تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
تجهیزات و دستگاه های کلینیک زیبایی
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1849185018
سهم مسلمانان چين در تمدن
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
سهم مسلمانان چين در تمدن نويسنده: جمال الدين باى شو يىمترجم: محمد على حسينى اين مقاله يكى از هفده مقالهاى است كه زير عنوان المسلمون فى الصين، چاپ اول 1982، ناشر كوزى شوويان، منتشر شده است. جمال الدين باى شو يى استاد دانشكده تاريخ دانشگاه تربيت معلم پكن و نايب رئيس جمعيت اسلامى چين متجاوز از 1300 سال پيش، آيين اسلام وارد سرزمين چين شد و امروزه شمار مسلمانان آن سامان نزديك به ده ميليون نفر است كه منسوب به ده قوم مختلفاند. (1) مسلمانان نيز چون ديگر اقوام اين سرزمين كه در كنار آنان به كار و مبارزه مشغولند، سهم بسزايى در گسترش روابط دوستانه با كشورهاى عربى - اسلامى و بطوركلى همه مسلمانان جهان دارند. رهآوردهاى علمى پيامبر اسلام(ص) فرمود: «دانش بجوييد، اگر چه در چين باشد.» پيرو اين سخن گرانقدر، خلفاى اسلامى نمايندگان سياسى خود را راهى سرزمين چين كردند. اولين گروه اعزامى از طرف خليفه سوم عثمان بن عفان در روز دوم محرم سال 31 هجرى برابر با 25 اوت سال 651 ميلادى در دوره كومتخاندان پادشاهى تانگ، به شهر چانگان (2) پايتخت آن روز چين وارد شد. امپراتور چين، اعزام آن گروه را به عنوان آغاز روابط دوستانه ميان چين و عرب تلقى كرد و هيات را مورد استقبال قرار داد. براساس اسناد تاريخى، از سده هفتم گروههايى از مسلمانان عرب به قصد تجارت از راه دريا و خشكى وارد اين سرزمين شدند. راه دريايى كه آنها پيمودند از عربستان آغاز مىشد و پس از طى خليج مانار و بنگال و تنگه مالاگا و درياى چين جنوبى به شهرهاى كوانگچو (كانتون) ، چيوانچو (زيتون)، هانگچو، يانگچو مىرسيد و به شانگهاى پايان مىيافت. در حالى كه راه خشكى از ايران و افغانستان آغاز مىشد و با گذشتن از ايالتسينكيانگ به شانگهاى ختم مىشد. به بركتسكونت گروهى از اين مسلمانان مهاجر در چين و روى آوردن برخى از مردم آن سرزمين به اسلام در طول بيش از هزار و سيصد سال بتدريج آيين اسلام رواج يافت و مسلمانان در زمينههاى گوناگون به فعاليت پرداختند. نخست رهآوردهاى علمى مسلمانان و شور و اشتياق آنان در راه كسب هر چه بيشتر دانش را يادآور مىشويم. در آغاز مسلمانان چين به بررسى و بهرهورى از دانشهاى اختصاصى مسلمانان عرب بويژه علم پزشكى، داروسازى، رياضيات، ستارهشناسى، تقويمنگارى و انتقال اين علوم به سرزمين چين پرداختند. داروها، نسخهها و اطلاعات پزشكى ديگرى كه به چين آورده شد، در بخشهاى بسيارى از كتاب داروهاى گوناگون چين چاپ قرن دوازده و كتاب دايرةالمعارف پزشكى چين چاپ قرن شانزده، ذكر شده است. سپس مسلمانان چين با به كارگيرى دانش ستارهشناسى عرب و فارس به بررسى شرايط جوى پرداختند و در پى آن در قرن سيزده ميلادى مركز اسلامى ويژه نظارت بر اوضاع جوى و تهيه تقويم چين تاسيس شد. در سال1267 م جمالالدين، ستارهشناس مسلمان، هفت نوع دستگاه نجومى اختراع كرد كه عبارتند از: «دستگاهى چند حلقهاى ويژه ثبت اوضاع جوى، «وسيلهاى جهتدار براى ثبتحوادث جو»، «كره آسمان»، «كره زمين» و... در اين ميان تقويم هجرى مهمترين مرجع تقويم چهارصد ساله چين، كه از نيمه قرن سيزده آغاز شده، قرار گرفت. (3) و در سال 1382م تلاشهاى يكى از بزرگان اسلام در راه ترجمه كتابهاى عربى در زمينه تقويمنگارى، جغرافيا و ستارهشناسى به ثمر نشست و از سوى دربار امپراتور مورد ستايش قرار گرفت. از آنجا كه رياضى پايه دانش ستارهشناسى است، مسلمانان همزمان كتابهاى رياضى عرب را نيز به چين آوردند، كه گزارش آن در اسناد تاريخى دوران حكومتخاندان پادشاهى يوآن (4) به ثبت رسيده است. و بر اين اساس، در دوران حكومتخاندان پادشاهى يوآن (5) و مينگ، شمار بسيارى از دانشمندان همپايه در دانش ستارهشناسى و رياضيات از ميان مسلمانان چين به ظهور رسيدند. مسلمانان چين به مهارت خارقالعاده خود در هنر معمارى شهرت يافتند، آنها طى روزهاى نخستين ورود اسلام به آن سرزمين به منظور برگزارى مراسم دينى خود مساجدى در ايالتهاى شانگهاى، گوانگچو، چيوانچو و هانگچو بنا كردند. مسجد هانگچو كه در اوايل سده چهاردهم به دست علاءالدين ساخته شد مورد ستايش جهانگرد عرب ابنبطوطه قرار گرفته است. اين مسجد بارها مرمتشده و تاكنون همچنان پابرجاست. در سال1266 م معمار برجستهاى به نام اختيارالدين مامور شد تا كاخهاى پادشاهى يوآن را كه امروزه كاخ امپراتور در پكن بر پايه آن پىريزى شده استبنا كند. مسلمانان چين، همزمان با توسعه و تكامل بخشيدن به فرهنگ خود به فراگيرى فرهنگهاى ديگر اقوام نيز پرداختند. امروزه موسيقى و رقص دو قوم اويغور و قزاق، سرودهها و ترانههاى محلى اقوام هويى، دونگ شيانگ و سالا از شاهكارهاى فرهنگ چين بهشمار مىآيند. در دهه هفتاد قرن يازدهم «حاج يوسف هاس» قصايد داستانى خود را به نام «رمز سعادت و بركت» در 13290 بيتسرود، اين اشعار با «دوازده مقام» - شامل 340 ترانه - ديرزمانى به عنوان اثرى ارزشمند در ادبيات چين زبانزد قوم اويغور شد. در همان زمان نيز «ماناس» - مجموعهاى حماسى - از نمونههاى ادبيات ملى نژاد قرقيز بهشمار مىرفت. در ميانه قرن سيزده و چهارده ميلادى نقاش مسلمان «گاوكه گونگ» (متوفى به سال 1310م) با ترسيم مناظر طبيعى، بويژه جنگلهاى كوهستانى پوشيده از مه شهرت يافت. وى با بهرهگيرى از روشهاى سودمند مكاتب هنرى معروف آن زمان مكتب هنرى خاص خود را به وجود آورد. لازم به يادآورى است كه تابلو «بوتههاى خيزران» وى از برجستهترين كارهاى هنرى آن عصر به شمار مىآيد. «سعد الله» (1271 - 1368م) نيز با سرودن قصايدش به شهرت رسيد. «شمسالدين» (1278 - 1351 م) كتابهاى بسيارى تاليف كرد. وى به دانش گستردهاش در زمينه ادبيات، فلسفه، تاريخ، رياضيات، ستارهشناسى، جغرافيا و طرحهاى آبرسانى آوازه يافت. پس از قرن پانزده ميلادى شمار بسيارى از شاعران، اديبان و نقاشان از ميان مسلمانان چين به ظهور رسيدند. افزون بر «گاى چاى» (1774-1829م) نقاش مسلمانى كه در كشيدن چهره عموما و نقاشى گياهان ثعلب و خيزران به طور خاص مهارت زيادى داشت مسلمانان ديگرى نيز بودند كه نامشان در تاريخ چين درخشيده است، مانند: بدرالدين، ماىليوى، دينگ خدنيان، جين دايوى، شانجىدى، ماشى جيون و ساىيوى و... شايان ذكر است; «لىچى» متفكر، منتقد و تاريخدان مسلمان (1527-1602) چنان جراتى داشت، كه نيش قلم خود را متوجه تفكر فئوداليستى و سازمانهاى اجتماعى حاكم آن دوران كرد، و زيانهاى اينگونه تفكر را بر پيشرفت جامعه برشمرد. و به همين دليل آثار علمى او پيوسته موردتوجه دانشمندان چين قرار داشت. از جمله آثار وى: «تسانگ شو» (كتاب پنهان) و ملحقات و «وينشو» (كتاب سوخته) مىباشد كه بخش ملحقات آن پس از تحرير تجديد چاپ شد. دانشمندان مسلمان چين شوق فراوانى به دانشاندوزى داشتند و بهرهورى ايشان از مزاياى ديگران آنها را به ارائه خدمات تازهاى در راه غناى فرهنگ كشور واداشت. پيرامون آموزش احكام اسلام و كتابهاى اسلامى مسلمانان چين عموما از راه شفاهى معارف اسلامى را فرامىگرفتند و آموزش معارف اسلامى در سالهاى پايانى سده شانزده ميلادى در مساجد ايالتشانسى آغاز شد. در هر مسجد گروهى از دانشجويان به فراگيرى قرآن كريم، ديثشريف، فقه ،كلام و فلسفه، زبان عربى و فارسى نزد پيشنماز آن محل پرداختند و با گذشت زمان از اين شيوه آموزش معارف اسلامى ساير مناطق مسلماننشين نيز پيروى كردند. در قرن هفدهم، دانشمندان مسلمان چين از سويى به تاليف كتابهايى به زبان سنتى چين پرداختند و از سوى ديگر، كتابهاى دينى نگاشته شده به زبانهاى فارسى و عربى را به زبان چينى برگرداندند و از اين طريق خدمات ارزندهاى ارائه كردند. وانگ داى يوى (1560-1660 م) نخستين كسى است كه درباره آيين اسلام به زبان چينى كتاب نوشت. وى كتابى را با عنوان پاسخ صحيح به پرسش از حقيقت نگاشت و در آن به پرسشهاى مطرح شده پيرامون اسلام پاسخ گفت. اين اثر بارها به چاپ رسيد و با استقبال مسلمانان چين روبرو شد. افزون بر آن وى كتابهاى حقيقت اسلام، راه و روش اسلام و آثارى پيرامون «توحيد»، «فقه» و «احكام دين» نيز تاليف كرد. شيخ يوسف ماچو (1640-1711) نويسنده كتاب ده جلدى روشنگرى اسلام است كه تاليف آن به سال 1682 م پايان پذيرفت. ليوچى (1655-1745) به شمار بسيار تاليف و ترجمهاش شهرت يافت، از جمله آثار او حقيقتهاى اسلامى در شش جلد، راه و روش آخرين پيامبر(ص) در بيست جلد و دستورات اسلام در بيست جلد مىباشد. شيخ ماده سين (1794-1874) نويسندهاى برجسته و پيشوايى ژرفنگر در علوم دينى است، وى همزمان با تدريس به دانشجويان در مساجد به امر ترجمه و تاليف نيز مىپرداخت. از آثار وى مىتوان: گزيدهاى از اصول چهارگانه دين، هدف زندگى، شناختحقيقت اسلام و احكام دين را نام برد. از وى تاكنون سى اثر به چاپ رسيده است كه مشتمل بر موضوعات گوناگونى از قبيل «قانون و دستور اسلام»، «ستارهشناسى»، «جغرافيا»، «دستورزبان عربى» و «بلاغت» مىباشد. بخشى از اين كتابها را وى به تنهايى و بخشى را با همكارى نويسندگان ديگر تاليف كرد. لازم به يادآورى است كه تعدادى از اين كتابها به زبان چينى و تعدادى ديگر به زبان فارسى يا عربى و يا به هر دو زبان نوشته شدهاند. متاسفانه او در زمانى كه تنها پنج جزء از قرآن كريم را به زبان چينى ترجمه كرده بود، درگذشت. علاوه بر چهار دانشمند مشهور ياد شده دوران حكومتخاندان پادشاهى «چينگ»، (6) نامآورانى چون جيون شى (1567-1657) و ووتسون چى (1598-1698) وجود داشتند. شايان ذكر است; كه سليمان دوون شيو (1828-1872) ساكن ايالتيوننان و رهبر جنبش مقاومت در برابر حكومت فئودالى خاندان چينگ، نخستين كسى است كه در سال 1862م اقدام به چاپ قرآن كريم به روش كندهكارى بر روى چوب كرد. البته فراموش نكنيم كه لىآنيوآن (1841-1903) نيز قبل از وى موفق به چاپ برگزيدهاى از قرآن كريم با ترجمه چينى آن شده بود. شمار زياد تاليفات اسلامى چين بازتاب از خودگذشتگى نخستين دانشمندان ما در مسير غور و بررسى معارف دينى است و همين امر نيز كمك شايانى به نشر اسلام در آن سرزمين كرده است. مسلمانان چين در عرصه اقتصاد و سياست نيز خدمات ارزندهاى ارائه كردند. اقوامى مانند اويغور، هويى، قزاق، دونگ شيانگ، قرقيز، سالا، تاجيك، ازبك، تاتار و باوآن پيوسته در زمينه توليد، بهسازى و نوآورى وسايل كشاورزى، احياى زمينهاى باير، ايجاد شبكههاى آبرسانى، تحول كشاورزى و پرورش دام در مناطق شمال غربى چين، با اقوام هان، مغول، تبت و ديگر اقليتهاى نژادى به تبادل تجربيات مشغول بودند. آنها در راه احياى زمينهاى باير شمال و جنوب كوههاى تيانشان و منطقه گذرگاه غرب رودخانه زرد و بعضى از بخشهاى ايالات نينگ شيا - گانسو و شانسى كوشيدند. از اسناد تاريخى چنين درمىيابيم كه آن گروه از مسلمانان چين كه در ساختشبكههاى آبيارى شركت داشتند در مدت شش سال از 1274 تا1279 م به آبادانى 000/200 مو از اراضى باير ايالتيوننان توفيق يافتند. مشهور است كه ايالتسينكيانگ از خشكترين مناطق چين است و براى دگرگونى اين شرايط مسلمانان محلى با هميارى ديگر نژادها به ساختشبكههاى آبرسانى پرداختند و به تلاشهايى طاقتفرسا در اين راه دست زدند. اين فعاليتها در پايان قرن نوزدهم ميلادى به ثمر نشست و دو بخش شمالى و جنوبى ايالتسينكيانگ را زيرپوشش گرفت. در يادداشتهاى تاريخى محلى به اين نكته اشاره شده است. شبكه آبيارى با برخوردارى از 944 حلقه قنات اصلى و3303 حلقه قنات فرعى به خود مىبالد كه عهدهدار آبيارى مساحتى برابر 000/190/11 مو از زمينهاى كشاورزى شده است. ايالتسينكيانگ پس از آزادى شاهد موقعيتى بىنظير در آبرسانى بود، زيرا با حفر چاههاى آرتزين روش ساخت صدها طرح آبرسانى تغيير كرد. و در كنار مهار كردن برخى رودخانهها به صورت اوليهاش، مناطق مشروب از قناتها نيز، بازسازى شد. اما شبكههاى قنات كه در سرتاسر ايالت نينگ شيا امتداد يافته در آغاز با سختكوشى قوم هان به وجود آمد و بعدها نيز قوم هويى در تكميل آن شركت جستند. مسلمانان قزاق كه نسل اندر نسل، به دامپرورى مشغول بودهاند، سهم بسزايى در توسعه دامپرورى و صنعت ريسندگى و بافت پارچههاى پشمى و دباغى پوست چين دارند. امروزه اين قوم به پيروى از ساير نژادها به صنايع دستى، تجارت و حمل و نقل كالا روى آوردهاند. شمار بسيارى از مسلمانان در ميدانهاى سياسى چين درخشيدند، كه سيد اجل شمسالدين (1211-1279) تنها يكى از آنان به شمار مىآيد. وى به رياستحكومت ايالتشنسى و يوننان انتخاب شد و در مدت حكومتخود «سازمان كشت گروهى» را بنيان نهاد. او با تمام همت در راه ساخت مسجدها و مدرسهها، احداث پلها، راههاى كوهستانى و ساختمان چاپارخانهها، ايجاد شبكههاى آبرسانى، آوردن بذرهاى نو به منطقه كوشيد و به ترويجحداكثر بهرهورى اهالى از ابزارهاى پيشرفته توليد به قصد توسعه اقتصاد محلى پرداخت. از آن زمان تاكنون پيوسته، اين مرد سياسى، دادگر و درستكار به پاس خدمات ارزندهاش مورد احترام و بزرگداشت اهالى آن منطقه است. پسر بزرگ وى، ناصرالدين (درگذشته به سال 1292 م) و پسر ديگرش حسن (درگذشته به سال 1310م) و «گاوكه گونگ» نقاش و نيز شمسالدين، كه از او سخن رفت، همگى از سياستمداران سرشناس مسلمانان به شمار مىآيند. هاى روى (1514-1587)، حاكم مسلمان، پرهيزكار و يگانه تاريخ چين است. وى هنگامى كه بر تختحكومت ايالتيوننان نشست، به منظور كاستن از رنج كشاورزان و افزايش توليد كشاورزى، به سازماندهى آنان در برابر حوادث طبيعى و سركوب اشرار منطقه پرداخت. خدمات ارزنده او همچنان زبانزد مردم است. در كنار اين فعاليتها، مسلمانان چين به مبارزهاى دامنهدار با حكومت فئودالى دست زدند و در ميانه سده چهاردهم و آغاز قرن هفدهم در دو جنبش دهقانى كشور شركت كردند. افزون بر اين، در براندازى حكومت فئودالى خاندان يوآن و مينگ دخالت داشتند. در جنوب غربى چين، مسلمانان نژاد هويى با پيوستن به قوم هان و اقليتهاى نژادى ديگر مانند يى، مياو، باى و... به شورش عليه حكومت فئودالى پرداختند و همزمان با آنان قوم هويى و اويغور و ديگر نژادها نيز در جنبشى مشترك در برابر حكومت فئودالى شمال غربى چين به پاخاستند. اين شورشها كه در ميانه سده نوزده مناطق گستردهاى از كشور را فراگرفت و بيش از ده سال به طول انجاميد بخشى از انقلاب دينى - دهقانى كشور چين به شمار مىآيد. از جمله آنها لشگر شورشگر سليمان دوون شيو است كه گروهى از كشاورزان و كارگران معادن، اقوام هويى و هان ويى را در برمىگرفت. آنان حكومت53 شهر را به دست گرفتند به انقلاب دينى كشور تايبينگ يارى رساندند و ضرباتى شكننده بر پيكره حكومت ارتجاعى خاندان پادشاهى چينگ وارد ساختند. مسلمانان چين به همراه ساير مردم آن سرزمين، بدون خستگى و سستى با استعمارگران به مبارزه پرداختند. در سال 1900 م ارتشبد مسلمان مافولو مبارزه خود را بر ضد اشغال ارتش متحد هشت كشور كرانه تيانگين و ديوار چين آغاز كرد. تا آن كه در راه مام ميهن شرافتمندانه به شهادت رسيد. در ايام جنگ دفاعى در برابر ژاپن (1937-1945) مسلمانان اقوام مختلف به مقاومت در برابر اين تجاوز و كمك به خطوط مقدم جبهه پرداختند. آنان در پايگاههاى مقاومت، تحت فرماندهى حزب كمونيست چين تشكيلات و گروههاى مسلح ويژهاى را سازماندهى كردند. مابن چاى (1901-1944) فرمانده گردان هويى در طول پنجسال به عرصه بيش از صد جنگ در جنوب شهر پكن وارد شد و ضربههايى مهلك بر اشغالگران ژاپنى وارد آورد، و در پى آن; اين گردان لقب «سربازان آهنين شكستناپذير و ناگسستنى» گرفت. زمانى كه مادرش به چنگ دشمنان افتاد و از وى خواستند تا پسرش را وادار به تسليم كند، او با بىاعتنايى به تهديد و فريبشان قاطعانه خواسته آنان را رد كرد تا آن كه با سرافرازى به شهادت رسيد. «چوده» فرمانده كل لشگر راه هشتم ضمن تقدير از اين دو - مادر و فرزند - چنين گفت: اين دو «نمونههايى هستند از دو نژاد هان و هويى و قهرمانانى از دو نسل.» همچنين مسلمانان، فعالانه در حركتهاى بزرگ انقلاب چين كه به آزادى آن سامان در سال1949م انجاميد، شركت كردند; مثلا «قوه لونگ چن» زن قهرمان مسلمان قوم هويى با چوئنلاى رئيس فقيد شوراى حكومتى در پايهگذارى «فرهنگسرا»ى شهر تيانگين همكارى كرد، همچنان كه در جنبش مشهور 4 مى به سال1919 م حضور داشت. نژاد اويغور و ديگر اقوام سينكيانگ به رهبرى احمد قاسم (1914-1949 م) حكومت انقلابى و نيروهاى مسلح را در سالهاى 1944 تا1949 و در مناطق ايلى و تاچنگ و آلتاى تاسيس كردند، نيروهايى كه ضربات سختى بر حكومت ارتجاعى كومينتانگ و نيروهاى استعمارگر در سينكيانگ وارد كرد، و جنگ آزاديبخش سراسر كشور را پشتيبانى كرد. مسلمانان چين افزايش توليد، آبادانى كشور، ايستادگى در برابر ستمهاى فئوداليسم و تجاوز توسعهطلبانه استعمار را از سنتهاى باشكوه و وظايف مقدس خود مىدانند. داد و ستدهاى دوستانه خارجى در طول تاريخ، روابط عميق دوستانهاى ميان مسلمانان چين و ديگر مسلمانان آفريقا و آسيا برقرار بوده است. آنان و مسلمانان ساير كشورها در تبادل فرهنگى شرق و غرب و پيشرفت دادوستد ميان چين و اعراب همكاريهايى مثبت داشتهاند. در آغاز گفتار به راههاى قديمى ارتباطى ميان چين و مسلمانان اشاره شد. مشهور است كه راه زمينى همان «راه ابريشم» معروف بود اما در زمينه راه دريايى تفصيل بيشترى لازم است. از آخرين سالهاى سده هفتم تا پايان سده پانزدهم، بندرهاى چين و شهرهاى مجاور آن مانند گوانگچو، چيوانچو، فوچو، مينگچو و يانگچو لنگرگاه مسلمانان كشورهاى مختلف و دانشمندان و جهانگردان مسلمانى بود كه پىدرپى از راه دريا وارد آن سرزمين مىشدند. در اوج شكوفايى تجارت، شمار بازرگانان مسلمان غيربومى تنها در يك بندر چين از هزاران تا دهها هزار نفر برآورد شده است. اما بازرگانان چين كه در ميان آنها مسلمانان نيز بودند، براى تجارت راهى جنوب شرقى آسيا و سواحل اقيانوس هند شدند. در بغداد (سده هشت و نه ميلادى) بازار مخصوص عرضه كالاهاى چينى از قبيل پارچههاى ابريشمى و ظروفچينى وجود داشت. همزمان نيز در شهرهاى شانگهاى، گوانگچو و يانگچو بازارهايى مخصوص عرضه كالاهاى ايرانى و عربى شكل گرفت. در سده چهاردهم كه جهانگرد عرب ابنبطوطه در جريان بررسى اوضاع عربهاى ساكن گوانگچو مىگويد: گوانگچو بزرگترين شهر جهان است و زيباترين بازار جهان در آن واقع شده است. وى هنگام ديدار از «چيوان چو» آن را «مركز تجارت جهانى» بهشمار آورده است. از يادداشتهايش برمىآيد كه بازرگانان عرب به جمعآورى ظروف چينى و سفالى، سنگهاى گرانقيمتبه منظور انتقال به سرزمين هند و يمن بسيار تمايل داشتند. در مدتى طولانى، حدود هشت تا نه قرن، چينيان عطر و ادويه، شكر و پارچههاى پشمى، عاج فيل و شاخ كرگدن، مرجان و مرواريد، عنبر زرد وارد مىكردند و انواع پارچههاى ابريشمى، چاى، ظروف سفالى، لاكى، زرين و نقرهاى، مشك و داروهاى چينى صادر مىكردند. همزمان نيز مسلمانان اختراعات مردم چين از قبيل صنعت كاغذ، قطبنما و باروت را به سرزمينهاى اروپايى انتقال دادند. در زمانهاى گذشته، شمار بسيارى از جهانگردان عرب از چين ديدار كردند و سفرنامههايى از خود به جاى گذاشتند. از جمله «سليمان» بازرگانى عرب است كه در سالهاى ميانى سده نهم با گذشتن از شبه قاره هند، خليجبنگال و پاكستان، سفرى دريايى به چين انجام داد. وى پس از بازگشتبه وطن خود در سال 850 م سفرنامهاى به نام سلسلة التواريخ تدوين كرد. پس از مدتى «ابوزيد حسن» مطالبى به آن افزود. اين كتاب نخستين اثرى است كه اوضاع چين را با تكيه بر «مشاهدات عربها در آن سامان بيان مىكند. در سده چهاردهم ابن بطوطه شمال آفريقا را به قصد چين ترك كرد. وى با ديدار از پكن، چيوانچو و گوانگچو اوضاع بازرگانان مسلمان آفريقايى، شرايط اجتماعى - اقتصادى، آداب و رسوم، دادوستد، صنايع دستى و چشماندازهاى طبيعى و جغرافيايى آن مناطق را در سفرنامه خود نگاشت. شايان ذكر است كه چنگخه دريانورد بنام جهان از مسلمانان ايالتيوننان و از نژاد هويى است. پدر و پدربزرگ وى به قصد اداى فريضه حج رهسپار مكه شدند. خود نيز در سال 1405 از سوى خاندان مينگ دستور يافت تا در راس يك ناوگان بزرگ دريايى شامل 62 كشتى (با طول 150 متر و عرضى بالغ بر 60 متر) و 27800 دريانورد، سفر كند. او در طول 25 سال از 1408 تا1433 هفتسفر انجام داد كه در طى آنها از 35 كشور آفريقايى و آسيايى ديدار كرد. او نخستين شخصى بود كه به جنوب خط استوا در سواحل شرقى افريقا رسيد. «چنگخه» يك قرن و اندى پيش از كريستفكلمب كار دريانوردى را آغاز كرد و ناوگان وى از نظر شمار كشتى بيستبرابر ناوگان غربى بود و اين امر خود رخدادى بىنظير در تاريخ دريانوردى است. «چنگخه» به بسيارى از مناطق مسلماننشين از جمله مالزى، اندونزى، شبه قاره هند، ايران، مالديو، ظفار، عدن، جده، مكه، تنگه هرمز در خليج عمان، موگاديشو، بوراوا، جيوب، مالين و... سفر كرد، و در آخرين سفر خود، به قصد اداى فريضه حج رهسپار مكه شد. سفرهاى «چنگخه» در تقويت روابط دوستانه ميان ملت چين و ملتهاى آسيا و آفريقا و همچنين توسعه مبادلات فرهنگى - اقتصادى با ديگر كشورها اثر بسزايى داشت. ماخوان، فىشين و كونگچن كه چنگخه را در سفرهايش همراهى مىكردند، هر كدام جداگانه كتابهاى «دينهاى جهان»، «ديدنيهاى گوناگون» و «يادداشتهايى پيرامون كشورهاى خارجى» را تاليف كردند. اين كتابها از مهمترين اسناد روابط دوستانه ميان چين در كشورهاى آسيايى - آفريقايى آن زمان بهشمار مىآيد. گرچه تجاوز استعمارگران و امپرياليستها به شرق مانع انجام ديدارهاى دوستانه ميان مسلمانان چين و مسلمانان ديگر كشورها شد اما اين ديدارها و دوستىهاى ديرينه هيچگاه قطع نشد و پس از بنيانگذارى جمهورى خلق چين و به استقلال رسيدن پىدرپى دولتهاى آسيايى - آفريقايى به مسير طبيعىاش بازگشت و وارد مرحلهاى تازه شد. در سال1953 «انجمن اسلامى چين» تاسيس شد. اين انجمن به طور مرتب گروههايى را جهت اعزام به حج تمتع سازماندهى كرد. اين گروهها از طرف حكومت و مردم عربستان با استقبال دوستانه روبرو مىشوند. آنان طبق معمول پس از پايان فريضه حج از چند كشور اسلامى ديدار مىكنند و پيام دوستى عميق خود را به مردم و مسلمانان آن كشورها مىرسانند. تاكنون اين كاروانها از حدود سى كشور بازديد كردهاند. افزون بر آن; اين انجمن پيوسته هياتهاى كشورهاى اسلامى و شخصيتهاى معروف دينى را به ديدار از چين فراخوانده و از آنها پذيرايى كرده است. با نگاهى به آينده درمىيابيم; كه افقى روشنتر پيش روى ماست. امروزه ما مسلمانان چين دوشادوش ديگر اقوام با تمام توان در راه توسعه اقتصاد، فرهنگ، علوم و آموزش كشورمان مىكوشيم. زيرا در پرتو اجراى سياستبرابرى نژادها و آزادى دين، كه متن قانون اساسى بر آن تصريح كرده ميدان وسيعى براى شكوفايى استعداد مسلمانان در كاوشهاى علمى گشوده شده است. در آينده مسلمانان دامنه پژوهش خود را پيرامون قرآن كريم، حديث، فقه و فلسفه اسلامى گسترش خواهند داد، و با كوشش در راه پرورش افرادى شايسته در اين زمينهها به غور در تاريخ و فرهنگ نژادهاى گوناگون بويژه تاريخ اسلام در جهان و سرزمين چين و سير تحول انديشه اسلامى خواهند پرداخت. آنها مىكوشند تا از سهم بيشترى در رشد تفاهم و تبادل علمى - فرهنگى مسلمانان كشورهاى مختلف و افزايش روزافزون روابط دوستانه ميان ملت چين و مردم آسيا و آفريقا برخوردار شوند. پی نوشت ها:1- اساس آمار ذكر شده گزارشهاى رسمى است و جمعيت واقعى مسلمانان اين كشور بسيار بيشتر است - م. 2- .Ch|angan امروزه شانگهاى ناميده مىشود - م. 3- تقويم جديد به نام Wan Nien Li توسط جمالالدين (به چينى (Cha - Ma - Lu - Ting ستارهشناس ايرانى نگاشته شد. نيدهام، ژزف، تاريخ تمدن و علم در چين، ج3، ص49، چاپ ,Cambridge سال 1954. - م. 4- دوران حكومتسلسله يوآن (Yuan) از (1260 تا 1368) مىباشد - م. 5- دوران حكومتسلسله مينگ (Ming) از (1368 تا 1644) مىباشد - م. 6- چينگيامنچو (Ch|iug) نام يكى از اقوام مهاجم شمال چين است كه در سالهاى (1644 تا 1912) در آن سرزمين حكومت كردند - م.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 466]
-
گوناگون
پربازدیدترینها