تبلیغات
تبلیغات متنی
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
محبوبترینها
راهنمای انتخاب شرکت‌های معتبر باربری برای حمل مایعات در ایران
چگونه اینورتر های صنعتی را عیب یابی و تعمیر کنیم؟
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1866161868
استاد سخن
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
استاد سخن نويسنده: دكتر غلامعلي حدادعادل استاد سخن فلسفى به راستى استاد سخن بود و با موهبتهاى خدادادى خويش توانست منبر را، هم در صورت و هم در ماده متحول كند. او با گفتار فصيح و عبارات صحيح و هنرمندى در بيان مقصود و بهرهگيرى از ادب فارسى و عربى و آوردن نظم و ترتيبى منطقى در كلام، به منبر صورتى آراسته داد و با طرح مباحث سياسى، اجتماعى، اخلاقى و تربيتى، ماده و موضوع منبر را جان بخشيد و دگرگون كرد.او در اين باره در خاطرات خود گفته است: من از همان زمان كه پاى منبرها مىرفتم، دچار تضاد فكرى مىشدم و با خود مىگفتم اگر منبر آن بوده كه پيغمبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) مىرفتند و مردم را از تمام جهات مىساختند، پس اينها چيست؟ و اگر منبر آن است كه اينان مىروند، چرا نتايج مطلوب عايد نمىگردد؟من از همان زمان متوجه شدم كه آن منبرها چنان نيست كه بايد باشد. اولياى اسلام مردم كثيرى را ساخته و چه فداكارانى را كه از ميان آنها به ميدان جنگ و جهاد نفرستادهاند، ولى اين منبرها چرا نمونههاى آنها را نمىسازد؟بارها به خود مىگفتم نمىدانم عيب اين منبرها چيست؟ نهايتاً گفتم بايد ببينيم پيغمبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) و ائمه اطهار (علیهم السلام) در اين خصوص چه گفتهاند و چه رهنمودهايى به ما دادهاند. پس از آن كه مدتى به مطالعۀ اخبار و احاديث پرداختم، ديدم اصلاً روش پيغمبر اكرم(صلی الله علیه و آله و سلّم) و اهل بيت عليهم السلام در مسلمان‌سازى غير از راهى است كه اين وعاظ مىروند.اينها چيزهايى مىگويند كه عملاً هيچ فايدهاى براى مردم ندارد. مثلاً واعظى در منبر مىگفت من امسال در ماه مبارك رمضان مىخواهم توحيد بگويم، اما به جاى آنكه براى گفتن توحيد نخست در اثبات خدا، آيات الهى، دقايق خلقت و بعد در علم خدا، ارادۀ خدا، قدرت خدا، فرق بين صفات ذاتى و افعالى خدا و... صحبت كند، يكباره اين آيه را مىخواند: شهد الله انّه لا اله الّا هو و ترجمه فارسى مىكرد و مىگفت مردم خدا بر حق است و ترديد نكنيد و ديگر توضيح و استدلالى را لازم نمىديد. يا واعظى ديگر به منبر مىرفت و مثلاً در يك ماه رمضان، سى روز مردم را معطل مىكرد و يك سلسله مطالب مىگفت كه ربطى به زندگى مردم نداشت و انسان‌ساز نبود.حتى وقتى واعظى به دليل اينكه مردم عادت داشتند با انگشت حساب كنند در منبر مىگفت خداوند فرشتهاى خلق كرده است كه هزار دست دارد و در هر دستى صدهزار انگشت دارد و در هر انگشتى صدهزار بند انگشت و او حساب اعمال بندگان را با بندهاى انگشتان خود منظور مىكند. اين سخنان چه اثرى در تربيت مردم مىتوانست داشته باشد؟ در آن موقع اوضاع كشور و دنيا طور ديگرى شده بود و منبر نياز به يك تحول اساسى داشت. سوابق منبر را در زمان رضاشاه و پيش از ممنوعيت منبرها و منبرىها به ياد مىآوردم و آن را با جو روز و سير زمان مقايسه مىكردم.منبرهايى كه پس از شهريور 1320 شمسى نيز متداول گرديد باز چنان نبود كه دردى را دوا بكند و انسان را بسازد و رهنمودهاى اولياى اسلام را گوشزد مردم نمايد. بر اين اساس به بررسى و تحقيق در روايات پرداختم. بعضى از كتبى كه فهرست‌هاى خوبى داشت (مثل مستدرك الوسايل چاپ قديم) بيشتر نظرم را جلب كرد. كتاب مستدرك الوسايل از زمره كتابهايى است كه بسيار مورد استفاده من بوده است. در هر بابى كه وارد شده است مثل معاشرت با مردم، مكارم اخلاق، پنج تا شش و هفت حديث نقل مىكند.من از اين راه وارد شدم و اين خود به مرور براى من يك روش شد. بعد هم چون خداوند ذوقى داده بود، از تجربيات و ابتكارات خاص خود در خطابه و منبر نيز استفاده مىكردم. به مطالعۀ كتب جديد هم پرداختم. كتابهاى جديد را كه در زمينۀ روانشناسى، جامعهشناسى، اخلاق و تعليم و تربيت ترجمه مىشد، به دست مىآوردم و مطالعه مىكردم. سپس اخبار وارده را با آن حرفها مطابقت مىدادم و مىديدم اولياى اسلام مطالبى دارند كه در كتابهاى جديد بعضاً به آنها توجه شدهاست. بدين‌ترتيب سبك جديدى از منبر را مطرح ساختم كه هرچند معارف مقدس قرآن و اولياء اسلام را عرضه مىنمود، ولى زبان و صورت خاصى داشت كه متناسب با شرايط و مقتضيات روز بود و مخاطب را وادار به فكر مىساخت و تحتتأثير قرار مىداد.فلسفى به تمام معنا يك خطيب اسلامى بود. و اگرچه تاريخ آينده نام او را در فهرست علما و دانشمندان طراز اول و مؤلفان و نظريهپردازان و متفكران بزرگ ثبت نخواهد كرد؛ اما اين واقعيت، ذرهاى از عظمت و اهميت كار او نمىكاهد. فلسفى با عامۀ مردم سروكار داشت و در ارشاد و هدايت تودۀ مردم از هر نويسنده و گوينده و متفكر ديگرى موفقتر بود. مطهرى و جعفرى و حتى راشد، با همۀ اهميتى كه داشتند، هيچكدام خطيب تودۀ مردم نبودند؛ اما فلسفى با عقل غريزى و شمّ روانشناسى اجتماعى خود، در دل تودۀ مردم كوچه و بازار جاى داشت.او طى هفتاد و پنج سال وعظ و خطابه، از روضههاى دهگى كوچه پس كوچههاى جنوب شهر تهران تا منبرهاى سالانۀ رمضان و محرم خود در مساجد سلطانى [امام] و سيد عزيزالله و آذربايجاني‌هاى بازار، و تا مجالسى كه در همۀ شهرهاى بزرگ و كوچك ايران، و حتى در كشورهاى ديگر نظير پاكستان بر پا مىشد، و نيز در مجالس ترحيم مردم عادى تا مراجع بزرگ تقليد و علما و دانشمندان و رجال سياسى، عرصۀ وسيعى را در مدت طولانى در تصرف خود داشت و اين قلمرو پهناور را انصافاً خوب اداره كرد.فلسفى در كنار دستگاه آموزش و پرورش رسمى و دولتى دوران طاغوت كه اعتنا و التفاتى به دين و اخلاق نداشت ـ بلكه غالباً ضد آن بود ـ به تنهايى يك دستگاه آموزش و پرورش غير رسمىِ غير دولتى را اداره مىكرد و در همۀ سالهاى سياهى كه رضاخان و فرزند او سعى مىكردند بىدينى و لااباليگرى و فساد اخلاق و غربزدگى را در ايران ترويج كنند، با شهامت و شجاعت در مقابل اين موج طاقتشكن ايستادگى كرد.فلسفى در ساليان دراز وعظ و خطابه، ميليونها شنونده و هزاران گوينده تربيت كرد. او تنها معلم شنوندگان خويش نبود، بلكه معلم گويندگان و وعاظ و سخنرانان زمانه خويش نيز بود. جلسات درس و بحث هفتگى و مجالس صبح جمعۀ وى ـ كه آخرين آنها با آخرين ساعات عمرش همزمان بود ـ مدرسۀ آموزش منبر و خطابه براى وعاظ و اهل منبر بود. مدرسهاى كه در آن، با محبت و خوش‌مشربى و خوش‌محضرى خويش، صدها روحانى را پروانهوار گرد خويش جمع كرده بود. فلسفى گرهگشاى كارهاى فروبستۀ مردم بود. در همۀ سالهاى ستمشاهى بعد از شهريور بيست تا بهمن پنجاه و هفت، خانۀ او پناهگاه بسيارى از وعاظ و روحانيون تحت تعقيب حكومت شاه و ديگر مردم ستمديده و دردمند بود.درك اهميت و ارزش تأثير كلام فلسفى براى نسلى كه عمر خود را با پيروزى انقلاب اسلامى آغاز كرده، ميسر نيست. اين نسل نمىتواند شرايط دوران پيش از انقلاب را نزد خود مجسم كند، تا بداند كه سخن گفتن در آن شرايط و دفاع از دين و معنويت و اخلاق در آن روزگار، چه اندازه هوشمندى و تقوا و شجاعت و استقامت لازم داشت. دربارۀ فلسفى اگر تنها به ذكر تأثير او در اعتقادات و اخلاق و تربيت دينى مردم اكتفا شود و از نقش سياسى او سخنى گفته نشود، جفا شده و سخن ناتمام مانده است.نقش سياسى فلسفى پيش از ورود به اصل مطلب، ذكر چند نكتۀ مقدماتى را لازم مىدانم: يكى اينكه فلسفى هفتاد و پنج سال منبر رفته و در شرايط اجتماعى و سياسى مختلف، در مسائل روز موضع گرفته و بدون استفاده از نوشته، سخنرانى كرده است. و اگر در كارنامۀ بلندبالاى او اشتباهاتى هم ديده مىشود طبيعى است؛ همانطور كه در مثل گفتهاند ديكتۀ ننوشته غلط ندارد» و فلسفى يك عمر طولانى ديكته نوشته است. نكتۀ ديگر را با اين ضربالمثل توضيح مىدهيم كه «معما چو حل گشت آسان شود. امروز كه رژيم شاه ساقط شده، دست آمريكا و ساير بيگانگان از كشور كوتاه است و از آن ساواك وحشتناك و آن‌همه زندان و شكنجه و زجر و تهديد و تبعيد ديگر خبرى نيست، امروز كه آن معما حل شده، همه كس نمىتواند دشوارى مبارزه و نقش مرحوم فلسفى و امثال او را در حل اين معما درك كند. براى درك ارزش كارها و اقدامات و سخنان فلسفى بايد خود را در ظرف زمانۀ او قرار دهيم.آخرين نكته اينكه فلسفى در همۀ عمر، دشمنان زيادى داشت و حتى امروز هم كه چشم از جهان فروبسته، دشمنان او كم نيستند. علاوه بر دستگاه طاغوت كه كلاً و اصولاً با او مخالف بود، توده‌اي‌ها هم با او بد بودند. زير او ـ مخصوصاً در دهۀ بيست تا سى كه دورۀ يكهتازى توده‌اي‌ها بود ـ در برابر آنها ايستاد. پيروان آن فرقۀ ضاله هم كه در همۀ پيكر اين كشور رگ و ريشه دوانده بودند و سياست و فرهنگ و اقتصاد را به دست گرفته بودند، با او سخت دشمن بودند؛ زيرا از او و سخنراني‌هاى او ضربه خورده بودند. فلسفي خود دربارۀ مبارزاتش با توده‌اي‌ها و واكنش آنها مي‌گويد: من چون مىديدم حزب توده گذشته از اينكه يك حزب سياسى آشكارا طرفدار بيگانه ـ روسيۀ شوروى ـ است، صريحاً در مقابل اسلام و خدا هم ايستاده و به زعم باطل خويش تعاليم الهى را مىكوبد، لذا با بعضى از علما كه مطلع و بصير بودند مشورت كردم كه چگونه ماهيت واقعى آنان را كه ضديت با خدا و تعاليم الهى است، افشا نمايم. از اين رو تصميم گرفتم كه در سخنرانىهايم مقابله با مسلك و مرام كمونيستى را دنبال كنم. هرچند كار مهمى بود و خطرات زيادى داشت، ولى چون مسألهاى بسيار اساسى بود، توطين[آماده‌سازي] نفس كردم و براى اينكه از حريم مقدس اسلام دفاع شود، خود را براى اين كار مهيا ساختم.سخنرانىهايم بر ضد توده‌اي‌ها در طول ماه مبارك رمضان آن سال ادامه يافت. با هر سخنرانى نامههايى تند و تهديدآميز دريافت مىكردم. در روزهاى اول وقتى پستچى به منزل ما مىآمد حدود 10 الى 20 پاكت، ولى بعدها 30 تا 50 پاكت به ما تحويل مىداد. روى بعضى از پاكتها با خط آبى و روى بعضى با خط قرمز نقش هفت‌تير و چاقو و قمه كشيده بودند. روى بعضى هم با خط درشت نوشته شده بود: اين كاغذ بوى خون مىدهد و امثال اينها.من گاهى بعضى از اين نامهها را مىخواندم، ولى بعد ديدم كه اتلاف عمر است، لذا نخوانده آنها را لوله مىكردم و داخل سوراخ چاه فاضلاب مىانداختم. روزى پس از پايان سخنرانى مستقيم من از راديو و در حالى كه بلندگوى مسجد روشن بود، گفتم: هر روز به من نامه مىنويسند و عكس قمه و قداره مىكشند و مىنويسند اين كاغذ بوى خون مىدهد، ولى من هرچه بو كردم بوى خونى استشمام نكردم! زحمت نكشيد كاغذها را حرام نكنيد و عمر خودتان را هدر ندهيد! من به شما بگويم، پست نامهها را مىآورد، اما من آنها را لوله مىكنم و در سوراخ چاه آب باران مىاندازم!! بنابراين هرگز، آنها را نمىخوانم، بىجهت زحمت نكشيد!.بعد از آن، نامهها به تدريج كم شد تا جايى كه به كلى قطع گرديد، اما بعد آنها تصميم گرفتند كه مجلس سخنرانى را بهم بزنند و آن را به عنوان مخالفت افكار عمومى با سخنرانىهاى من جلوه دهند.روزى ساعت 10 الى 30/10 صبح بود كه از مسجد شاه تلفن زدند و گفتند عدۀ زيادى جوان با قيافههاى خاصى كه اصلاً از قماش نمازگزاران جماعت و مسجد نيستند آمدهاند و زير گنبد را آن‌چنان پر كردهاند كه ديگر جاى نمازگزاران نيست.معلوم شد چون از نامه نوشتن و تهديد كردن مأيوس شدهاند، متوسل به اين كار گرديدهاند. من به يكى از دوستان كه مردى با ايمان و قوى و ورزشكار بود و رفقاى ورزشكار بسيارى داشت، تلفنكردم و گفتم: «امروز مسجد سلطانى در خطر است. عدهاى آمدهاند مجلس را بهم بزنند، متوجه باشيد». او گفت: همين الآن اقدام مىكنيم و گوشى را گذاشت.بعد معلوم شد پنجاه شصت نفر از ورزشكاران نمازخوان با ايمان را برداشته و به مسجد برده و به آن افراد گفته است: «شما اينجا چه مىكنيد؟ اينجا جاى نمازخوان‌ها است!» سپس افرادش دست آنها را گرفته و از جا بلند كردهاند. آنها هم كه ديدهاند با بازوان قوى يك عده ورزشكار مواجه هستند، ناچار بلند شده و از مجلس بيرون رفتهاند.به دنبال آنها نمازخوان‌ها كه منتظر جا بودند هجوم آوردند و جاى خالى را پر و صف‌هاى جماعت را منظم كردند. باز با اين وصف، براى شروع و ادامه منبر احساس خطر مىشد؛ مخصوصاً كه ميكروفون راديو هم روى منبر بود و اگر سر و صداى غير عادى بلند مىشد، در اقصى نقاط ايران پخش مىگرديد.براى رفع هرگونه خطر، يكى از آن ورزشكاران قبل از شروع صحبت من بلند شد و جلوى منبر ايستاد و گفت: به گوش باشيد! اين بچهها و جوان‌ها كه دور تا دور زير گنبد ايستاده و تكيه به ديوار دادهاند، مأمور حفاظت هستند. هيچ‌كس نبايد در وسط منبر صدايى ولو به عنوان صلوات بلند كند. اگر صلوات لازم باشد، آقاى فلسفى مىگويد. بعد هم عبارت تندى گفت كه من آن را نمىخواهم بگويم! او گفت: هر كس وسط منبر نفسش دربيايد...!!و با آن عبارت تند فهماند كه همين‌جا حسابش رسيده مىشود. با اين كيفيت، آن روز منبر رفتيم و سخنرانى را ادامه داديم و تا پايان ماه مبارك رمضان هم ادامه يافت. همچنين آن دسته از ملّىگرايان كه به نقش اسلام در هويت و مليت ايرانى توجه نداشتند و قدرت ايمان مردم را دست كم مىگرفتند و روحانيت و مرجعيت را حاشيهنشين مىخواستند و دين را از سياست جدا مىدانستند، با او دشمن بوده و هستند.روايت فلسفي از يك نمونه از اين دشمني‌ها را مي‌خوانيم: چند هفته بعد از ماه مبارك رمضان كه هنوز خانهنشين بودم و منبر نمىرفتم، يك روز با عدهاى از آقايان علما در حياط منزل نشسته بوديم.اعتبارالدوله كه در آن زمان وكيل مجلس از بروجرد بود، وارد شد ـ وى هر گاه درخواستى از آيتالله بروجردى داشت، به من مراجعه مىكرد تا اقدام كنم ـ. در حالى كه مضطرب بود گفت: من يك صحبت خصوصى دارم. به كنارى رفتيم و نشستيم. او گفت: آقا زود از تهران برويد! گفتم چرا؟ اظهار داشت: الآن پيش استاندار تهران بودم. كريمپور شيرازى مدير هفته‌نامۀ شورش هم آن‌جا بود.استاندار به او گفت: اين هفته كاريكاتورى به عنوان دارزدن فلانى در نشريهات چاپ كن! دربارۀ اين مطلب قبلاً مذاكره و توافق حاصل شدهاست. چون آنها فكر نمىكردند كه من با شما آشنايى دارم، اين حرفها را در حضور من مىگفتند. با عجله آمدهام اينجا بگويم كه ممكن است چاپ كاريكاتور مقدمهاى براى كارهاى ديگر باشد. تهران نمانيد و برويد». با تبسّم به او گفتم: من هيچ كجا نمىروم و در خانهام نشستهام». بعد گفتم: «آقاى اعتبارالدوله، شما از رجال رسمى سياست هستيد و طبيعى است كه دل و جرأت و انگيزۀ مقاومت نداريد، ولى ما اميدوار به فضل الهى و نوكر پيغمبر(ص) و ائمه اطهار (ع) هستيم و هيچ اضطرابى هم نداريم.گويا اين نشريه روزهاى شنبه منتشر مىشد. شب قبلش به همسرم و فرزندانم گفتم: فردا قرار است به عنوان دار زدن من مطلبى منتشر شود؛ مضطرب نشويد. هوچيگرى است و تازه اگر هم جدى باشد جاى نگرانى ندارد! چون آنها از اين‌گونه حوادث زياد ديده بودند، تكان نخوردند. فردا صبح حدود ساعت 7 و 8 ديديم كه به يك روزنامه فروش مأموريت دادهاند در خيابان رى از كوچۀ دردار تا دو راه مهندس و در پشت منزل ما جار بزند: روزنامۀ شورش، محاكمۀ فلسفى، مصادرۀ اموال فلسفى.!!!او براى مدتى اين مسير را مىرفت و مىآمد و اين عناوين را فرياد مىزد. يك روزنامه خريديم و ديديم كاريكاتورى در كار نيست و فقط با الفاظى زشت و ركيك مقالهاى نوشته كه بايد فلانى را به محاكمه كشيد و اموالش را مصادره كرد. اين هم يكى از آن قضايايى بود كه نزديكان و طرفداران مصدق بعد از به تعطيلى كشاندن منبرم به وجود آوردند.فلسفى در طول حيات اجتماعى و تبليغى خود و در همۀ فراز و فرودهاى سياسى، به يك اصل پاىبند بوده و به آن وفادار مانده است و آن «اطاعت از مرجعيت و ولايت» است. او از بن دندان و از صميم جان باور داشته است كه بايد بهعنوان يك خطيب روحانى بانفوذ، در كليات و امّهات مسائل اجتماعى و سياسى تابع نظر مراجع تقليد باشد. سكوت و اقدام فلسفى در برهههاى مختلف تاريخ زندگانى او را بايد تابع اين اصل دانست. در قضيۀ ملى شدن نفت، مرحوم آيتاللهالعظمى بروجردى به علل گوناگون، مصلحت ندانستند در مقام مرجعيت نسبت به آن مسأله موضعگيرى كنند.درك اين علل بر كسانى كه با مبانى فكرى طيف گسترده نيروهاى نهضت ملى در آن زمان آشنايى دارند و از خطرى كه توسط حزب توده كشور را تهديد مىكرد آگاهند و از ضعف‌ها و كاستي‌هاى نيروهاى مذهبى از نظر علمى و تخصصى در آن دوره باخبرند، پوشيده نيست. امام خمينى ـ رحمتالله عليه ـ كه هيچ‌كس در شجاعت و بيگانهستيزى و درك سياسى عميق او شك ندارد، در همان زمان در كنار آيتاللهالعظمى بروجردى حضور داشت و شايد بيش از همۀ نزديكان ايشان، در تأييد و تقويت بنيان مرجعيت آن مرحوم و نُضج يافتن حوزۀ علميه قم كوشش مىكرد.فلسفى در سخنراني‌هاى وسيع و متعدد خود در تهران و شهرستان‌ها، مصلحت را در اين مىديده است كه در مباحث و مسائل اصولى، جلوتر و تندتر از آيتاللهالعظمى بروجردى حركت نكند. اين مصلحتانديشى قطعاً ناشى از عافيتطلبى نبوده است؛ زيرا درست يك دهه بعد كه مرجعيت به امام خمينى تفويض مىشود، همان آقاى فلسفى كه در زمان آيتاللهالعظمى بروجردى، به تبع آن مرجع بزرگوار، در قضيۀ نفت نفياً و اثباتاً حرفى نزده بود و خشم طرفداران دولت و نهضت و حتى جمعى از متديّنان را عليه خود برانگيخته بود، در نهضت اسلامى دهۀ بعد به رهبرى امام خمينى و اين بار به تبع اين مرجع بزرگوار، رو در روى شاه ايستاد و در فاصلۀ شانزده سال پرمصيبت و پرمشقت 41 تا 57، يك دم از تأييد و تقويت آن نهضت و رهبرى آن بازنايستاد.او درست تشخيص داده بود كه محورى كه مىتواند سنگ آسياى اين ملت را به حركت درآورد، روحانيت و مرجعيت است و حفظ استوارى و اعتبار اين محور، بر هر امرى مقدّم است. اگر اين ستون و محور محكم بماند، گيرم كه امروز مقتضيات سياسى و اجتماعى اجازه يك تحول و انقلاب را بدو ندهد، بالأخره روزى فراخواهد رسيد كه با همان اعتبار و نفوذ و همان ولايت، مىتوان تودههاى عظيم مردم متدين و مسلمان ايران را به حركت درآورد و كار را تمام كرد. خود مىگويد: من در تمام منابرى كه داشتم، خط و هدف امام را كاملاً دنبال مىكردم، زيرا اعتقاد داشتم كه درمان اساس معضلات سياسى و اجتماعى ايران است.براى اشاره به نمونهاى از صداقت و شهامت فلسفى و تأثير او در اوجگيرى نهضت اسلامى و پيروزى اين انقلاب، كافى است به دو سخنرانى تاريخى و مهم او استناد كنيم. نخستين سخنرانى كه فلسفى در آن دولت را با تأييد ملت استيضاح كرده است، نطق معروف او در شب عاشوراى سال 1342 ـ يعنى دو روز قبل از دستگيرى امام در قم و در پى آن، پديد آمدن فاجعۀ پانزده خرداد ـ است. بخش‌هايي از اين سخنرانى خواندني را كه در كتاب «خاطرات و مبارزات حجتالاسلام فلسفى» به چاپ رسيده است، نقل مىكنيم:با توجه به اينكه امشب شب عاشورا و شب مخصوص اباعبدالله‌الحسين (ع) است، با توجه به اوضاع روز و با اين اجتماع عظيم، بحث عجيب بنده، امشب كه در تمام تاريخ منبر در شب عاشورا سابقه ندارد و براى اولين بار در تمام ادوار منبر بيان مىشود، اين است كه امشب در اين منبر دولت را استيضاح ملى مىكنيم، يعنى در حضور مردم، از دولت نسبت به روشهايى كه در اين چند ماهه اختيار كرده، استيضاح مىنماييم. شما دو سؤال مىتوانيد از من بنماييد. سؤال اول اين است كه آيا اين استيضاح از نظر قانونى ارزشى دارد يا نه؟ دوم: آيا به نام يك نفر روحانى مىشود در محضر مردم، دولت را استيضاح كرد يا نه؟ اين دو مطلب را قبلاً بايد خوب بشنويد، اما در جمله اول ؛ مىدانم استيضاح دولت در يك چارچوبۀ مخصوص است كه بايد در محيط مجلس و با شرايط معيّن از طرف نماينده باشد. البته آن فايدهاى كه به نام مجلس در استيضاح استفاده مىشود، به آن معنى نيست؛ اما مهمتر از آن است. چرا؟ براى اينكه يك نفر وكيل اگر قدرتى دارد، متكى به قدرت موكّلين است. يعنى يك وكيل، با بيستهزار يا سى هزار رأيى كه آورده، به اتكاء موكّلينش، دولت را استيضاح مىكند. بنابراين، مركز قدرت، خود شما هستيد و وكيل، به وسيلۀ شما قدرت دارد.اين جمعيتى را كه من امشب ديدم كه راه، از نزديك دَرِ بازارچه مسدود بود و براى آمدنم از روى بام با نردبان آمدم، اين جمعيت و جمعيت شبستان و جمعيت‌هاى پشت بام، جمعيت مدرسۀ شيخ عبدالحسين و آن مردمى كه در سراسر بازار ايستادهاند قطعاً يك چنين جمعيت اگر رأى بدهد، تمام وكلاى تهران را انتخاب مىكند. بنابراين، در موقعى كه موكلين حاضرند، اگر من بگويم «استيضاح مىكنم»، در مقابل كسانى است كه قدرت فرمانروايى در مملكت مشروطه متعلق به آنهاست و قدرت از آنها سرچشمه مىگيرد. گاهى ممكن است در مجلس، وكيل بى‌موكّل باشد و استيضاح كند اما اينجا خود موكلين حاضرند.اگر در چارچوبۀ قانون مهم نباشد، در دنيا مهم است. به استيضاح امشب، ملت ايران اهميت مىدهد. اگر خبرنگاران خارجى باشند، قطعاً اهميت مىدهند. اگر اخبار به كشورهاى اروپايى و آمريكايى برسد، قطعاً اهميت مىدهند. براى اينكه يك چنين اجتماع عظيم طبيعى و بدون دسيسه و نقشه بازى، از طرف مردم تهران، حقاً يك اجتماع فوقالعاده مهم و قابل ملاحظه و شايان تقدير است.اين راجع به اصل مطلب ؛ اما آيا عمامه به سر مىتواند دولت را در حضور مردم استيضاح كند؟ آيا روحانيت حق دارد در سياست مداخله كند؟ در اين مورد دقت كنيد، دو جواب دارد: يك جواب، به منطق دين، و يك جواب، به منطق قانون اساسى. اما جواب، به منطق دين: دولت اسلام، حكومت اسلام، آيين اسلام، قانون اسلام، عين سياست است. در دين اسلام، سياست، عين دين است. مذهب مسيح بن مريم است كه از سياست جداست و سياست ندارد. اسلام نماز دارد، روزه دارد، ارتش دارد، شهربانى دارد، دادگسترى دارد، قواى انتظامى دارد، بيتالمال دارد، قرارداد بين المللى دارد، مرزدارى دارد، اصول اقتصادى دارد. بنابراين اسلام از سياست جدا نيست و مرزى ميان آن وجود ندارد.اين، جواب دينى. ممكن است دولت بگويد كه از نظر منطق دين، دولت قانع نمىشود، دولت به اتكاء قانون است. از منطق دين مىگذرم، بياييم به سراغ قانون اساسى. جوان‌ها و مردم مسلمان! در اين كوران عجيبى كه الآن هست ـ بايد اين مطلب را كاملاً دقت كنيد ـ آيا روحانيت نمىتواند به موجب قانون در سياست مداخله كند، يا مىتواند؟ عجيب است، گاهى هيئت حاكمه مىگويد: آقا فقط صحبت دينى كنيد، فقط ذكر مصيبت. سياست از ديانت جداست. مگر سياست پايهاش قانون اساسى نيست؟ مگر در قانون اساسى نوشته نشده است كه مذهب رسمى كشور آيين جعفرى است؟ مگر در قانون اساسى ننوشته است كه قوانين نبايد مخالف اسلام باشد؟ مگر در قانون اساسى ننوشته است اگر مجلس رأى داد و علما مخالفت كردند، جنبه قانونيت ندارد؟ اولين بار است كه اين حرف را از يك عمامه به سر مىشنويد؟آقايان! به موجب قانون اساسى، هيچ قدرتى در مملكت به حد قدرت روحانيت نيست. چرا؟ گوش بدهيد!: اگر يك قانون بخواهد درست شود، اول لايحه مىآورند به مجلس شورا، بحث مىكنند و با اكثريت رأى مىگيرد، بعد مىفرستند به سنا و بحث مىكنند و با اكثريت رأى مىگيرند. وقتى رأى كامل شد و قانون شد، هيچ قدرتى نمىتواند آن قانون را بشكند؟ نه. آيا دستگاه قضايى و قواى ديوان كشور، قوه قضايى، مىتوانند قانون را بشكنند؟ نه، آيا يك وكيل، دو وكيل، سه وكيل، ده وكيل، بيست سناتور، مىتوانند قانون را بشكند؟ نه. اما يك مجتهد به موجب قانون اساسى مىتواند قانون را بشكند. كافى است كه در زير قانون بنويسد: اين قانون بر خلاف شرع است و قانونيت ندارد.شايد جوان‌ها فكر كنند و بگويند چطور اين همه قدرت به يك نفر مجتهد داده شده؟ اين يك نفر مجتهد چرا اين قدر قدرت دارد؟ جواب مىدهم: آقاجان! اين مجتهد دو جنبه دارد: يك جنبۀ شخصى و ديگر جنبۀ مقامى. از جنبۀ شخصى، مجتهد يك رأى بيشتر ندارد، اما در مقام و موقعيت خود، يعنى مقام فتوى، مجتهد نيست، بلكه خداى مجتهد است. پيامبر اسلام است. قانون قرآن است كه دستور مىدهد. بنابراين، وقتى گفته مىشود «مجتهد مىتواند به تنهايى قانون را لغو كند»، يعنى خدا قانون را لغو مىكند، چون مجتهد به امر خدا مىگويد. بنابراين، در مملكت، مجتهدى كه به تنهايى قدرتش از قدرت بيست نماينده، سى سناتور بيشتر است؛ مجتهدى كه به موجب قانون اساسى، از قوۀ مقننه و از هيأت دولت قدرتش بيشتر است. نمىتواند در سياست دخالت كند؟ اين مسخره نيست؟!! اين حرف بىاساس نيست؟!!مجتهد، مقامى است كه ملت ايران به او رأى داده است و اگر دولتى بگويد «مجتهد و عمامه به سر در سياست مداخله نكند»، سخنى بر خلاف قانون اساسى گفته و سخن بر خلاف رأى مردم است. بنابراين، بنده به عنوان زبان مجتهدين و زبان مسلمين و زبان روحانيت، از مقام قانون اساسى براى مجتهدين، استفاده مىكنم و در حضور مردم، دولت را استيضاح مىكنم و حقيقت را به گوش دولت مىرسانم و اميدوارم اين استيضاح ملى در دنيا منعكس شود.يك سئوال پيش مىآيد، بپرسيد: آقاى فلسفى! چطور استيضاح مىكنيد؟ اين كار مجلس است! جواب مىدهم: مملكتى كه آزادى در آن مرده است؛ در مملكتى كه قانون اساسى عملاً لگدكوب شده است؛ در مملكتى كه مجلس شورى مرده است؛ در مملكتى كه مجلس سنا مرده است؛ در مملكتى كه تمام روح آزادى لگدكوب شده است؛ فقط يك قدرت در اين مملكت باقى مانده و يك چراغ روشن است و آن چراغ نورانى حضرت محمدبن عبدالله (صلوات حضار) صلى الله عليه و آله است، من در اين ايام خفقان و در غيبت مجلس و در دورۀ تعطيل قانون اساسى، چرا از حسين (ع) استفاده نكنم؟ و چرا دولت را استيضاح نكنم؟ تمام مطالعه را امروز به خصوص دربارۀ منبر امشب كردهام ؛ چون منبر امشب، معلول فداكارى بزرگترين سرباز راه خدا، فرزند فاطمه (ع)، حسين بن على عليه السلام است. اين حساب را با كمال دقت كردهام.حالا چه موادى براى دولت قابل استيضاح مىباشد؟ اين خود يك مطلب جداگانهاى است. بنده ده ماده استيضاح تهيه كردهام كه اين ده ماده را احتياطاً نوشتهام. مبادا از قلم بيفتد و حافظهام كمك نكند، اما خيال نكنيد موارد استيضاح دولت، همين ده ماده است. من ده مادهاى نوشتهام كه باب منطق روحانيت است و گرنه دولت اين قدر بدعمل كرده، اين قدر عيوب و نواقص قانونى دارد، كه اگر موارد استيضاحش روى قلم و كاغذ بيايد، از پنجاه تا هم تجاوز مىكند. حالا شما فعلاً به همين ده تا قناعت كنيد!ده ماده استيضاح دولت1 ـ تخلّف از قانون: چرا دولت در اعمال خود، به موجب قانون، مراعات شأن مذهبى را نمىكند و از قانون اساسى اطاعت نمىنمايد؟ تصويبنامههاى خلاف شرع مسلّم، نظريههايى كه دولت مىدهد ـ به خصوص در قضاياى دادگسترى ـ بعضى از مواد خلاف شرع مسلم است. دولت كه به موجب قانون اساسى مكلّف است حيثيت مذهب را در اعمال خود حفظ كند، به چه مجوز شرعى و قانونى، مراعات قانون نمىكند؟ 2 ـ كوتاهى دستگاههاى فرستنده: چرا نظريه قانونى علما در راديو و جرايد پخش نمىشود؟ به موجب قانون اساسى، نظر علما، حاكم بر تمام مقدّرات مملكت است. راديو و روزنامه، براى مملكت است؛ چرا دولت اجازه نمىدهد نظريات علما در جرايد و راديو منعكس شود؟3 ـ كنترل مطبعهها: چرا چاپخانهها اجازه ندارند كه اقلاً به صورت برگ آزاد، نظر علما را چاپ كنند؟ مطبعهها گرفتار مأمورين هستند و جرأت ندارند يك برگ چاپ كنند. جان مردم به لب مىآيد تا يك اعلاميه از مجتهدين در بين مردم پخش شود!4 ـ جرم پخش اعلاميه مراجع عاليقدر: دولت به چه مجوز قانونى جوان‌هايى را كه اعلاميه چاپ كردند و پخش كردند، زدند؟ چرا تجّار را زدند؟ چرا بدن جوان‌ها را سياه كردند؟ چرا بعضىها را از بس كتك زدند، مريض نمودند؟ مگر پخش كردن اعلاميه مراجع تقليد كه يك ركن قانون اساسى هستند، جرم مىباشد؟5 ـ مدرسه فيضيه: چرا مدرسه فيضيه را خراب كردند؟ چرا وحشى‌گرى كردند؟ چرا جنايت كردند؟ طلاب جوانى كه پدر و مادرشان آنها را فرستاده بودند تا درس بخوانند، چرا مادران را در داغ آنها گريان كردند؟ اين طلبهاى كه در يك محيط كوچك با ماهى سى تومان و چهل تومان زندگى مىكند ؛ كولر ندارد، تهويه ندارد، وسايل زندگى عالى ندارد؛ نان و پنير مىخورد ؛ شاگرد امام صادق است؛ به قناعت زندگى مىكند؛ اين عمل غير انسانى چه بود؟ خراب كردند، ويران كردند، طلبهها را از بام به رودخانه انداختند(گريه حضار) دست شكستند و پا شكستند. خيانت كردند، جنايت كردند، خلاف انسانيت كردند، چرا؟دولت بايد جواب بگويد! مگر چقدر اين مملكت هرج و مرج و بى بند و بار است كه دولت از قدرت‌هاى نظامى و انتظامى در مجراى غلط استفاده كند؟ آن هم با چه رسوايى! آقايان! يك نفر كه روز وفات امام صادق (ع) جلوى صحن مطهر حضرت معصومه (س) بود، گفت ديدم فرستندۀ سيّار بى‌سيم، در حالى كه مأمور در پشتش نشسته است، همهاش دارد خبر مىدهد: الو، الو، ما بر قم مسلّطيم، قم تسليم شد، اوضاع در اختيار ماست، مردم قدرت مقاومت نياوردند، ما غلبه كرديم!من چه بگويم؟ نمىخواهم بى‌ادبانه صحبت كنم، اما مؤدبتر از اين كلمه ندارم: سياه باد روى شما، سياه باد! شما مگر رفتهايد براى ملت ايران شهرهاى قفقاز را فتح كردهايد؟ ... آيا حيا نمىكنيد كه يك عده طلبۀ مظلوم را كتك زدهايد و با بى‌سيم مملكت خبر مىدهيد، قم تسليم شد؟ مگر طلبه در جبهۀ جنگ بود؟ والله اگر اين كارهاى غير انسانى شما در دنيا منعكس شود، رسواييد. آن وقت مىگوييد ما در دنيا سر بلند شدهايم؟! رسوا شديد!! عملى كه سه هزار سال قبل نمىكردند، شما در صحن فيضيه و در شهر مقدس و روحانى قم، در دانشگاه پر افتخار امام صادق، در كنار قبر حضرت معصومه(ع) انجام دادهايد! چرا كرديد؟ دولت! جواب بدهيد!6 ـ سربازى طلاب: دولت، بايد بگوييد چطور و چرا بدون موازين قانونى، طلاب را به سربازى برديد؟ قانون خود را لگدكوب كرديد؟ اينها محصّلند، سند تحصيلى دارند، [وزارت] فرهنگ، آنها را محصّل شناخته است. چرا به قانونتان احترام نكرديد؟ چرا به حيثيت قانون تكريم نكرديد؟ بالاتر بگويم، يكى از طلابى كه گرفتار شده است، به من تلفن كرد و گفت: «فلانى! به ورقههاى فرهنگى ما اعتنا نكردند. يكى از طلاب مريض بود، بردند براى معاينه. اول هيئت پزشكى گفتند از سربازى معاف است، اما وقتى فهميدند كه طلبه است، خط زدند و گفتند: سرباز! سرباز!» تمام قانون را در مورد طلاب شكستند. اين عمل، سربازگيرى نيست ؛ اين، جنگ مستقيم با امام صادق (ع) بود. مىخواستيد حوزۀ علميه را بكوبيد؟ چرا قانون را شكستيد و چرا فيضيه را از بين برديد؟7ـ ايجاد محيط رعب و وحشت در قم: چرا در قم محيط رعب و وحشت به وجود آورديد؟ آنهايى كه از قم آمده بودند، مىگفتند. در غروب روز وفات امام صادق (ع) زن و مرد، پير و جوان، مردم مسلمان قم، مثل مردمى بودند كه لشكر اجنبى با تانك و زره‌پوش به آنها حمله كرده بود! زن‌ها ترسان، بچهها گريان، مردان مضطرب. آيا يك دولتى با ملت خود اين طور عمل مىكند؟ چرا مرعوب كرديد مردم شريف و محترم مسلمان شهرستان مذهبى قم را؟ بالاترين وقاحت و ركيكترين عمل اينكه قدغن كردند 48 ساعت اتوبوس‌ها و تاكسىها طلاب را سوار نكنند! ببين چه شرم‌آور است! بالاتر بگويم: اى دنيا! اى جهان انسانيت! بشنويد صداى ما را! در دنيايى كه در جبهۀ جنگ طرف را اگر زخمى است، مداوا مىكنند؛ مردم! اگر نمىدانيد، بدانيد: طلاب زخمى را از بيمارستان‌ها بيرون ريختند! (گريه حضار) طلاب گچ گرفته، كمر شكسته، بازو شكسته! واى بر اين حكومت! واى بر اين هيئت حاكمه! واى بر اين مملكتى كه اين قدر بايد زير چكمۀ شكنجه و قانون‌شكنى و نادرستى و تجاوز گرفتار باشد!!8ـ ديكتاتورى با بازاريان: چرا بعد از اينكه مردم مسلمان تهران به پشتيبانى روحانيت، بازار را سه روز بستند، نمىگذاريد بازارشان را باز كنند؟ چرا با مردم اين قدر معاملۀ ديكتاتورى و خشونت مىكنيد و اجازه نمىدهيد بازارها باز شود؟9 ـ جلوگيرى از اقامۀ عزادارى: چرا الآن در اكثر ولايات ـ اگر نگويم اكثر، لااقل در بسيارى از ولايات ـ آن‌چنان مأمورين فشار آوردهاند كه نه روضه است و نه اجازۀ عزادارى مىدهند؟ مردم در شب عاشورا سرگردان هستند و مأمورين به آنها اجازۀ اقامۀ عزا نمىدهند.10ـ زندانيان بىگناه: چرا يك عده مردم محترم بىگناه، بدون معلوم شدن تكليف آنها، در گوشۀ زندان به سر مىبرند؟ مگر قانون اساسى نمىگويد: نمىشود از كسى سلب آزادى كرد؟ چرا سلب آزادى كردهايد؟ چرا قدرت اين مملكت را كه از خون جگر اين مردم فراهم شده است، در مجارى نظريههاى خودتان به كار مىبريد؟ انتقام مىگيريد، مردم را زندانى مىكنيد؟اين ده ماده استيضاح بنده، اما به شما بگوييم تنها اين ده ماده نيست، موارد استيضاح دولت، زياد است.من اين ده تا را نوشتهام، اما چه فايده دارد بگويم؟ من يك نفر هستم، بايد شما بگوييد. گفتن شما به سبك ديشب است. ديشب گفتم: دوبار بگوييد صحيح است، اما امشب مىگويم: سه بار بگوييد. اينكه مىگويم صحيح است بگوييد، شما در داخل مجلس بگوييد، آنها در شبستان بگويند، بالاى بام بگويند، در بازار بگويند، در مدرسۀ حاج شيخ عبدالحسين هم بگويند. اگر صدايتان هم به ما نرسد، اقلاً مأمورين، گزارش دهندگان، بگويند مردم در مقابل ده ماده استيضاح با دست‌هاى حركت دهنده، ارادۀ خود، عزم خود، تصميم خود را آشكار كردند. پير و جوان همه به قصد قربت، در اين شب عاشورا براى زنده نگه داشتن حسين (ع) به صداى بلند، من يكى را تكرار مىكنم و مىگويم، شما در مقابل سه بار، نه بيشتر و نه كمتر، بگوييد«صحيح است» كه معلوم باشد ملت دولت را استيضاح ملى كرده است.مواد استيضاحاول: دولت! از اينكه مراعات موازين مذهب جعفرى را در روش‌هاى عملىات ننمودى، ملت ايران از عمل شما متنفر است. (فرياد دهها هزار نفر: سه بار صحيح است).دوم: دولت! براى اينكه نظريههاى قانونى روحانى مراجع تقليد را عملاً احترام نكردهاى، مردم از عمل غيرقانونى شما منزجر است. (مردم: سه بار صحيح است).سوم: از اينكه خفقان و مرگ ايجاد كردهايد، نه به مطابع اجازۀ چاپ نظريه علما را دادهايد و نه اجازۀ پخش دادهايد، جوان‌هاى مسلمانها را زدهايد، بدنشان را سياه كردهايد! ملت ايران از عمل شما متنفر است. (مردم: سه بار صحيح است).چهارم: از اينكه مدرسه فيضيه را خراب كردهايد، خيانت كردهايد، لكۀ ننگ ايجاد كردهايد، طلبهها را زديد، رسوايى به بار آورديد، قانون اساسى را له كرديد، از خود آن عمل و از مسبّبين آن عمل، ملت ايران قطعاً، جزماً، مسلّماً، بلا ترديد و جدّاً متنفّر است. (مردم: سه بار صحيح است).پنجم: از اينكه طلاب را بر خلاف عمل انسانى، از بيمارستان بيرون كردهايد، ملّت ايران به نظر انزجار به اين عمل غيرانسانى شما نگاه مىكند. (مردم: سه بار صحيح است).ششم: از اينكه در قم محيط رعب و وحشت ايجاد كردهايد و مردم مسلمان قم را ناراحت كردهايد و يك شهر مذهبى را مورد هجوم قرار دادهايد، تمام مردم ايران، به خصوص حضار، براى اهانتى كه به حوزۀ علميه قم شد، از عمل شما جداً منزجرند. (مردم: سه بار صحيح است).هفتم: از اينكه جلو باز كردن مغازههاى تجار تهران را گرفتيد و ديكتاتورى كرديد و عمل غيرقانونى نموديد، مردم از اين زورگويي‌هاى شما، متنفرند. (مردم: سه بار صحيح است).هشتم: از اينكه در عزاى ابى عبدالله (ع) در شهرستان‌ها سلب آزادى كردهايد و به مردم اجازۀ انجام وظايف دينى را نمىدهيد، مردم از شما متنفرند. (مردم: سه بار صحيح است).نهم: از اينكه مردمان بىگناه را زندانى كردهايد، نه تكليف قانونى آنها معلوم و نه آنها را آزاد مىكنيد، ستم كردهايد، ظلم كردهايد، خاندان‌ها را گرفتار كردهايد، جداً و قطعاً مردم از عمل شما متنفرند. (مردم: سه بار صحيح است).دهم: بعد از استيضاح چهكار مىكنند؟ رأى اعتماد مىگيرند. بعد از اينكه معلوم شد استيضاح به جا و عمل دولت غيرقانونى بوده، سلب اعتماد مىكنند.حالا من اين را مىگويم هر كس موافق هست بگويد. آزاد هستيد. مردم به دولتى كه اعمال غير قانونى را نه يك بار، دهها بار مرتكب شده است، اعتماد ندارند. (مردم: سه بار صحيح است). ... حالا يك مطلب: ممكن است كسى بگويد آقا! اگر دولت برود، اعلاميه علما آزاد بشود، از قم هم معذرت‌خواهى كنند، كار تمام است؟ نه ؛ مطلب چيه؟ دقت كن! مطلب اينجاست: مردم ايران مىگويند نيم قرن قبل، مردم اين مملكت كشته دادند، فداكارى كردند، قانون اساسى آوردند. مذهب، در قانون اساسى است. احترام مال، احترام جان، آزادى انتخابات، استقلال محاكم قضايى، جدا بودن دولت از قوۀ مقننه، در قانون اساسى است و تمام حدود مردم معلوم و معيّن است.حرف ما، صحبت ما، به ايران و به تمام دنيا اين است: ما داد مىزنيم: اى دنيا! پنجاه سال است در اين مملكت اسم مشروطيت و آزادى است، اما عملاً نيست. وكلاى قلابى در ادوار گذشته به مردم تحميل شد، وكلايى كه گاهى موكلين اسم آنها را هم نمىدانستند! بس است هر چه زير شكنجه مانديم، هر چه بلا ديديم! حرف ملت اين است كه ما مىگوييم تمام مواد قانون اساسى در تمام مظاهر آن، در شأن دين، در انتخابات آزاد، در حيثيت مال، در شرف مردم، در ممنوع بودن زندان نابجا، در تمام امور، قطعاً، جداً و مسلماً بايد درست اجرا شود. اين را پنج بار بگوييد. (مردم: پنج بار صحيح است).فلسفى در همين كتاب دربارۀ كيفيت ضبط سخنراني فوق، خاطرهاى نقل مىكند و مىگويد: مطلبى كه اصلاً خبر نداشتم، اين بود كه بعد از تكثير نوار، يك جوان پرشور علاقهمند به من گفت: آقا مىدانيد با وجود آن همه ساواكى چه كسى توانست اين نوار را ضبط كند؟ گفتم: نه. گفت: من بودم. گفتم: در كجا ضبط كرديد؟ گفت: عصر... كه هنوز همۀ مردم نيامده بودند، از يك نقطۀ مناسب يك رشته سيم برق زير منبر آوردم و سپس خودم با ضبط صوت در زير منبر قرار گرفتم و نوار را ضبط كردم! دو طرف بدنۀ منبر و پلههاى آن هم با پارچه سياه پوشيده شده بود و همين امر مانع از آن مىشد كه كسى مرا ببيند. آن قدر در آن‌جا از گرما و تنگى جا عرق ريختم كه جانم به لب رسيد.نوار اين سخنرانى در سراسر كشور تكثير مىشود. فلسفى بيست و چهار ساعت بعد دستگير مىشود و همراه با حدود پنجاه روحانى ديگر ـ از جمله شهيد مطهرى و آيتاللهالعظمى مكارم شيرازى ـ چهل و پنج روز در زندان كميته محبوس مىماند. فرداى روز دستگيرى آنان، واقعۀ پانزده خرداد روى مىدهد و رژيم شاه با كشتارى فجيع، ظاهراً بر اوضاع مسلط مىشود.مدتى بعد، امام خمينى نيز به تركيه و سپس به نجف تبعيد مىشود و از آن پس، هيچ‌كس اجازه پيدا نمىكند كه حتى نام امام را بر زبان آورد، يا «توضيح المسائل» او را در خانه داشته باشد. هشت سال بعد، يعنى در سال پنجاه كه حكومت شاه بعد از برگزارى جشن‌هاى 2500 ساله شاهنشاهى و دستگيري‌ها و اعدام‌هاى وسيع، خود را در اوج قدرت مىديد، دو سناتور به نام‌هاى «جمشيد اعلم» و «علامه وحيدى» با سوءاستفاده از يك سخنرانى آقاى فلسفى، در مجلس سنا نسبت به امام خمينى اسائه ادب مىكنند.چند روز بعد، آيتالله حاج ميرزا عبدالله چهل‌ستونى از دنيا مىرود و فلسفى در مجلس ختم وى، در جمع چند هزار نفر از روحانيون و مردم متدين تهران، سخنراني مي‌كند. منتخبي از روايت خود آقاي فلسفي از اين سخنراني خواندني است: سخنان سناتورها در قم انعكاس بسيار شديدي داشت. درس‌ها تعطيل شد و طلاب به خيابان‌ها ريختند. ... مأموران آنها را زدند و اهانت كردند و اين خود بر مصيبت‌ها افزود. در اين بين آقاى حاج ميرزا عبدالله چهل‌ستونى از دنيا رفت. ايشان امام جماعت مسجد چهل‌ستون، يعنى مسجد جامع تهران بود. در همان مسجد جامع هم براى آن مرحوم فاتحه گرفتند و مرا براى منبر دعوت كردند. من به بعضى از بازارىها و تجار محرمانه گفتم كه قضيۀ سنا را در اين منبر خواهم گفت و آن اسائه ادب را جبران خواهم كرد. خودتان بدانيد و به دوستان محرم خود هم بگوييد. براى اينكه اگر خبر پخش مىشد شايد ساواك به نحوى ايجاد مزاحمت مىكرد و جلوى منبر مرا مىگرفت.خوشبختانه به همين ترتيب ساواك كاملاً غافلگير شد. آن روز جمعيت زيادى به مجلس آمد و اهل علم هم بسيار زياد بودند. منبر در جايى بود كه من حياط را نمىديدم. بعد به من گفتند كه حياط هم از جمعيت پر شده بود. بلندگوى مسجد مردم را اداره مىكرد، اما دستگاه ضبط صوتى نبود. بعضىها يك دستگاه داشتند ولى نتوانستند سخنرانى را به صورت روشن و واضح بر روى نوار ضبط كنند. در اينجا به قسمتهاى مهم آن سخنرانى اشاره مىكنم كه از روى نوارى كه تا اندازهاى قابل استفاده بود، استخراج شده است. در اينجا ناچارم مطلبى را در خصوص احترام به دين، احترام به خدا و احترام به روحانيت، بگويم؛ اما قبلاً اين نكته را عرض كنم كه اصولاً در منبر خود از آقايان مراجع تهران، قم، نجف و مشهد اسم نمىبرم؛ زيرا براى تمام آنها احترام قائلم. همه را آقا و بزرگ مىدانم. مىترسم كه اگر نام يكى از آنها به مناسبتى برده شود؛ مبادا استشمام كوچكترين اسائه ادب به ديگرى شود. اما گاهى شرايطى پيش مىآيد كه ناچارم اسم ببرم.امروز هم وضع همين‌طور است. پيش آمدى شد كه از مردن سنگينتر است و آن معلول عمل خام و حساب نشدۀ مجلس سنا است. يك نفر سناتور مطالب غير واقع گفته و سناتور ديگر، آن گفتههاى ناروا را تأييد كرده و نسبت به عالم بزرگوار، مرجع عاليقدر حضرت آيتالله آقاى خمينى ـ در اينجا جمعيت با صداى بلند صلوات فرستاد ـ دامت بركاته بر خلاف ادب صحبت كرده است. اين گفتارها دروغ دارد. تهمت دارد. اهانت دارد. حق كشى دارد. و طبعاً خلاف ادب هم دارد. اينها را كه مىگويم مو به مو درست است.موقعى كه اين مطالب را در سنا گفته بودند روزنامۀ كيهان آن را به صورت مختصر منتشر كرد و روزنامۀ اطلاعات ويژۀ شهرستان‌ها هم تمام مطالب را نوشت، ولى اطلاعات تهران چيزى ننوشته بود. به من گفتند كه به خاطر اين نوشتهها قم طوفانى شد؛ طلبهها قيام كردند و درس حوزه تعطيل گرديد. آن قدر اين سخنان قبيح و وقيح و بىحيا و نارواست كه نبايد منبر مقدس در مسجد مطهر به اين سخنان آلوده شود. فقط دو سه عبارت را كه مىشود گفت، در اينجا مىگويم؛ جملهاى در آن گفتارها باجى به روحانيون است، ولى گوينده در واقع اين باج به آقايان را به قيمت بدگويى به معظم‌ٌله پرداخت كرده است. اين سناتور گفته است: «ما به روحانيونى كه با ما در بيان فجايع عمال بعثى عراق هم‌صدا شدهاند افتخار مىكنيم». آقاى سناتور محترم! چه كسى به شما گفته است كه روحانيت به منظور هم‌صدايى با شما حركت كرده؟ شما چه كسى هستيد؟ شما خيال مىكنيد چون پشت تريبون مجلس هستيد و سرنيزه از شما حمايت مىكند، كسى هستيد؟سپس با يك آهنگ آميخته با تعجب گفتم: «سراسر مملكت، تمام علما و مجتهدين، ميليونها مسلمان در مسجدها جمع شدند براى هم صدايى با شما؟! انّا لله و انّا اليه راجعون. آيا مراد از ما شخص خودتان است؟ من كه بچۀ تهرانم و در مجامع عمومى زياد منبر مىروم، اگر اين آقاى سناتور بيايد اينجا، او را نمىشناسم. اما اگر مرادتان مجلس است، يعنى روحانيون با مجلس سنا هم‌صدا شدند؛ هرگز گمان مداريد! چرا كه حساب روحانيت از حساب مجلس سنا جداست.مجلس سنا خيلى صدا دارد، اما روحانيت صدايى ديگر دارد. واضحتر بگويم سنا حتى گاهى صدايى دارد كه صداى روحانيت در قطب مخالف آن است. مثل همين صداى چند روز پيش. صداى سنا يك طرف و شور و غوغاى روحانيت و مردم در طرف ديگر، جداً مىگويم. اگر محاكمه باشد؛ قانون باشد، محكمه باشد، من از متن اين روزنامه ادعانامه تنظيم مىكنم. اول به نام دروغ و نشر اكاذيب. دوم به نام افترا و مفترى. سوم به نام اهانت. چهارم به نام اخلال در نظم عمومى. به موجب قانون از چهار طريق آن سناتور را مىتوان به محاكمه كشيد، اما محكمه بايد خيلى آزاد باشد. خيلى قانون بايد زنده باشد تا بتواند رأى بدهد. من نمىخواهم صحبت‌هاى خلاف ادب آن سناتور را بگويم؛ ولى وقتى صحبت دربارۀ آن مرجع محترم مىكند يك جملهاى اين است: پس چرا يك كلمه حرف از حلقوم اين مرد در چنين وضعى بيرون نمىآيد.در اينجا صحبت‌هاى خود را در اعتراض به اسائه ادب نسبت به امام و بيان دو نمونه از اقدام م
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 195]
-
گوناگون
پربازدیدترینها