واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: موادغذائی- زهرا صابري : غذاها نيز چون بسياري از مولفههاي زندگي بشر سازنده فرهنگ و انتقالدهنده ارزشهاي آن محسوب ميشوند. در كشور ما نيز غذاهاي بسياري ميتوان يافت كه امروزه بهدليل مشغلههاي كاذب خانوادهها از ليست سفره ايراني حذف شده در حالي كه پيش از اين حتي روش تهيه و طبخ آن حامل ارزشهايي مهم از نظر فرهنگي محسوب ميشد. در حالي كه بحث بر سر ميراثمعنوي چندي است در كشورمان به راه افتاده و هر از چندي سخن از ثبت موضوعي بهعنوان يك ميراثمعنوي مطرح ميشود هنوز مسئله غذاهاي ايراني مهجور مانده است. در ادامه مطلبي از توجه ايتالياييها و كشورهاي سواحل مديترانه نسبت به غذاهاي اصيل خود ميخوانيد كه شايد اهميت توجه به غذاهاي اصيل خودمان را برجستهتر كند! كشورهاي حاشيه درياي مديترانه در اروپا، خواستار ثبت غذاهاي سنتي اين منطقه در فهرست ميراث جهاني يونسكو هستند. ايتاليا، اسپانيا، يونان و مراكش در حالي يونسكو را ملزم به ثبت مجموعه غذاهاي سنتي خويش در فهرست جهاني ميدانند كه كشور فرانسه نيز براي ثبت غذاهاي ويژه اين كشور در فهرست ميراث جهاني تلاش ميكند. سازمان علمي – فرهنگي يونسكو كه تاكنون وظيفه نظارت و حفاظت از بناها و محوطههاي ارزشمند فرهنگي و طبيعي را بر عهده داشت اكنون با درخواست كشورهاي اسپانيا، ايتاليا، يونان و مراكش مبني بر ثبت غذاهاي مديترانهاي در فهرست داراييهاي اين سازمان، ملزم به اجرايي كردن قانون مصوب خويش در اين زمينه شد. اين در حالي است كه در اكتبر سال 2003 سازمان يونسكو تصميم گرفت با هدف حفاظت از ديگر زمينههاي ارزشمند جهان اعم از موسيقي، غذا و... بخشهاي جديدي را ضميمه فهرست اين سازمان كند. به گفته وزير كشاورزي ايتاليا ، تمامي تحقيقات حاكي از آن است كه غذاي كشورهاي توريستي جنوب مديترانه بسيار سالمتر از غذاهاي خانگي است. غذاهاي سبك مديترانهاي عمدتا با ماهي، روغن زيتون، ميوه و سبزيجات طبخ ميشود لذا كسي كه همواره از اسپاگتي به همراه ماهي ساردين، سبزيجات و روغن زيتون تغذيه ميكند قلب خود را در مقابل سكته بيمه كرده و از بدن خويش در برابر بيماري سرطان حفاظت ميكند، ضمن آنكه فرايند پيري نيز در چنين فردي كندتر صورت ميگيرد. بر اين اساس طبق اظهارات كشورهاي درخواستكننده حاشيه مديترانه، اهميت حفاظت از مجموعه غذاهاي اين منطقه به اندازه اهميت قصرالحمراي اندلس و يا شهر باستاني فلورانس ايتاليا و حتي بيشتر از آن است. اين كشورها معتقدند غذاهاي سالم مديترانهاي در عين محبوبيت جهاني، در معرض خطر نابودي قرار دارند. خطر حذف غذاهاي مديترانهاي نه تنها سواحل آفريقايي كه سواحل اروپايي حاشيه مديترانه را نيز در بر گرفته است. بهطوريكه هماكنون از سوپرماركتهاي شهر بندري «آگادير» در حاشيه اقيانوس اطلس گرفته تا رستورانهاي شهر استانبول تركيه، اغلب غذاها غربي و برگرفته از نقاط دور دست جهان است و به ندرت ميتوان در اين حوالي كسي را مشغول خريد يا صرف غذاهاي سنتي حاشيه مديترانه ديد. «برتراند» محقق اهل فرانسه طي سخناني در كنفرانس كشاورزي شهر رم علت چنين وضعيتي را افزايش عادات غذايي غربي در اين محوطه دانست و افزود: اين مسئله در ايتاليا دليل ديگري نيز دارد و آن افزايش قيمت مواد غذايي است كه ميزان مصرف غذاهاي سنتي اين كشور را بهطور چشمگيري كاهش داده است. طبق آمار ارائه شده، ايتالياييها در سال 1975 بيش از 35 درصد درآمد خود را صرف تهيه غذا ميكردند در حاليكه امروزه اين مقدار به 18 درصد كاهش يافته است. علاوه بر آن طبق يك گزارش مؤسسه آمار ، در سالهاي اخير غذاهاي مديترانهاي غالبا بدون ماهي، ميوه و سبزيجات طبخ شده و اغلب مردم اين نواحي مبالغ بالايي را صرف خريد انواع غذاهاي چرب ميكنند. «ساندرتيبري» آشپز مشهور اهل رم كه در تابستان به مصرف غذاهاي سبك به ويژه انواع پاستا با سبزيجات فراوان تاكيد ميكند معتقد است اسپاگتي، ماهي و سبزيجات زماني ميتواند براي سلامتي انسان مفيد باشد كه به اندازه صرف شود. وي كه به ثبت اسپاگتي و ديگر غذاهاي ايتاليا در فهرست جهاني يونسكو بسيار اميدوار است، عنوان كرد: «غذا بهترين چيزي است كه ايتاليا دارد.» تاريخچه ماكاروني «كريستف نايدهارت» در كتاب «ماكاروني» به تفصيل به بيان داستان هيجان انگيز اين رشته خوراكي از زمان پيدايش تاكنون پرداخته است. گوته شاعر نام آشناي آلمان، در سال 1787 در توصيف غذاي مردمان ايتاليا چنين ميگويد: «خميري نرم ،حاصل از نوعي آرد لطيف كه بسيار ورز داده شده و پس از فشرده شدن در قالب اشكالي ويژه، پخته ميشود.» نايد هارت نويسنده كتاب ماكاروني در تشريح تاريخچه ماكاروني چنين نوشته است: زمان تولد ماكاروني در تاريكي تاريخ نهفته است، ضمن آنكه تمامي مواد غذايي حاصل از خمير اعم از نان و ماكاروني ريشهاي مشترك دارند. شكلگيري نخستين ماكاروني به هزاران سال پيش و در حقيقت به دوراني باز ميگردد كه انسانها ديگر از مصرف غلات به شكل غذاهاي دير هضم به ستوه آمده بودند لذا با كوبيدن و سپس آسياب كردن غلاتشان پوسته آزار دهنده غلات را جدا كرده و ابتكار عمل هيجان انگيزي از خود به خرج دادند. آنها آرد حاصل از فرايند تفكيك غلات از پوسته را كه به دو صورت دانه دانه و پودري درآمده بود با كمي آب يا شير و تخم مرغ مخلوط كرده و خمير به دست آمده را پس از ورز دادن به اشكال مختلف اعم از قرص نان، انواع كوفته و پنكيك و نيز ورقههاي نازك خمير كه به شكل رشتهرشته بريده و طبخ ميشد مورد مصرف قرار ميدادند. ضمن آنكه پوست جدا شده از غلات را نيز براي مصرف دامهاي شان نگه داري ميكردند. بعدها با كمي طراحي هوشمندانه و اضافه كردن برخي مواد و چاشنيهاي ديگر به خمير و نيز به كارگيري فناوريهاي مختلف آمادهسازي، آنها به ايجاد لولههاي خميري باريك و بلندي كه هماكنون ماكاروني ناميده ميشود روي آوردند. در سالهاي بعد، از برنج ،ارزن و ديگر غلات نيز در توليد آرد ماكاروني استفاده ميشد در حاليكه موفقيتهاي به دست آمده از توليد ماكاروني با آرد گندم بسيار عالي و غيرمنتظره بود. برخي كارشناسان تغذيه دليل اين امر را در طعم گندم ميدانند كه بهخودي خود طعم خاصي ندارد اما با اضافه كردن كمي كره پنير، چند قطره روغن و يا كمي گرد سير به غذايي باب طبع همگان تبديل ميشود. از آن زمان به بعد گندم به يكي از غلات پرطرفدار و نيز سطح بالا تبديل شد و ماكاروني گندمي نيز در رديف غذاهايي قرار گرفت كه غالبا در شهرها طبخ شده و سرو ميشد تا تبعيض ميان شهر و روستا حتي در پخت ماكاروني نيز رعايت شده باشد! ماكاروني 4000 ساله ساكنان قاره آسيا در توليد و طبخ ماكاروني به دو دليل بر اروپاييها برتري دارند اول آنكه نخستين بقاياي ماكاروني با قدمتي 4000 ساله در استان كينهاي چين كشف شد و دوم آنكه در آشپز خانههاي اين استان سنت طبخ ماكاروني از خمير تازه و به شيوه كاملا محلي همچنان رواج دارد، در حاليكه در اروپا كارخانههاي توليد گندم بلافاصله با هدف بالا بردن سطح كيفي توليدات غلات خود وارد عمل شدهاند. نايدهارت نويسنده كتاب ماكاروني، زماني بهطور عملي از نقص فناوري موجود در كشت و زرع آگاه شد كه با وجود راهنماييهاي يك استاد طبخ ماكاروني اهل آسيا، به طرز ناراحت كنندهاي گرفتار گلوله خمير ماكاروني شده بود! در گذشته رشتههاي ماكاروني پس از برش، در هواي آزاد و با در نظر گرفتن اهله قمر خشك ميشدند. اين شيوه خشكسازي هنوز هم در برخي از مناطق كوهستاني كشور سوئيس رواج دارد. علاوه بر آن خمير ماكاروني نيز در گذشته با پاي برهنه ورز داده ميشد. امروزه ماكارونيهاي صنعتي از اتاقهاي خشكسازي ويژهاي عبور داده ميشوند. ماكارونيهاي فوري نيز در روغن داغ خشك ميشوند تا منافذ بسيار ريزي در آنها ايجاد شود و هنگام طبخ و آمادهسازي آب داغ بتواند فورا از اين منافذ خارج شود. اكارونيهاي فوري طبخ شده در كشور ژاپن بهدليل سرخ شدن، چرب بوده و ميزان اسيد چرب اشباع شده آن بسيار بالاست ضمن آنكه اين نوع ماكارونيها فيبر كمتر و نمك و كربوهيدرات بيشتري دارند. با اين وجود ماكاروني فوري ژاپني بعد از سالهاي 1945 ابزاري ايده آل براي انتقام گرفتن از بازار ماكاروني آمريكا به شمار ميرفت. ماكاروني در طول قرنها به غذايي اشتها برانگيز و قابل دسترس در همه جا و سازگار با معده براي همگان، از افراد بدون خانه و زندگي گرفته تا كساني كه داستان هيجان انگيز ماكاروني نايدهرت را نخواندهاند تبديل شد. به گفته كارشناسان، ثبت اين غذا در فهرست ميراث جهاني يونسكو نه تنها براي رستورانهاي ايتاليا كه در صنعت گردشگري اين كشور نيز بسيار سودمند خواهد بود بهويژه زماني كه گردشگران در مقابل نام غذاهاي منوي رستورانها با اين يادداشت روبهرو شوند كه «غذاي انتخاب شده تحت حمايت و حفاظت سازمان يونسكو قرار دارد!»
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 543]