واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: حاشيههاي خواندني«شوق پرواز» + تصاوير|
شهاب حسيني پيش از حضور در مقابل دوربين و آغاز بازي در نخستين سكانس سريال شوق پرواز، چند كلمهاي با «يدالله صمدي» كارگردان سريال گفت و گو كرد و سپس با خودش خلوت كرد، دو ركعت نماز خواند و پس از آن بازي خود را آغاز كرد.
مطالبي كه پيش رو داريد برخي نكات جالب و حواشي ساخت سريال «شوق پرواز» است. حواشي از آغازين روزهاي نگارش فيلمنامه تا واكنش بازيگراني كه براي بازي در فيلم زندگي يك شهيد دعوت شدند.
به گزارش مشرق به نقل از سايت سريال شوق پرواز، سريال «شوق پرواز» محصول مشترك بنياد شهيد و امور ايثارگران و شبكه يك سيما بود كه در 24 قسمت به كارگرداني يدالله صمدي توليد شده بود و آخرين قسمت آن شب گذشته از شبكه يك سيما پخش شد.
*ساخت سريال از كي و كجا آغاز شد؟
سريال تلويزيوني «شوق پرواز» يك مرحله پيش از ساخت بسيار بسيار طولاني دارد. فراهم آمدن مقدمات ساخت اين سريال از سال 74 طي نامهاي كه از سوي بنياد شهيد به دفتر مقام معظم رهبري ارسال شده بود، آغاز شد. در همان زمان دفتر مقام معظم رهبري دستور همكاري دادند و سه تن از نويسندگان ارتش فيلمنامهاي براي اين سريال نوشتند.
اين فيلمنامه در سال 76 وارد مرحله پيش توليد شد و حتي بخشهايي از آن تصويربرداري شد. در اين مرحله دكور شهر «قزوين» در شهر «كرمان» ساخته شد كه شامل محله كودكي و نيز خانه و مدرسه عباس بابايي بود. در اين مرحله از كار «حسين قاسمي جامي» كارگردان اين سريال بود اما به دليل مشكلات محتوايي كار در همين مرحله متوقف شد.
پس از يك توقف حدودا 10 ساله، بار ديگر در سال 1386 ساخت اين پروژه رسما كليد خورد. فيلمنامه فعلي «شوق پرواز» محصول مشورتهاي گروه سازنده و نويسنده سريال با خانواده شهيد بابايي، نماينده بنياد شهيد و امور ايثارگران و ارتش است. اين فيلمنامه سرانجام در زمستان سال 1387 به نتيجهاي قطعي رسيد و با ورود «يدالله صمدي» به عنوان كارگردان به پروژه، كار وارد مراحل جدي شد و تصويربرداري سريال از خرداد سال 88 آغاز شد.
*شهاب حسيني چگونه بازيگر شوق پرواز شد؟
خانم «مليحه حكمت» همسر شهيد عباس بابايي با ديدن فيلم «دل شكسته» ساخته «علي روئين تن» علاقهمند شده بود تا شهاب حسيني نقش شهيد عباس بابايي را ايفاء كند. اين اتفاق در زماني رخ داد كه شهاب حسيني به دليل دريافت سيمرغ بلورين از جشنواره فيلم فجر براي بازي در فيلم «سوپر استار» اعلام كرده بود ديگر قصد ندارد در سريالهاي تلويزيوني بازي كند اما با مطالعه فيلمنامه «شوق پرواز» و اطلاع از نظر خانم حكمت تصميم خود را زير پا گذاشت و به گروه سازنده اين سريال پيوست.
*مليحه حكمت جوان، مليحه حكمت ميانسال
ايفاي نقش «مليحه حكمت» در جواني و ميانسالي ابتدا به مهراوه شريفينيا و آزيتا حاجيان پيشنهاد شد تا اولي در نقش جواني مليحه حكمت و دومي در نقش ميانسالي اين شخصيت مقابل دوربين بروند اما اين دو بازيگر به دلايلي نتوانستند در اين سريال حضور پيدا كنند و در نهايت الهام حميدي ايفاي نقش مليحه حكمت در جواني و افسانه بايگان هم ايفاي نقش خانم حكمت در دوره ميانسالي را به عهده گرفتند.
*چرا بازيگر نقش خانم حكمت با گريم پير نشد؟
گروه سازنده سريال ابتدا به اين ايده فكر كرد كه نقش هر دو مقطع سني خانم حكمت را الهام حميدي ايفاء كند و چهره در مقطع دوم نقش با گريم «ميانسال» شود اما تستهاي گريم نشان داد اين كار كيفيت چنداني نخواهد داشت و در نتيجه گروه سازنده از اين كار منصرف شد. علت هم اين بود كه در تلويزيون امكان نمايش «موي سپيد خانمها» به عنوان يكي از نشانههاي پير شدن وجود ندارد و به همين دليل گروه گريم بايد چهره را پير و شكسته كنند كه اين كار هم در تستهاي گريم جواب نگرفت.
*فرزندان عباس بابايي در مقابل دوربين
از عباس بابايي سه فرزند به نامهاي: سلما، حسين و محمد به يادگار مانده است. صمدي در مقام كارگردان دوست داشت فرزندان عباس بابايي حضوري هرچند كوتاه در سريال داشته باشند كه با موافقت سلما و حسين، اين اتفاق رخ داد اما محمد فرزند كوچك عباس چندان موافق جلوي دوربين رفتن نبود.
*ضبط صحنههاي تعزيه با كمك خانواده واقعي شهيد بابايي
پدر عباس بابايي هر سال تعزيه عيد قربان را در قزوين اجرا ميكرد و فرزندش عباس هم نقش اسماعيل را ايفاء ميكرد. براي بازسازي اين صحنه از گروه تعزيهاي استفاده شد كه مديريت آن به عهده «عموي همسر شهيد بابايي» يعني «رجب خوئيني» است. او پس از فوت پدر عباس فعاليت اين گروه تعزيه را ادامه داده و همچنان هرسال در عيد قربان تعزيه اجرا ميكنند كه در اين سريال نيز به كمك گروه سازنده آمدند و صحنه تعزيه با كمك آنها اجرا شد.
*خانه واقعي عباس بابايي، لوكيشن سريال
در بخشهايي از سريال شوق پرواز كه «ليلي» به سراغ «مليحه حكمت» ميرود و در خانهاش با او ملاقات ميكند، در خانه واقعي شهيد عباس بابايي تصويربرداري شد. اين خانه يك خانه سازماني در حوالي منطقه «قصر فيروزه» است كه از سالها قبل در اختيار عباس بابايي و همسرش بوده و خانم حكمت هنگام حضور در تهران، در اين خانه زندگي ميكند و از ميهمانانش در اين خانه پذيرايي ميكند. «خانم حكمت» يادگارهايي از عباس را در اين خانه نگهداري ميكند كه براي تصويربرداري اين بخش آنها را در اختيار گروه سازنده سريال گذاشت. خانم حكمت چندين بار تصميم گرفته تا اين خانه را تحويل نيروي هوايي دهد اما آنها حاضر به تحويل گرفتن خانه نشدهاند.
*اولين صحنهاي كه شهاب حسيني مقابل دوربين رفت
شهاب حسيني چند ماه بعد از آغاز تصويربرداري به گروه سازنده سريال پيوست و اولين صحنهاي كه او مقابل دوربين رفت، صحنه حضور او در مدرسه پس از بازگشت از آمريكا بود. حسيني پيش از حضور در مقابل دوربين و آغاز بازي در اين سكانس، چند كلمهاي با «يدالله صمدي» كارگردان سريال گفت و گو كرد و سپس با خودش خلوت كرد، دو ركعت نماز خواند و پس از آن بازي خود را آغاز كرد.
*چرا بازيگران شوق پرواز لهجه قزويني ندارند؟
در زمان فراهم آوردن مقدمات ساخت سريال شوق پرواز، بحث و گفت و گوي فراواني درخصوص لهجه سريال صورت گرفت. لهجه قزويني هم مانند «لهجه آذري» و «لهجه گيلاني» ويژگيهاي خاص خود را دارد و اگر خوب ادا نشود و بازيگري بدون تسلط كامل بر اين لهجه بخواهد قزويني صحبت كند، به جاي آنكه نتيجه مثبتي حاصل شود، حاصل كار خندهدار از آب در ميآيد و به تمسخر لهجه قزوينيها منجر ميشود. براي حل اين مسئله گروه به فكر «آموزش دادن لهجه قزويني» افتاد اما براي افرادي كه زبان يا لهجهاي خاص را بلد نيستند، يادگيري چنين لهجهاي سخت است و ممكن بود تركيب اين لهجه با لهجه فارسي، سرتاسر كار را تحت الشعاع قرار دهد. به همين دليل زبان و لهجه فارسي به عنوان «لهجه و زبان معيار» انتخاب شد تا تقليد ناشيانه از لهجه قزويني، باعث ايجاد فضايي مصنوعي ـ كه مطمئنا اعتراض هموطنان قزويني را به دنبال داشت ـ منجر نشود.
*كروات يا پاپيون؟
در قسمتي از سريال كه عباس بابايي ازدواج ميكند و مراسم عروسي او برگزار ميشود، او كراوات زده بود. چنين صحنهاي هرچند ساده و پيش پا افتاده به نظر ميرسد اما در عرف سريالهاي تلويزيوني كه معمولاً شهدا را از كودكي «شهيد» نشان ميدهند، اندكي بيسابقه است!
پيش از به تصوير كشيدن اين صحنه هم از همسر شهيد بابايي درخصوص جزئيات روز عروسي سوال شد. خانم حكمت در روز تصويربرداري اين صحنه در سر صحنه حضور داشت و گفت: «عباس روز عروسياش كت و شلوار پوشيده و پاپيون زده بود».
بر همين اساس يك بار صحنههاي عروسي با پاپيون تصويربرداري شد و يكبار ديگر با كراوات. علت اينكه اين بخش از سريال به دو شكل تصويربرداري شد اين بود كه در مرحله نهايي و آماده سازي كار، متناسب با ضوابط پخش تلويزيون يكي از اين دو نسخه مورد استفاده قرار گيرد كه در نهايت «نسخه كراواتي» مورد استفاده قرار گرفت.
*شخصيت شهيد «سعيد خجستهفر» وجود خارجي ندارد
اغلب مخاطبان سريال شوق پرواز با تماشاي قسمتهاي ابتدايي اين سريال تصور ميكردند «سعيد خجستهفر» كه از كودكي با عباس بابايي بوده و همراه با او مراحل خلباني را طي ميكند، وجود خارجي دارد. برخي از آنها براي يافتن اطلاعاتي از سعيد در فضاي مجازي جست و جو كردهاند اما چيزي از او به دست نياوردهاند!
«سعيد خجستهفر» ما به ازاء حقيقي ندارد و آنچه در تمامي دوستان عباس بوده، در سعيد خلاصه شده است. سعيد چكيده و خلاصه دوستان و اطرافيان عباس است تا ديگر نياز نباشد داستان به سراغ تك تك شخصيت ها و اطرافيان او برود.
واقعيت اين است كه «سعيد خجسته فر» ما به ازاء حقيقي ندارد و آنچه در تمامي دوستان عباس بوده، در سعيد خلاصه شده است. سعيد چكيده و خلاصه دوستان و اطرافيان عباس است تا ديگر نياز نباشد داستان به سراغ تك تك شخصيتها و اطرافيان او برود. ماجراي ممنوعيت پرواز او به دليل داشتن همسر خارجي هم منطبق بر واقعيت است.
پيش از انقلاب برخي از جوانهاي ايراني در سفر به خارج از ايران براي طي كردن دورههاي آموزشي در پايگاههاي نظامي، با دختراني خارجي ازدواج ميكردند اما از اين موضوع را مخفي نگه ميداشتند زيرا طرح آن ميتوانست در ارتش برايشان مشكلاتي ايجاد كند. بعد از انقلاب اين مسئله حادتر شد و به مشكلي جدي براي اين سربازان تبديل شد كه در سريال نمونهاي از آن را مشاهده كرديد.
شخصيت «سرهنگ سلطاني» رئيس پايگاه هوايي اصفهان هم ما به ازاء خارجي ندارد و هيچگاه فردي به اين نام فرمانده پايگاه هوايي اصفهان نبوده است. حضور شخصيتهاي واقعي در سريالي مانند شوق پرواز محدوديتهاي فراواني ايجاد ميكرد و در صورت نام بردن از يك شخصيت واقعي ـ كه در قيد حيات است ـ اين الزام را ايجاد ميكند كه تمام جزئيات درخصوص آن را رعايت شود تا اعتراضي از سوي آن شخص و بستگانش مطرح نشود و به همين دليل براي جلوگيري از خطرهاي احتمالي از اين ترفند استفاده شد.
*نقد خلبانها و متخصصان پروازي به سريال «شوق پرواز»
سريال شوق پرواز علاوه بر مخاطبان عام، مخاطباني حرفهاي هم دارد كه يا خلبان هستند و يا اطلاعات نظامي فراواني دارند. يكي از ايرادهايي كه اين بينندگان حرفهاي به سريال شوق پرواز وارد كردند، رنگ هواپيماي F -14 است كه در زمان وقوع داستان اين سريال و زمان جنگ به رنگ «استتار خاكي قهوهاي» بوده و پس از جنگ رنگ تحميلي ايران و عراق به رنگ «طوسي» تغيير كرده است.
براي رفع اين ايراد، قرار بود در ابتداي ساخت سريال رنگ هواپيماها را از طوسي به خاكي تغيير دهد اما در شروع كار متوجه شدند رنگ كردن هواپيما كاري به شدت خاص و پيچيده است كه بيش از يك ماه و نيم زمان ميبرد و براي اين كار بايد از رنگهايي خاص استفاده كرد كه در بازار عادي موجود نيست و اگر قرار باشد هواپيما با رنگهاي عادي رنگ شود، با اولين تيك آف تمام اين رنگها از روي هواپيما ميپرد و پاك ميشود.
*باز شدن در آرشيوهاي نيروي هوايي به روي عوامل شوق پرواز
بخشهاي مهمي از صحنههاي پروازي اين سريال كه در آن عملياتهاي پروازي به تصوير كشيده ميشود با استفاده از تصاوير آرشيوي شكل گرفت. اين تصاوير از آرشيوههاي تخصصي نيروي هوايي ارتش بيرون آمد و با زحمت فراوان در مرحله تدوين در كنار هم قرار گرفت. صحنههاي پرواز 140 جنگنده ايراني به سمت عراق و بمباران مناطق حساس اين كشور، صحنههايي كاملًا واقعي بود كه در همان زمان و توسط دوربينهاي 16 ميلي متري كه به زير هواپيماها بسته شده بود تصويربرداري و براي اولين بار از تلويزيون پخش شد.
تصاويري از شهيد عباس بابايي
شنبه|ا|29|ا|بهمن|ا|1390
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 182]