واضح آرشیو وب فارسی:سیمرغ: خوابگاه دانشجویی به عنوان یكی از امكانات رفاهی دانشگاه مكانی است كه دانشجویان حایز شرایط در طول تحصیل به صورت فردی و یا گروهی ... چهار نفری نشسته اند توی اتاق. یكی دانشجوی فوق لیسانس است، یكی هم سال چهارم پزشكی، آن یكی هم سال آخر، و یكی هم دانشجوی دانشكده فنی. همیشه اینجا بحث های خوبی شكل میگیرد. یكی از بچه ها از خاطرات بچگی اش شروع كرد و حالا بحث رسیده است به تاثیر رفتار دیگران با بچه ها و تربیت در رفتار بزرگسالی آنها. مشغول صحبت بودند كه زنی با یك دفتر بزرگ و خودكار، بی مقدمه در را باز میكند. سلام سرد و بی روحی ردو بدل میشود. مسول شب است. برای حضور غیاب آمده است.یكی یكی اسم ها را میخواند و سرك میكشد تو كه ببیند همانی هستی كه اسمش را خوانده یا نه. همه بی میل و با اكراه حضورشان را اعلام میكنند. بعد ازبرگزاری این مراسم، مسول شب میرود وما میمانیم و چند لحظه سكوت. خوابگاه دانشجویی به عنوان یكی از امكانات رفاهی دانشگاه مكانی است كه دانشجویان حایز شرایط در طول تحصیل به صورت فردی و یا گروهی قسمتی از اوقات خود را برابر مقررات مربوط در آن مكان میگذرانند. مدیریت خوابگاه های دانشجویی و مسئولیت حفظ اموال، اماكن، تاسیسات و اجرای مقررات عمومی بر عهده خوابگاهها در حوزه معاونت دانشجویی و فرهنگی دانشگاه است. خوابگاه دانشجویی، یك مسكن اضطراری و یك توفیق اجباری برای گردهمایی دانشجویان غربت نشین است، لحظات خوشی كه میروند تا برای سالهای دور در مرور خاطرات به یاد بیاورند. جامعه شناسی، روان شناسی، اقتصاد و پیامدهای زندگی خوابگاهی، داستانی سربسته در همان اتاق های درمحاصره تخت ها باقی میماند و كمتر راهكار یا تدبیری برای آسیب شناسی 4 تا 8 سال از سرنوشت سازترین سال های جوانی و كارشناسی زندگی خوابگاهی و دانشجویی باقی میماند. اگر چه همین اندازه، یافتن سرپناهی در شهری غریب و گذراندن روزهای درس و دانشگاه در زیر سقفی و سهمیه غذایی كه برای خیل دانشجویان موجود، لازم و مغتنم به چشم میآید. پس این چند سال نیز بگذرد، حتی اگر روان شناسی، جامعه شناسی، و آسیب شناسی خوابگاه نداشته باشیم. قرعه خوابگاه از كل پذیرفته شدگان دانشگاه ها فقط 25 درصد از آنها وارد دوره های روزانه میشوند. دوره های شبانه یا دانشگاه آزاد پذیرای باقیمانده پذیرفته شدگان است و دراین میان تمامی25 درصد پذیرفته شدگان دوره های روزانه نیز شانس استفاده از خوابگاه ها را ندارند. بدین ترتیب 137 هزار دانشجوی ساكن در خوابگاه ها با تراكم زیاد در این مكان ها زندگی میكنند و در این میان حدود 700 هزار دانشجوی متقاضی نیز از اسكان خوابگاهی محروم اند. جامعه شناسی زندگی خوابگاهی اما مساله خوابگاه ای دانشجوی تنها در بعد سخت افزاری آن خلاصه نمیشود.تامین محل سكونت دانشجویان جزو بدیهی ترین اصول آموزش عالی در همه جامعه است، اما آنچه در زندگی ساختمانهای موجود میگذرد گستره متنوعی از جامعه شناسی خوابگاهها، اصول روان شناسی، اختلاط فرهنگ ها و تفاوت فرهنگی ، اوقات فراغت و ... را در بر میگیرد. در حالی كه به نظر میرسد در این مورد كمترین كار كارشناسی صورت گرفته است و در دراز مدت دوران دانشجویی به دوره سرخوردگی و افسردگی تبدیل میشود و همین مساله انواع آسیب های روانی را به وجود میاورد، این همه در حالی است كه خوابگاه فقط مكانی برای خواب نیست. خوابگاه مكانی برای زندگی است كه جوانان در سن پایین از محفل گرم خانوادگی به یك باره به درون آن پرتاب میشوند. تفاوت و دوری مكان و وارد شدن در یك زندگی جمعی با رنگها و سلایق گوناگون نیازمند آموزش مهارت های زندگی جمعی و كنار آمدن با شرایط جدید از جمله محدودیتها و آزادیهای جدید است . اما سابقه اداره خوابگاه ها نشان میدهد كه بیشتر بر عنصر كنترل تاكید شده است. این در حالی است كه میتوان انواع كمكهای مشاورهای، آموزشهای غیر مستقیم، امكانات ورزشی و تفریحی را در حاشیه زندگی خوابگاهی پدید آورد. تجربه دانشجویان خوابگاهی در غیاب این كمكها،خوابگاه خود به عنوان عامل افت تحصیلی پدیدار میشوند. دانشجویان خود در این زمینه تجربههای متفاوتی دارند. یكی از آنها میگوید اگر چه در دوران دبیرستان خیلی فعال بودم از وقتی به خوابگاه آمدم افسردگی پیداكردم. تمام نمرههایم در حد پاس كردن است. دراین میان سختگیری های نا به جا به فشارهای عصبی و نتایج معكوس ختم میشود و به اعتماد بین دانشجو و دانشگاه نیز لطمه وارد میكند و البته این همه به شرطی است كه به گفته دكتر یوسف رضا پور، مشكل تغذیه و خوابگاه جزو بدیهیات حل شده باشد و مسایل پژوهشی و آموزشی در اولویت كاری آموزش عالی باشد. مشاوران چه میگویند؟ مركز مشاوره كوی دانشگاه تهران را چند سالی است كه دانشگاه در خوابگاه دایر كرده است. ساختمان یك طبقهای است كه در كنار ساختمان های مسكونی خوابگاه ساخته شده و چند مشاور تا ساعت 10 شب در آن حضور دارند و به مراجعان شان كه دانشجویان خوابگاه اند پاسخ میدهند. خانم ص. مشاور و روان شناس كوی دانشگاه تهران است. او میگوید:" هر چند ما باید تا حدی به آدم ها اجازه تجربه كردن مسایل را بدهیم، در عین حال لازم است از قبل ابزار لازم را نیز مهیا كنیم، و به فرد آمادگی بدهیم. به طورمثال، دختری كه قرار است برای تحصیل به شهر دیگری سفر كند و تنها زندگی كند، باید حل مساله اش قوی باشد، مهارتهای مقابلهاش و اعتماد به نفساش بالا باشد، باید توانایی نه گفتن داشته باشد. اگر با این توانایی ها بیاید، به این معنا است كه خانواده در مراحل رشدش، همزمان كه به وی آزادی و اختیار میداده، از او مسئولیت هم میخواسته، پس میتوان با آنها طور دیگری برخورد كرد وبه آنها آزادی بیشتری داد. اما الان ما در مرحله قبل از دادن این مهارتها هستیم. ما باید آموزههای لازم را به دانشجو بدهیم . اوقات فراغتاش را خوب پر كنیم. دانشگاه باید سیستم حمایتی خودش را قوی كند. مددكاری، مشاوره، مشاوره حقوقی و.. بسیار مهم است ." دكتر پیروی با تاكید بر لزوم ایجاد مهارت در انسانها برای سازگاری با جامعه و اجتماعی شدن، به واحدی درسی اشاره میكند با عنوان "مهارت های زندگی" كه اكنون دردانشگاه علم و صنعت تدریس میشود. او معتقد است:" اجرای این گونه برنامهها میتواند برای ما روان سالمتری را به ارمغان بیاورد، به ویژه برای زنان كه در بسیاری جهات آموزش های كمتری دیده اند. در نتیجه این آموزشها، شخص میتواند بدون اینكه به خود یا دیگران صدمه بزند مسئولیت های مربوط به نقش اجتماعی اش را بپذیرد و با چالشها و مشكلات روزانه زندگی به شكل موثری رو به رو شود." آغوش گرم خانواده را رها كردهای و آمدهای اینجا برای تحصیل. اولش فكر میكنی فقط چهار سال است و تمام میشود اما وقتی میآیی، زندگیات میشود یك تخت كوچك و یك گنجه. گنجهای كه مثل دلت پر است. دلت پر است از تنهایی. صبح جمعه است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیمرغ]
[مشاهده در: www.seemorgh.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 372]