مباحث نظري عبدالقادر مراغي مورد بررسي قرار گرفت

واضح آرشیو وب فارسی:برنا نيوز: مباحث نظري عبدالقادر مراغي مورد بررسي قرار گرفت
همايش بين المللي عبدالقادر مراغي –موسيقيدان برجسته قرن هشتم و نهم هجري- كه از روز پنجم خردادماه در شهرستان مراغه آغاز شده بود،‌ روز گذشته 7 خرداد با برگزاري نشست ها و سخنراني هاي متعددي در سالن سينما تك موزه هنرهاي معاصر تهران ادامه يافت.

به گزارش سرويس هنري برنا به نقل از روابط عمومي‌همايش بين المللي عبدالقادر مراغي، در اولين نشست علمي‌اين همايش كه صبح روز سه شنبه 7 خرداد به رياست داريوش طلايي آغاز شد،‌ابتدا عبدالمجيد كياني به ارائه سخنراني خود درباره «متن خواني و زبان تخصصي موسيقي مراغي» پرداخت.
كياني در اين باره گفت: «عبدالقادر المراغي در خاتمه كتاب «جامع الالحان» فصلي مختصر را به آداب اخلاقي مباشران موسيقي اعم از نوازندگان و خوانندگان، اختصاص مي‌دهد كه به صورت اعجاز و خلاصه نويسي بيان شده است. به همين جهت ضرورت شرح آن احساس مي‌شود.»

او در ادامه ضمن روخواني متن اول «جامع الالحان» توضيح داد: «مطالب خلاصه فوق در كتاب حاضر از اهميت والايي برخوردار است كه متأسفانه امروزه مطالب آن در علوم نظري موسيقي و همچنين در آموزش موسيقي بسيار كم رنگ شده و ناديده گرفته مي‌شود. از نظر نگارنده شرح و متن خواني فصل مورد نظر مي‌تواند با كاربردهاي آموزشي و اجرايي در زمان ما مورد بررسي قرار گيرد.»

بابك خضرايي، محقق و پژوهشگر موسيقي، دومين سخنران اين نشست بود كه درباره «جستجوي مباحث نظري كتاب كنزالالحان» سخنراني كرد. او گفت: «با وجود جستجوي وسيع و همه جانبه‌اي كه براي يافتن كتاب «كنزالالحان»، اثر عبدالقادر مراغي (قرن هشتم و نهم) انجام شده، چندان اميد نمي‌رود كه اين كتاب ارجمند روزي پيدا شود.»

خضرائي در ادامه توضيح داد:‌ «از عنوان كتاب «كنزالالحان»كه به معني گنج لحن‌ها (ملودي‌ها) است و نيز اشارات مراغي در كتاب‌هاي بر جاي مانده از او، چون «جامع الالحان»، «‌مقاصد الالحان» و «شرح ادوار» و «زوايد الفوايد»، ‌مي‌توان دريافت كه مؤلف اين كتاب تعدادي از ساخته‌هاي خود، و احياناً ديگر مصنفان را به شيوه ابجدي نغمه نگاري كرده بوده است.»

او در پايان گفت: «مسلماً اگر اين كتاب به دست نيايد، آن آهنگ‌ها جز چند نمونه نغمه نگاري كه در ديگر كتاب‌هاي او آمده، بر ما پوشيده خواهد ماند، اما در عين حال اشارات او درباره كتاب «كنزالالحان» گوياي آن است كه او در اين كتاب نفيس، علاوه بر نغمه نگاري آهنگ‌ها، به تفصيل، به مباحث نظري موسيقي نيز پرداخته است.»

سومين سخنران از نشست نخست همايش صبح سه شنبه عبدالقادر مراغي، پژمان رادمهر بود كه به موضوع «مقايسه ساختار وزني تصنيفي از موسيقي دستگاهي و ادوار ايقاعي در رسالات مراغي» پرداخت. او در اين باره به مباحث بسيار مهم و پرسش برانگيز در تئوري موسيقي دستگاهي،‌ارتباط ساختار وزني موسيقي دستگاهي با ادوار ايقاعي موسيقي قديمي‌ايران شاره كرد .
وي همچنين گفت: در كتاب‌هاي متأخر تئوري موسيقي ايراني اكثراً بر اساس ريتم و متن موسيقي كلاسيك غرب تدوين شده است. به نظر مي‌رسد كه الگوي ادوار ايقاعي برحسب حروف متحرك و ساكن در آموزش شفاهي نسل گذشته استادان موسيقي دستگاهي وجود نداشته است. ولي اين پرسش كماكان مطرح است كه آيا ادوار ايقاعي قديم در «ساختار وزني» موسيقي دستگاهي وجود دارد يا خير.»

محمدتقي حسيني به عنوان اولين سخنران دومين نشست همايش صبح سه شنبه عبدالقادر مراغي بود كه درباره «پاسخ خواجه عبدالقادر مراغي به اعتراضات علامه قطب الدين شيرازي بر صفي الدين ارموي» سخنراني كرد.
در ادامه اين نشست آروين صداقت كيش درباره «بررسي روش شناختي نظريه موسيقي در آثار عبدالقادر مراغي و مقايسه آن با نويسندگان هم عصر وي» سخنراني كرد.

سومين سخنران بخش دوم اين همايش مهرانگيز فريضي بود كه به توضيحي درباره «تاريخچه اي از فواصل، ويژگي‌هاي عبدالقادر مراغي» پرداخت. او در اين باره گفت: «ريشه‌هاي موسيقي از جمله محورهاي مهم فواصل، در فرهنگ تمدن‌هاي كهن همچون زمان پر راز و رمز است. گرچه ابزار مهم سنجش فواصل علوم رياضي و نسبت‌ها است، به نظر مي‌رسد در اين فرهنگ‌ها پاسخ نهايي را نمي‌توان تنها از طريق علوم تجربي يافت.»

فريضي در پايان صحبت‌هايش عنوان كرد: «عبدالقادر مراغي، شرح دهنده آثار صفي الدين به خصوص به زبان فارسي و ابتكارات عملي در زمينه تقسيم‌هاي دساتين است. در ادامه بزرگان با ابراز نظريات و آراي خود در همين زمينه، به تداوم و تكامل مبحث فواصل مي‌پردازند. به گونه‌اي كه امروز از نظر نگارنده، صاحب يكي از زيباترين و هنري‌ترين تقسيمات دستان هستيم.»
همايش عبدالقادر مراغي سه شنبه صبح با برگزاري جلسه پرسش و پاسخ ميان حاضران و استادان پايان يافت.
ياد آور مي شود اين همايش امروز با برگزاري نشست ها و سخنراني هايي توسط چهره هاي مطرح موسيقي كشورمان محققان و موسيقي شناساني چون ژان دورينگ ،استيون بلام ،فيكرت كاراكايا، آن لوكاس ،ايكهارد نويباور، محمود قطاط در موزه هنرهاي معاصر ادامه پيدا خواهد كرد.
چهارشنبه 8 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: برنا نيوز]

[مشاهده در: www.bornanews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 258]