردان قهرمان آن روز تاريخي بود.
سه شنبه 14 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 318]