محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1826660241
5 مقاله خوب پژوهشی در مورد قصائد سعدی نداریم / همایش «سعدی در قصیده» برگزار شد
واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: فرهنگ > ادبیات - همایش «سعدی در قصیده» در مرکز فرهنگی شهرکتاب برگزار شد که هدف از آن پرداختن به یکی از ابعاد کاری این شاعر است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. به گزارش خبرآنلاین، مرکز سعدی‌شناسی سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۵ را دهه سعدی نامگذاری کرده و به هر یک از این سال‌ها نیز نام ویژه‌ای داده است. سال گذشته، سال «سعدی در غزل» بود و امسال «سال سعدی در قصیده» است. امسال نیز همچون سال گذشته مرکز فرهنگی شهرکتاب با همکاری مرکز سعدی‌شناسی، در آستانه اول اردیبهشت، روز بزرگداشت سعدی، همایشی را به سعدی اختصاص داد. حافظ تحت تاثیر سعدی استمظاهر مصفا، پژوهشگر ادبیات فارسی و مصحح کلیات سعدی، که به‌رغم کهولت و مشکلات جسمانی در همایش حضور یافته بود، در سخنانی کوتاه با اشاره به بیتی از حافظ که می‌گوید: «استاد سخن سعدی است نزد همه کس اما/ دارد سخن حافظ طرز غزل خواجو» تصریح کرد: «اگر آثار حافظ را با خواجو مقایسه کنیم خواهیم دید که خواجو اصلا قابل قیاس با حافظ نیست. حافظ قدم به قدم دنبال سعدی است. به یک دعوی می‌توانم بگویم که اگر سعدی نبود، حافظی هم شناخته نمی‌شد.» از عنصری تا سعدیدکتر مهدی نوریان، استاد دانشگاه اصفهان، اشاره‌ای به تاریخچه قصیده در زبان فارسی کرد و یادآور شد: «وقتی از قصیده سخن می‌گوییم فوری نام عنصری به خاطر می‌آید. او ملک‌الشعرای دربار سلطان محمود بود. از طرف دیگر قدیم‌ترین نمونه‌ی شعر رسمی فارسی که در اختیار داریم، قصیده‌ای است از سگزی، در مدح یعقوب لیث که چند بیت از آن باقی مانده است. ابیاتی چند از قصیده‌ی رودکی نیز به دست ما رسیده. بعد از رودکی تا ظهور عنصری، چند شاعر ظهور می‌کنند که از هر کدام یکی ـ دو قصیده باقی مانده. اما عنصری قدیم‌ترین شاعری است که مجموعه‌ی مفصلی از قصایدش را در اختیار داریم. » او افزود: «معروف‌ترین قصیده او که بسیاری از تعابیرش امروز به مثل‌های فارسی تبدیل شده، قصیده‌ای است که درباره فتح خوارزم به دست سلطان محمود سروده شده. بعد از او بسیاری از شعرا در فتح‌نامه‌یشان از این قصیده استقبال کرده‌اند. قصیده یاد شده در بحر خاصی سروده شده که از اوزان بسیار مطبوع شعر فارسی است و قافیه‌ای هم که با حرف رَوی «ر» در آن استفاده شده دست شاعر را بسیار باز گذاشته است. سعدی هم مهم‌ترین قصیده‌ی خود را در این وزن و با این قافیه سروده و به استقبال عنصری رفته است. اما کاری که سعدی کرده، با کار سایر کسانی که به استقبال عنصری رفته‌اند، تفاوت دارد؛ چنان‌که کسی به نظرش نمی‌رسد سعدی از عنصری تاثیر پذیرفته باشد. شخصیت سعدی، قوه‌ی ابتکار و خلاقیت هنری وی این قصیده را از سایر قصاید مشابه ممتاز می‌کند. موضوع این قصیده فتح‌نامه نیست. سعدی در روزگاری دیگر می‌زیسته که دوران شکست بوده است و احساس وظیفه ملی و دینی او در این قصیده به خوبی پیداست. قصیده‌ی سعدی چنین شروع می‌شود: به هیچ یار مده خاطر و به هیچ دیار/ که برّ و بحر فراخ است و آدمی بسیار.» سعدی و شعر عربیموسی اسوار، مترجم «اشعار عربی سعدی» که ا کتابش چند روز پیش از سوی مرکز سعدی‌شناسی منتشر کرده، درباره شعرهای عربی این شاعر ایرانی گفت: «پیش از بحث درباره شعرهای عربی سعدی باید خود را از قید دو پیش‌داوری، دو توقع و دو تصور برهانیم. یکی این‌که این آثار را نباید با آثار فارسی این شاعر مقایسه کرد و دیگر این‌که از مقایسه این‌ها با آثار بزرگان شعر عرب نیز باید بپرهیزیم.» او افزود:« اگر فارغ از این دو قیاس و توقع، آثار عربی سعدی را بررسی کنیم، راحت‌تر می‌توانیم به کم و کیف و چند و چون آثارش بپردازیم. تحقیق درباره اشعار عربی وی بسیار اندک بوده و آن مختصرِ موجود نیز بعضا جای تامل و ایراد دارد. مفهوم قصیده در زبان عربی، چیزی نیست که در زبان فارسی وجود دارد. در عربی، قصیده واحد شعر است. به سخن دیگر هر شعر، به شرط این‌که از هفت بیت بیشتر باشد، قصیده تلقی می‌شود. شعری هم که در زبان عربی کمتر از هفت بیت داشته باشد، قطعه نامیده می‌شود. بر همین اساس اغلب شعرهای عربی سعدی قصیده است. او حدود ۲۰ قصیده دارد و شاهکار آن‌ها که آینه تمام نمای قدرت سعدی در عربی‌سرایی است قصیده در رثای بغداد یا در سوگ بغداد نام دارد. او به شعر و ادبیات عرب اشراف داشته و با اغلب شاعران بزرگ دوره عباسی مانوس بوده؛ آثارشان را از حفظ می‌دانسته و از آن‌ها تاثیر پذیرفته است. اشعار عربی وی اغلب به همان وزن و قافیه‌ای است که بزرگان شعر عرب تجربه کرده‌اند.» سعدی و مایه‌های موسیقیسالار عقیلی، خواننده‌ای که «سعدی‌نامه» در کارنامه کاری اوست، به جنبه‌های موسیقایی شعر سعدی پرداخت و با بیان این‌که بزرگ‌ترین هنر سعدی سرودن غزلیاتی سهل و ممتنع است، افزود: «اشعار سعدی را به راحتی می‌توان درک کرد، اما پدید آوردن مشابه آن کاری است دشوار و شاید محال. ما در تاریخ موسیقی‌مان نیز آهنگسازانی را داشته‌ایم مثل استاد مرتضی محجوبی، حسین یاحقی، پرویز یاحقی، روح‌‌الله خالقی و ابوالحسن صبا که آثارشان در موسیقی ایرانی درست مثل کاری است که سعدی در شعر فارسی انجام داده است. او افزود: «هرچند سعدی در پدید آوردن عبارت‌های شعری‌اش از همان مصالح مرسوم شعر زمان خود بهره برده، آن‌ها را به شیوه‌ای کنار هم چیده که همچون قصری بزرگ و باشکوه جلوه می‌کند. این ویژگی منحصربه‌فرد در کنار موسیقی‌های نهفته در شعر او، باعث شده آثارش دستمایه موسیقی‌دانان و آهنگسازان برای ساختن ترانه‌ها و تصنیف‌های گوناگون شود. شعر سعدی در چگونگی ساخت و پرداخت آثاری موسیقی‌ای که با کلام وی همراه شده‌اند، سهمی به‌سزا دارد. خود شعر سعدی اولین ذهنیت یا تم را در ذهن آهنگساز ایجاد کرده و می‌کند و مسیر آهنگ را از نظر دستگاه، ریتم و فراز و فرودهایی که دارد به بهترین شکل نمایان می‌سازد.» سعدی در گرجستاننیکولوز ناخوتسریویلی، رایزن فرهنگی گرجستان در ایران، در سخنان خود گزارشی را از ترجمه آثار سعدی به زبان گرجی ارائه کرد و یادآور شد: «اولین اقدام را در زمینه ترجمه سعدی به گرجی، آمباکو چلیدزه برداشت. او از بیشتر شاعران بزرگ ایران قطعاتی را به گرجی ترجمه کرده است. برگردان وی از بوستان در سال ۱۹۵۵ منتشر شد و اگرچه این برگردان خالی از ایراد نبود، کاری مهم به شمار می‌رفت؛ چراکه این رویداد باعث شد تا دیگر مترجمان گرجی برای ترجمه آن و سایر آثار سعدی تشویق شوند. در سال ۱۹۶۴ ترجمه داویت کوبیدزه، ایران‌شناس معروف گرجی، از متن کامل بوستان منتشر شد. گلچینی از این برگردان را در سال ۱۹۹۷ انجمن روابط علمی - فرهنگی و همکاری گرجستان و ایران با کمک و همکاری سفارت گرجستان، در تهران چاپ کرده‌اند. این کتاب دو زبانه و حاوی ابیات حکیمانه بوستان است. گلستان نیز از همان ابتدای تدریس زبان فارسی در گرجستان مورد توجه قرار گرفت. داویت کوبیدزه یکی از بهترین محققان ادبیات فارسی در گرجستان متن کامل گلستان را به گرجی برگردانده بود که عمر وی برای چاپ آن کفاف نداد و متاسفانه آن ترجمه نیز گم شد. به تازگی ترجمه جدیدی از گلستان به قلم گیورگی لوبژانیدزه، مترجم قرآن، خیام، مولانا، ابوسعید، سپهری و... منتشر شده که در حال حاضر نامزد جایزه سابا، معتبر‌ترین جایزه ادبی گرجستان، است.» مضحکات و خبیثات متعلق به سعدی نیستضیاء موحد در میزگردی که با حضور وی و نصرالله پورجوادی برگزار شد، تعلق خبیثات و مضحکات به سعدی را نپذیرفت و تصریح کرد: «از روی زبان و سبک نوشتار به یقین می‌گویم که خبیثات و مضحکات متعلق به سعدی نیست؛ هرچند در معتبر‌ترین نسخه خطی متعلق به آثار سعدی نیز نشانی از این‌دو دیده نمی‌شود. سعدی چنان روان و راحت از زبان استفاده کرده که همان ویژگی غزلیاتش را در بوستان و قصاید نیز می‌توان دید. شعر حافظ را می‌شود تصرف کرد، اما چنان‌که یکی از غزل‌سرایان معاصر نیز گفته، غزل سعدی را نمی‌توان استقبال کرد.» سعدی، نقطه‌ی عطف ادبیات فارسینصرالله پورجوادی، سعدی را نقطه عطفی در تاریخ ادبیات ایران دانست و گفت: «سعدی بر ده‌ها شاعر بزرگی که بعد از وی ظهور کرده‌اند تاثیر عمیقی گذاشته است. اما آیا شیراز پیش از سعدی نیز پیشینه‌ای قوی در شعر و نثر داشته است؟ من جز روزبهان بقلی شیرازی کس دیگری را نمی‌شناسم که پیش از سعدی دست به خلق نوشته‌هایی با ارزش‌های ادبی زده باشد. شما قیاس کنید نوشته‌های او را با سعدی. روزبهان سعی می‌کند و به سختی زحمت می‌کشد برای زیبا نوشتن و برای به کار بردن سجع. دارازگویی هم بسیار دارد. در حالی‌که سعدی چنین نیست؛ هرچند از نظر سجع‌نویسی بشود گفت تحت تاثیر روزبهان قرار دارد.» پژوهش در قصاید سعدی از نگاه آمار کوروش کمالی سروستانی، دبیر مرکز سعدی‌شناسی، در سخنان خود به ارائه آماری از آثار منتشر شده سعدی و پژوهش‌های مرتبط با این آثار پرداخت و خاطرنشان کرد: «در فاصله‌ی سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۹ آثار چاپ شده از سعدی و آثار مرتبط با وی، شمارگانی برابر با دومیلیون‌و۹۸۷هزار جلد داشته است. در این میان در سال‌های ۸۴ و ۸۷ بیشترین کتاب‌های مرتبط با سعدی به چاپ رسیده و سال گذشته در مقایسه با سال ۸۸، ۱۲درصد افت داشته‌ایم. گلستان در مجموعه آثار سعدی، همیشه پرفروش‌ترین اثر بوده، سپس کلیات، بعد بوستان و در نهایت غزلیات رتبه‌های بعدی فروش را به خود اختصاص داده‌اند. سابقه اولین مقالات علمی چاپ شده در سعدی‌پژوهی نیز به سال ۱۳۱۶ و به نخستین کنگره بزرگداشت سعدی باز می‌گردد. در آن همایش اولین مقاله عملی در باب قصائد سعدی را علامه قزوینی ارائه می‌کند که در کنار بسیاری از مقالات کنگره یادشده همچنان مرجعی است اصلی. از آن روز بدین‌سو کل مقالات چاپ شده با موضوع قصائد سعدی، فارغ از وضعیت کیفی، به بیست عنوان رسیده و اگر ارزش‌گذاری کیفی را هم لحاظ کنیم، باید بگوییم که شاید پنج مقاله خوب در زمینه پژوهش در قصائد سعدی نداریم. از طرف دیگر تقریبا هیچ کتابی در باب قصائد سعدی به چاپ نرسیده است. مجموع کل پایان‌نامه‌های نوشته شده با محوریت قصاید این شاعر، به ده عنوان می‌رسد که سه عنوان آن مربوط به دوره لیسانس است و مربوط به سال‌های پیش از ۱۳۴۰ و هفت عنوان دیگر در سال‌های بعد از انقلاب برای دوره کار‌شناسی ارشد نوشته شده‌اند. تاکنون هیچ پایان‌نامه دکتری به بررسی قصاید سعدی نپرداخته و دانشگاه شهر سعدی، شیراز، از مجموع آنچه درباره قصاید وی به صورت پایان‌نامه نوشته شده هیچ سهمی ندارد.» سعدی و انقلابی در قصیده‌سراییعلی‌اصغر محمدخانی، معاون فرهنگی شهرکتاب، در ابتدای همایش، تصویری کلی از قصاید سعدی به دست داد و گفت: «هرچند روی بخش‌های پایانی کلیات سعدی و از آن‌جمله روی قصاید کار اندکی صورت گرفته، بسیاری از بیت‌ها و مصرع‌های قصاید وی به گفتار روزمره راه پیدا کرده و به صورت ضرب‌المثل و ابیات مشهور درآمده است. اگرچه قصیده در مدح حاکمان و به قصد دریافت صله سروده می‌شد، سعدی تحولی یا به تعبیر برخی پژوهشگران، انقلابی در قصیده‌سرایی پدید می‌آورد. قصاید سعدی بیشتر وعظ و تحقیق است و اگر مدحی هم بین آن‌ها دیده می‌شود، با مدح‌هایی که شاعران پیشین نوشته‌اند فرق دارد. او در قالب مدح، آمرانه سخن گفته، ملامت کرده و پند و نصیحت و وعظ در کار آورده است. مضمون قصاید سعدی مختص به مدح نمانده و او از مضامینی مثل درستکاری، گذر از دنیا، عاقبت‌اندیشی، محبت، رفتار خوب با مردم و تاکید بر خرد سیاسی با ممدوحان خود سخن می‌گوید.» 52144
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 427]
-
گوناگون
پربازدیدترینها