تحليلطلوع جديد بر صنعت پودر شوينده

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: تحليلطلوع جديد بر صنعت پودر شوينده
مهدي جاريانيخبر آزادسازي قيمت پودر شوينده و حذف سوبسيد آن مطلب مهمي بود كه در لابه‌لاي ساير رويدادهاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي به نحوي كم‌رنگ منعكس شد.
اگر قدري به سابقه چگونگي سيستم نظارتي و حمايتي از پودر شوينده مراجعه كنيم، شاهد فراز و نشيب‌هاي بسياري در اين زمينه خواهيم شد.
در آغاز جنگ تحميلي يكي از صنايعي كه مورد آسيب جدي قرار گرفت، صنعت پودر شوينده بود. با اشغال خرمشهر ترمينال‌هاي مواد اوليه صنعت شوينده كه شامل مخازن بزرگ ذخيره مواد اوليه اين محصول بود، به اشغال عراق درآمد. مهم‌ترين ماده اوليه ال ا بي و ديگر سودكاستيك كه هر دو مايع بودند، سديم تريپلي فسفات و سديم سولفات و سيليكات سديم كه به شكل پودر و جامد بودند و نيز مواد اوليه‌هاي ديگر كه با تناژ كمتر از مواد ذكر شده به طور مرتب به خرمشهر مي‌رسيد و از آنجا براي كارخانه‌ها ارسال مي‌شد، به دست عراقي‌ها افتاد.
بنابراين صنعت شوينده در ابتداي جنگ از بعد لجستيك ضربه شديدي خورد و كارخانجات براي تامين محصول مورد نياز خانوار دچار مشكل شدند. لازم به يادآوري است كه پاك‌كننده مهم ديگر كه صابون بود، همين وضعيت را داشت.
از اين رو پودر شوينده به دليل نقش مهمي كه در بهداشت خانواده داشت، در سبد كالاهاي مورد حمايت دولت قرار گرفت و به صورت كوپني و سهميه‌بندي در سطح كشور توزيع شد. اين روند تا پايان جنگ تحميلي و اوايل دوران سازندگي ادامه داشت. با توجه به شروع سياست آزادسازي كالاها، پودر شوينده از كوپني و سهميه‌بندي خارج شد و توزيع آن آزاد شد. ليكن با پرداخت سوبسيد، دولت مصرف‌كنندگان را مورد حمايت قرار داد.
از دهه هفتاد كه محصولات مختلف كه قبلا تحت پوشش حمايتي و قيمتي بودند به تدريج به صورت عرضه آزاد درآمدند كه مهم‌ترين آنها صابون، مايعات ظرفشويي و شامپو و حتي دارو كه داراي اهميتي به مراتب بيشتر از پودر شوينده داشتند، از چتر حمايتي دولت خارج شدند. بعضي اقلام نيز همچون روغن نباتي به صورت دو قيمت آزاد و حمايت در دسترس مردم قرار گرفت. تنها پودر شوينده بود كه دولت، حاضر به آزادسازي آن نشد. دارندگان صنعت شوينده ظرف ده سال گذشته مكررا به عوامل مهم تصميم‌ساز در اين زمينه اعلام كردند كه تمايلي به ادامه سوبسيد ندارند و مي‌خواهند آزادانه توليد و عرضه كنند. سازمان‌هاي موثر در اين مساله عبارت بودند از: سازمان مديريت و برنامه‌ريزي، وزارت بازرگاني (معاونت بازرگاني داخلي، سازمان حمايت از توليدكنندگان و مصرف‌كنندگان) وزارت صنايع، شوراي اقتصاد و با اقدامات صورت گرفته در چند مرحله به تصميم جمعي براي آزادسازي هم رسيد. ليكن رياست قوه مجريه با آن مخالفت كرد.از مشكلاتي كه صنعت پودر شوينده در سال‌هاي گذشته با آن مواجه بوده مي‌توان به اين موارد اشاره كرد:
ميزان سوبسيد تكافوي جبران هزينه‌ها و سود معقول را نمي‌كرد، به شدت در بوروكراسي اداري با تعويق پرداخت مي‌شد، پايين بودن قيمت در داخل، صادرات قاچاق آن را در پي داشت، سهميه پودر دستي و ماشيني براي توليد كننده و جامعه مشكل آفرين بود و معمولا كمبود پودر ماشيني و مازاد پودر دستي وجود داشت و در شرايط سوبسيد مارك‌هاي بين‌المللي قدرت حضور نداشتند و روند كيفي محصول تقريبا ثابت بود.
سوبسيد پرداختي 250ميليارد تومان براي 400هزار تن پودر شوينده دستي و ماشيني به معني سرانه 3500 تومان در سال است و اگر تفاوت نرخ پودر ماشين را هم به عنوان يك فاكتور موثر در نظر بگيريم، براي يك نفر مصرف كننده شهري حداكثر 5هزار تومان سوبسيد تعلق مي‌گيرد كه رقم تاثيرگذاري نخواهد بود.
به‌رغم تاثيرگذاري پايين سوبسيد در سبد خانوار، تلاش‌هاي مستمر شوراي توليدكنندگان پودر شوينده و كارخانه‌ها به نتيجه‌اي نرسيد.
آزاد سازي قيمت پودر شوينده از چند جنبه حايز اهميت و توجه است:
1 - دولت نهم نشان داد كه چنانچه كاري به صلاح باشد، بدون فوت وقت و به دور از بوروكراسي‌ها كه متاسفانه در گذشته بسيار زياد بودند، انجام مي‌دهد.
اين امر را به ديد مثبت مي گيريم و از وزارت بازرگاني و ساير عوامل ذي‌مدخل در اين امر بايستي تشكر كرد كه يكي از دردسرها را از راه صنعت بزرگ كشور برداشت.
2 - ما در راه ورود به WTO هستيم و بايستي در آزادسازي كسب‌وكارو واگذاري امور به عرضه و تقاضا قدم برداريم. از طرفي آزادسازي‌ها در برنامه چهارم توسعه نيز آورده شده است. پودر شوينده به كشورهاي مختلف صادر مي‌شود و داراي مزيت نسبي است؛ از اين رو مي‌تواند در بهبود جايگاه آن كمك نمايد.
3 - كاهش تعرفه پودرهاي خارجي تصميم مهم‌تري است كه امكان توزيع پودرهاي روز جهان با فرمولاسيون‌هاي متنوع را در داخل امكان‌پذير مي‌سازد و اين عامل نيز باعث ارتقاي اين صنعت خواهد شد. از طرفي زمينه سرمايه‌گذاري‌ها را فراهم خواهد ساخت.
4 - در رقابت داخلي در ظرف مدت كوتاهي با بهترين قيمت و شرايط مي‌تواند محصول مورد علاقه خود را خريداري نمايد.
آزادسازي پودر شوينده خبر خوبي بود كه بسيار آرام در جامعه انعكاس پيدا كرد.
اميد است اين موضوع گامي باشد در راه ساير آزادسازي‌هاي عوامل كسب‌وكار كه مي‌تواند اقتصاد ملي را تحت تاثير قرار دهد.
چهارشنبه 8 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 178]