واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: تيمچه بازار قم شاهكار معماري عصر قاجاريه
داخلي. فرهنگي. ميراث فرهنگي.
تيمچه بازار قم از شاهكارهاي معماري بناهاي تجاري وفرهنگي عصرقاجاريه كه سرپنجه خالقش، اثري شاخص و ارزشمند از معماري اسلامي و ايراني را چون نگيني در قلب اين بازار براي ساليان دراز بر جاي گذاشته است.
ايرنا مركز قم به مناسبت هفته ميراث فرهنگي به معرفي اين بناي تاريخي مهم استان ميپردازد.
استاد حسن معمار باشي قمي در سال يكهزار و ۳۰۱در عهد ناصري طراحي و اجراي اين اثر كم نظير را كه نمونهاش را ميتوان در تيمچه امين الدوله در كاشان و تيمچه حاجب تهران مشاهده كرد، انجام داد.
براساس اسناد و مدارك موجود از اين اثر، باني ساخت بنا از ابتدا اين تيمچه را جهت تجارت فرش ساخته و رونق تجاري تيمچه بزرگ قم درآن زمان نشاندهنده درايت و نياز بازار بوده است.
ساخت طاق تيمچه بزرگ قم با دهانه بالغ بر ۱۶متر و ارتفاع ۱۵متر به واقع يكي از شاهكارهاي معماري در بناهاي تجاري و فرهنگي عصر قاجار است اين بنا متشكل از دو بخش تيمچه و سرا است كه فضاي صحن و حجرهها در قسمت تيمچه و كارگاههاي رفوگري و حياط پشتي در فضاي سرا قرار دارد.
ورودي اين فضا نيم هشتي است باصحن مركزي به مساحت ۳۸۵متر به شكل مستطيل كه دوسوم ازكل تيمچه را در بر گرفته و با سه طاق گنبدي پوشيده شده است.
در زير پوشش طاق ميتوان تزيينات باشكوهي ازگچبري را مشاهده كرد كه حاكي از مهارت در تزئينات و هندسه مبتكرانه آن ميباشد.
صحن مركزي دوطبقه حجره را داراست كه اكثر آنها به تجارت فرش اختصاص يافته است و شامل ۲۷حجره در همكف و ۱۵حجره در طبقه فوقاني با درهاي چوبي و تزئينات ظريف است.
هماهنگي و هارموني دربكارگيري رنگهاي متنوع نشان از ذوق معمار آن دارد از سويي تقارن فضاهاي تيمچه بيننده را از گنگي و عدم درك بنا رهايي ميبخشد و اين شيوه نظام مندي بنا سبب جذب افراد به مركز صحن تيمچه مي شود.
هماهنگي معماري بنا با اقليم شهر باعث شده تا فضاي صحن در فصول مختلف مطبوع بوده و فضايي جهت تلطيف سرماي زمستان و گرماي تابستان فراهم شود.
استفاده از نور از روزنه هاي سه گنبد تيمچه و نيز نورگيرهايي كه در قسمت بدنه تعبيه شدهاند بسيار شايان توجه ميباشد، بطوريكه نورپردازي بنا و تزئينات وابسته به معماري فضايي بديع را ايجاد نموده است.
اين تيمچه داراي حياطي به وسعت ۸۵متر به شكل مستطيل و با سكوهايي در اطراف ميباشد، تزئينات اين بخش آجري و بسيار زيبا و منقش است كه باعث شده تا فضاي از حالت يكنواختي خارج شود.
معاون ميراث فرهنگي قم در خصوص حفظ و مرمت اين اثر تاريخي ارزشمند گفت:
تيمچه بازار قم سال گذشته مرمت آن آغاز شده كه هم اكنون ۵۰درصد مرمت تيمچه به پايان رسيده است.
مهندس عليرضا بخشي افزود:بناي تيمچه امسال دربخش مرمت بدنه ادامه مي يابد و پيش بيني ميشود اين تعميرات به ۳۰۰ميليون ريال اعتبار نياز داشته باشد.
وي ادامه داد: هم اكنون درهاي ظريف كاري شده در تيمچه نيز در حال مرمت و شبيه سازي است. ك/۳
سه شنبه 31 ارديبهشت 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 856]