يلدا ، شب مولود دوستي ها و مودت ها

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: يلدا ، شب مولود دوستي ها و مودت ها
نخستين اشاره ها به مراسم يلدا مربوط به دوران پيش از زرتشت است، يعني شب زاده شدن ايزد مهر، ايزدي كه خورشيد گردونه اوست.

در لغت نامه دهخدا آمده: "يلدا واژه اي سرياني است به معناي ميلاد وتولد" و در ادبيات پارسي، شب يلدا كنايه از سياهي شب دراز هجران و جدايي بوده است، بنابراين همه چيز از ايران و آيين مهر و جشن ظهور ميترا آغاز شد و در گردشي به وسعت كل تاريخ، دوباره به ايران بازگشت.
ايرانيان باستان اين شب را شب تولد الهه مهر ميترا مي پنداشتند و به همين دليل اين شب را جشن مي گرفتند و گرد آتش جمع شده و شادمانه پايكوبي مي كردند.
آنگاه سفره مي گستردند و "ميزد" همان نذر و يا وليمه اي بود غيرنوشيدني، مانند گوشت و نان شيريني و حلوا و در آيين هاي ايران باستان براي هر مراسم جشن و سرور آييني، تدارك مي دادند.
در شهرستان مرزي قصرشيرين نيز در بلندترين شب سال، افراد دور و نزديك خانواده در منزل بزرگان قوم گردهم آمده، با خوردن آجيل و ميوه آن شب را به شادي مي گذراندند.
براساس آب و فرهنگ هاي مختلف در كشور پهناور ايران شب يلدا درآيين مردم نقاط مختلف به شيوه هاي متنوعي جشن گرفته مي شود.
اين شب و آيين ويژه آن در بين ايرانيان اعم از شهري و روستايي و اقوام مختلف جايگاه ويژه اي دارد.
مردم از چند شب قبل از پايان فصل پاييز در تكاپوي براه انداختن ميهماني تهيه هندوانه، شيريني، آجيل و تنقلات مخصوص به اين شب هستند.
در اين شهرستان مرزي نيز براساس داستانهايي كه از گذشتگان نقل شده در اين شب فردي به نام "پسر سياح" براي جمع آوري هيزم به كوه رفته كه در هنگام بازگشت با تاريك شدن هوا مسير منزل خود را گم مي كند.
جوان با روشن كردن آتش در كوه و بيدار ماندن تا صبح به دليل اينكه بر ترس خود غلبه كند به مرور داستانهاي نقل شده از قديمي ها در ذهن خود مي پردازد و انتظاري كه براي روشن شدن هوا مي كشد شب را برايش طولاني جلوه مي دهد.
اين داستان و به عبارتي اتل و متل هاي تلخ و شيرين تا سالها در بين مردم اين مناطق بخصوص در شب چله بزرگ و درپاي كرسي هاي زغالي از زبان سالخوردگان براي كوچكترها بازگو شد و باعث شد كه نسل به نسل داستان هايي اين چنيني تا به امروز براي آيندگان به يادگار بماند.
اعتقاد به خوردن هندوانه نيز به صورت يك آيين ويژه در اين شب درآمده است، چون مردم مي گويند اگر كسي در شب چله هندوانه نخورد در تابستان احساس عطش و تشنگي بسيار خواهد كرد، لذا حتما در اين شب هندوانه در منازل مردم ديده مي شود.
دعا و مناجات نيز به درگاه خداوند از آيين هايي مخصوص در بين مردم اين ديار براي گذران يك زمستان بدون سختي و هرگونه مشقت در آداب اين شب يلدا پاس داشته مي شود.
شب يلدا و آداب و رسوم مخصوص به آن همچنان پس از گذشت قرنهاي متمادي تا به امروز در ميان مردم ايران زمين به انحاي مختلف گرمي بخش كانون خانواهها بوده و نسل هاي آينده نيز با برپايي آيين هاي مخصوص اين شب نسبت به حفظ و حراست از سنن خود خواهند كوشيد.
ك/4 7400/1194/1417/587 شماره 351 ساعت 12:49 تمام
شنبه 30 آذر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 478]