واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: نقش عدد پی در تخت جمشید
مهندسان هخامنشی راز استفاده از عدد پی (14/3) را دو هزار و پانصد سال پیش كشف كرده بودند. آنها در ساخت سازههای سنگی و ستونهای مجموعه تخت جمشید كه دارای اشكال مخروطی است، از این عدد استفاده میكردند. راز عدد پیعدد پی در علم ریاضیات از مجموعه اعداد طبیعی محسوب میشود. این عدد از تقسیم محیط دایره بر قطر آن به دست میآید. كشف عدد پی جزو مهمترین كشفیات در ریاضیات است. كارشناسان ریاضی هنوز نتوانستهاند زمان مشخصی برای شروع استفاده از این عدد پیش بینی كنند. عده زیادی، مصریان و برخی دیگر، یونانیان باستان را كاشفان این عدد میدانستند، اما بررسی های جدید نشان میدهد هخامنشیان هم با این عدد آشنا بودند. شاه کرمی:هخامنشیان دو هزار و پانصد سال پیش از دانشمندان ریاضیدان استفاده میكردند كه به خوبی با ریاضیات محض و مهندسی آشنا بودند. آنان برای ساخت حجمهای مخروطی راز عدد پی را شناسایی كرده بودند.«عبدالعظیم شاه كرمی» متخصص سازه و ژئوفیزیك و مسئول بررسی های مهندسی در مجموعه تخت جمشید در این باره، گفت: «بررسی های كارشناسی كه روی سازه های تخت جمشید به ویژه روی ستونهای تخت جمشید و اشكال مخروطی انجام گرفته؛ نشان میدهد كه هخامنشیان دو هزار و پانصد سال پیش از دانشمندان ریاضیدان استفاده میكردند كه به خوبی با ریاضیات محض و مهندسی آشنا بودند. آنان برای ساخت حجمهای مخروطی راز عدد پی را شناسایی كرده بودند.»دقت و ظرافت در ساخت ستون های دایرهای تخت جمشید نشان میدهد كه مهندسان این سازه عدد پی را تا چندین رقم اعشار محاسبه كرده بودند. شاه كرمی در این باره گفت: «مهندسان هخامنشی ابتدا مقاطع دایرهای را به چندین بخش مساوی تقسیم میكردند. سپس در داخل هر قسمت تقسیم شده، هلالی معكوس را رسم میكردند. این كار آنها را قادر میساخت كه مقاطع بسیار دقیق ستونهای دایرهای را به دست بیاورند. محاسبات اخیر، مهندسان سازه تخت جمشید را در محاسبه ارتفاع ستونها، نحوه ساخت آنها، فشاری كه باید ستون ها تحمل كنند و توزیع تنش در مقاطع ستون ها یاری میكرد. این مهندسان برای به دست آوردن مقاطع دقیق ستون ها مجبور بودند عدد پی را تا چند رقم اعشار محاسبه كنند.»محاسبه عدد پیهم اكنون دانشمندان در بزرگترین مراكز علمی و مهندسی جهان چون «ناسا» برای ساخت فضاپیماها و استفاده از اشكال مخروطی توانستهاند عدد پی را تا چند صد رقم اعشار حساب كنند. بر اساس متون تاریخ و ریاضیات نخستین كسی كه توانست به طور دقیق عدد پی را محاسبه كند،«غیاث الدین محمد كاشانی» بود. این دانشمند ایرانی عدد پی را تا چند رقم اعشاری محاسبه كرد. پس از او دانشمندانی چون پاسكال به محاسبه دقیقتر این عدد پرداختند. هم اكنون دانشمندان با استفاده از رایانههای بسیار پیشرفته به محاسبه این عدد میپردازند.شاه كرمی با اشاره به این موضوع كه در بخشهای مختلف سازه تخت جمشید، مقاطع مخروطی شامل دایره، بیضی، و سهمی دیده میشود، گفت: «به دست آوردن مساحت، محیط و ساخت سازههایی با این اشكال هندسی بدون شناسایی راز عدد پی و طرز استفاده از آن غیرممكن است.»داریوش هخامنشی بنیان گذار تخت جمشید در سال 521 پیش از میلاد دستور ساخت تخت جمشید را میدهد و تا سال 486 بسیاری از بناهای تخت جمشید را طرح ریزی یا بنیان گذاری میكند. این مجموعه باستانی شامل حصارها، كاخها، بخش های خدماتی و مسكونی، نظام های مختلف آبرسانی و بخشهای مختلف دیگری است.مجموعه تخت جمشید مهمترین پایتخت مقاومت هخامنشی در استان فارس و در نزدیكی شهر شیراز جای گرفته است.بخش دانش و زندگی تبیانمنبع: معماری نیوز
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 716]