واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ - دکتر غلامحسین معتمدی، روان پزشک و نویسنده مطلب جدیدی با موضوع ابعاد روان شناختی - اجتماعی اقتصاد زیرزمینی نوشته است. دکتر معتمدی در تعریف اقتصاد زیرزمینی عنوان کرده است : "اقتصاد زیرزمینی یا اقتصاد سایه یکی از پدیده های فراگیری است که به تدریج ماهیــت پیچیده و پرتناقض خود در دنیای کنونی را به صورتی جهان روا آشکار می کند . از یک سو آن را عامل اصلی بسیاری از مشکلات مربوط به سیاست گذاری اقتصادی مانند بیکاری ، افزایش بدهی عمومی و رکود می دانند و از سوی دیگر آن را فضایی آزاد در نظامی اقتصادی به حساب می آورند که با مالیات بالا و تنظیم و نظارت فزاینده مشخص می شود. به عبارت دیگر اقتصاد سایه روبه رشد واکنش طبیعی افرادی است که خود را توسط سیاست های اقتصادی دولت تحت فشار می بینند." وی درباره کثرت اقتصاد سایه در ایران نوشته است : " درباره حجم بالای اقتصاد زیرزمینی در کشورما ( 60- 40 درصد ) دلایل متعددی از طرف صاحب نظران عنوان شده است . برخی معتقدند که اگر اقتصاد ما دولتی یا وابسته به نفت نباشد این مشکل بسیار کمرنگ تر خواهد شد و سیاست های نا کارآمد اقتصادی دولت ها را منشاء گسترش این پدیده می دانند... برخی نیز به خود مردم و گرایشات آن ها اشاره و قانون گریزی را در نمایه گروهی ایرانیان خصلتی تاریخی محسوب می کنند. درکشوری مثل کانادا برای مقابله با اقتصاد زیرزمینی برنامه هایی عمومی برای ارتقاء فرهنگ مالیاتی و گسترش و تعمیق اخلاق مالیاتی شهروندان طراحی و اجراء می شود. معلوم نیست که می توان از وجود چنین فرهنگ یا اخلاقی درمیان ما حتی درکمرنگ ترین شکل خود سخن گفت . " دکتر روانپزشک در ادامه به آسیب های روانی و اجتماعی این مقوله اشاره کرده که برخی از آنها به شرح زیر است : • مهم ترین پی آمد وجود و گسترش این اقتصاد ایجاد محدودیت درمنابع رسمی و قانونی است . به عبارت دیگر ظرفیت جامعه برای ایجاد اشتغال و درآمد در اقتصاد قانونی محدود می شود و همین امر منجر به تشدید بیکاری می گردد که عامل اصلی ایجاد انواع نارسایی های اجتماعی ، فرهنگی و سیاسی است. • پیوند این بخش از اقتصاد زیرزمینی با فعالیت های غیر قانونی مانند سرقت ، جنایت ، قاچاق ، فحشاء ، اعتیاد و سایر آسیب های اجتماعی نشان دهنده تأثیر مخرب آن برتمام عرصه های دیگر اجتماع از جمله سلامت جسمی و روانی افراد است . در حقیقت این نوع فعالیت های اقتصادی زیرزمینی در زمره رفتارهای ضد اجتماعی قرار می گیرند که از لحاظ قانونی و اخلاقی مذموم شمرده می شوند . • اما بخش دیگر اقتصاد زیرزمینی که شامل فعالیت هایی می شود که ضرورتاً مضمون غیر قانونی ندارند و مشاغلی مانند دست فروشی ، کار درخانه و به اصطلاح خود اشتغالی را در بر می گیرند ، داستان دیگری دارد. بر اساس آخرین آمارها شمار زنانی که سرپرستی خانواده را بر عهده دارند در سال 1388 به حدود 2 میلیون تن رسیده است . اکثر این زنان به علت آسیب های ویران کننده بافت خانواده مانند مرگ همسر ، پدر مادر و یا بیماری و اعتیاد آنان و نیز طلاق و تأثیر زنجیره ای سایر آسیب های اجتماعی سرپرست خانواده شده اند. باید توجه داشت که خود اشتغالی در مورد زنان در بافت وسیع تر جامعه ای صورت می گیرد که در آن زنان علاوه بر تحمل مصایب و بار اشتغال غیر رسمی به طور همزمان باید با محدودیت های اجتماعی و فرهنگی و تبعیض های جنسیتی نیز دست و پنجه نرم کنند. • سقوط ارزش های اخلاقی و کمرنگ شدن آن ها در سپهر ذهنی اشخاص و روابط بین فردی و نیز عرصه تعاملات اجتماعی از پی آمدهای دیگر اقتصاد زیرزمینی است که در کنار گسترش تورم و بیکاری نقش بسیار مخربی در سلامت روانی جامعه ایفا می کند. متن کامل مطلب دکتر معتمدی را اینجا بخوانید.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 495]