واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: به مناسبت سالگرد قيام ۱۵خرداد پانزده خرداد سرآغاز فصلي جديد در مبارزات ضد استبدادي ملت ايران( (۱
قيام ۱۵خرداد، نقطه عطفي در تاريخ مبارزات ملت ايران به رهبري امام خميني (ره) است. انقلاب اسلامي ايران همچون ساير انقلابها از مقاطع آماده سازي و تدارك قبلي برخوردار بود و انتقال قدرت صرفا حكم -صحنه> را داشت؟ آنچه بيشتر اتفاق افتاده بود، معرف اين صحنه و صحنه انقلاب موجب تسهيل اتفاقات بعدي شد.
انقلاب اسلامي ايران از ناخشنودي و نارضايتيهاي گسترده مردم برخاست و اعتقاد پرشورمردم ، الهام بخش آن بود. بررسي اين نكته كه چه عواملي زمينه ساز انقلاب اسلامي بوده ، از اهميت ويژهاي برخوردار است ، بدون ترديد قيام ۱۵خرداد نقطه عطفي در تاريخ مبارزات ملت ايران بشمار ميرود.
اقدامات ستيزه جويانه مغاير با مذهب و روحانيت از سوي رژيم پهلوي ، سبب تحريك افكار عمومي و خيزش مردم در ستيز با رژيم فاقد مشروعيت پهلوي بود رژيم پهلوي در ادامه اصلاحاتي كه مورد نظر آمريكاييها بود، يعني اصلاحاتي كه به زعم آنان كشورهاي جهان سوم را از فقر نجات داده و از افتادن به دام شوروي و كمونيزم جلوگيري ميكرد ، دولت علي اميني را مامور اجراي اين اصلاحات كرد. اميني اقدام به تهيه و تصويب لايحه مشهور اصلاحات ارضي كرد ولي موفق به اجراي آن نشد و مخالفت شديد جبهه ملي را برانگيخت، شاه مجبور شد او را بركنار و اسدالله علم را كه از وفادارترين طرفداران سلطنت پهلوي بود به نخست وزيري برگزيند .
در اين زمان شاه براي انجام اصلاحات داخلي كه مورد تاييد آمريكاييها و بخصوص شخص رئيس جمهور وقت آمريكا بود ، سعي كرد با شوروي هم رابطه دوستي برقرار كند كه پيشاپيش مخالفت گروههاي چپ را در ايران به خاطر اصلاحات مورد نظر خنثي كند.
دراين ميان بود كه بحث لايحه انجمنهاي ايالتي وولايتي مطرح شد، دولت علم درادامه برنامه اصلاحات در مهر ماه سال ۱۳۴۱لايحه معروف انجمنهاي ايالتي وولايتي را مطرح كرد. در اين لايحه آشكارا واژه اسلام از شرايط ديني انتخابكنندگان حذف و قرار شد منتخبان هم در مراسم تحليف به جاي سوگند به قران ، با سوگند به كتاب آسماني اين كار را انجام دهند .
اين مسئله با اعتراض شديد مراجع ديني مواجه شد ، رژيم تحليل درستي از عواقب كارهايش نداشت وتصورش بر آن بود كه پس از درگذشت آيت الله بروجردي مرجع بزرگ تقليد، روحانيت انسجام لازمه را براي مخالفت با سياست دولت نخواهد داشت. اما به محض تصويب لايحه مذكور علماي بزرگ قم به دعوت امام خميني گر دهم آمدند و مخالفت خويش را اعلام كردند و خواستار لغو لايحه شدند . شاه در ابتدا با بياعتنايي تغيير در لايحه را بياهميت و ناچيز بر شمرد ولي با اصرار امام كه لايحه را مخالف شرع و مباني قانون اساسي مي دانست رژيم سرانجام مجبور به تسليم شد .
شاه بعد از ناكامي دولت در قضيه انجمنهاي ايالتي و ولايتي تصميم گرفت شخصابرنامه انقلاب سفيد را مطرح كند. اين برنامه در ابتدا شامل شش اصل زير بود:
اصلاحات ارضي كه از دوره اميني آغاز شد و هدفش ظاهرا تقسيم زمينهاي كشاورزي و توزيع زمينهاي مالكان بود - ملي كردن جنگها - اصلاح قانون انتخابات و دادن حق راي به زنان- عرضه تمام انحصارات دولتي به مردم و سهيم كردن آنان - تقسيم سود كارخانهها ميان كارگران - ايجاد سپاه دانش همانگونه كه پيشتر اشاره شد اين اصلاحات مد نظر آمريكاييها بود به هرحال اين قضيه به تصويب آرا عمومي گذاشته شد و در پايان يك رفراندوم نمايشي، اعلام شد كه مردم با ۹۹در صد آرا به طرح انقلاب سفيد شاه راي مثبت دادند اصول اين به اصطلاح انقلاب سفيد، متضمن اموري بود كه به شدت موجب نا خرسندي روحانيون بيدار دل و آگاه شد و واكنش آنها را برانگيخت كه شاه آن را به حساب كار شكنيها و تحريكات مالكان عمده و فئودالها ميگذاشت .
شاه در نطقهاي خود براي زمينهسازي اجراي برنامه اصلاحات ارضي ، اهانت هاي شديدي به روحانيت كرد و از آنان به عنوان عوامل ارتجاع سيا ه نام برد و به اين ترتيب به صراحت به روحانيت اعلان جنگ داد.
امام خميني (ره ) در اعتراض به اقدامهاي ضد اسلامي و غير اصلاحي شاه و اهانتهاي وي به روحانيون فرمودند:
حرف روحاني اين است ، روحاني با اقتصاد مملكت مخالف نيست.روحانيت پانصد سال تمام قطب ارض را حفظ و اداره كرد ، به تاريخ رجوع كنيد ، با اينكه خلفا ، خلفاي جور بودند با همين برنامه اسلامي بر عالم حكومت كردند .علما با چه امر اقتصادي مخالفند؟ شماخواستيد سدبسازيد جلوتان را گرفتند؟ خواستيد كارخانه وارد كنيد نگذاشتند؟ علما با استقلال مخالف نيستند مذهب علما استقلال است، علما را بد معرفي كرده اند.
اواخر اسفند ۱۳۴۱حضرت امام به منظور افشاي نقشههاي خطرناك شاه در جلسهاي با حضور علماي قم، پيشنهاد كردند عيد نوروز سال ،۱۳۴۲از سوي روحانيت قم و شهرستانها و حوزههاي علميه، اعلام عزا شود. اين پيشنهاد مورد موافقت مراجع و علما قرار گرفت.
حضرت امام در پيامي خطاب به علما فرمود: -دستگاه حاكمه ميخواهد با تمام كوشش به هدم احكام ضروريه اسلام قيام [كند] و به دنبال آن مطالبي است كه اسلام را به خطر مياندازد . لذا اينجانب عيد نوروز را به عنوان عزا و تسليت به امام عصر عجل الله تعالي فرجه جلوس ميكنم و به مردم اعلام خطر مينمايم> .
همچنين در پيام ديگري كه با عنوان -روحانيت امسال عيد ندارد> منتشر شد، هشدار دادند : -دستگاه جابر در نظر دارد... دخترهاي هيجده ساله را به نظام اجباري ببرد و به سربازخانهها بكشد؟ يعني با زور و سرنيزه دخترهاي جوان عفيف مسلمان را به مراكز فحشا ببرد... من اين عيد را براي جامعه مسلمين عزا اعلام ميكنم... و اگر زنده بمانم، تكليف بعدي خود را به خواست خداوند ادا خواهم كرد> .
اعلاميههاي شديد اللحن امام، شاه و رژيم را به وحشت و انفعال انداخت؟ به طوري كه شاه درصدد تكذيب مواردي برآمد كه در اعلاميه امام به آنها اشاره شده بود و در نطق دوازده فروردين ۱۳۴۲در مشهد، ضمن تكذيب سربازي بردن دختران، اين موضوع را جعلي دانست!
در روز دوم فروردين سال ۱۳۴۲مصادف با شهادت امام صادق (ع) ( ۲۵شوال )، طلاب مدرسه فيضيه قم در اطاعت از امر امام به سوگواري و عزاداري پرداختند و برخي از سخنرانان برنامه به اصطلاح انقلاب سفيد را زير سئوال بردند. عمال رژيم شاه و كماندوهاي ويژه كه مترصد فرصت بودند به صحن مدرسه فيضيه كه مراسم عزاداري در آن برپا بود هجوم بردند و به ضرب و شتم طلاب و مردم حاضر در مراسم سوگواري پرداختند. بر اثر اين حمله ناگهاني،عده اي كشته و زخمي و تعداد بسياري دستگير شدند. اين واقعه يكي از فجايع تلخ در تاريخ سياه حكومت پهلوي تلقي ميشود.
با انتشار خبر حمله به فيضيه، امام خميني اعلاميه تندي درباره محكوميت حمله به مدرسه فيضيه و تقبيح خشونتهاي انجام شده صادر كرد كه واكنش و همدردي علماي شهرستانها و مردم ساير نقاط را برانگيخت.
حمله علني به فيضيه ، آخرين حلقه ارتباطي كه ميتوانست بين دربار و مردم وجود داشته باشد را از هم گسيخت و جايي براي اقدام مسالمت آميز روحانيت و شخصيت انقلابي و تسليم ناپذير امام نگذاشت .
با فرارسيدن محرم ۱۳۴۲در خرداد آن سال شعلههاي آتش قيام پديدار شد ، در اعلاميه شهرباني كل كشور، به مناسبت ايام محرم ، عباراتي وجود داشت كه حاكي از نگراني دولت بود و عملا از مردم سوگواري مشروع و آرام را طلب مي كرد ، امام كه منتظر چنين ايامي بود در پيامي به وعاظ و گويندگان ديني و هيئتهاي مذهبي اعلام كرد :
دستگاه جبار... در صدد گرفتن التزام و تعهد از مبلغين و سران هيئت عزادار است كه از مظالم دم نزنند و دستگاه جبار را به خودسري واگذارند.
لازم است تذكر دهم كه اين التزامات علاوه بر آنكه ارزش قانوني نداشته و مخالفت با آن هيچ اثري ندارد، التزام گيرندگان ، مجرم و قابل تعقيب هستند ... عجيب است دستگاه بيپروا ادعا دارد كه قاطبه ملت با اوست و از پشتيباني اكثريت قاطع برخوردار است ، با اين وصف در تمام شهرستانها، قراء و قصبات به دست و پا افتاده و با ارعاب و تهديد ملت ، خفقان ايجاد مي كند...
ادامه دارد...
دوشنبه 13 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 308]