محبوبترینها
آیا میشود فیستول را عمل نکرد و به خودی خود خوب میشود؟
مزایای آستر مدول الیاف سرامیکی یا زد بلوک
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1855719163
سفال دوره ي نوسنگي در مركز و غرب ايران
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
سفال دوره ي نوسنگي در مركز و غرب ايران نويسنده: نوشته پدرمورتنس ترجمه: مظفر زرين کوه دانش كنوني در مورد رشد و توسعه سفال دوره نوسنگي در لرستان و كردستان شامل دوره‌اي از هزاره هشتم تا اواسط هزاره ششم پيش از ميلاد است.اين اطلاعات عمدتاً بر اساس شواهد به دست آمده ازسه محوطه: گنج دره، تپه گوران و تپه سراب است. همچنين شواهدي كه از بررسي‌هاي انجام شده در جنوب غربي هرسين، ماهيدشت و دره هوليلان به دست آمده است. با توجه به شواهد به دست آمده براي نخستين بار در هزاره هشتم پيش از ميلاد در چند روستاي اوايل دوره نوسنگي در فلسطين، شمال سوريه، امتداد فرات مياني (Miere 1986) و در دشتهاي حاصلخيز زاگرس مركزي (Schmandt-Besserat 1974) از گل براي ساخت خمره (Container) و ظروف كوچك استفاده شده است. ما،در گنج دره،شاهد رشد و توسعه دو سنت اوليه ساخت سفال هستيم.يكي از اين سنتها شامل ساخت پيكرك، قطعات كوچك هندسي شكل،مخروطي،ديسكي و استوانه‌هاي گلي است (Smith 1976) اين محوطه از لحاظ وجود چنين اشيايي غني است. اين اشياء از گل تقريباً ورز داده شده ساخته شده‌اند و احتمالاً در درجه حرارتي بين 300 تا 700 درجه سانتيگراد در اجاقهايي رو باز صحرايي (Open campfire) پخته شده‌اند.چنين به نظر ميرسد كه از همين شيوه براي توليد ظروفي با اشكال متنوع، از ظروف كوچك گرفته تا كاسه‌هاي كم عمق يا بشقابهايي به ارتفاع 1 تا 9 سانتيمتر پيروي شده است (smith 1978). چگونگي كاربرد اين ظروف كوچك مشخص نيست.اما شايد همانند پيكركها كاربرد آييني داشته‌اند،يا اينكه جنبه ي اسباب بازي داشته‌اند. اشياء مذكور از گل نپخته ساخته شده‌اند و رنگ آنها از قهوه‌اي مايل به خاكستري تا سياه را در بر مي‌گيرد.در مواردي سطح آنها اندكي صيقلي است و بر سطح شمار اندكي از آنها مثل تعدادي از پيكركها تزيينات هلالي مشاهده ميشود كه ممكن است به وسيله ي ناخن ايجاد شده باشد. اين نوع سفالهاي منطقه زاگرس نشانه ي يك سنت اوليه توليد تجربي سفال است. اين نمونه‌ها كه قديمي‌ترين سفالهاي شناخته شده هستند در لايه‌هاي (A-D) تپه گنج دره (6900-7300 پ. م) (Smith and Creapean 1988, Miere 1986 و همچنين در لايه‌هاي (S-O) تپه گوران يافت شده‌اند (6500- 7000 پ م)، (Meldgaard 1963). تعداد كمي سفال مشابه نمونه‌هاي مذكور در تپه سراب (6000 پ. م) نيز يافت شده است (McDonald 1979) دومين سنت شامل استفاده از گل براي ساخت ديوارهاي گلي در لايه (D) گنج دره (7300 پ. م) است.
.jpg)
ديوارهاي موجود در اين لايه از خشتهاي مستطيلي كشيده يا خشتهاي محدب (Plano-convex) يا شاموت خرده سنگهاي آهكي و كاه ساخته شده است. همچنين از شاموت گياهي در توليد خمره‌هاي (Jar) بزرگ با ساخت خشن استفاده شده كه مخصوص نگهداري آذوقه بوده‌اند. اين حفره‌ها در مواردي هشتاد تا نود سانتيمتر ارتفاع دارد و معمولاً در كفهاي گل اندود شده يا درون ديوارها كار گذاشته مي‌شدند. در لايه (D) گنج دره و به تعداد محدودي در لايه هاي (A-C)،(پ.م6900-7200) تعدادي لبه ظرف يافت شده که ممکن است مربوط به سيني بزرگ يا کاسه باشد (Smith 1976). در شاموت اين نمونه ها کاه زيادي بکاررفته و در نتيجه بسيار سبک اند. شواهد اين سنت ساخت سفال پوک (Soft ware tradition) در تپه گوران نيز يافت شده که براي نخستين بار در لايه(R)آن پديدار مي شوند و بيش از هزار سال در آنجا ادامه يافته است (Mortensen 1964).در تپه سراب نيز در اوايل هزاره ششم پيش از ميلاد توليد مي شده و شامل سفال نخودي (Buff ware) با لعاب رقيق است که در برخي موارد داغدار شده اند (Burnished)، (Mcdonald 1979). بيشتر اين تکه سفالها مربوط به کاسه هاي گرد يا بيضي شکل با ديواره منحني يا ايستاده (Vertical Side) است. قديمي ترين سفالهاي منقوش يافت شده درايران مربوط به لايه (R) تپه گوران است (6900 پ.م)، (Mortensen 1964). کاسه ها و ساغرهاي (beacer) نخودي رنگ داراي نقوش زايل شونده اخوايي قرمزند (Fugitive red ocher) . اين نقوش شامل خطوطي است با فواصلي در بين آنها که يادآور بافت حصيري و توري شکل است.
.jpg)
طي نيمه دوم هزاره هفتم و اوايل هزاره ششم پيش از ميلاد نوعي از سفال منقوش که خصوصاً مشخصه دوران نوسنگي منطقه زاگرس است رواج مي يابد (Mortensen 1964-Levine-McDonald 1977 McDonald 1979) رشد و توسعه اين نوع سفال را مي توان در تپه گوران پي گيري کرد. همچنين در تپه سراب و شماري از محوطه هاي دره هوليلان، دشتهاي هرسن و ماهيدشت به طور فراوان يافت مي شود. بر شماري از کاسه هاي نخودي رنگ که داراي شاموت کاه، لعاب گلي غليظ و داغدار هستند، نقوشي به رنگ قرمز مشاهده مي شود. نقوش مزبور شامل خطوطي مورب با لکه هاي قطره اي شکل، مربعي يا چند ضلعي است که شبيه بچه قورباغه (tadpole-shaped) هستند.اين سبک در نهايت منجر به سبکي با «الگوي فشرده» (Closed pathed) شد که اغلب همراه با لکه هاي نخودي مثلثي و مستطيلي شکل بر زمينه قرمز رنگ است (Mortensen 1964). همچنين در امتداد لبه و بخش پاييني کاسه ها، نوارهاي افقي يا طرح زيگزاگ يا لوزي شکل عموميت دارد (Mortensen 1974) . مشخصه پايان دوره نوسنگي در اواسط هزاره ششم پيش از ميلاد، کاسه هايي با لعاب گلي قرمز، سيني و ظروف گردي است که در شاموت آنها کاه کمتري بکاررفته است. در استقرارهاي اوليه نوسنگي در تپه سراب و چند محوطه ديگر (McDonald 1979) در ماهيدشت (Levine and McDonald1977) اينگونه سفالها به همراه سفالهايي با لعاب غليظ گلي سياه رنگ (black slipped ware) مشاهده مي شود که در مواردي داراي نقوش سفيد رنگي هستند. سفال با لعاب گلي غليظ قرمزدرمحوطه هاي جنوبي تر واقع در دره هوليلان (حدود 5500 پ.م) فراوانند. در همين زمان است که نخستين سفالهاي داراي نقوش سياه بر زمينه نخودي (black-on-buff) با شاموت شن پديدار مي شوند. براي مثال در: سرآسيابان و لايه A تپه چنا، (Mortensen 1974) . شرح تصاوير 1- سفال منقوش تپه گوران. 2،3،4- کاسه منقوش با رنگ قرمز اخرايي ناپايدار (6500پ.م) استفاده از رنگ قرمز بر زمينه نخودي وجه مشخصه کاسه هاي سفالي دوران نوسنگي در منطقه زاگرس است (5500-6500پ.م) پی نوشت ها : اين مقاله ترجمه اي است از: Mortensen, P.III, "The Neolithic Period in Central and Western Persia". منبع:فصلنامه آثار ش 2
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 3703]
-
گوناگون
پربازدیدترینها