افسانه سفر به ماه

واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: YAGHOT SEFID1st September 2009, 02:40 PMافسانه سفر به ماه .... کاربران ثبت نام کرده قادر به مشاهده لینک می باشند وقتي روس‌ها با موفقيت ماهواره اسپوتينك 1 را در مدار زمين قرار دادند و عصر فضا را آغاز كردند، رقيب اصلي آنها در دوره جنگ سرد، يعني ايالات متحده آمريكا احساس كرد در عرصه بسيار مهمي از رقيب خود عقب افتاده است. به همين دليل بسرعت وارد رقابتي جدي با شوروي سابق شد و البته در بسياري از دوره‌هاي اين رقابت شكست خورد. شوروي، سيلي از افتخارات و ركوردهاي اولين كارهاي بزرگ را از آن خود كرد. نخستين ماهواره، نخستين موجود زنده، اولين انسان عازم فضا، نخستين زن كيهان‌نورد و نخستين الحاق دو سفينه در مدار زمين، نخستين راهپيمايي فضايي و بسياري ديگر؛ اما هميشه آمريكايي‌ها يك گام عقب‌تر ايستاده بودند. شايد به همين دليل بود كه آمريكا سعي در تدوين برنامه‌اي داشت كه يكي از مهم‌ترين افتخارات اين دوران را از آن خود كند. كندي رئيس‌جمهور وقت آمريكا در بازديد از مقر اصلي سازمان هوا فضاي آمريكا (ناسا)‌ اعلام كرد آمريكا تا پيش از پايان دهه جاري ميلادي (دهه 70)‌ انسان را روي ماه فرود خواهد آورد و او را سالم به زمين برخواهد گرداند. بسياري اين موضوع را ناشي از بلندپروازي‌هاي رئيس‌جمهور خبرساز آمريكا مي‌دانستند، اما او با تاكيد بر اين كه ما چنين كاري را به اين دليل خواهيم كرد كه كار دشوار و سختي است، عزم جدي خود را نشان داد. ناسا به عهد خود وفا كرد و تا پيش از پايان دهه 70 نخستين انسان را به سلامت به ماه فرستاد و اين كار را در 7 ماموريت آپولو 11 تا آپولو 17 تكرار كرد كه از ميان آنها آپولو 13 به دليل نقص در ماموريت موفق به فرود در ماه نشد. عظمت اين كار و پيچيدگي فني آن به حدي بود كه بسياري آن را با ناباوري مي‌نگريستند، اما اين ناباوري زماني به اوج رسيد كه در دهه 90 ميلادي شبكه فاكس ايالات متحده، مستندي را با عنوان آيا ما واقعا به ماه رفته‌ايم، پخش كرد و در آن با ارائه برخي شواهد، استدلال شده بود كه كل طرح ماه يك پروژه سينمايي بوده است و هرگز اتفاق نيفتاده است. از آن زمان به بعد يكي از سوالات هميشگي كه مردم از ستاره‌شناسان و كارشناسان فضايي مي‌پرسند اين است كه آيا انسان واقعا به ماه سفر كرده است؟ پاسخ قطعي به اين پرسش مثبت است. انسان واقعا به ماه سفر كرده است، ولي شواهد مخالفان چه مي‌شود؟ بد نيست نگاهي به اصلي‌ترين استدلال‌هاي مخالفان سفر انسان به ماه بيندازيم. يكي از اصلي‌ترين و كلي‌ترين پرسش‌هايي كه مطرح شده اين است كه اگر ما در دهه 70 ميلادي تا آن حد پيشرفت كرده بوديم كه 6 بار با موفقيت به ماه سفر كنيم، در آنجا به گشت و گذار بپردازيم، ماشين‌سواري كنيم و بعد هم صحيح و سالم به زمين برگرديم پس چرا طي 40 سال اين موفقيت را تكرار نكرديم و اكنون كه صحبت از سفر دوباره به ماه است، وعده 20 سال بعد را مي‌دهيم؟ پاسخ چنين پرسشي به هزينه اين سفر و ارزش علمي آن بازمي‌گردد. ساخت و اعزام فضانوردان به ماه طي ماموريت‌هاي آپولو كه در زمان خود چندين ميليارد دلار هزينه داشت و فشار مستقيمي به ماليات‌دهندگان آمريكايي وارد كرد، يكي از گران‌ترين و در عين حال پيچيده‌ترين ماموريت‌هاي تاريخ علمي بشر بوده است. موشك ساتون كه آپولو را به ماه برد، هنگام پرتاب حدود 100 متر ارتفاع داشت و ميليون‌ها قطعه ريز و درشت كنار هم، بدنه اين سفينه غول‌پيكر را تشكيل داده بودند. هزاران نفر در اين طرح به طور مستقيم درگير بوده و فعاليت مي‌كردند؛ اما پرداخت اين هزينه براي آن دوره داراي توجيه علمي ، سياسي، حتي اقتصادي مناسبي بود. از نظر علمي، سفر انسان به ماه، رويدادي بود كه تا آن زمان رخ نداده بود. فتح ماه، فتح اولين قلمرو در خارج از زمين براي انسان بود و دانشمندان را قادر مي‌ساخت به اطلاعات دست اولي از ساختارهاي ماه دست يابند و كمي از معماهاي پيدايش و شكل‌گيري اين قمر را پاسخ دهند. ده‌ها كيلوگرم سنگ ماه كه فضانوردان به زمين آوردند، نمونه‌هاي ارزشمندي از نظر علمي بود كه قابل قيمت‌گذاري نبودند، از سوي ديگر اين سفر چشم‌انداز آينده فعاليت‌هاي فضايي را ترسيم مي‌كرد. اگر اين سفر انجام مي‌شد، انسان مي‌توانست روياهاي خود را گسترش دهد و به فكر سيارات ديگر همچون مريخ باشد يا ساخت ايستگاه‌هاي فضايي و شهرك‌هاي فضايي را دنبال كند؛ اما از همه اينها مهم‌تر، اين سفر باعث مي‌شد آمريكا عقب‌ماندگي تحقيرآميز خود در برابر شوروي در عرصه فضايي را براي هميشه از ذهن خود پاك كند و از نظر اقتصادي نيز اگر ناسا در اين پروژه موفق مي‌شد، مي‌توانست به آينده‌اي نگاه كند كه صنايع مختلف با اطمينان به اعتبار ناسا قراردادهاي ارسال ماهواره خود را به اين سازمان محول كنند. همه اينها مردم را راضي مي‌كرد كه در برابر صرف انبوهي از مالياتشان در دوره اقتصادي دشوار براي اين طرح راضي باشند و آن را جزئي از غرور ملي خود بدانند. پس از فتح ماه اوضاع بسيار متفاوت شد. در عمل عصر رقابت‌هاي فضايي پايان يافت، ماه فتح شده بود، توانايي ناسا و صنايع فضايي اثبات شده و عقب‌‌افتادگي از روس‌ها جبران شده بود. ماه ديگر چيز بيشتري براي ارائه به مسافران زمين خود در آن دوره نداشت و از سوي ديگر در گوشه و كنار منظومه شمسي هزاران سوال وجود داشت كه پاسخ دادن به آنها نيازمند ارسال سفينه‌هاي كم‌هزينه‌تر رباتيكي بود كه داده‌هاي ارزشمندي را براي دانشمندان جمع مي‌كردند. از سوي ديگر، مرحله بعدي سفر به ماه مي‌بايست شامل اقامت طولاني مدت بر ماه مي‌بود و اين در شرايطي بود كه دانشمندان از تاثيرات اقامت طولاني در فضا بر انسان بي‌خبر بودند. به همين دليل بودجه عظيم ناسا كه صرف ماموريت‌هاي آپولو مي‌شد در بين ده‌ها طرح ديگر تقسيم شد و كارواني از كاوشگرهاي ارزان‌قيمت بار ديگر عازم سيارات دور و نزديك منظومه شمسي شدند. به ملاقات دنباله‌‌دارها رفتند و در سطح سيارات مريخ و زهره فرود آمدند. در عين حال با تكميل پروژه شاتل‌هاي فضايي امكان آزمايش زندگي در شرايط بي‌وزني به مدت طولاني در فراسوي جو زمين مهيا شد و ايستگاه فضايي شكل گرفت. از سوي ديگر علم در اين مدت پيشرفت كرد تا روش‌‌هاي كم‌‌خطرتر را براي سفر به فضا و اقامت در آن پيشنهاد دهد. آپولوها اگرچه موفق‌ بودند، خطرناك هم بودند. آپولو 1 بر سكوي پرتاب آتش گرفت و 3 فضانورد آن قرباني شدند و چيزي نمانده بود كه آپولو 13 در بين راه زمين و ماه از بين برود. اما اينك هدف جديد سفر به ماه استفاده از اين قمر است. استفاده براي ساخت رصدخانه‌‌هاي قدرتمند، ساخت شهرك‌ها و پايگاه‌هاي پرتاب سفاين به مقاصد دورتر و شايد شهرك‌‌هايي براي اقامت طولاني‌تر در فضا كه همه اينها در آن دوره امكان‌پذير نبود. نخستين گام يك انسان رويكره ماه اگرچه قدمي كوچك براي يك انسان ولي جهشي غول‌آسا براي بشريت بود در كنار همه اينها اين واقعيت كه ادعاي دروغ بودن سفر به ماه در آن دوران هيچ گاه از سوي شوروي‌ها كه رقيب اصلي آمريكا بودند مطرح نشد، مي‌تواند نشان دهنده صحت اين سفر باشد. اما نكات جزئي‌تري نيز درباره اين سفر وجود دارد مثلا اين كه چرا در هيچ‌يك از تصاويري كه از ماه گرفته شده است، ستاره‌ها ديده نمي‌شوند؟ دليل ساده است. شما هم دوربين عكاسي خود را برداريد و در يك شب پرستاره سعي كنيد از دوست خود كه نور ثابتي روي او تابيده، عكس بگيريد. بديهي است كه در تصوير شما فقط چهره دوستتان مشخص خواهد شد. چون زماني كه شما قصد عكاسي از محيطي داشته باشيد كه تضاد نوري بالايي دارد مثلا سطح‌ ماه و آسمان تيره نورسنجي بر مبناي جرم روشن‌تر كه هدف‌ شماست، صورت مي‌گيرد. عكس همكار فضانورد شما در نوردهي مثلا يك دويست‌وپنجاهم ثانيه ثبت مي‌شود، اما براي عكاسي از ستاره‌هاي كم‌سو بايد چند ثانيه تا چند دقيقه نوردهي كنيد كه اين امكان در ماه وجود نداشت. برخي ديگر مي‌گويند چرا در تصاوير، پرچم آمريكا در مقابل فضانوردان حالت قائم و در حال اهتزاز دارد؟ باز هم جواب ساده است. چون فضانوردان پرچم را فقط به ميله وصل نكرده بودند بلكه ميله فلزي كوچكي در لبه بالاي پرچم نصب شده بود كه اولا باعث مي‌شد پرچم به طور گشوده قرار بگيرد، ثانيا با اندك تكاني به پايه حالت اعوجاج ظريفي در آن ايجاد مي‌شد. يكي ديگر از موارد درباره زاويه سايه‌ها در تصويري است كه جهت خورشيد با جهت سايه فضانورد هماهنگ نيست، باز هم علت ساده است، اين عكس يك تصوير پانارما (360 درجه)‌ است كه يك محيط دايره‌اي را در يك فضاي مستقيم نشان مي‌دهد و در اين حالت به دليل باز شدن زوايا، ديگر زاويه‌ها در جاي حقيقي خود قرار ندارند. برخي ديگر مي‌پرسند اگر اين سفر واقعي است پس چرا عكس‌ها با اين كيفيت خوب تهيه شده است؟ باز هم جواب ساده است. همه عكس‌هاي ماموريت سالم و خوب نبود. بلكه آنهايي كه خوب بود منتشر شد. سوالات ديگري درباره غبار محل فرود، عبور از كمربند وان آلن و امثال آن نيز مطرح است كه همگي پاسخ‌هاي علمي و فني دارد. نكته‌اي ديگر را نيز بايد به اين مجموعه اضافه كرد و آن اين است كه در دهه 1970 صنعت جلوه‌هاي ويژه سينمايي در غياب رايانه‌ها و سيستم‌هاي ديجيتال امروز بسيار عقب مانده به شمار مي‌رفت. در حقيقت فناوري شبيه‌سازي اين رويداد در استوديوي سينمايي در آن دوره وجود نداشته است. چند ماه پيش مدارگرد اكتشافي ماه از سوي ناسا براي كاوش از راه دور سطح ماه و تهيه نقشه از آن عازم ماه شد. اين نقشه‌برداري مجهز به يك دوربين فوق حساس بود كه توان تفكيك بالايي دارد. يكي از تصاوير اين مدارگرد كه در سالگرد سفر به ماه منتشر شد تصويري بود كه از محل فرود يكي از ماموريت‌هاي آپولو گرفته شده بود. در اين تصوير بخشي از مه‌نورد و تجهيزاتي كه فضانوردان روي ماه نصب كرده بودند ديده مي‌شد و شاهد‌ نياز از استدلال بر سفر به ماه بود. اما به هر روي سفر به ماه در طول تاريخ آينده با افسانه‌ها و داستان‌هاي بيشتري نيز آميخته خواهد شد چرا كه اين ماموريتي فراتر از زمان خود بود، ماموريتي كه يك شبه انسان را به مرزهاي جديدي رهنمون ساخت، افق‌هاي جديدي را پيش روي انسان گشود و اسرار بزرگي را آشكار كرد. به قول آرمسترانگ، نخستين انساني كه قدم بر ماه گذاشت، اين سفر و نخستين گام يك انسان روي كره‌ ماه، اگرچه قدمي كوچك براي يك انسان ولي جهشي غول‌آسا براي بشريت بود. سایت ما را در گوگل محبوب کنید با کلیک روی دکمه ای که در سمت چپ این منو با عنوان +1 قرار داده شده شما به این سایت مهر تأیید میزنید و به دوستانتان در صفحه جستجوی گوگل دیدن این سایت را پیشنهاد میکنید که این امر خود باعث افزایش رتبه سایت در گوگل میشود

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت ریسک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 427]