محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1803040538
حوزه علميه، ميراث امام صادق عليه السلام
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: حوزه علميه، ميراث امام صادق عليه السلام
هر چيز با ارزشى را به طلا و يا جواهرات تشبيه مىكنند كه گوياى ارزش آن باشد ولى متحيرم كه علم و دانش و درس و مدارسه را به چه چيزى تشبيه نمايم، به طلا؟ خير، به نعمت سلامتى؟ خير، بلكه آن از هر چيزى ارزشمندتر و مقدمتر است و هيچكدام گوياى ارزش علم نيستند. حقا كه بدون علم دينى وجود ندارد و زندگى بدون علم يعنى زيستن مانند حيوانات و جمادات و نباتات و ... بدون علم، كسى حق خريد و فروش، ازدواج و داشتن فرزند و خلاصه حق سپرى كردن عمر شريف را ندارد. چرا كه با عنايت به: «والعصر ان الانسان لفى خسر» به خوبى درمىيابيم كه براى دچار خسران نشدن بايد شيوه استفاده از سرمايه عمر را بدانيم وگرنه محكوم به نيستى هستيم. ما بر مركبى سواريم كه جهت دادنش با علم صورتپذير است. و آن با سرعتى بيش از سرعت برق پيش مىرود. تصور كنيد وقتى بدون جهت باشد چه خواهد شد؟! و سر از كجا در خواهد آورد؟! شخصيت برجسته و راه يافته علم، حضرت جعفر بن محمد بن على بن حسين بن على بن ابى طالب الهاشمى العلوى و كنيهاش «ابوعبدالله» و لقبش «الصادق» و مادرش «ام فروه» دختر قاسم بن محمد بن ابى بكر در برههاى از زمان ديده به جهان مىگشايد كه فتنه بر جامعه اسلامى خيمه زده و مسلمانان حتى عالمان دينى در درياى آن غوطهور بوده و تشخيص راه بسيار دشوار بود. در زمان حكام بنى اميه و بنى عباس با استمداد از جمعى از علماء «مخلوق بودن قرآن» را علم كرده و بحث متكلمين در صفات خداوند و چگونگى آن به اوج خود رسيده بود تا جايى كه همگان را به ورطه حيرت و بهت زدگى كشانيده و تكفير و قتل در جامعه حرف اول را مىزد. ايشان از خانوادهاى برجسته و عالم و متدين برخاسته بودند و در همان اوان زندگى به تلمّذ و بهرهگيرى از علوم شرعى و قرآنى مشغول گشته تا به عالم با ديدى برگرفته از جهان بينى وسيع و پر دامنه نظاره گر بوده و درس بگيرد و به همنوعان خود بياموزد، تا مسير زندگى را قبل از آلودگى به هر چيزى تنها از سرچشمه گواراى اسلام بيابد و در اين راه با پشتكار و سماجت زياد علىرغم همه كمبودهاى مادى و تسهيلات معيشتى پيش رفتند. تا جايى كه مورد اشاره دانشمندان و مرجع علمى آنان قرار گرفتند، نصايحش را به جان و دل خريده و گفتارش محل احتجاج و استدلال براى شاگردان و بقيه افراد گشت. در وصف او ذهبى در ميزان الاعتدال گويد: «وى يكى از ائمه اعلام است كه شأنى بزرگ دارد و نيكوكار و صادق است و از وى محمد بن اسحاق و يحيى انصارى و مالك و دو سفيان و ابن جريج و شعبه و يحيى قطان و غير از اينها روايت مىكنند و بر امامت و جلالت و سيادت او متفق هستند.» ابن حجر در صواعق آورده است كه: «مردم چندان از علوم وى نقل كردهاند كه شهرت او در همه بلاد پراكنده گشت.» و شهرستانى در ملل و نحل گويد: «او را در دين و ادب، علمى غزير(بسيار زياد) است و حكمتى كامل و زهدى بالغ و ورعى از شهوات.» عطار در تذكرة الاولياء، ج 1 چه شيوا مىفرمايد: «اگر تنها صفت او گويم به زبان و عبارت من راست نيايد كه در جمله علوم و اشارت و عبارات بى تكلف به كمال بود و قدوهى جمله مشايخ بود و اعتماد همه بر وى بود و مقتداى مطلق بود هم الهيان را شيخ بود و هم محمديان را امام و هم اهل ذوق را پيشرو و هم اهل عشق را پيشوا، هم عباد را مقدم، هم زهاد را مكرم، هم صاحب تصنيف حقايق هم در لطايف تفسير و اسرار تنزيل بى نظير بود. (نقل از لغت نامه دهخدا در شرح الصادق) زندگى ارزشمند آن بزرگوار مدتى در مدينه با مشغول شدن به افاضه فيض و چيدن ميوههاى مكتب محمدى سپرى گشت و به شاگردان خود تعليم مىداد و حلقهها و كلاسهاى درس در منزل و مساجد داشت كه آنها را به نحو احسن اداره مىكرد. و مدتى در عراق به ابراز نظرات و فتوا در زمينههاى مختلف علوم و دلسوزىها پرداخت.
مرحوم حاج شيخ عباس قمى در كتاب منتهى الآمال مىفرمايند: «دوران امامت حضرت، مصادف با اواخر حكومت بنىاميه و آغاز انتقال قدرت به بنىعباس بود. از اين رو، آن امام بزرگوار در شرايط ويژهاى قرار داشتند بنىعباس با شعار حمايت و خونخواهى اهل بيت قيام كردند و توانستند بنى اميه را از اريكهى قدرت به زير بكشند. امام صادق عليه السلام از اين شرايط به بهترين وجه استفاده كردند و از آزادى نسبى كه به وجود آمده بود در جهت اشاعه و تبليغ معارف اصيل تشيع و گسترش فقه اسلامى بهرهبردارى نمودند. در مكتب آن امام، شاگردان بسيارى تربيت شدند و فقهاء و متكلمين و محدثين بزرگى از محضر ايشان استفاده كرده، رشد نمودند. اكثر روايات شيعه در موضوعات مختلف از آن امام بزرگ نقل شده است. مناظرات آن حضرت با مخالفان در مسايل مختلف فقهى و كلامى و توحيدى در كتب روايى مضبوط است و از منابع معارف الهى به شمار مىرود. روش آن بزرگوار در مباحثات و مناظرات بر استدلال و برهان و مجادله احسن بود كه سفارش آن در كتاب جاودان خود، قرآن كريم است: (ادع الى سبيل ربك بالحكمة والموعظة الحسنة و جادلهم بالتى هى احسن)؛ با سلاح حكمت و موعظه نيكو، مردم را به راه پروردگارت دعوت كن و با آنان به نيكوترين وجه مجادله كن (سوره نحل آيه 125). و در مقام مناظره هيچگاه اخلاق اسلامى و مكارم اخلاق را فدا نمىنمودند و به طرف مقابل ناسزا نمىگفتند و همواره سخن آنان را، هر چند سست و بىپايه مىنمود با كمال دقت و متانت گوش مىدادند ... از اين جهت تنها الگوى آن امام، رسول خدا (صلّي الله عليه و آله) و امير مؤمنان عليه السلام بودند... .» چنين شخصيتى نمونهى پرورش مكتب علم و جذاب شاگردان و حوزههاى علمى قرار مىگيرد كه در مقام بحث احترام به رأى مخالف نهاده و بدون جانبدارى و خودرأيى سراپا گوش مىشوند، با وجودى كه در مقام علما انگشت نما بوده و درخشندگى علم او آفاق را فرا گرفته است و خلاصه در برخوردش با نماز و اهميت زايد الوصف اين فريضه، مرحوم شيخ قمى مىفرمايد: «امام صادق عليه السلام در آخرين لحظات حيات خويش چشمان خود را گشود و فرمود: تمام خويشاوندانم را جمع كنيد. پس از مدتى همه آنان حاضر شدند امام به آنان نگاه كردند و فرمودند: ان شفاعتنا لا تنال مستخفاً بالصلاة؛ شفاعت ما هرگز به كسى كه نماز را سبك مىشمرد نخواهد رسيد.» تاريخ يعقوبى، جلد دوم، صفحه 374، مترجم محمد ابراهيم آيتى آورده است كه: «ابو عبدالله جعفر بن محمد ... در شصت و شش سالگى در مدينه وفات كرد و از همه مردم برتر و بدين خدا داناتر بود و دانشمندان كه از او شنيده بودند هرگاه از او روايت مىكردند مىگفتند: عالم به ما خبر داد.» ايشان خوب ارزش علم را دانسته و از ناموس علم دفاع مىكردند و حاضر نبودند گوهر زمردين علم را به پاى هيچ احدالناسى بريزند و در مقابل هر پيشنهادى كه در آن منجر به هبوط قدر علم مىگشت، بدون كوچكترين ترديدى پاسخ منفى مىدادند. از فرمايشات آن حضرت در كتاب سير اعلام النبلاء روايتى است از هشام بن عباد كه از جعفر بن محمد(عليه السلام) شنيدم كه مىفرمود: «الفقهاء اُمناء الرّسل فإذا رأيتم الفقهاء قد ركنوا الى السلاطين فاتهموهم: فقهاء امين پيامبرانند هرگاه آنها را متمايل به سلاطين يافتيد به آنها اطمينان نكرده و آنان را متهم بدانيد.» و اكنون نمونه برخورد عملى آن حضرت در برابر نقشههاى سياسى را ببينيم كه خود گوياى ارزشمندى علم و عالم است و انسان را از نشستن در گوشهاى از اطاق كنده و به سوى حوزه و دانشگاه سوق مىدهد. در كتاب تاريخ الاسلام، تأليف حسن ابراهيم حسن، جلد 2، صفحه 79 مىخوانيم: (ترجمه) «حفص بن سليمان كه كنيهاش ابا سلمه بود پس از شكست بنى اميه و پيروزى بنى عباس، نامهاى به دست شخصى علوى داده و به خدمت جعفر الصادق عليه السلام فرستاد به مضمون اين كه حكومت را به علويان منتقل نمايد. آن شخص وقتى نامه را به امام داد، ايشان بدون كوچكترين توجهى فرمودند: مرا با ابا سلمه چه كار است؟! اين كه از پيروان ما نيست! بعد از آن، نامه را بر روى چراغ گرفته و سوزانيد. آن شخص عرض كرد: جواب نامه ابا سلمه چه شد؟ امام فرمودند: جواب را مشاهده كردى.» آگاهى و ميزان دانش او چترى بر رشتههاى مختلف علمى گسترانيده بود و چنان تسلطى بر كتاب خدا و سنت رسول الله (صلّي الله عليه و آله) داشت كه در تفسير و حديث و غيره رأى او روشنگر و مورد اعتماد علماء بود تا جايى كه در تفسير قرطبى در ذيل هفده آيه مختلف به قول ايشان احتجاج نموده و در تفسير ابن كثير در دو جا، و همچنين مفسرين مختلف به قول ايشان استدلال كردهاند. در علم حديث ايشان از رجال و راويان ثقه و مورد اعتماد محدثين بوده است.
در سير اعلام النبلاء الطبقة الخامسة من التابعين آورده است كه: «فرزندش موسى كاظم و يحيى بن سعيد انصارى ... از او حديث روايت مىكردند» كه نام سى و سه نفر را ذكر كرده و در آخر لفظ «ديگران» را نيز ذكر مىكند. عمرو بن مقدام مىگويد: «هرگاه به جعفر بن محمد مىنگريستم پى مىبردم كه او از سلاله نبيين است. ابن حبان مىفرمايد: «او از سروران اهل بيت از نظر علم و فقه و فضل است و به حديثاش احتجاج مىشود ... (نقل از تهذيب التهذيب جلد 1 صفحه 444). اما آنچه از دارايى دنيا از او باقى مانده است خود گوياى علو شأن او در زهد و اهتمام بسيار او به علم و اجتماعات و مناظرات علمى و ... است. حكومت عباسى به «القادر بالله» كه رسيد، مأمورى را به مدينه براى گشودن خانه امام صادق (عليه السلام) مىفرستد آن خانهاى كه از زمان وفات آن بزرگوار كسى به آن دستى نزده بود پس از باز كردن در آن يك جلد قرآن و كاسهاى چوبين كه لبهاش فلزى بود و سپر چوبى و تخت خواب و سر نيزه مىيابد. (نقل از المنتظم فى تواريخ الملوك و الامم ج 9 ص 112). چه بليغ پيامبر فرموده است كه از ما پيامبران درهم و دينارى به ارث نمىماند. آنچه از آنها به ارث مانده آن يادوارههاى گفتارى و كردارى آنهاست. و اين سرچشمه زلال علم است كه تا قيام قيامت، بشريت و انسانيت از آن شيرين كام بوده و بهرهمند مىگردند. امام نيز كه پرورش يافته و ادامه دهنده راه پيامبران است، ميراث بران او محدود به نسب و خويش و قوم خود نيستند اين نسلهاست كه از ميراث علم و تقواى او بهرهمند مىشوند و ميليونها افراد در حوزههاى علميه او درس مىخوانند. زيرا كه در زندگى آن بزرگوار هيچ چيزى ارزشمندتر از حلقه درس و مباحثه علمى نبوده و بهترين اوقات خود را وقتى مىدانستند كه به شاگردان و همعصران خود علم مىآموختند. بارالها ما را از رهروان راستين ايشان قرار ده. منبع:همايش امام صادق(عليه السلام)1381 هـ . ش / 1423 هـ . ق
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 601]
-
گوناگون
پربازدیدترینها