تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1834637797
پيشينه آشنايي و تاثيرات متقابل ايران و اسپانيا(2)
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
پيشينه آشنايي و تاثيرات متقابل ايران و اسپانيا(2) نويسنده:دکتر اکبر اسماعيل پور ب) دوران اسلامي امپراتوري ايران در سال 637 م . مورد حمله اعراب قرار گرفت و فتح ايران به دست اعراب با سقوط امپراتوري پارس، با مرگ واپسين پادشاه ساساني ( که در آسياي مرکزي به قتل رسيد ) در سال 653م.، يعني شانزده سال بعد، کامل گشت. سه ربع سده پس از اين حمله، تاريخ تکرار شد، يعني پس از هفتاد و چهار سال اعراب به اسپانيا، يکي ديگر از ملل هند و اروپايي حمله کردند و اسپانيا را همراه با ايران، دو کشور غير سامي و غير افريقايي در دو سوي قلمرو خود ( يعني يکي در شرقي ترين نقطه و يکي در غربي ترين نقطه ) به قلمرو خود ضميمه نمودند.(Dozy ,p. 403-4) از ايران تا اندلس: راه ابريشم افريقايي از زمان تاسيس اندلس و به طور مشخص تر، پس از به قدرت رسيدن عبدالرحمان اول، روابط ايران و اسپانيا درهمه زمينه ها افزايش يافت. فاصله زياد اين دو نقطه در حقيقت به وسيله راه ابريشم افريقايي در ساليان دراز پيموده مي شد که اين راه در اصل همان نقش راه ابريشمي را بازي مي کرد که ايران را به چين متصل مي ساخت. اين جاده ايران و اندلس را از مسير مصر، ليبي، الجزاير و مراکش به هم پيوند مي داد.(Shafa ,p. 143) آيا طارق بن زياد فاتح، ايراني تبار بود؟ برخي از تاريخ نويسان مسلمان با قاطعيت، طارق را ايراني تبار دانسته اند. کتاب معروف « تاريخ اسپانياي اسلامي » احمد الرازي، از طارق به عنوان يک ايراني اهل همدان ياد کرده است. افزون بر الرازي تاريخ نويساني ديگر از جمله ابن حبيب، ابن مفرج، ابن سبانيسيه، عريب ابن سعد، ابن بسام، ابن عبدون، ابن الزهير، عبدالواحد المراکشي، ابن حُمَيدي مايورکايي، و القلقشندي مصري، نه تنها طارق را ايراني دانسته، بلکه موسي بن نصير را نيز به احتمال زياد ايراني تبار به حساب آورده اند.( Ibis,p.153) ابن خلدون نيز در آثار خود منابعي را مورد استفاده قرار داده که در آنها موسي بن نصير را ايراني شمرده اند.( Abdul Muhayir,p.6) يکي از بارزترين نمونه هاي تاثير عنصر ايراني در اسپانيا پس از فتح آن توسط مسلمانان و به ويژه تشکيل امارت مستقل اموي در کردوبا ( قُرطبه )، نظام اداري دولتي ساساني بود. اين سيستم اگر چه در دوره خلافت امويان در دمشق مورد استقبال و تقليد قرار گرفته بود، اما عباسيان با اشتياق کامل آن را به اجرا درآوردند و اين نظام از آنجا به اندلس گسترش يافت. ( Shafa ,p. 168) بسياري از ايرانيان در فرايند ايرانيزه کردن نظام اداري و اجتماعي امارت و خلافت امويان اندلس مشارکت فعال نمودند که از ميان آن ها مي توان به زرياب ( موسيقي دان ايراني ) و دو تن از حاجب الدوله هاي ايرانيِ عبدالرحمان اول يعني يوسف بن بخت الفارسي و عبدالکريم بن مهران و يکي از فرماندهان نظامي به نام محمد بن رستم، نوه عبدالرحمان بن رستم، موسس سلسله رستمي در افريقاي شمالي، اشاره نمود.(Ale-Ali ,p. 73) يکي ديگر از اعضاي خاندان ايراني رستمي به نام عبدالرحمان بن رستم ( فرزند همان فرمانده نظامي ) وزير عبدالرحمان دوم شد که زندگي او را ابن قوطيه شرح داده است. (Iftitah al-andelus ,p.62) تاثير عنصر ايراني در سازمان اداري و حکومتي اندلس را مي توان در دو نمونه ديوان، يعني ديوان العام ( تالار استماع عمومي ) و ديوان الخاص ( تالار استماع خصوصي ) که مظهر اعمال حکومت و قدرت از سوي خليفه بود، ديد که آثار آن هنوز در قصر الحمرا ( غرناطه ) وجود دارد. ( Stierlin ,p.71) شاپور ( سابور ): پادشاه ايراني بطليوس (Badajoz) حضور ايرانيان و تأثير عنصر ايراني در تاريخ اسپانياي اسلامي، به ويژه در سده يازدهم ميلادي، اندکي ناشناخته باقي مانده است که از جمله مي توان به تاسيس امارت مستقل افطسي بطليوس ( باداخوث) به وسيله شاپور ايراني در سال هاي 1022-1012 اشاره نمود. خلافت اندلسي بني اميه به طور رسمي در سال 1031م. پس از 280 سال حکومت، سرنگون گرديد. در واقع از سال 1008م. پس از پنجاه سال جنگ هاي پيروزمندانه المنصور که به فتح بارسلون و لئون در سال 997 منجر شده بود، با مرگ المنصور، هرج و مرج و جنگ داخلي معروف به « فتنه » حاکم شده و پس از خونريزي، برادرکشي و شورش عمومي در کردوبا که به اعلام « جمهوري زودگذر قرطبه » منتهي گشت، خلافت امويان از ميان رفت و حاکميت اندلس به دست ملوک الطوايف که مهم ترين آنها در اشبيليه، بطليوس، طليطله، غرناطه، ملاقه و المريه بودند، افتاد و آنان به طور منقطع تا سده پانزدهم ميلادي – تا زمان فروپاشي واپسين دژ حکام مسلمان در غرناطه- بر اندلس استيلا يافتند. جالب اينجاست که نخستين کسي که استقلال قلمرو خود را از خلافت اموي اعلام داشت، شاپور ايراني، والي بطليوس ( غربي ترين بخش اندلس با نود هزار کيلومتر وسعت، اندکي بيش از وسعت پرتغال کنوني ) بود. گفتني است در سال 1839، به تقريب بيست سال پس از انتشار کتاب « تاريخ استيلاي اعراب در اسپانيا » نوشته خوزه آنتونيو کنده ( Jose Antonio Conde) که در آن به ايراني بودن شاپور اشاره شده، کتابي به زبان لاتين به قلم Marinus Hooguliet يافت مي شود که در آن در مورد تبار ايراني شاپور نوشته بود: " Saburo qui origine erat persa" يعني « شاپور که ايراني تبار بود .» ( Shafa ,p. 181) آثار جعفر بن محمد بلخي، معروف به ابومعشر خراساني، هم عصر خوارزمي، که در مدرسه متولد شد، چهار سده کتاب درسي در دانشگاه هاي اروپا بوده است. بر اساس نظر سارتون، او معروف ترين ستاره شناس در غرب بوده است. مهم ترين اثر وي « ذيج شهريار » نام دارد. از آثار ديگر وي « کتاب النکات » است که در کتابخانه ال اسکوريال (El Escorial) اسپانيا نگهداري مي شود. از جمله رياضيدانان ايراني تبار اندلس مي توان به ابوالحسن الکرماني که خانواده اش از مهاجران کرماني بوده و خودش در کردوبا متولد شد، اشاره کرد. وي شاگرد مسلمه المجريتي بود. موسيقي خوليان ريبرا ( Julian Ribera) در کتاب خود با نام « موسيقي اندلسي قديم و تاثير آن » نوشته است: برجسته ترين موسيقي داني که از مشرق زمين گنجنيه موسيقي را به شبه جزيره ايبري به ارمغان آورد و سپس از رهگذر اسپانيا به سراسر عالم کشاند، زرياب (Ziriab) ايراني است نه عرب.( Shafa,p. 269) ابن خلدون نيز نوشته است: موسيقي اندلسي به طور گسترده اي در پرتو نبوغ و نوآوري زرياب متحول گشت و نسل به نسل منتقل و تاثير و نفوذ آن به پهناي اقيانوس بيکران از اندلس به مغرب و ... رسوخ کرد و ميراث او هنوز زنده و پوياست.( ابن خلدون، ج 2، ص 357) فرانسيسکو مويانو ( Francisco Moyano) در کتاب خود به نام Le Flamenco نوشته است: « زرياب بدون شک پدر فلامنکو است، چرا که ملودي هاي هندي و نغمه هاي ايراني را در آهنگ اندلسي، به ويژه سبک فلامنکو، قرار داد و اين محور هندي- ايراني – اندلسي است که شيرازه و شالوده آهنگ و آواز فلامنکو را تشکيل مي دهد.( Shafa ,p. 289) شعر و ادبيات هنري پرس ( Henri Peres) در کتاب « شعر اندلسي » چنين نوشته است: نخستين گلچين شعر اندلسي از اشعار ابن داوود الاصفهاني الهام گرفته است... شعراي اندلسي بيشتر چشم به مشرق زمين و شاعران آن مي دوختند. همين بس که شعر اندلسي به طور غير مستقيم ريشه ايراني داشته است. نخستين گلچين شعر اندلسي « کتاب الحدائق » ابن فرج جياني است که برگرفته از « کتاب الزهرا » ابن داوود الاصفهاني است. افزون بر او شاعران ايراني ديگري همچون: صنوبري، شريف، رازي، مهيار الديلمي بر شعر اندلسي اثرگذار بوده اند. فراواني مفاهيمي چون جام مي، بوستان و يا توصيفي که ابن حزم ( Abenhazem) در کتاب « طوق الحمامه » ( Collar de la Paloma) درباره پروانه که بالش به وسيله شعله شمع ( که معشوق اوست ) مي سوزد، يا تشبيه هلال ماه به داس نقره اي که گل هاي نرگس را در گلزار مي چيند، همه يادآور غزليات حافظ و شعراي ايراني ديگر است. در جاي ديگر ابن امير ( Abenemar)، شاعر غرناطي، به پيروي از حافظ آنجا که مي فرمايد: اگر آن ترک شيرازي به دست آرد دل ما را به خال هندويش بخشم سمرقند و بخارا را Si aquella turca de Shiraz responde a mi amor ) Le ofrccere a su lunar india Samarkanda y Bujara) چنين گفته است: اي غرناطه ! اگر تو عروس من شوي، قرطبه و اشبيليه را ارزاني تو مي کنم. ( Granada , si quisieras casarte conmigo , yo te daria en dote Cordoba y Sevilla ) خلاصه، شباهت ميان شعر اندلسي موسوم به baquica و شعر اپيکوري فارسي ( که غربي ها در اصل آن را در رباعيات عمر خيام يافته اند ) شگفت انگيز است.( Ibis ,p. 295-6) فلسفه هنري کوربن ( Henri Corbin) در تاريخ فلسفه اسلامي نوشته است: سرزمين بزرگ فلسفه در دو سده نخست پيدايش اسلام، ايران بود که از يک ميراث غني پيش از اسلام بهره مي جست و داد و ستدهايي ثمربخش با هند و يونان بيزانسي داشت. شمار فلاسفه ايراني از شمار فلاسفه دنياي عرب بيشتر بوده و بزرگ ترين فلاسفه آن دوران، ايراني بوده اند. ابن سينا يکي از آن هاست که در سال 980 ميلادي در ايران متولد شد، تحصيل نمود و زندگي کرد و در ايران درگذشت و هرگز خاک ايران را ترک نکرد. چنان که ساعد اندلسي اشاره دارد، علم فلسفه براي نخستين بار از رهگذر ترجمه آثار ارسطو از سوي ابن مقفع از فارسي به عربي در مرکز علمي جندي شاپور به جهان اسلام راه يافت.( Ibid ,p. 363) جشن هاي ايراني در اندلس دو نمونه از بهترين و زيباترين جشن هاي ايراني پيش از اسلام که هنوز به نوعي پا بر جا هستند، به شکل ثابت و هميشگي در زندگي اجتماعي مردم اسپانياي اسلامي وارد و تا واپسين روزهاي زندگي بنونصر در غرناطه باقي ماندند ؛ يکي جشن برداشت محصول ( fiesta de cosecha ) و ديگري جشن نوروز بود که در اندلس هم زمان با ايران در نخستين روز بهار بر پا مي شد( 20 يا 21 مارس ) .( Ibid ,p. 495) اما جشن مهرگان به طور همزمان بر پا نمي شد. در ايران روز ششم مهر ( اکتبر ) مهرگان بود، اما در اسپانيا همزمان مي شد با solsticio de verano، يعني 24 ژوئن ( روز سن خوان براي مسيحيان )، براي بزرگداشت بلندترين روز سال . سومين جشن ايراني پس از نوروز و مهرگان، جشن سده يا جشن آتش بود که در 29 ژانويه در همه جاي کشور بر پا مي شد و همه بزرگان و مقام هاي کشوري در آن شرکت مي کردند. شاهنامه ( Libro de los Reyes) کشف آتش را به هوشنگ، پادشاه ايراني، نسبت داده است. شب San Juan و بر پايي آتش هنوز به آتش بازي شب سن خوان ( جشن هاي والنسيايي ) معروف است. بوته ها را آتش مي زنند و از پير و جوان و خرد و کلان از روي آن مي پرند تا از اثرات پاک کننده آن بهره مند شوند. اين آيين همان جشن چهار شنبه سوري است که در واپسين چهارشنبه سال خورشيدي ايراني برگزار مي شود. Tebio Gimenez و " Solisiticio de verano " در مورد جشن آتش در شهر بسيار قديمي سوريا که به مناسبت گرامي داشت مقام حضرت مريم برگزار مي شود، ابياتي را با عنوان رومانس سن خواني سوريا آورده که به روشني به ريشه ايراني آن اشاره دارد: ( Rubiu Gimenez and …,p. 141) گر چه اين جشن و سرور سوريا "Aunque estasfiestas Sorianas باشدش آتش ز ايران بزرگ Tengan Fuego de Iran رنگ عيسايي گرفتش خود به خود Se han beeho fiestas Cristianas نام او شد سن خوان مرد بزرگ Pues las bautizo San Juan پارس ها نيز هم چنان شاداب و خوش Y a mismo los " Parsis " Van مي کنندش احترام خُرد و سترگ Cuando tocan las Campanas" منبع:نشريه پايگاه نور شماره 25 ادامه دارد...
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 749]
-
گوناگون
پربازدیدترینها