تور لحظه آخری
امروز : پنجشنبه ، 8 آذر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):سه ويژگى است كه در هر كس يافت شود، ويژگى هاى ايمان كامل مى گردد: آن كه وقتى خشن...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

لوله بازکنی تهران

آراد برندینگ

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

قیمت سرور dl380 g10

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

الک آزمایشگاهی

الک آزمایشگاهی

خرید سرور مجازی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

خرید نهال سیب

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

رفع تاری و تشخیص پلاک

پرگابالین

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1835181549




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

مباني تغيير و دگرگوني در تركيه از ديد يك محقق يوناني


واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: دكتر ئتازيس در كتاب خود، مباني فكري و فلسفي تغيير و دگرگوني در تركيه را كه بخش مهمي از مولفه هاي آن را حزب حاكم عدالت و توسعه موسوم به آك پارتي در انحصار دارد، مورد بررسي قرار داده است. تئازيس، فرايند شكل گيري، به قدرت رسيدن و نهادينه شدن اين حزب قوي در حيات سياسي اجتماعي تركيه را هم به عنوان تداوم يك فرايند ناگسسته در نهضت اصلاح طلبي و هم يك نوع ساختار شكني در نظام حكومتي و ايدئولوژي رسمي اين كشور ارزيابي كرده و مي نويسد: هدف حزب آك از طرفي با هدفمندي تغيير و دگرگوني در جامعه تركيه در چارچوب ارزش هاي ديني، زمينه را براي تقويت و پيوستگي حركت اسلامي در كشور فراهم مي كند و از طرفي با ساختار شكني در ايدئولوژي رسمي جمهوري لائيك تركيه كه در سال 1923 ميلادي از سوي كمال مصطفي پاشا بنا نهاده شد، نمايندگي مي كند. نظريه هاي جالب توجه اين نويسنده يوناني كه ايدئولوژي حاكم بر نظام سياسي كنوني تركيه را مورد بحث و بررسي قرار داده، در محافل مختلف سياسي تركيه بازتاب گسترده اي داشته و انديشمندان زيادي را به خود جلب كرده است. آن گونه كه از شواهد بر مي آيد درانتخابات عمومي تركيه كه قرار است 22 خرداد ماه جاري برگزار شود حزب عدالت و توسعه از درصد مناسبي از آراي مردمي برخوردار خواهد بود و همين امر زمينه اي فراهم ساخت تا در آستانه اين انتخابات مهم و پيرامون تحولات مربوط به آن، مباحث مختلفي در داخل و خارج تركيه مطرح شود. رجب طيب اردوغان نخست وزير و رهبر حزب آك فعاليت حزب متبوع خود را در دوره پيش رو اينگونه تعريف كرده است: دوره استادي حزب عدالت و توسعه در مديريت دولتي در اين دوره رقم خواهد خورد و بسياري از تابو شكني ها و دگرگوني ها در جامعه تركيه نيز در اين دوره نهادينه خواهد شد. آنگونه كه از سخنان اردوغان بر مي آيد تغيير بنيادين و ساختاري به ويژه در ارتباط با انديشه كماليسم و لائيسم كه كما بيش زيرساخت هاي فكري و اعتقادي نظام سياسي تركيه را طي سالهاي متمادي از آن خود كرد، دور از انتظار نخواهد بود. در گفت و گوي ذيل سعي شده تا نقطه نظرات دكتر تئازيس در خصوص مباني فكري، عقيدتي و اجتماعي حزب آك و ريشه هاي تغيير و دگرگوني در تركيه و نيز فرايند تحولات سياسي و اجتماعي تركيه با كمترين تغيير در نگارش آن مورد بحث و بررسي قرار گيرد. سوال - آقاي دكتر آيا در دوره پيش رو در تركيه بايد منتظر تعريفي جديد از لائيسم بود و آيا اين امر موجب تغيير گفتمان احزاب سياسي اين كشور نيز خواهد شد؟ جواب - در گفتمان حزب جمهوريخواه خلق تركيه به عنوان حزب پاسدار انديشه سياسي نظام تركيه، نظام پارلماني و لائيسم و پس از كودتاي نظامي سپتامبر 1980، مساله اكراد جنوب شرق اين كشور وجود داشته است، ولي در چند سال اخير به خصوص در دوره دوم اقتدار حزب عدالت و توسعه مي بينيم كه اين حزب پرده را از گفتمان رسمي دولت كنار زد و به صراحت گفت كه ما مساله جنوب شرق نداريم، مساله ما مساله كرد است. حزب آك در اين راستا اصلاحات جدي در خصوص آزادي بيان و حقوق و آزادي هاي فردي صورت داد، تلويزيون به زبان كردي تاسيس كرد و بسياري از مسائلي كه تا آن دوره تابو شمرده مي شد را كنار زد و يك نوع آسودگي خاطر و راحتي در برخورد با مساله كرد در اين كشور فراهم ساخت. نظام پارلماني نيز در اين دوره دستخوش دگرگوني شد. حدود 69 درصد مردم تركيه در همه پرسي اصلاح قانون اساسي 21 اكتبر 2007 ميلادي به انتخاب رييس جمهور توسط مردم راي دادند كه مفهوم آن باز شدن راه گذر از نظام پارلماني به نظام رياستي در اين كشور است. اما آن چه كه در تحليل دگرگوني در برداشت از مفهوم لائيسم در تركيه وجود دارد ذهنيت غالب در اين كشور كه در واقع همان ذهنيت بالاي حزب حاكم بر حزب جمهوريخواه خلق است. اين ذهنيت همه مكانهاي خارج از چارچوب خانه را در بر مي گريد. ديگر تغيير و دگرگوني در اين ذهنيت گرچه بعد از حاكميت حزب آك در تركيه بيشتر برجسته شد ولي در دهه 90 و حتي پس از كودتاي 1980 در اين كشور شروع شد. همسو با قبول نئوليبراليسم برخاسته از آمريكا در دنيا، نوعي تفسير دنيوي از دين در تركيه نيز صورت گرفت كه يكي از اصول نئوليبراليسم، دنيوي كردن دين است. اين رويكرد به طور مرحله اي در تركيه به اجرا درآمد. من اعتقاد دارم كه تركيه در دوره پس از كودتا در اين راستا قدم برداشت و اين به معناي جرقه تغيير در انديشه نظام مبتني بر لائيسم دراين كشور مي باشد. سوال- آيا شكل گيري پايگاه اقتصادي - اجتماعي نئوليبراليسم در آناتولي بر تغيير اين گفتمان تاثير گذار بوده است و اگر بوده، چه حزب يا تفكري اين پايگاه را نمايندگي مي كند؟ جواب - اساسا آناتولي را بايد محور اين تغيير در تركيه برشمرد. ما مي دانيم كه مهمترين نمونه اين ذهنيت در قشري از محافل سرمايه دار تركيه كه به سرمايه آناتولي اشتهار دارد، قابل مشاهده است. ويژگي اين سرمايه، مستقل ماندن از فعاليت هاي اقتصاد رسمي و دولتي است. به گفته ديگر اين سرمايه نظام اقتصادي متفاوتي را تشكيل داده كه مبتني بر تعليمات اسلامي با دوري جستن از نظام بهره برداري و صرفا غربي است. بعد از كودتاي 1980 و به اجرا درآمدن مصوبات مشهور 24 فوريه توسط تورگوت اوزال رهبر فقيد حزب مام ميهن و نوپاي آن دوره، سرمايه آناتولي در تركيه به آرامي وارد فرايند ادغام با نظام سرمايه داري جهاني جهاني شد. در آن دوره بانكهاي مشاركتي در تركيه تاسيس شد كه مبتني بر نظام مشاركت در سود و زيان فعاليتهاي بانكي بود و خود را از نظام سنتي موجود مبتني بر بهره متمايز مي كرد. در سالهاي 90 با تشكيل انجمن كارآفرينان مستقل تركيه موسوم به موسيعاد بعنوان نهادي مستقل از اقتصادي رسمي دولت، گام مهمي در راه نهادينه شدن و سازمان يابي سرمايه آناتولي برداشته شد. اين گامها در واقع نشان دهنده خروج تدريجي ارزشهاي ديني از چارچوب حصر شده در خانه ها به اماكن عمومي بود. مصوبات 28 فوريه درسال 1997 ميلادي كه با اعمال نفوذ شديد نظاميان براي پاكسازي آنچه كه از آن رشد ارتجاع و واپسگرايي در تركيه ياد مي شود، موجب ارايه الگويي جديد از نظام لائيك با هدف ايجاد يك طرز زندگي نو شد. اين الگو سعي كرد تا چگونه زيستن را با محوريت نظام كاپيتاليستي و سرمايه داري غرب به مردم آموزش دهد. در واقع فرايند 28 فوريه و يا به عبارتي كودتاي پست مدرن، براي مقابله با رشد سرمايه آناتولي در مقابل سرمايه رسمي كه توسيعاد (انجمن كارآفرينان بزرگ تركيه) و حامي نظام سكولار در تركيه آن را نمايندگي مي كند، به وجود آمد. البته اين كودتا نه تنها كارساز نشد، بلكه ساختاري كه در موسيعاد به صورت سمبل درآمد، قدرت اقتصادي خود را تحكيم كرده و مشروعيت يافت تا با كنار زدن احزاب سنتي و پرقدرت وقت، در انتخابات 2002 ميلادي به تنهايي قدرت سياسي را در اين كشور در دست گيرد. اين طبقه اقتصادي - اجتماعي را حزب عدالت و توسعه به رهبري رجب طيب اردوغان نمايندگي مي كرد. سووال - ممكن است مباني فكري و عقيدتي حزب آك و پيوستگي در رشد اسلام گرايي در تركيه را تبيين كرده و بگوييد، آيا در مباني فكري و جهان بيني و نيز سياستهاي حزب آك تفكر ملي كه آن را نجم الدين اربكان نخست وزير فقيد تركيه بنيان نهاد، نهفته است؟ حزب آك در واقع اكنون بزرگترين نماينده اين نحله فكري است. البته فكر انتخاب رييس جمهور توسط مردم، به سالهاي 70 ميلادي برمي گردد. روزنامه ملي موسوم به ملي گازته در آن دوران عنوان هايي چون رييس جمهور را بايد مردم انتخاب كنند و ما نظام رياستي مي خواهيم، را درج كرد. به باور من به رغم تشكيل چندين حزب توسط اربكان و انشعاب چند حزب ديگر از احزاب تحت رهبري ( مرحوم) اربكان، نه تنها در اساس تغييري ساختار شكن در تفكر ملي صورت نگرفت، بلكه آنهايي كه راه خود را از راه اربكان جدا كردند در نهايت فقط به اين نتيجه رسيدند كه اگر سياست ها و تفكرات خود را با درك شرايط موجود تغيير ندهند، نمي توانند به قدرت برسند و در صورت رسيدن به قدرت نيز قادر نخواهند بود مدت زيادي در اريكه قدرت باقي بمانند. در حركتهاي اسلامي كه استعداد نوآوري دارند، دو خصوصيت اساسي به چشم مي خورد كه يكي از آنها عدول نكردن از باورهاي سنتي است و ديگري نيز پرهيز از انحراف است . معتقدم كه اساس فلسفه و تفكر اسلامي در عين حال كه بر آگاهي از شرايط و تحولات استوار است، از نزديك تحولات جهاني را نيز تعقيب مي كند، و به همين علت استعداد هماهنگ سازي و منطبق سازي خود با شرايط موجود جهاني را بيش از هر مكتب ديگري دارد. اينكه چرا اربكان نتوانست اين رويكرد را كه اكنون در حزب آك مي بينيم داشته باشد، نيز قابل تامل است. اربكان ماهيتا يك فرد ملي بشمار مي رفت. يعني روحيه اي ملي گرا داشت و خود را فرزند جمهوري مي دانست. اربكان در انتخابات محلي 1989 و 1994 از نماد لامپ كه امروزه آرم اصلي حزب آك است، استفاده كرد. شعار او اين بود كه هر چيزي را سرجاي خود ببنديد. اردوغان نيز در آن دوران و از درون همان تفكر پا به عرصه سياست گذاشت و به رياست شهرداري استانبول انتخاب شد. اردوغان در واقع لامپي را كه اربكان به دست او داده بود در انتخابات عمومي 2002 سرجايش اصلي خود بست. نوآوري در حركت هاي اسلامي در تركيه البته با اردوغان شروع نشد و شايد بتوان گفت كه پيشينه آن به سال 1978 مي رسد. در آن تاريخ در چهارمين كنگره عمومي حزب سلامت ملي به رهبري اربكان اختلاف نظر فكري بين اربكان و كوركوت اوزال برادر تورگوت اوزال رييس جمهوري فقيد تركيه سر از خاكستر برداشت. كوركوت اوزال، با ادعاي اينكه فردي نوآور است، اربكان را به سنت گرا بودن متهم كرد. جالب توجه اينكه در آن كنگره اردوغان و بلند آرينچ كه هم اكنون معاون نخست وزير و از مهره هاي اصلي و موسس حزب آك به شمار مي رود، از كوركوت اوزال و جناح نوگرا حمايت كردند. بنابراين ريشه هاي اين نوآوري در حركتهاي اسلامي تركيه را بايد در سالهاي 70 ميلادي جست. سووال - شما معتقديد كه جريانات كنوني در تركيه ريشه در شباهتها و يا اختلافات احزاب ملي و اسلامگراي در دهه 70 و 80 ميلادي داشته است؟ آنچه كه من به آن اعتقاد دارم اين است كه آن چه موجب ظهور حزب مام ميهن به رهبري تورگوت اوزال بعد از كودتاي سال 80 و تولد حزب آك در سرآغاز هزاره سوم شد، داراي شباهتها و تفاوتهايي است كه گرچه به ظاهر به هم شبيه هم نبودند اما بدون ترديد تفاوتهاي بنيادين نيز نداشتند. حزب مام ميهن را بايد از جنس حركتهايي ديد كه در سال 2002 مشاهده شد. مام ميهن در سال 1983 تاسيس شد و بعد از شش ماه در انتخابات عمومي به تنهايي به قدرت رسيد. تركيه از نظر جامعه شناسي راي دهندگان يك كشور اجتماعي به شمار مي رود و به استثناي دو مورد يادشده ( انتخاب حزب مام ميهن و حزب آك ) در تاريخ سياسي اين كشور، نمي توان شاهد چنين موفقيتي براي احزاب سياسي نوپاي ديگر بود. در سال 2001 ديديم كه طرفداران جناح نوگرا به رهبري اردوغان در مقابل انديشه تفكر ملي اربكان سنت گرا ايستادند. 14 اوت 2001 ميلادي حزب آك تاسيس و توانست ظرف حدود 14 ماه خود را براي انتخابات آماده كند. در سال 2002 نيز با پيروزي غيرمترقبه اي احزاب سياسي باسابقه تركيه را تسويه كرد و به تنهايي به قدرت رسيد. سووال - آقاي دكتر تئازيس در اينجا بر مي گريدم به مباني فكري و فلسفي سرمايه آناتولي . آيا اين مباني و اساس انديشه سرمايه آناتولي در نظريه دولت در تركيه تاثير گذار بوده است و اگر اين گونه است آيا مي توان شرايط كنوني نظام سياسي تركيه را به انقلاب فكري تعبير كرد؟ جواب- رهبران حزب آك كه خود برخاسته از سرمايه آناتولي ( شيران آناتولي ) هستند، به خوبي بر اهميت درك شرايط موجود جهاني پي برده اند، و به خوبي مي دانند كه بايد براي بر قدرت ماندن بسياري از انديشه هاي سنتي جامعه را كه ميراث 80 سال سيطره لائيسم دراين كشور است دور بريزند و خود را با شرايط كنوني جهان وفق داده و ريسمان خود را به ريسمان نظام سرمايه داري جهاني گره بزنند. بلند آرينج به دنبال فرايند 28 فوريه در مصاحبه اي گفت: ما بخوبي ارزشهاي شرايط موجود جهاني را ارزيابي كرده ايم و مي دانيم راهي به جز آويخته شدن از ريسمان اتحاديه اروپا و همگرايي با آن نداريم. اين سخنان در واقع شاكله اصلي اصلاحات سياسي و اقتصادي دولت حزب آك در دوره دوره گذشته به ويژه در دوره اول اقتدار اين حزب را تشكيل مي دهد كه در راستاي هدف همگرايي تركيه با اتحاديه اروپا مطرح شده است. همين رويكرد را حزب مام ميهن نيز داشت. در دهه 80 تورگوت اوزال مصوبات مشهور 24 ژانويه را به اجرا گذاشت كه در واقع صادرات نئوليبراليسم به تركيه بود. اوزال مي گفت: ما برنامه رياست جمهوري آمريكا را اجرا مي كنيم. بين ما و آمريكا يك تفاوت است و آن اينكه ما اين برنامه را زودتر از آمريكا شروع كرديم. اما آنچه در تبيين مباني فكري و فلسفي سرمايه آناتولي مي توان به آن اشاره كرد اين است كه متاسفانه باور اشتباهي در برخي محافل سياسي و اجتماعي وجود دارد، مبني بر اين كه سرمايه آناتولي با تورگوت اوزال حيات يافت، در حالي كه اين گونه نيست . بايد دانست كه اين سرمايه با اوزال آغاز نشد ولي با او رشد و نمو يافت. تورگوت اوزال تنها بخشي از اين نحله فكري و نهضت اقتصادي را نمايندگي مي كرد.امري كه پس از سال 2002ميلادي در مورد حزب آك و شخص اردوغان نيز مطرح است بي شباهت به مورد اخير نيست. مباني فكري و فلسفي سرمايه آناتولي به مكتب گوموشخانه اتكا دارد كه يكي از شيوخ معروف جمعيت نقشبندي ها در تركيه است. تفكر ملي كه اربكان پرچمدار آن بود، نيز مباني فكري و فلسفي خود را از اين مكتب گرفته است. براساس الگوي اقتصادي اين مكتب ( به عنوان يك نحله تصوف درتركيه )، تركيه با اتكا به توليد داخلي بايد رشد و توسعه يابد و تنها در اين صورت است كه تركيه مي تواند به طور واقعي ادعاي استقلال كند. اربكان با چنين ذهنيتي، الگوي اقتصادي توسعه براي تركيه را ترسيم كرد. او در مدت كوتاه نخست وزيري خود با موفقيت شايان تحسيني توانست بخشي از آن را نيز به اجرا گذارد. الگوي اقتصادي اربكان در ابتدا دولت گرا بود. او مي گفت، در نظام موجود، بخشهايي كه در اقتصاد نقشي ندارند، لازم است سهمي در آن براي خود داشته باشند. ولي اربكان در دهه 90 از تحقق اين برنامه ناكام ماند كه اين موجب شد گفتمان خود را تغيير دهد. اربكان در سال 93 در چهارمين كنگره بزرگ حزب رفاه براي اول بار گفت كه تركيه بايد رويكردي به نظام بازار آزاد و تقويت بخش خصوصي داشته باشد. او همچنين گفت كه دولت آقابالاسر ملت بايد به دولت خدمتگذار تبديل شود كه اين گفتمان پس از روي كار آمدن حزب عدالت و توسعه از سوي اين حزب به يك شعار اصلي تبديل شد و با حمايتي كه بيشتر مردم تركيه و نيز قدرتهاي بزرگ از وي داشتند، او توانست فرصت اجرايي كردن بخشي از اين شعار را نصيب خود سازد. سووال - ديدگاه شما ممكن است اين گونه تعبير شود كه بخش عمده اي از تحولات و دگرگوني در تركيه بيش از آنكه از روي ميل و اراده زمامداران و طبقات اجتماعي تركيه باشد، بر اساس جبر و مطابق با شرايط موجود شكل گرفته و ممكن است در آينده نيز به همين منوال تحولات ديگري رخ دهد. آيا اين يك پارادايم جديد است و يا نوعي پارادوكس در تحولات وجود دارد؟ معتقدم كه همسو با روي كار آمدن حزب آك، پارادايم و گفتمان بسيار نويني نيز در تركيه ريشه دواند كه هم اينك نيز در حال شكل گيري است. البته اين بدان معنا نيست كه تحولات از هم گسسته و پراكنده اند، بلكه آنها زنجير وار به يكديگر متصل شده اند. به عبارت ديگر اين تحولات در تضاد با يگديگر نبوده اند بلكه طي ساليان گذشته هر كدام چرخه قبل از خود را تكميل مي كردند و با گذشت زمان حلقه هاي تكامل يافته تري به اين زنجيره متصل مي شده است. دوره اول حزب آك دوره شروع اصلاحات ساختاري عميق و گسترده و سنت شكني ها و تابو شكني ها بود و دوره فعلي نيز دوره استحكام بخشيدن به اين ساختارها است. تركيه براي تحقق تغيير و دگرگوني و نهادينه سازي جامعه و نظام سياسي خود به دوره اي تازه تر نيازمند است و چنين ديده مي شود كه حزب آك در انتخابات 22 خرداد ماه جاري خواهد توانست مجوز نمايندگي را براي سومين بار متوالي از مردم تركيه بگيرد تا از اين طريق بتواند دستاوردهاي خود در طول 10 سال گپذشته را نهادينه سازي كرده و آنها را تثبيت كند. چنانچه آك موفق شود اين امر مهم را به سرانجام برساند، پس از او نيز اگر هر حزبي ديگري هم روي كار بيايد، بناچار بايد در جهت سياستهاي نهادينه شده حركت كرده و قايق خود را برخلاف جريان رودخانه پارو نزند. نكته مهمي هم كه باقي مي ماند اين است كه حزب آك با پشتوانه اي قوي از اشتهاي وافر جامعه براي تغيير و دگرگوني در اين مسير گام برداشته و از سوي همين افكار همراهي مي شود. سووال - تغيير رويكرد و گفتمان ساير احزاب از جمله حزب جمهوريخواه خلق به عنوان سرسخت ترين پاسدار انديشه نظام لائيسم و انديشه كماليسم را در آستانه انتخابات عمومي چگونه ارزيابي مي كنيد؟ به نظر مي رسد حزب جمهوريخواه خلق كه خود را نگهبان سرسخت نظام لائيك و وضع موجود مي داند، نرمش قابل توجهي در گفتمان خود ايجاد كرده است. رهبري جديد آن در سخنرانيهاي خود اشاره مكرر به مفاهيم ديني دارد كه در دهه 90 نه تنها پيرامون اين موضوع چيزي از اين حزب شنيده نمي شد، بلكه انعطاف ناپذيري سرسختانه زيادي نيز در گفتمان ايدئولوژيك و رسمي اين حزب نيز وجود داشت. رسوايي اخلاقي در حزب حركت ملي ( حزب طرفدار ملي گرايي ) و حزب جمهوريخواه خلق با انتشار نوارهاي ويدئويي كه تزلزل جدي در صحنه سياست تركيه به دنبال خود ايجاد كرد، جالب توجه است. در دهه هاي گذشته وقتي نواري به افكار عمومي درز داده مي شد محتواي آن در خصوص اين بود كه نظام لائيك به خطر افتاده و نظام شريعت خواهد آمد و خطر دين و واپسگرايي تركيه را تهديد مي كند. به ديگر سخن گفتماني در مقابل نظريه دولت لائيسم مطرح بود. اما اكنون مي بينيم نوار و ويدئوهايي در خصوص انحرافات اخلاقي و نقض حرمت و حريم خانواده در مورد سياستمداران منتشر مي شود. معني ديگر اين عبارت اين است كه امروزه جامعه تركيه نسبت به شعاير اسلامي حساس تر شده و مفهوم حريم عمومي كه لائيك ها به آن را در سالهاي نه چندان دور به جامعه تحميل كرده بودند، بكلي دگرگون شده است. ديگر در جامعه از ارتجاع و واپسگرايي بحث نمي شود، بلكه حفظ و رعايت اخلاق و حرمت خانواده به گفتمان اصلي تبديل شده است. لذا خود اين نوارها به نوعي تبيين كننده تغيير و دگرگوني در تركيه هستند كه محتواي آن نيز موجب شده تا بدين حد فضاي سياسي اين كشور تحت تاثير قرار بگيرد. تركيه از طرفي به سوي آزادي در نظام اقتصادي و سياسي پيش مي رود و از طرف ديگر فلسفه دولت نيز همسو با اصلاحاتي است كه در قانون اساسي تركيه صورت گرفته در حال تغيير و دگرگوني است كه نقش نهادهاي مدني در اين فرايند بسيار تعيين كننده مي باشد. زمينه حقوقي نيز براي تشكيل نهادهاي مدني با قانون اساسي 1961 تركيه پي ريزي شده است كه كودتاي نظامي 1970 ضربه اي بر سر راه رشد و نمو اين نهادها وارد كرد، ولي بعد از دهه 80 به آرامي با انجام اصلاحاتي در قانون اساسي در جهت دمكراتيزه شدن، اين نهادها دوباره با امكان و فرصت بيشتري وارد حيات سياسي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي تركيه شده اند. اين تحول خود نشان دهنده رشد فكري در جامعه تركيه است. به گفته روشن تر حركتهاي اسلامي و رشد بازار آزاد در تركيه همسو با رشد نهادهاي مدني و افزايش استعداد سازماندهي اجتماعي در كشور در حال شكوفا شدن است. در گذشته راهي را كه حكومت ترسيم مي كرد، احزاب سياسي از آن پيروي مي كردند ولي با تغيير و تحول فكري در تركيه حكومت و دولت در راستاي خواسته هاي مردم و نمايندگان آن احزاب سياسي شكل مي گيرد. آنچه كه در تحليل نهايي مي توانم به آن اشاره كنم اين است كه تركيه امروز تحولات خود را صرفا و به طور اجتناب ناپذير مرهون پويايي و رويكردهاي دمكراتيزه كردن است، در اين فرايند گرايش به سوي الگوي پذيري از نهاد و نظام حكومتي غرب و به ويژه آمريكا بوده و اصولا بخشهايي از تغيير قانون اساسي نيز در همين راستا قابل تبيين است. خاورم/2011**230**1894




این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 413]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن