تبلیغات
تبلیغات متنی
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
محبوبترینها
راهنمای انتخاب شرکت‌های معتبر باربری برای حمل مایعات در ایران
چگونه اینورتر های صنعتی را عیب یابی و تعمیر کنیم؟
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1866215981
احیاگر قدرت فتوا!
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: احياگر قدرت فتوا!
از ميان دانشمنداني که دراواخر قرن سيزدهم و اوايل قرن چهاردهم ه . ق ميزيستهاند، نام مبارک ميرزاي بزرگ شيرازي، مرجع بزرگ شيعه، بر تارک تاريخ ميدرخشد. آيت اللّه سيد ميرزا محمدحسن حسيني شيرازي، معروف به «ميرزاي شيرازي» و «ميرزاي بزرگ»، دانشمندي بلند مرتبه و مجاهدي پرهيزکار است که يکي از بزرگترين جنبشهاي مذهبي عليه ظلم و فساد حاکم و استعمار در حال سيطره بر کشور اسلامي ايران را پايه گذاشت. شايد بتوان گفت که شاهْ بيت قصيده زندگي پربار ميرزا ،تحريم تنباکو است، البته شخصيت آسماني وفوق العاده اين مرد بزرگ، در جاي جاي حيات طيّبه او هويداست و تحريم تنباکو، تنها جلوهاي از برکتهاي وجودي اوست.(1) نخستين کسي که اهميت ورود به سامرا را ـ که تا اواخر سلطه عثماني‌ها تحت اسارت وستم قرار داشت وبرگزاري آيين‌هاي مذهبي در آن ممنوع بود ـ احساس کرد، مجدد اول ميرزا سيد محمد حسن شيرازي بوده‌است. دوره‌اي که ميرزاي شيرازي در شهر مقدس سامرا مي‌زيست در حقيقت روزگار طلايي اين شهر به شمار مي‌رود. سال هاي زندگانيميرزاي بزرگ در نيمه ماه جمادي الاولي در سال 1230 هجري قمري در شيراز به جهان ديده گشود و بعد از تحصيلات ابتدائي قبل از بلوغ وارد اصفهان شد و به رديف شاگردان سيد حسن مدرس و شيخ محمد تقي صاحب حاشيه نشست. همچنين مدت ها از محضر حاجي کرباسي نيز بهره مند بود. سپس در سال 1259 عازم نجف اشرف گشت. ميرزا ابتدا از حضور شيخ حسن کاشف الغطاء و هم مرحوم شيخ محمد حسن نجفي (صاحب جواهر) چند سالي توشه ها اندوخت، هر چند بيشتر مراتب فقهي و درجات عالي اجتهادش از محضر استاد اجل و فقيه اکبر شيخ مرتضاي انصاري عليه الرحمه نصيب او گرديد. ميرزا شمع محفل شيخ بود، و با بودن امثال ميرزا مباحثات علمي رونق بهتري به خود مي گرفت. پس از رحلت شيخ انصاري، با اصرار فقها و مراجع ميرزا به کرسي تدريس و زعامت شيعيان نشست، و قريب سي سال سرپرستي فضلا و علما و زعامت همه شيعيان به دست با کفايت او قرار گرفت. ابتدا ده سال در نجف اشرف مستقر بود و از سال 1291 تا سال 1312 کرسي درس خويش را در شهر عسکرين عليهما السلام انتقال داد. چراکه در ميان عتبات عاليات و اماکن مقدس اسلامي، شهر مقدس سامرا مظلوميت ويژه‌اي دارد. ديگر اماکن مذهبي نظير کربلاي معلا، نجف اشرف و مشهد مقدس از ديرباز تاکنون از سوي مقامات دولتي ورسمي، و نيز از سوي توده مردم، به نحو يکسان مورد رسيدگي وعنايت ويژه‌اي قرار داشته‌است. نخستين کسي که اهميت ورود به سامرا را ـ که تا اواخر سلطه عثماني‌ها تحت اسارت وستم قرار داشت و برگزاري آيين‌هاي مذهبي در آن ممنوع بود ـ احساس کرد، مجدد اول ميرزا سيد محمد حسن شيرازي بوده‌است. دوره‌اي که ميرزاي شيرازي در شهر مقدس سامرا مي‌زيست در حقيقت روزگار طلايي اين شهر به شمار مي‌رود. ميرزاي شيرازي از ابتداي مهاجرت به سامرا تلاش‌هاي فراواني براي ايجاد يک نهاد ديني وعلمي بزرگ در اين شهر مبذول داشت. نقش والاي او در ايجاد نهضت علمي و مکتب ديني خود، اثر چشمگيري در باز گرداندنِ جايگاه علمي وفرهنگي سامرا داشت وبسياري از علما وطلاب را که از نقاط گوناگون در درس‌هاي او حضور مي‌يافتند جذب کرد.
در واقع مي توان گفت: وقتي رهبر اهل دين در آن روزگار يعني سيد ميرزا حسن شيرازي در سامرا سکونت گزيد تشيع بار ديگر در اين شهر جان گرفت و بسياري از اهل علم وکسبه به آن شهر مهاجرت کردند. (2) اين ظهور ناگهاني تشيع، خشم عثماني‌ها را که تلاش داشتند فعاليت‌هاي ميرزا را محدود کنند برانگيخت. دکتر علي الوردي در لمحات اجتماعيه عن تاريخ العراق مي‌نويسد: انتقال ميرزاي شيرازي به سامرا ودر پي آن افزايش چشمگير حضور شيعيان در اين شهر موجب نگراني عثماني‌ها از بابت انتقال انديشه تشيع به اين شهر گرديد واين خشم و نگراني به خصوص پس از اعلام فتواي ميرزا درباره تحريم تنباکو طي نهضت تنباکو در ايران (???? ـ ????) افزايش يافت. اين مسئله برخي از مسؤلان دولت عثماني را در عراق واداشت که به شکلي پيوسته استانبول را به مقابله با انتشار تشيع در عراق فرا خوانند والبته واکنش استانبول در اين خصوص عبارت بود از تأسيس دو مدرسه در سامرا که اداره آنها به يکي از شيوخ متصوفه واگذار شد.(3) ولي با اين حال مکتب ميرزاي شيرازي به فعاليت خود هم چنان ادامه داد وسامرا در روزگار مجدد شيرازي و پس از آن هيچ گاه از جويندگان دانش که از شهرهاي گوناگون به سامرا مي‌آمدند خالي نشد. پس از ميرزاي شيرازي نيز شاگردان ايشان حوزه علميه استاد را حفظ کردند وآن را پويا وپرنشاط وپيوسته نگاه داشتند. اين همان چيزي بود که ميرزا نسبت به آن اصرار داشت وآنان براي وفاداري نسبت به استادشان چنين کردند. پس از ميرزا، شاگرد برجسته او ميرزا محمد تقي شيرازي بيش از يک دهه ونيم وظيفه درس وبحث را ادامه داد و اين مسؤليت را بر عهده گرفت وآموزگار شاگردان ميرزا شد. اين وضعيت تا سال ???? که سامرا توسط بريتانيا اشغال شد و ميرزا محمد تقي شيرازي به کربلا رفت همچنان ادامه يافت.(4) شايد بتوان گفت که شاهْ بيت قصيده زندگي پربار ميرزا ،تحريم تنباکو است، البته شخصيت آسماني وفوق العاده اين مرد بزرگ، در جاي جاي حيات طيّبه او هويداست و تحريم تنباکو، تنها جلوهاي از برکتهاي وجودي اوست.لغو امتياز تنباکو؛ فرماني الهي از مهمترين اقدامات سياسي ميرزاي شيرازي در طول دوران مرجعيت صدور فتواي مبني بر تحريم استعمال توتون و تنباکو است که آوازه آن در همه جا پيچيد و اينگونه است که نه تنها ايران بلکه نقاط بسياري از جهان اسلام حيات امروز خويش را مديون اقدامات اساسي ميرزاي شيرازي در دفاع از اسلام و کشورهاي اسلامي مي دانند. ماجرا از اين قرار بود که ناصرالدين شاه در سال ????به لندن سفر کرد و در اين سفر با استقبال فراوان غربي‌ها مواجه شد ولي از نيت‌هاي پليد آنان آگاه نبود. غربي‌ها در اين سفر از شاه خواستند که امتياز توتون وتنباکو را به مدت پنجاه سال در انحصار آنان قرار دهد. سپس يازده شرط مطرح نمودند که خلاصه آن اين بود که بدون توجه به سود وزيان، سالانه پانزده هزار ليره به خزانه سلطان بفرستند و اين مبلغ به تمامي در مدت پنج ماه ارسال گردد و کشاورزان حق خريد وفروش يا انتقال محصول خود را بدون اجازه صاحب امتياز نداشته باشند و صاحب امتياز بايد کل محصول تنباکو را خريداري کند و فروشنده حق امتناع ندارد. هم چنين مقرر شد صاحب امتياز حق دارد به منظور ايجاد انبار دخانيات زمين خريداري کند و بايد طي يک سال پس از انعقاد قرارداد به اين شرط‌ها عمل شود. شاه با اين قرارداد موافقت کرد و سند اين امتياز در دو نسخه تنظيم گرديد و ناصرالدين شاه آن را مهر وامضا کرد ودر پي آن هيئتي به اسم کمپاني به تهران آمد و فعاليت‌هاي خود را آغاز کرد. در پي انتشار اين خبر در ايران غوغايي به پا شد و مردم درباره نادرستي اين معامله شعار سر دادند چراکه فقط عوائد دخانيات اصفهان به تنهايي بيست هزار ليره در سال بود! وقتي کار هيئت ياد شده تمام شد، قصد رفتن به شيراز کردند ولي اهالي شيراز اجتماع کردند و مانع ورود هيئت ياد شده به شهر شدند. ولي حکومت دخالت نمود و بعد از تبعيد پنهاني سيد علي اکبر شيرازي، بزرگ ترين عالم شيراز، به زور اعضاي هيئت را وارد شهر نمود. در پي اين اقدام اوضاع شهر متشنج وبازارها تعطيل شد و سيد علي اکبر شيرازي به همراه گروهي از علما راهي سامرا شد واز ميرزاي شيرازي کمک خواست. مردم آذربايجان هم به همين نحو عمل کردند وشکايت‌هاي فراواني صورت گرفت. يکي از کساني که درباره اين موضوع براي ميرزاي شيرازي نامه فرستاد سيد جمال الدين افغاني بود که به مخالفت باشاه برخاسته و نسبت به اعطاي امتياز تنباکو از سوي شاه به انگلستان به شدت اعتراض کرده بود. شاه نيز او را از ايران بيرون راند ووقتي سيد جمال الدين اسدآبادي به بصره رسيد نامه‌اي طولاني و رسا خطاب به ميرزاي شيرازي نوشت وطي آن از ميرزا استدعاي فريادرسي و ياري کرد. خبر نگارش اين نامه در آن زمان در همه جا پيچيد ونسخه‌اي از آن به نجف رسيد.«اگر دولت از جواب دادن ناتوان باشد ما عاجز نيستيم واگر نمي‌تواند پاسخ دشمن را بدهد وحقوق مردم را مطالبه نمايد بگذاريد ما اين کار را انجام دهيم.» در اين نامه پس از بسم الله چنين آمده بود: «حقيقت را مي‌گويم، اين نامه خطاب به روح شريعت محمدي است در هر جا باشد وهر مکان قرار گيرد و درخواست عاجزانه امت اسلام است که به پيشگاه علما و نفوس پاکي که زمام امور امت را به دست گرفته‌اند عرضه مي‌شود دوست دارم اين نامه را بر همه دانشمندان عرضه کنم هر چند عنوان آن خاص است. پيشواي دين! پرتو درخشان انوار ائمه! پايتخت ديانت! زبان گوياي شريعت! جناب حاجي ميرزا محمد حسن شيرازي، (خدا قلمرو اسلام را به وسيله او محفوظ بدارد و نقشه شوم کفار پست را به واسطه وجود او به هم زند). خدا نيابت امام زمان را به تو اختصاص داده و از ميان طائفه شيعه تو را برگزيده و زمام ملت را از طريق رياست ديني به دستت نهاده و حفظ حقوق ملت را به تو واگذارده و بر طرف ساختنِ شک و شبهه را از دل‌هاي مردم جزء وظايف تو قرار داده است.» وي در ادامه مي‌نويسد: «فرمان شما در ميان همه نافذ است وهيچ کس ياراي مقابله با آن را ندارد وشما اگر بخواهيد مي‌توانيد آحاد ملت را بر سر يک کلمه گرد هم آوريد؛ کلمه‌اي که از کيان حق خطاب به جان اهل حق صادر مي-شود تا مايه هراس دشمنان خدا ودشمنان امت گردد. سپس از ميرزا کمک مي‌خواهد و او را به دخالت کردن در اين مسئله فرا مي‌خواند ومي گويد: شما روح خفته در يکايک ملت هستيد. بدون شما هيچ يک از امت بر نمي‌خيزد وجز به ياري شما وحدت کلمه نخواهند يافت. اگر به حق قيام کنيد همه بر خواهند خواست و پيروزي از آن آنان خواهد بود.»بدين ترتيب از سوي علما واشراف وتجار نامه‌ها وشکوائيه‌هاي متعددي به ميرزاي شيرازي ارسال شد. در نتيجه ميرزا نامه‌اي به اصرالدين شاه نوشت و در آن همه چيزهاي لازم را به نيکي شرح وتوضيح داد. اما شاه در جواب نوشت که روا نيست شاه از حرفي که زده‌است برگردد وبا توجه به ضعفي که دارد توان ويارويي با آنان را ندارد و به کنسولِ حامل نامه سفارش کرد تمام تلاش خود را براي راضي کردن ميرزاي شيرازي به کار برد. ولي ميرزا اين عذر وبهانه‌هاي واهي را نمي‌پذيرفت ودر پاسخ او نامه‌اي متضمن دلايل محکم نوشت و نادرستي اين معالمه فاسد را ثابت مي‌کرد ودر پايان مرقوم فرمود: اگر دولت از جواب دادن ناتوان باشد ما عاجز نيستيم واگر نمي‌تواند پاسخ دشمن را بدهد وحقوق مردم را مطالبه نمايد بگذاريد ما اين کار را انجام دهيم. اما وقتي شاه اقدامي نکرد وتشنجات افزايش يافت ومردم از اين معامله فاسد به فريادخواهي پرداختند، ميرزاي شيرازي فتواي خود را که بازتاب آن در تمام جهان اسلام به گوش رسيد صادر کرد. در اين فتوا پس از بسم الله آمده بود: « اليوم استعمال توتون و تنباكو باي نحو كان، در حكم محاربه با امام زمان عجل الله تعالي فرجه است»اين فتوا پژواک گسترده ونفوذ عجيبي در ميان مردم يافت ودر پي صدور آن مردم قليان‌ها را شکستند وچوب‌هاي آن را به سمت صاحبان امتياز پرت کردند و حکومت ايران در برابر اين فتوا که کمر صاحبان امتياز را خرد کرد دچار اضطراب شد. مردم همگي به شکل عجيب وبي سابقه‌اي از تدخين تنباکو خودداري کردند و اين اعتصاب فقط به مسلمانان اختصاص نداشت بلکه يهودي‌ها وزردشتي‌ها و پيروان ديگر اديان هم با مسلمانان همراهي کردند ومي گفتند: اين فتوا حکم محترمي است که بايد به آن گردن نهاد وتخلف از آن جايز نيست. سپس حکومت تلاش کرد بر علما فشار آورد تا فتوايي در مجاز بودن توتون وتنباکو صادر کنند ولي اين کوشش-ها بي ثمر ماند. وقتي وزير ناصرالدين شاه از حاج ميرزا محمد حسن آشتياني، بزرگ ترين عالم تهران، خواست بر ضد فتواي ميرزا فتوايي صادر کند، مرحوم آشتياني گفت: مولايمان ميرزاي بزرگ، سيد الشريعه و پيشواي شيعه وپناه امت ونايب ائمه‌است. حکم ايشان مطاع وفرمانشان لازم الاتباع است و ما بندگان او هستيم ودر هر چه فرمان دهد مطيع ايشان مي‌باشيم؛ چون کسي که از فرمان ايشان سر بتابد مانند مشرک است. از اين رو وزير ياد شده ونيز حکومت از اين کار نااميد، ومجبور شدند امتياز را ملغي کنند. در نتيجه صاحبان امتياز از ايران بيرون رفتند وبا دست خالي به اروپا باز گشتند. مردم از اين پيروزي بسيار شاد شدند واين خبر به کشورهاي ديگر هم رسيد و در جرايد نيز انتشار يافت. در پي اين ماجرا مرحوم ميرزاي شيرازي که دست به تجديد دولت وملت زد، به آيت الله مجدد شهره گرديد.(5)ميرزاي بزرگ در کلام امام خميني حضرت امام خميني رحمهمالله رهبر بزرگ انقلاب اسلامي، درباره ميرزاي شيرازي و فتواي تاريخي تحريم تنباکو از سوي ايشان، اين گونه ميفرمايند:«آن مرحوم، ميرزاي بزرگ رحمهمالله که در سامره تنباکو را تحريم کرد، براي اين که ايران را تقريباً در اسارت گرفته بودند به واسطه قرارداد تنباکو و ايشان يک سطر نوشتند که: «تنباکو حرام است» و حتي بستگان خود آن جاير هم (ناصرالدين شاه) و حرمسراي آن جاير هم ترتيب اثر دادند و به آن فتوا عمل نمودند. قليان‌ها را شکستند ودر بعضي جاها تنباکوهايي که قيمت آنها هم زياد بود آوردند در ميدان و آتش زدند و آن قرارداد را لغو کردند و شکست دادند. يک چنين چيزي را آنها ديدند که يک روحاني پيرمرد در کنج دهي از دهات عراق، يک کلمه مي‌نويسد و يک ملت قيام ميکند و قراردادي را که بين شاه جاير و انگليسيها بوده است، به هم ميزند يک قدرت اينطوري دارد او».(6)خاموشي ستارهسرانجام ميرزا حسن شيرازي در سن 82 سالگي در سال 1312 ق در اثر بيماري سل در شهر سامراء به ديار حق شتافت و به وصيت خودش پيکر وي در کنار درب مدرسه اي در جوار حرم مطهر امير المو منين (عليه السلام ) به خاک سپرده شد.پي نوشت ها:1- سايت حوزه2- محمد حسين مظفري، تاريخ شيعه، صفحه ??? 3- دکتر علي الوردي، لمحات اجتماعيه عن تاريخ العراق، جلد سوم، صفحه ?? 4- مجله حوزه شماره ?? 5- دکتر حسين علي محفوظ، موسوعة العتبات المقدسة (بخش سامرا و باب مفاخر بزرگان در تاريخ سامرا)، صفحه ???6- سيدمحمد حسين کاظميني، سايت حوزهرادفر
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 404]
-
گوناگون
پربازدیدترینها