واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

پي آمدهاي حماسه 19دي نويسنده: مطهره پيوسته پيامدهاي قيام خونين مردم قم در19 دي ماه 1356 اين واقعه، از نظر نتايج و پي آمدها از چند نظر اهميت دارد: 1. سازش شاه و کارتر وتوخالي بودن شعار فضاي باز سياسي شاه را به مردم نشان داد. 2. ثابت کرد که شاه از حرکت مذهبي- سياسي به رهبري روحانيان و در رأس آنها امام خميني( قدس سره) بيش از هر حرکت سياسي ديگر وحشت دارد. 3. آنچه رژيم ازآن وحشت داشت، به تبع قيام نوزده دي به وقوع پيوست و حوزه هاي علميه و روحانيان، درخط امام (قدس سره) به حرکت در آمدندو زمينه اي فراهم شد تا نهضت درمسير صحيح مبارزه قرار گيرد و ترفندهاي بعدي را نيز بي اثر کرد. 4. روشن شد که جريان حقوق بشر و فضاي بازسياسي، طليعه اي براي ميدان دادن به ملي گراها و ليبرال ها بوده و امريکا و رژيم شاه، عملاً درجذب مردم به سوي ميانه روها موفقيتي نداشته اند و آنان هيچ پايگاهي در ميان مردم ندارند. 5. متحجرين حوزه ها و کساني که مروج جدايي دين از سياسيت بودند و همواره درس و بحث و فقه و اصول را به مبارزه با شاه ترجيح مي دادند، شکست خوردند ومردم نيز دريافتند که بايد سراغ چه کساني بروند. 6. ماهيت رژيم ضد مردمي شاه را براي بسياري آشکار کرد. از آن پس بود که شعار «مرگ برشاه»، شعار اصلي و تکيه کلام توده هاي انقلابي شد. 7. باعث تعميق ومردمي شدن نهضت و شرکت توده هاي مذهبي ، به ويژه جوانان شد. 8. برخي احزاب و جمعيت هايي که حرکت سياسي خود را با اتکا به حقوق بشر کارتر و فضاي باز سياسي ايجاد کردند، توسط شاه ودرچهارچوب قانون اساسي شکل داده بودند، به تدريج از مردم جدا شدند و به دامن امريکا وغرب پناه بردند. 9. با قيام قم، آهنگ حرکت انقلاب به صورت «راهبرد چهلم ها»ي پشت سر هم، با صورت و محتواي کاملاً اسلامي ، شتاب فزاينده و گسترده تري به خود گرفت و رهبري امام (قدس سره) به عنوان نقش اصلي مبارزه با رژيم شاه ظاهرشد.(1). آثار و نتايج قيام 19دي با قيام 19دي، مظلوميت شهدا و حرکت روحانيت و مردم به بار نشست و حرکت ساز شد. پيام حضرت امام (قدس سره) روح تازه اي درکالبد مجروح ملت دميد و انقلاب، آهنگ و شتاب تازه اي به خود گرفت . مبارزه عليه رژيم طاغوت، شکل همه جانبه اي پيدا کرد وخون تازه اي در رگ نهضت جوشيدن گرفت. به دنبال قيام 19دي، نهضت به شهرهاي ديگر کشيده شد. حماسه چهلم ها شکل گرفت. تبريز، يزد، جهرم،تهران،مشهد و شهرهاي ديگر کشورشاهد قيام هايي خونين درگراميداشت شهدا بودند. نخست، مردم تبريز در چهلم شهداي قم به خاک و خون کشيده شدند و پس ازآن ، شهرهاي ديگر به همين ترتيب،شاهد حماسه هايي جاويد بودند.حماسه چهلم ها، نهضت را به ثمر رساند و با بازگشت امام خميني (رحمه الله) بود که مشعل انقلاب را شعله ور ساخت و پيروزي عليه حکومت طاغوت را به ارمغان آورد.(2) تأثير قيام برنظام طاغوت نظام شاهنشاهي تا پيش از قيام مردم در19دي، مسئله مبارزه و خشم و نفرت مردم از حکومت طاغوت را جدي نمي گرفت. فرا گير شدن نهضت وقيام هاي پي در پي، پايه هاي کاخ وبيداد ستم شاهي را به لرزه درآورد و نظام دريافت که در معرض خطر جدي نابودي قرار دارد. بنابراين، تمام توان خود را براي سرکوب مبارزات و قيام ها به کار گرفت، ولي در اين کار توفيقي به دست نياورد؛ چرا که خون شهدا و روحي که امام (رحمه الله) درملت دميد، کار خود را کرده بود و هيچ سدي نمي توانست سيل خروشان نهضت را تاب بياورد. حکومت با تمام قدرت به ميدان آمد و روحانيت و مردم نيز به رهبري امام (رحمه الله) وبا توکل به خداي متعال، به مقابله با حکومت پرداختند(3). از دستاوردهاي قيام 19دي؛ جنبش 29بهمن مردم تبريز بود .مردم در دفاع از قيام 19 دي روانه مساجد شدند، ولي پليس آنها را پراکنده کرد و از تير هوايي براي متفرق شدن آنها استفاده کرد. مردم در برابر اين اقدام پليس واکنش نشان دادند و شعار«زنده باد خميني» را سر دادند، شيشه بانک ها و مکان هاي عمومي را شکستند وسينما ومشروب خانه ها را آتش زدند و از اين راه اعتراض خود را اعلام کردند. حزب رستاخيز حدود 15 اتومبيل را در هم کوبيد. نمونه شبيه به همين واقعه ، در چهلم شهداي29 تبريز در يزد اتفاق افتاد. بسياري از مراسم اربعين که براي شهداي انقلاب برپا مي شد، به راه پيمايي وحرکت هاي انقلابي ضد رژيم مي انجاميد. مهم ترين اين مراسم، اربعين هاي پي درپي شهداي 19 دي قم، تبريز وکرمان بود که درنهايت ، به پيروزي انقلاب اسلامي منجر شد. مساجد و تکيه ها از ديگر عوامل مؤثر در گسترش جهان بيني، به عنوان محل ظهور و بروز فرهنگ سياسي شيعه است. مساجد به عنوان مرکز آموزش، مرکز ارتباط جمعي و مرکز برگزاري مراسم عبادي و مذهبي، عامل مهمي براي نشر و گسترش جهان بيني در ميان توده مردم بوده است. از آنجا که اين گونه مراسم براي شهداي راه انقلاب بود، اغلب، مکاني براي صحبت و گفت و گو درباره مسائل انقلاب و روشنگري مردم بود. (4) پي نوشت: 1-علي شيرخاني، حماسه 19دي قم. 2-سيد جلال الدين مدني ، تاريخ سياسي معاصر ايران،صص 325-328. 3-همان. 4-همان. منبع:اشارات شماره128 /خ
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 436]