محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1803912781
طغيان آفات در جنگلهاي شمال، علل و پيامدها
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: بررسيها نشان ميدهد بيش از 30 عامل آفتزا در جنگلهاي شمال وجود دارد كه گروه وسيعي از درختان را در برگرفته و برخي گونههاي با ارزش نظير مَلَج و شبْ خُسب را به حد انقراض نزديك كرده است. آفات جنگل در حالت عادي، كم خطرند ولي اگر اوضاع محيطي برايشان مساعد شود، به مرحله طغيان مي‌رسند. براي مثال، نوع قارچ به نام سُم اسبي از فروردين تا مرداد، در حدود 2/5 ميليارد هاگ توليد مي‌كند كه پخش آن در هوا ممكن است درختان زيادي را آلوده كند. همچنين طغيان ملخ‌ها گاه چنان ويرانگر مي‌شود كه حتي باپيشرفته‌ترين امكانات و تجهيزات، نمي‌توان با آن مبارزه كرد. در چند دهه اخير، ايجاد جوامع دست‌كاشت كاج‌هاي وارداتي و نيز توسعه كاشت گونههاي خارجي صنوبر در جلگه و ساحل، موجب فعاليت دايم آفت خطرناك پروانه ابريشم‌باف ناجُور در مناطق جلگه‌اي شمال شده است. علت اين رويداد، در درجه اول مربوط به اقدامات افراطي گذشته، به ويژه رعايت نكردن شرط سازگاري گونههاي غير بومي و حساسيت آنها نسبت به ابريشم‌باف ناجور كه آفت بومي منطقه است و به طور دايم در جنگلهاي شمال زندگي مي‌كند است. به طور كلي، اغلبِ آفات جنگلهاي شمال، جانوراني از رده حشرات و عنكبوتيان هستند كه برخي از آنان نظير پروانه ابريشم‌باف ناجور مي‌تواند 500 نوع گياه را آلوده كند و جنگل را به صورت يك‌دست از بين ببرد. حشرات و به طور كلي بندپايان، بزرگ‌ترين گروه جانداران در كره زمين هستند كه بيش از يك ميليون گونه را شامل مي‌شوند. حشرات خود را با زندگي در انواع آب و هوا سازگار كرده‌اند و نقشي حياتي در زندگي موجودات زنده دارند. با اين حال تكثير بيش از حد آنها باعث به هم خوردن تعادل محيط زيست و جنگل مي‌شود. يك كارشناس منابع طبيعي كشور مي‌گويد: حشرات در حمل گَرده گل و تلقيح درختان جنگلي مفيدند ولي خسارت‌هايي نيز به جنگل وارد مي‌كنند. محمدحسين جزيره‌اي در گفت و گو با ايرنا افزود: برخي از محققان برآورد كرده‌اند كه خسارت ناشي از آفت حشرات از خسارت آتشسوزي در جنگل بيشتر است. به گفته وي درخت جنگلي در هيچ يك از مراحل زندگي خود از حمله آفات در امان نيست، حتي دانه نيز در هنگامي كه بر درخت مادري جاي دارد بر اثر هجوم حشره ممكن است از بين برود. جزيره‌اي اظهار داشت: پس از جوانه زدن، درختان حاصل در سرتاسر دوران زندگي خود در معرض حمله انواع آفات و حشرات كه هر نوع از آنها متناسب با اندازه و شرايط زيست درخت است قرار مي‌گيرند. اين استاد جنگل‌شناسي يادآور شد : حشرات اغلب، ورود قارچ‌ها را به درختان امكان‌پذير مي‌كنند. به اين صورت كه يا خود حامل هاگ يا جُلينه (mycelium) قارچ به داخل درخت هستند و يا با ايجاد سوراخ در درخت، راه را براي ورود آنها مي‌گشايند. جزيره‌اي درباره علل حمله آفات و حشرات به درختان جنگلي تصريح كرد: بعضي از حشرات، مانند برگ‌خواران، فقط براي به دست آوردن خوراك به درختان جنگلي حمله مي‌كنند و بعضي هم مانند چوب‌خواران علاوه بر غذا، از درخت به صورت محل زادآوري استفاده مي‌كنند. وي تاكيد كرد : جنگل را نمي‌توان به طور كامل عاري از آفت كرد ولي مشكل زماني پيدا مي‌شود كه آفت طغيان كند و تعداد آنها بسيار زياد شود. به گفته اين جنگل‌شناس، آفات نيز مانند درختان جنگلي به شرايط آب و هوايي خاصي نيازمندند تا بتوانند زنده بمانند و به صورت بهينه نشو و نما كنند؛ بنابراين شرايط جوي باعث محدوديت گسترش آفات مي‌شود. جزيره‌اي گفت : براي هر آفت، از نظر دمايي نيز محدوديت‌هايي وجود دارد كه در خارج از آن حدود، عمر حشره كوتاه و يا دچار مرگ مي‌شود. وي بيان داشت : به طور كلي در مناطق گرم و كم ارتفاع نسبت به مناطق سرد و مرتفع گونههاي بيشتري از آفات و حشرات يافت مي‌شود. كارشناسان مي‌گويند: نمي‌توان بيماري‌ها و آفات جنگل را ناديده گرفت و بهترين كار براي بهداشت جنگل، پيش‌گيري است. از جمله اقدامات پيش‌گيرانه اين است كه كاشت هر گونه گياهي بايد متناسب با وضع آن منطقه باشد و واردات بذر و نهال بايد به خوبي كنترل و قرنطينه گياهان جدي گرفته شود. همچنين تَك كِشتي بودن جنگل از عوامل آسيب‌پذير كردن آن در برابر آفات است و بايد جنگل به صورت آميخته، يعني از گونههاي گياهي مختلف تشكيل شود. به گفته اين كارشناسان، يكي از راه‌هاي مبارزه با آفات، حمايت از دشمنان طبيعي آن آفت است. براي مثال از شكار پرندگان جنگل كه از آفات تغذيه مي‌كنند جلوگيري كنيم و براي آنها آشيانه بسازيم. اگر آفت، سطح وسيعي را در بر بگيرد، برنامه‌هاي تهيه شده براي جنگل‌شناسي و جنگل‌داري و همچنين استحصال چوب، مختل مي‌شود. مسوول گياه‌پزشكي اداره كل منابع طبيعي غرب مازندران به خبرنگار ايرنا گفت : جنگل با در برداشتن مجموعه‌اي از درختان و درختچه‌ها، پوشش بوته‌اي، جانواران و ميكروارگانيسم‌ها و عوامل غير زنده، اكوسيستم بسيار پايداري را تشكيل ميدهد. يزدانفر آهنگران در گفت و گو با ايرنا افزود: بين عوامل مختلف موجود در جنگل روابط بسيار پيچيده و منظمي برقرار است كه مداخله در آن و حذف حتي يك عامل كم ارزش، سبب ايجاد تغييراتي در كل اكوسيستم مي‌شود. وي تأكيد مي‌كند: مشكلات ناشي از بروز آفات و بيماري‌ها در جنگل زماني شروع مي‌شود كه انسان در آن وارد مي‌شود و با اقداماتي همچون برداشت بيش از حد و حذف گونههاي بومي و باز كردن فضاي جنگل و كاشت گونههاي غيربومي، تعادل را برهم مي‌زند. آهنگران ادامه داد: عوامل مخرب در جنگل، به دو دسته عوامل غير زنده نظير وضع نامساعد جوي و به هم خوردن عناصر خاك و عوامل زنده تقسيم مي‌شوند. اين كارشناس ارشد گياه‌پزشكي درباره عوامل زنده‌اي كه در آسيب رساندن به جنگل موثرند، تصريح كرد: اين عوامل، همان آفات و بيماري‌ها هستند كه گونههاي فراواني از جانواران، ويروس‌ها، باكتري‌ها، گياهان انگلي و نيمه انگلي را شامل مي‌شوند. وي اضافه كرد: از موارد خسارت‌زايي عوامل غير زنده مي‌توان به خشكيدگي درختان كاج اِلْدار در مرزن‌آباد چالوس اشاره كرد كه بر اثر نامساعد بودن خاك براي اين درخت به وجود آمد. مسوول گياه‌پزشكي اداره كل منابع طبيعي غرب مازندران اضافه كرد: در برخي تابستان‌ها نيز بر اثر كمبود باران و گرماي شديد، درختان و درختچه‌هاي زيادي در جنگلهاي شمال، دچار خشكيدگي و خزان زودرس مي‌شوند. آهنگران در تعريف گياه بيمار مي‌گويد: گياه سالم، فعاليت‌هاي مختلفي همچون تقسيم سلولي و تشكيل بافت، فتوسنتز، جذب و انتقال آب و مواد غذايي انجام ميدهد و هر عامل زنده يا غير زنده‌اي كه در اين فعاليت‌ها، ايجاد اختلال كند، باعث مي‌شود به آن گياه، بيمار گفته شود. وي با بيان اين‌كه اگر عامل بيماري، موجود زنده باشد به آن، بيماري‌زا يا پاتوژن (pathogene) مي‌گويند، ادامه داد: هر گونه پديده فيزيولوژيكي غير طبيعي و مضر كه بر اثر مجاورت و تحريك مداوم يك عامل بيماري‌زا در گياه ايجاد مي‌شود، بيماري نام دارد. اين كارشناس گياه‌پزشكي افزود : آفت نيز شامل آن دسته از موجودات جانوري است كه به طريقي به اندام‌هاي گياهي آسيب مي‌رسانند و اغلب شامل حشرات و كنه‌ها و جوندگان و نرم‌تنان هستند. آهنگران اظهار داشت: آفات بر حسب رفتار و محيط زندگي و نوع ماده غذايي مورد نياز و شكل خارجي اندام‌هاي تغذيه‌كننده (قطعات دهاني) از اندام‌هاي مختلف گياهي تغذيه مي‌كنند و منجر به ايجاد خسارت مي‌شوند. به گفته او، برگ‌خواران، ريشه‌خواران، چوب‌خواران، پوست‌خواران، بذرخواران، جوانه‌خواران، گُل‌خواران، ميوه‌خواران، ساقه‌خواران، طوقه‌خواران، سَرشاخه‌خواران، شيره‌خواران، مهم‌ترين گروه‌هاي آفتزا در جنگلهاي شمال هستند. مسوول گياه پزشكي اداره كل منابع طبيعي غرب مازندران گفت: به طور كلي تمام اندام‌هاي گياهي از انتهايي‌ترين قسمت شاخه‌ها و جوانه‌ها تا ابتدايي‌ترين قسمت‌هاي گياه يعني ريشه‌هاي موجود در خاك، مورد حمله و تغذيه اين عوامل خسارت‌زا قرار مي‌گيرد. آهنگران يادآور شد: علاوه برخسارت‌هاي مزبور كه به طور مستقيم به اندام‌هاي گياهي وارد مي‌گردد، گاهي خسارات ناشي از آنها به صورت غير مستقيم ظاهر مي‌شود. وي خاطرنشان كرد: ايجاد گال بر روي اندام‌هاي گياهي (زنبورهاي گال‌زا)، ايجاد پيچيدگي در برگ‌ها و اندام‌هاي گياهي (شَته‌ها)، دگرشكلي اندام‌هاي گياهي، ترشح عَسَلَك و تجمع گرد و غبار و دوده بر روي برگ‌ها و اندام‌ها (شته‌ها و شپشك‌ها) و انتقال بعضي از عوامل بيماري‌زا از جمله خسارات غير مستقيم است. اين كارشناس ارشد گياه‌پزشكي تاكيد مي‌كند: آفات و بيماريهاي جنگلي هيچ گاه به صورت دايم نمود پيدا نمي‌كند بلكه به نحو دوره‌اي، آن هم دوره‌هاي كوتاه مدت ظاهر مي‌شود و سپس فروكش مي‌كند. آهنگران درباره دليل اين امر توضيح داد: اكوسيستم جنگلي در مقايسه با اكوسيستم زراعي و باغي، پايدارتر و مقاوم‌تر است و تا حدي مي‌تواند از خود محافظت كند. به گفته وي، پروانه برگ‌خوار زمستانه خال‌دار، پروانه برگ‌خوار زمستانه راش، پروانه جوانه‌خوار بلوط، پروانه جوانه‌خوار كاج و پروانه‌هاي ابريشم باف ناجور، تخمْ انگشتري، دُم طلايي، برگ‌خوار بلوط، برگ‌خوار داغْداغان، چوب‌خوار فرعي، جوانه‌خوار و برگ‌خوار سفيد آمريكايي از آفات مهم سال‌هاي اخير در جنگلهاي شمال هستند. سرپرست گياه‌پزشكي اداره كل منابع طبيعي غرب مازندران ادامه داد: سوسك‌هاي برگ‌خوار قهوه‌اي تُوسكا، برگ‌خوار آبي توسكا، برگ‌خوار نارْوَن (اُوجا)، برگ‌خوار صنوبر، پوست‌خوار و چوب‌خوار بلوط از ديگر آفات رايج محسوب مي‌شوند. آهنگران افزود: ملخ‌هاي بال كوتاه البرز، بال كوتاه گورخري، برگ‌خوار شمشادي، كَكِ لِوَر، كرم سفيد ريشه، شپشك سفيد (پنبه‌اي) راش، سَرخرطومي جهنده راش، شپشك سپردار نوئل، كنه‌هاي تار عنكبوتي و انواع زنبورهاي گال‌زاي بلوط نيز از جمله آفات جنگلهاي شمال هستند. وي درباره بيماري مهلك «مرگ نارون» كه در حدود 99 درصد درختان مَلَج جنگلهاي شمال را از بين برده است، يادآور مي‌شود: اين بيماري درمان كاملي ندارد و در برخي از كشورهاي اطراف، از جمله روسيه نيز شيوع دارد. اين كارشناس ارشد گياه‌پزشكي اظهار داشت : اقدامات انجام شده در ايران درباره بيماري مرگ نارون بيشتر جنبه مطالعاتي داشته است نه عملي و اين بيماري، درختان اوجا و آزاد را هم مبتلا كرده است. آهنگران درباره نحوه شناسايي آفت‌ها تصريح مي‌كند: ما آفت‌هاي سابقه‌دار جنگلهاي شمال را مي‌شناسيم و مي‌دانيم كانون‌هايشان كجاست و در بازديدهايي كه از جنگل مي‌شود، از راه‌هاي مختلف در باره اين آفات كسب اطلاع مي‌كنيم. مسوول گياه‌پزشكي اداره كل منابع طبيعي غرب مازندران گفت : امكانات و تجهيزات ما در حد متوسط است ولي از نظر نيروي متخصص، به دليل محدوديت‌هاي استخدامي، كمبود شديدي داريم. وي درباره ارتباط با مراكز دانشگاهي و تحقيقاتي بيان داشت: با آنها ارتباط داريم ولي مساله اين است كه اين مراكز، بيشتر به دنبال موضوعات خودشان هستند و كمتر پيش مي‌آيد كه به سفارش ما كارهاي تحقيقاتي انجام دهند. آهنگران ادامه داد: بر خلاف زمين‌هاي كشاورزي و باغ‌ها، در جنگل براي مبارزه با آفات نمي‌توان از سم‌پاشي به نحو گسترده استفاده كرد زيرا به محيط زيست آسيب مي‌رسد. كارشناس ارشد گياه‌پزشكي اداره كل منابع طبيعي غرب مازندران خاطرنشان كرد: در جنگلهاي شمال از روش‌هايي همچون تله‌هاي فروموني، جمع‌آوري و نابود كردن لاروها و مبارزه زيستي استفاده مي‌شود. وي در مورد روش تله‌هاي فروموني توضيح ميدهد: در اين شيوه دستگاه‌هايي كه بوي جنس ماده آفت را منتشر مي‌كند در جنگل كار گذاشته مي‌شود كه جنس نر آفت را به خود جذب مي‌كند و در قسمت چسبنده اين دستگاه، گرفتار و در جفت‌يابي و جفت‌گيري اختلال ايجاد مي‌شود. آهنگران گفت: گاهي اوقات شفيره‌هاي آفت را با دست جمع مي‌كنيم و مي‌كُشيم تا جمعيت آنها در نسل‌هاي بعدي كاهش يابد؛ يا اين كه تخم‌هاي آفت را در مراكز تجمعشان، با حرارت آتش، از بين مي‌بريم. به گفته وي، هرس شاخه‌هاي آلوده به توده‌هاي لارو و تخم‌هاي آفت نيز از روش‌هاي كنترلي مرسوم در اراضي جنگلي و مرتعي شمال كشور است. صاحب‌نظران مي‌گويند: يكي از عوامل طغيان آفت در جنگلهاي شمال وجود جنگلهاي مصنوعي در بعضي از مناطق شمال كشور است. هم اكنون اين جنگلهاي مصنوعي واقع در قسمت‌هاي جلگه‌اي و دشت تا سواحل درياي خزر، به صورت كانون آفت در آمده است. رييس اداره منابع طبيعي شهرستان چالوس به خبرنگار ايرنا مي‌گويد: چون طغيان آفت در جنگل امري است كه گاهي پيش مي‌آيد نه هميشه، در اعتبارات سالانه، رديف بودجه‌اي برايش در نظر گرفته نمي‌شود. مهرداد خزايي پول افزود: در صورت بروز آفت و ايجاد مشكل، مجبوريم از اعتبارات استاني استفاده كنيم تا بتوانيم جلو خسارات آفت را بگيريم. وي درباره امكانات و تجهيزات موجود براي مبارزه با آفات اظهار مي‌دارد: تجهيزات زيادي براي اين كار نداريم و از آب‌پاش اطفاي حريق براي سم‌پاشي‌هاي موضعي استفاده مي‌كنيم. خزايي پول اظهار داشت: در اداره ما كارشناس مخصوصي براي كنترل آفات وجود ندارد و در صورت نياز، از كارشناس اداره كل منابع طبيعي غرب مازندران دعوت مي‌كنيم تا از منطقه بازديد كند. رييس اداره منابع طبيعي شهرستان چالوس اضافه كرد: در طغيان اخير آفت ابريشم‌باف ناجور در جنگلهاي كُجُور نيز از كارشناس اداره كل دعوت شد تا از جنگلهاي خوشِل كُجُور و ديگر مناطق آلوده بازديد كند. به گفته خزايي پول، اداره منابع طبيعي شهرستان چالوس در زمينه نيروي انساني كمبودي ندارد و در صورت نياز مي‌تواند نيروي لازم را براي مبارزه با آفات تامين كند. به اعتقاد كارشناسان بايد از اقداماتي كه زمينه‌ساز طغيان آفت است، خودداري كرد. مانند قطع گسترده بلوط و تنها ماندن شبْ خُسب يا ورود گسترده سوزني‌برگان غير بومي كه به آفات جنگلهاي شمال مقاوم نيستند. از سوي ديگر چون پشتوانه هر كار عملي بايد تحقيقي علمي باشد، رابطه مراكز پژوهشي و دانشگاهي با مراكز اجرايي نيازمند تحكيم بيشتر است. كمبود نيروي متخصص در بخش‌هاي اجرايي، شناسايي و مبارزه با آفات جنگل را مشكل مي‌كند. در زمينه شناخت آفات و بيماري‌ها درجنگل‌هاي شمال، افراد بسيار معدودي اطلاعات كافي و به روز دارند و پژوهشگراني كه خواهان تحقيقات كاربردي باشند، اغلب به دليل دشواري‌هاي فراوان، ترجيح مي‌دهند درمحدوده‌اي كوچك، نظير نهالستان كار كنند كه تفاوت زيادي با جنگل دارد. جنگلهاي هيركاني در شمال ايران داراي 90 گونه درختي و 211 گونه درختچه‌اي و 1558 گونه علفي و بوته‌اي است كه همين تنوع زيستي بالا، مقاومت آن را در برابر آفات، به طور نسبي زيادتر كرده است. ك/4 7517/621/402/506
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 604]
-
گوناگون
پربازدیدترینها