واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: روابط نوين 20 ساله ايران و روسيه در زمينه هاي مختلفي قابل بررسي است كه مهمترين بخش آن دستاوردهاي اين همكاري ها براي هر دو كشور است. تامين امنيت و ثبات سياسي در منطقه بويژه در حوزه دريايي خزر، آسياي ميانه و قفقاز جنوبي در كنار خليج فارس و كاهش حضور بيگانگان مهمترين راهبرد مشترك مسكو و تهران است. در همين چارچوب، آسيب زدن به همكاري هاي دوجانبه و منطقه اي روسيه و ايران هميشه هدف كشورهاي غربي بويژه آمريكا بوده كه رژيم صهيونيستي نيز در اين زمينه فعاليت بسياري كرده است. برخي بدعهدي ها نسبت به ايران بويژه در چند ماه گذشته در قالب لغو يكجانبه قرارداد تحويل سامانه دفاعي موشكي اس 300، نشان مي دهد حساسيت اين روابط بگونه اي است كه بايد از دايره تاثيرات و فشارهاي بيروني بايد در امان بماند و در همان چارچوب هميشگي منافع ملي و منطقه اي دو كشور ادامه يابد. در همين چارچوب، اجرايي شدن روند راه اندازي نيروگاه اتمي بوشهر و روابط مطلوب اقتصادي مي تواند الگويي براي تقويت همكاري هاي سياسي، دفاعي، منطقه اي، اطلاعاتي و ... تهران و مسكو باشد. گسترش روابط تجاري ريشه دار تاريخي دو كشور سبب شده تحليلگران بر اين واقعيت نهادينه شده بيشتر تاكيد كنند كه روسيه بيش از گذشته ارزش توانمندي هاي راهبردي و جايگاه نوين ايران در عرصه بين المللي را دريافته و نمي تواند بر اين واقعيت ها چشم بپوشند. توجه به گستردگي دامنه همكارهاي دوجانبه تجاري ايران و روسيه به ويژه از اين رو حايز اهميت است كه بسياري از تحليلگران پس از تحريم هاي يكجانبه اروپا و آمريكا و نيز شوراي امنيت سازمان ملل، از حتمي بودن تاثير نامطلوب اين امر بر روابط دو كشور سخن گفتند. در اين حال كارشناسان روابط بين الملل بر اين عقيده اند با وجود اينكه حجم مبادلات تجاري ايران و روسيه در دو دهه پيش حركت سينوسي داشته اما در 10 سال گذشته شاهد سير صعودي بوده است. الكساند سادونيكف سفير روسيه در تهران در مصاحبه اي كه در پايگاه هاي اينترنتي منتشر شده گفته است: نتايج مثبت به دست آمده در مناسبات دو كشور در دهه اخير چيزي نيست كه از نظر دور بماند. از اين ديدگاه، در چند سال گذشته گام هاي بزرگي براي تعميق همكاري هاي تجاري و عملياتي شدن توانمندي هاي موجود در اين زمينه برداشته شده است كه راه اندازي شوراي تجاري ايران - روسيه در سال 2007 نقطه اوج محسوب مي شود. آلگو آكوليچينوف رييس روسي اين شورا در يكي از مصاحبه ها ي خود با تاييد تاثيرات مطلوب راه اندازي اين نهاد بازرگاني در گسترش مبادلات تجاري دو كشور اظهار داشت كه تمام تلاش اعضاي شورا به تثبيت و تعميق همكارهاي گسترده در عرصه تجارت و بازرگاني مسكو وتهران معطوف خواهد شد. آكوليچينوف، افزايش حجم مبادلات تجاري دو كشور به حدود سه ميليارد و 700 ميليون دلار در سال 2008 را كه حاكي از افزايش پنج برابري در مقايسه با هشت سال قبل آن است، نشانه عزم دو كشور براي توسعه همكارهاي ارزيابي كرد. از ديگر سو، روند رو به رشد روابط تجاري ايران و روسيه در سال هاي اخير، حساسيت اردوگاه ضد ايراني آمريكا را برانگيخته است زيرا اين وضعيت به عنوان موفقيت ضد تحريمي نظام جمهوري اسلامي در عرصه تجارت بين المللي ارزيابي شده است و از همين رو تلاش مي كنند روند همكاري ها قطع يا حداقل رشد آن متوقف شود. از سوي ديگر تهران در سال هاي اخير همواره در قامت بزرگترين شريك تجاري مسكو در خاورميانه ظاهر شده و صادرات خود به روسيه را از 183 ميليون دلار در سال 1384 به حدود 350 ميليون دلار در سال گذشته افزايش داده است. اسديان مديركل بازرگاني اروپا و آمريكاي سازمان توسعه تجارت ايران در اين باره اظهار داشت: بررسي روند مبادلات بازرگاني با روسيه نشان مي دهد اين كشور در دهه 1380 شمسي جايگاه خود را در روابط اقتصاد خارجي ايران به عنوان شريك تجاري عمده تثبيت نموده است. در واقع ايران و روسيه علاقه مند به توسعه همكارهاي تجاري دوجانبه بوده و اين امر بيش از آنكه ماهيتي اقتصادي داشته باشد، از اهميت راهبردي در روابط سياسي دو كشور برخوردار است. تحليل آماري گزارش اتاق بازرگاني مشترك دو كشور نشان مي دهد افزايش حجم صادرات ايران كه از سال 1384 آغاز شد با وجود بحران جهاني اقتصادي روند افزايشي خود را حفظ كرد. براين پايه، سهم روسيه از صادرات خارجي به ايران نيز در سال 2008 شش درصد يا معادل سه ميليارد و 300 ميليون دلار بود و اين كشور پس از چين، امارات و آلمان به صورت مشترك با ايتاليا در رتبه چهارم قرار گرفت. راديو صداي آلمان نيز يكي از نشانه هاي ناكارآمدي تحريم ها عليه تهران را توسعه روزافزون روابط تجاري روسيه و ايران در سال هاي اخير ارزيابي كرده است. در اين تحليل، به افزايش سهم ايران در مبادلات تجاري دو كشور از چهار درصد در سال 1380 به 19 درصد در سال 1389 اشاره شده و آمده است: روسيه تحت هيچ شرايطي حاضر نيست اين موقعيت را از دست بدهد. اين موفقيت ضد تحريمي ايران در حالي به دست آمده كه حداقل در 10 سال گذشته اولويت اول سياست خارجي آمريكا و چند كشور غربي در كنار رژيم صهيونيستي تخريب اين روابط بوده كه به نتيجه اي نرسيده است. در اين ميان تدوين سند نقشه راه همكارهاي آتي مسكو - تهران و امضاي آن از سوي وزيران انرژي روسيه و نفت كشورمان در سال جاري، ناكامي تلاش غرب و تقويت اين نظر است كه روابط روسيه و ايران جايگاهي فراتر از معاملات سياسي دارد. دولتمردان روسي نيز خوب مي دانند كه تسليم شدن در برابر غرب براي تضعيف اقتصادي تهران، نه تنها هيچ سودي نصيب مسكو نمي كند بلكه زيانبار نيز هست زيرا ايران به دليل واقع شدن در موقعيت ژئواستراتژيك ويژه، جايگاه موثر در جهان اسلام و ايفاي نقش پل ارتباطي بين شرق و غرب، همسايه و شريك راهبردي مطمئني است. ميخاييل نيژماكوف مدير مركز تحليل سياست بين الملل انستيتو جهاني سازي و جنبش هاي اجتماعي روسيه با تاكيد بر اين واقعيت در يكي از مصاحبه هاي اخيرش اعلام كرده كه ايران بر خلاف بسياري از كشورهاي منطقه هيچ گونه وابستگي به آمريكا و ديگر كشورهاي غربي نداشته كه امتياز مهمي در توسعه روابط دو كشور در عرصه هاي مختلف بويژه تجارت و اقتصاد به شمار مي رود. وي با اذعان به توانمندي هاي روزافزون ايران در عرصه هاي مختلف، تاكيد كرد اگر مسكو در تعميق همكارهاي دوجانبه با ايران كوتاهي كند، بدون شك كشورهاي رقيب مانند چين در بازار پر رونق ايران جايگزين خواهند شد. براساس اين ديدگاه كارشناسي در روسيه، دو كشور منافع مشترك فراواني در زمينه هاي مختلف دارند كه مي توان به سودمندي همكاري ها در بخش هاي هوا و فضا، هواپيماسازي، خودرو، راه آهن و مبادلات تجاري استان هاي شمالي ايران ايالات و جمهوري هاي خودمختار روسي اشاره كرد. تامل در محتواي سند نقشه راه همكاري هاي آتي مسكو - تهران و گنجاندن مفادي مانند تلاش براي تاسيس بانك مشترك ايران و روس براي تامين مالي طرح هاي مشترك، نشان مي دهد برخي رفتارهاي اخير كاخ كرملين در برابر ايران نمي تواند ادامه يابد. يوگني ساتانوفسكي رييس انستيتو خاور نزديك روسيه نيز به تازگي در مصاحبه با راديو صداي آلمان گفته است: ايران به دليل ويژگي هاي برجسته جغرافيايي و بازرگاني و امكان اجراي طرح هاي بازرگاني مانند ايجاد منطقه آزاد تجاري با تركيه، مي تواند تحريم ها را بي اثر كند و از گزينه هاي متنوع توسعه روابط اقتصادي با كشورهاي ديگر بهره گيرد. برخي ديگر از كارشناسان روسي آگاه به مسايل منطقه از جمله پتر اسكندراوف مفسر روزنامه ورميا نووستي روسيه به سياسي بودن تحريم هاي يكجانبه غرب عليه كشورمان اشاره كرده و موافقت روسيه با آن را بزرگ ترين شكست سياسي كاخ كرملين در سال هاي اخير قلمداد مي كنند. بررسي روابط دوسويه ايران و روسيه نشان مي دهد به دليل چند وجهي بودن اين مناسبات در ابعاد گوناگون تجاري، صنعتي و دفاعي و براساس مصالح ملي دوكشور، تحريم هاي يكسويه و فشارهاي غرب نبايد مانعي براي گسترش اين همكارها باشد. اروپام6059**1516
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 539]