سلسه مباحث كلام اميرالمؤمنين علي (ع) / بخش دومديدگاه انسان درباره دنيا و آخرت زيربناي شيوه زندگي و تعيين‌كننده جهت‌گيري اوست

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: سلسه مباحث كلام اميرالمؤمنين علي (ع) / بخش دومديدگاه انسان درباره دنيا و آخرت زيربناي شيوه زندگي و تعيين‌كننده جهت‌گيري اوست
گروه خبرنگاران افتخاري / جمشيد غضنفري: ديدگاه انسان درباره دنيا و آخرت زيربناي شيوه زندگي و تعيين كننده جهت گيري اوست، دنيا و آخرت دو مرحله از حيات جاودان آدمي است كه كاملاً به هم پيوسته و مرتبط مي‌باشد. از نظر اسلام، شيوه سلوك‌ و زندگي دنيايي انسان است كه آخرت او را مي‌سازد. هر كه از ايمان و عمل صالح برخوردار باشد سعادت جاودان خود را تامين كرده است و هر كه از ايمان يا عمل صالح ـ و يا هر دو ـ محروم باشد؛ توشه‌اي براي آخرت خود فراهم نساخته و دچار حسرت خواهد شد.
فاني فداي باقيايهاالنّاس! انَّما الدُّنيا دارُ مَجاز وَالاخِرَة دارُ قَرار، فخُذُوا مِن مَمَرِّكُم لِمَقَرِّكُم...

اي مردم! همانا دنيا محل گذار است و آخرت محل استقرار. پس، از محل گذرتان براي ساختن و آبادكردن محل استقرارتان استفاده كنيد...

از اين ديدگاه، اساس نياز انسان به هدايت الهي و راهنمايي رهبران ديني، دستيابي به راهي است كه او را مطمئن سازد زندگي جاودانش سعادتمندانه رقم خورده و كمال حقيقي وي تامين شده است. اگر اين آينده‌نگري واقع بينانه مدّنظر نمي‌بود، ديگر چندان نيازي به اديان آسماني و هدايت الهي وجود نمي‌داشت.

عقل و خرد انسان حكم مي‌كند كه «سرمايه گذاري» بر«مصرف‌» ترجيح دارد!

اگر اسلام در همه عرصه‌هاي حيات فردي، خانوادگي و اجتماعي انسان، و در ابعاد مختلف‌ اخلاقي، تربيتي، اقتصادي، سياسي، قضايي، عبادي، حقوقي و...، به ارائه برنامه عملي و نظام رفتاري پرداخته، به همين جهت است كه همه اين ابعاد را در سرنوشت ابدي انسان موثر مي‌داند و بر اين است كه همه اين‌ها را در مسير تامين سعادت جاودان انسان، بكار گيرد.

بدون توجه به همه جنبه‌هاي زندگي انسان، ساختن آخرتي آباد، ممكن نخواهد شد. براي نجات انسان از گمراهي و حيرت اخروي، بايد در همين دنيا، زندگي او مبتني بر هوشياري و بينايي باشد و با بصيرت و معرفت، چارچوبي را در زندگي خود مبنا و اصل قرار دهد كه آخرت او را تامين كند، و اين، كار اساسي دين و رسالت انبيا الهي است. رسالتي كه هيچ چيز از دانش و تجربه و تفكرِ بشري صرف‌، نمي‌تواند جايگزين آن شود.

هيچ امري كه در تامين سعادت انسان نقشي داشته باشد، در دين اسلام ناگفته نمانده است: هر چه كه براي سعادت انسان ضرر و زيان قطعي داشته باشد حرام شده و آنچه ضرورت داشته باشد واجب شمرده شده، و به همين دليل حلال پيامبر اكرم صلي‌الله‌عليه‌و‌آله تا روزقيامت حلال است و حرام او، حرام. پيش بيني احكام احكام حكومتي ـ كه بر اساس مصلحت امّت و در چارچوب مشخصي توسط مجتهدان ذيصلاح استنباط مي‌شود ـ نيز نهايتاً در جهت سامان دهي زندگي دنيوي است، ولي در راستاي تامين سعادت ابدي و جاودان.

علي عليه‌السلام، ديدگاه صحيح درباره دنيا و آخرت را مطرح مي‌كنند و با توجه به گذرا بودن زندگي دنيا و استمرار و جاودانگي زندگي اُخروي، ما را به برگرفتن توشه از دنيا براي آخرت، فرا مي‌خوانند. عقل آدمي نيز همين‌گونه دستور مي‌دهد كه: فاني را فداي باقي كند، امورِ موقتي و گذرا را قرباني امور اصيل و ماندگار نمايد، مرحله گذار را اصيل نپندارد و همه سرمايه‌هاي خود را صَرِف‌ آن نكند، و تا جايي كه مي‌تواند رفتارها و تصميمات خود را در دنيا به گونه‌اي تنظيم كند كه براي آخرت او ثمربخش و ماندگار باشد.

آري! در حقيقت آن‌چه صرف آخرت مي‌شود، «سرمايه گذاري جاودان» است، ولي آنچه صرف دنيا مي‌شود، «مصرف‌» است و غيرقابل بازيافت، و عقل انسان حكم مي‌كند كه «سرمايه گذاري» بر«مصرف‌» ترجيح دارد!

كساني سعادتمندند كه از مصرف خود بكاهند و بر سرمايه‌گذاري بيافزايند و با همين نگاه به دنيا و آخرت است كه امور دنيوي جامعه بشري نيز سر وسامان مي‌يابد، عدالت و انصاف‌، جاي ظلم و تبعيض‌ را مي‌گيرد، تعاون و خدمت، جايگزين استثمار و استعمار مي‌شود؛ دوستي و محبت به جاي رقابت و حسادت مي‌نشيند، زهد و سخاوت جانشين حرص و بخل مي‌گردد و بالاخره جلوه‌اي از بهشت برين در همين عالم خاكي مي‌تواند تجلي كند!

--------------------------------------------------------------------------------

منبع: كتاب چهل گام، علي ذوعلم.
چهارشنبه 8 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 215]