واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
قيام خونين(2) نويسنده:مطهره پيوسته قيام خونين مردم قم در 19دي 1356 شرح واقعه در اواسط دي سال1356، پيک دربار،نامه اي مهر شده را براي داريوش همايون، وزير اطلاعات و جهانگردي فرستاد و وي نامه را براي انتشار به روزنامه اطلاعات فرستاد. مسعودي، صاحب امتياز روزنامه،مفاد مقاله را براي آينده روزنامه، خطرناک تشخيص داد و نگران واکنش علما و روحانيان شد، ولي در تماس هايي که با وزير اطلاعات و جهاگردي و نخست وزير وقت(آموزگار)گرفت، دريافت که برخي مفاد تند و تحريک آميز آن به خواست شخص شاه درمقاله آمده است. دراين مقاله که نويسنده آن،احمد رشيدي مطلق بيان شده بود، به طور صريح، بي حجابي، فضيلت و حجاب،کهنه پرستي و ارتجاع معرفي و به ساحت مقدس امام خميني(رحمه الله) اهانت و قيام 15خرداد 1342، توطئه استعمار سرخ و سياه معرفي شده بود. با پخش روزنامه اطلاعات و رسيدن آن به شهر قم، نخستين واکنش ها شروع شد. مدرسين حوزه علميه قم در بيت آيت الله حسين نوري گرد آمدند. تا اقدامي هماهنگ داشته باشند. و پس از بررسي تصميم گرفته شد تا هجدهم دي، درس هاي حوزه تعطيل شود. صبح هجدهم دي، طلاب با تشکيل اجتماع بزرگي،تظاهرات و راه پيمايي خود را آرام به سوي منازل مراجع آغاز کردند وبا تجمع در مقابل منازل ايشان،با دادن شعارهايي به حمايت از امام خميني (رحمه الله)پرداختند. نيروهاي امنيتي، با يورش به صف تظاهر کنندگان، اقدام به متفرق کردن و ممانعت ازراه پيمايي کردند. عده اي از طلاب در برابر بيت آيت الله العظمي گلپايگاني تجمع کردند و ايشان براي آنان سخنراني کرد که مفاد روزنامه،توهين به ما بوده و اگر سکوت کنيم، نشانه موافقت ما با آنان خواهد بود. سپس راه پيمايان به سمت آيات عظام رفتند و به سخنراني آنان گوش کردند. بازاريان قم با ديدن اجتماع حوزه علميه، تصميم به تعطيلي مغازه هاي خود در روز 19دي گرفتند. روز نوزدهم دي ، ساواک و شهرباني به کمک نيروهاي کمکي که از تهران وارد قم شده بودند، در سطح شهر،به ويژه درحوالي مدارس علميه ومرقد حضرت معصومه(س) متمرکز شدند. قشرهاي مختلف مردم و طلاب، درميدان آستانه تجمع کردند و دوباره راه پيمايي به سوي منازل بزرگان حوزه آغاز شد. نخست، به بيت آيت الله ميرزا هاشم آملي رفتند آيت الله آملي، در سخناني به بيان عظمت و شخصيت والاي امام خميني(رحمه الله )پرداخت وهيئت حاکمه و رژيم پهلوي را مورد نفرت روحانيت و ملت برشمرد. نيروهاي رژيم ،با آرايش ضد شورش و نفربرهاي نظامي در خيابان ها آماده شده بودند. هنگام عصر، مردم و طلاب،اجتماع کردند و به طرف خانه آيت الله نوري حرکت کردند. سپس در حالي که جمعيت مي خواستند از طريق خيابان ساحلي به خانه آيات سلطاني طباطبايي و مشکيني بروند، يکي از مأموران، شيشه بانک صادرات را شکست وبه همين بهانه ،اسلحه ها به طرف مردم، نشانه گيري وتيراندازي شروع شد. با بر زمين افتادن تعدادي از مردم، جمعيت در کوچه هاي اطراف پناه گرفتند و با هر آنچه به دست مي آوردند، مقابل مأموران مسلح رژيم ايستادند. جنگ و گريز تا ساعاتي ازشب ادامه يافت.در اين روز،دست کم شش نفر شهيد و ده ها تن زخمي شدند. پس از اين حادثه،طلاب وعلماي قم با انتشار اعلاميه اي اين سؤال را مطرح کردند که آيا فضاي باز سياسي به اين معناست که اگر کساني به مطالب غير واقعي روزنامه اعتراض کنند، بايد با گلوله پاسخ بگيرند؟ با قيام قم، آهنگ حرکت انقلاب با محتواي کاملاً اسلامي ، شتاب فزاينده و گسترده تري به خود گرفت و رهبري امام (رحمه الله) به عنوان نقش اصلي مبارزه با رژيم شاه ظاهر شد.(1) نقش عاشورا در قيام 19دي علما افزون بر آنکه مبارزات سختي را عليه استبداد دوران ونيز برنامه هاي ضد مذهبي آنها ترتيب دادند، مي کوشيدند با وجود فشارهاي سياسي ،مراسم مذهبي را احياء کنند. يکي از مهم ترين آنها، عاشوراست که در موارد مختلف،عامل گسترش جهان بيني اسلامي در ميان مردم بوده است. حضور روحانيان درايام محرم و صفر درشهرها و روستاها که همواره در اين مراسم بر مسائل سياسي- اجتماعي ايران تأکيد مي شد و مردم را به انقلاب و وقايع روز آگاه مي کرد، احساسات و عواطف مذهبي مردم را درباره مسائل موجود تحريک مي کرد. با اين کار، عملاً جهان بيني انقلاب،اسلام و عقايد شيعي شد. روحيه ايثار و شهادت طلبي که در فرهنگ عاشورا موج مي زند، يکي از عوامل مؤثر در اين زمينه بود. شهادت، نقش بسيار حساسي در تاريخ اسلام و تاريخ امت اسلامي داشته است. انقلاب اسلامي و روند شکل گيري آن، ترجمان،تفسير و تبيين بسياري از آيات و روايات بود. از جمله آيات مورد نظر، آياتي درباره شهادت بود. اين آيات به گونه اي ملموس و قابل دست رسي، به جامعه عرضه شد.مسئله مرگ و کشته شدن که امري دردناک و همراه با ترس و وحشت به شمار مي رفت، در ايام انقلاب و تحليل و تفسيري که از مرگ در راه خدا شد، بسيار خوشايند شمرده و از آن استقبال مي شد. مرگ در راه خدا و پيروزي يا شکست به «اِحدَي الحُسنَيَين» تفسير شد. بديهي است که چنين رويکردي به مرگ و شهادت، دشمن را خلع سلاح مي کرد و موجب گسترش و تقويت روحيه انقلابي در مردم مي شد. مهم ترين عامل مؤثر در روحيه شهادت طلبي، اعتقاد به معاد و حيات پس از مرگ بود که موجب مي شد مردم، بدون ترس از نابودي، با مرگ به استقبال شهادت روند. از جمله اين موارد مي توان به نهضت عاشورا اشاره کرد. نهضت عاشورا در ايجاد روحيه شهادت طلبي درمردم، نقش بسزايي داشته است. از نظر تاريخي، نماد شهادت طلبي را در زندگي و شهادت مظلومانه امام حسين(ع) پيشواي سوم شيعيان مي توان يافت . قيام امام حسين(ع) واکنش مشابه و خوبي درمقابله عليه رژيم بود. رهبر انقلاب ،شهيدان انقلاب اسلامي را به مثابه شهيدان صفين و کربلا مي شمرد و اين تعليم زنده شيعي او، يادآور شهيدان صدر اسلام و الگو گيري ازآنها بود. تحليل محتوايي پيام هاي امام به عنوان رهبر نهضت درباره شهيد ، شهادت طلبي و شهداي انقلاب اسلامي،خود محرک و انگيزه تداوم انقلاب بود. امام خميني(رحمه الله) پس از شهادت طلاب مدرسه فيضيه و مدرسه طالبيه تبريز، معتقد بود بايستي راه را ادامه داد؛ چرا که معتقد به «احدي الحسنيين»بود؛ يا پيروزي يا شهادت و به طور صريح اعلام کرد:«ما تکليف الهي خود را ان شاءالله ادا خواهيم کرد و به احدي الحسنيين نايل خواهيم شد.»(2) پي نوشت: 1-حميد روحاني، نهضت امام خميني(ره)؛ سايت تبيان قم،www.tebyan.com 2-امام خميني(ره)، صحيفه نور، ج1،صص 43و69. منبع:اشارات شماره128 /خ
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 395]