واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: آثار یاد خدا
قرآن ذکر و بیدارکننده استیکی از دلایل غفلت ما انسان ها از یاد خدا ،انجام گناه و سرگرم شدن در این دنیای فانی است . به همین خاطر خداوند ، خود را به عنوان ذکر و یادآور معرفی می کند و می فرماید : ای بنده ی من ! حواست به من خالق هم باشد ، نکند که ظواهر دنیای فریبنده تو را فریب دهد و همه چیز را فراموش کنی ؟!« إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ ؛همانا من ذكر ویادآوری برای شما هستم.»1(حجر/9) حتی معصومین نیز خود را از این مقوله جدا نکرده ودر درخواست هایشان از خداوند می خواهند که آنها را در هر شرایطی آگاه کند: « اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ نَبِّهْنِی لِذِكْرِكَ فِی أَوْقَاتِ الْغَفْلَةِ ؛ خدایا! یاد خودت را در لحظات غفلت ، لحظاتی که در عوامل دنیوی مشغول می شویم ،زنده کن که . »خیلی از اوقات ما چنان در تکاپوی زندگی و کشف مسائل پیرامون غرق می شویم که وقتی لحظه ای به خود می آییم ، می بینیم که خودمان را فراموش کرده ودرقافله ی دنیا غرق شده ایم . قبل از گناه یا بعداز گناه ؟!وقتی هوای نفس بر زلیخا غلبه می کند ، وآن چنان خود را می آراید و درها را قفل می کند ، یوسف (ع) می فرماید :« قالَتْ هَیْتَ لَكَ قالَ مَعاذَ اللَّهِ »(یوسف/23) ؛ به عبارتی یوسف قبل از اینكه گناه كند ، خدا را یاد می کند و با یاد کردن خدا ، به نجات دست پیدا می کند . اما در برخی اوقات ، ممكن است ترمز انسان ها کار نکند وقبل از انجام گناه ترمز نکنند ولی بعد از انجام آن پشیمان شوند ؛ « وَ الَّذینَ إِذا فَعَلُوا فاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَكَرُوا اللَّهَ»3در نگاه الهی هردو مرتبه ی یاد خدا(قبل از انجام و بعد از انجام گناه) زیبا و پسندیده است وبرای هردو راه کارهایی ذکر شده است. آثار یاد خدا- یاد خدا عاملی برای یادآوری عدالت خدا ؛ « فَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَیْراً یَرَهُ »4- یاد خدا به ما این نیرو و قوت را می دهد که اگر با خدا و به یاد او باشیم ، امدادهای غیبی او ما را تنها نخواهد گذاشت و در وقت نیاز به ما خواهد رسید ؛به طور مثال در قرآن بیان شده که مردم مکه بدون داشتن هیچ نیرویی ، به وسیله ی امدادهای غیبی خداوند ، از خود دفاع کردند ؛ « تَرْمیهِمْ بِحِجارَةٍ مِنْ سِجِّیلٍ فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَأْكُولٍ» - یاد خدا امید را در دل ها زنده می کند و یاآور می شود که ناامیدی در درگاه الهی هیچ معنایی نخواهد داشت ؛" زكریا درپیری و در حالی كه همسرش نازا بود ، دعاکردند و خداوند به آنها فرزندی عطا کرد ."- یاد خداوند به ما یاد آور می شود که عالم و تاریخ بر پایه ی سنت ها و قوانین الهی می چرخد وباید از همه ی آنها عبرت گرفت . قانون خدا این است كه كسی را كه تكبر كند ، پایین میآورد و كسی را كه تواضع كند ، بالامی برد و همه ی عالم در هر لحظه در حال آزمایش هستند . به عبارتی خداوند شرح وظایف و كارنامه ای برای خودش در رابطه با بندگان خود تنظیم كرده است . می فرماید: « إِنَّ عَلَیْنا لَلْهُدى ؛ بر ماست كه پیامبر(ص) بفرستیم و مردم را هدایت كنیم »6 ، « وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ رِزْقُها ؛ بر ماست كه روزی شما را بدهیم »7خداوند می فرماید: « وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْری فَإِنَّ لَهُ مَعیشَةً ضَنْكاً ؛ كسی كه از یاد من اعراض كند و یاد خدا را فراموش كند، زندگی برای او سخت می شود و در مضیقه زندگی خواهد کرد»تنها چیزی که حد و مرز ندارد!
هر چیزی دارای حد و مرزی است و تنها چیزی كه از این مقوله جدا می باشد ، یاد خداست . « وَ اذْكُرُوا اللَّهَ كَثیراً »8 نعمت ها ی نور چشمی !قرآن کریم نعماتی را به طور ویژه بیان می کند وبه بندگان سفارش می کند که آنها را یادآوری کنند ؛ 1ـ نعمت آزادی ؛ « اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَیْكُمْ إِذْ أَنْجاكُمْ »92ـ نعمت وحدت ؛ « وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِكُمْ »10 3ـ نعمت قدرت ؛ « وَ اذْكُرُوا إِذْ أَنْتُمْ قَلیلٌ مُسْتَضْعَفُونَ فِی الْأَرْضِ تَخافُونَ أَنْ یَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ فَآواكُمْ وَ أَیَّدَكُمْ بِنَصْرِهِ وَ رَزَقَكُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ »114 ـ نعمت جمعیت ؛ « وَ اذْكُرُوا إِذْ كُنْتُمْ قَلیلاً فَكَثَّرَكُمْ »126 ـ نعمت امداد غیبی ؛ « اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَیْكُمْ إِذْ جاءَتْكُمْ جُنُودٌ فَأَرْسَلْنا عَلَیْهِمْ ریحاً وَ جُنُوداً لَمْ تَرَوْها »137ـ نعمت هدایت ؛ « وَ اذْكُرُوهُ كَما هَداكُمْ »14 8 ـ نعمت رهبری ؛ « وَ جَعَلَكُمْ مُلُوكاً »15 نتیجه ی اعراض از یاد خدا خداوند می فرماید: « وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْری فَإِنَّ لَهُ مَعیشَةً ضَنْكاً ؛ كسی كه از یاد من اعراض كند و یاد خدا را فراموش كند، زندگی برای او سخت می شود و در مضیقه زندگی خواهد کرد.»16شاید این موضوع به ذهن متبادر شود که خیلی از کسانی که یاد خدا نیستند و اصلاً خدا در زندگی آنان جایگاهی ندارد اما می بینیم که زندگی مرفهی دارند و وضعشان خوب است وفقیر نیستند ! باید بگوییم که ممکن در ظاهر چنین افرادی در رفاه باشند اما در زندگی از حرص رهایی نخواهند داشت ، حدیث داریم که مال دریا همچون آب دریا است که هرچه بخوری ، تشنه تر می شوید . در حقیقت دچار وضیقه های روحی و روانی هستند و جز یاد خدا هیچ نیرویی نمی تواند آنان را نجات دهد .بر عکس به تعبیر قرآن ،کسی که به یاد خدا باشد ، دل آرامی خواهد داشت ؛« أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ »17چرا برای هر ساعتی ، ذکری خاص بیا ن شده است ؟ آیا این ذکرهای خاص در زمان های متفاوت بدین معنا است که باید در هر لحظه ذکری بخوانیم وتمام وقتمان را برای انجام اذکار و نمازها بگذرانیم ؟جواب را با یک مثال پاسخ می دهیم ؛در ترمینال برای هر ساعتی اتوبوس وجود دارد ، آیا این به این معنا است که هر اتوبوس در هر باری که حرکت می کند ، ما باید با اوبرویم ؟! وجود اتوبوس های متعدد در ساعات مختلف به این معنا است که مسافر در هرزمانی اراده کند که به مقصدی برود ، اتوبوس وجود دارد . حج نمایشی از یاد خدا « لِیَشْهَدُوا مَنافِعَ لَهُمْ وَ یَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ فی أَیَّامٍ مَعْلُومات »18 باید به حج برویم تا ببینیم ابراهیم چه کرد ؟! چگونه توانست نفس خود را در برابر دستور معبودش ذبح کند ! به عبارتی می توان گفت :حج آزمایشگاه زندگی است ؛ مثل دانش آموزانی که كه ابتدا در كلاس ، درس را تئوری می خوانند و بعد در آزمایشگاه به شکل عملی مشاهده می کنند . فرآوری : زهرا اجلال – گروه دین واندیشه تبیانپی نوشت ها:1- حجر / 92- صحیفه سجادیه / دعای 203- آل عمران / 1354- زلزال / 75- فیل / 4-56- لیل / 127- هود / 68- انفال / 459- ابراهیم / 610- آل عمران / 1311- انفال / 2612- اعراف / 8613- احزاب / 914- بقره / 19815- مائده / 2016- طه / 12417- رعد / 2818- حج / 28
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 273]