تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
تجهیزات و دستگاه های کلینیک زیبایی
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1848507406
مترجم : عبدالحسين بينش جنگ بيولوژيكى
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: مترجم : عبدالحسين بينش جنگ بيولوژيكى
خبرگزاري فارس: جـنـگ بـيـولوژيـكـى از اصطلاحات نظامى نوين و به معناى به كـارگـيـرىِ نـظـامـى (عـامـدانـه ) مـوجـودات زنـده يـا سـمـوم آنـهـا بـه مـنـظـور قـتل و زيان رساندن به انسان و يا ثروتهاى حيوانى يا زراعى وى در راستاى كاستن از تـوان نـظـامـى‌اش مى‌باشد.
اشاره
نـوشـتـار حـاضر بخشى از مقاله جنگ در ((الموسوعة العسكرية )) دايرة المعارف نظامى ـ اسـت كـه به رياست سرهنگ هيثم الايوبى و به وسيله شمار بسيارى از پژوهشگران علوم نظامى به رشته تحرير در آمده است .
جـنـگ بـيـولوژيـكـى (Warfare Biological) از اصطلاحات نظامى نوين و به معناى به كـارگـيـرىِ نـظـامـى (عـامـدانـه ) مـوجـودات زنـده يـا سـمـوم آنـهـا بـه مـنـظـور قـتل و زيان رساندن به انسان و يا ثروتهاى حيوانى يا زراعى وى در راستاى كاستن از تـوان نـظـامـى‌اش مى‌باشد. برخى اين جنگ را ((جنگ باكتريايى )) يا ((جنگ ميكرُبى )) خـوانـده انـد، ولى اصطلاح ((جنگ بيولوژيكى )) براى اين مفهوم مناسب تر است ؛ چرا كه بـاكـتـرى و ديـگـر انـواع مـوجـودات ريـز و نـيـز صـورتـهاى پيشرفته ترى از حيات ، مـثـل حـشـرات و ديـگـر مـوجـودات مـوزى از جـمـله نـبـاتـات زيـانـبـار را نـيـز شامل مى گردد.
جـنـگ بـيـولوژيـكـى از جـنـگـهـاى ديـريـنـه طـبـيـعـت بـر ضـد انـسـان اسـت و بـه دنبال جنگها و منازعات بشرى ، مردم شاهد شيوع بيمارى و يا ويروس بوده اند.
در جـنـگهاى صليبى جنگجويان مسيحى بر دروازه هاى شهر قدس گرفتار بيمارى طاعون گـشـتـنـد. بـيـمـارى تـيـفـوس جنگجويان مغربى را در اسپانيا درو كرد. سپاه ناپلئون در تهاجم به مسكو دچار اسهال خونى گشته و قوايشان رو به كاستى نهاد. در جنگ بوير كسانى كه بر اثر تب تيفوئيد از پاى در آمدند بيش از آنهايى بودند كه با گلوله كشته شدند.
انسان نيز روش به كارگيرى موجودات زنده يا سموم آنها را از طبيعت آموخته است . شايد نخستين بارى كه انسان به طور عمدى عوامل بيولوژيكى را در جنگ به كار گرفت ، اقدام ((سـولون )) فـرمانرواى آتن در سال 600 قبل از ميلاد بود. او ريشه هاى گياهى به نام را در جوى آب كوچكى انداخت كه دشمنانش براى هيليبوروس آشاميدن استفاده مى كردند و از ايـن راه آنـان را گـرفـتـار (Helleborus) بـيـمـارى شـديـد اسـهـال كـرد كـه در نـهـايـت مـنـجـر بـه شـكـسـت آنـان شـد. در سـال 200 پـيش از ميلاد يك فرمانده كارتاژى در برابر دشمن عقب نشينى كرد؛ و در همان حـال ، مـقـدار زيـادى شـراب را در اردوگاهش به افكنده بود. ماندراگورا جاى گذاشت كه درون آنـها ريشه ماندراگو را گياهى است مخدّر، (Mandragora) و دشمن پس از نوشيدن ايـن شـراب بـه خـواب رفـت : آنـگـاه او بـازگـشـت و هـمـه آنـهـا را سـر بـريـد. در سـال 184 پـيش از ميلاد هانيبال خمهاى پر از افعى را روى شكست آنان گرديد. از آن پس مـسـمـوم سـازى آب آشاميدنى و شراب و خوردنيها در جنگ ، به صورت امرى شايع در آمد. بـه ايـن تـرتـيـب كـه جـنـازه گـنـديـده حيوانات و سربازان را درون چاههاى آب دشمن مى افـكـنـدنـد. در سـال 1155 م امـپـراتـور ((فـريـدريـك بـاربـاروسـا)) آب انبارهاى شهر ((تـورتـونـا))ى ايـتـاليـا را بـا هـمـيـن شـيـوه مـسـمـوم كـرد و آن را بـه اشـغـال خـود در آورد. جـنـگ بيولوژيكى در جنگهاى صليبى نيز تجربه گرديد، به اين تـرتـيب كه جنازه طاعون زدگان را در اردوگاه مسلمانان افكندند و موجب بروز بيمارى در ميان آنان گشتند.
از نـمـونـه هـاى جـديـد بـه كـارگـيـرى عاملانه عوامل بيولوژيكى ، اقدام سر جفرى Sir) (Amherst Jeffry فرمانده تهاجم انگليس در دوران جنگهاى استعمارى امهرست اروپا بر ضـد قـبـايـل سـرخ پـوسـت در قـاره آمـريـكـا اسـت . او در سـال 1763 بـالاپـوش و دسـتـارى آلوده بـه بيمارى آبله را از بيمارستانِ آبله نزد رؤ سـاى قـبـايـل سـرخ پـوسـت فرستاد كه پيامدش شيوع بيمارى آبله در ميان سرخپوستان بود.
در سـال 1863 ژنـرال جـونـسـتـون (Johnston) از ((فـيـكـسـبـرگ )) هـنـگـام فـرار در مـقـابـل ژنـرال (Sherman) در دوران جـنـگ داخـلى آمـريكا درياچه ها را پر از جنازه خوك و شـرمـن قـوچ كـرد. در ايـن جـنـگ هـر دو طـرف پـيـش از عـقب نشينى آبهاى آشاميدنى را آلوده سـاخـتـند. در جنگ جهانى يكم مزدوران آلمانى خون آلوده اسبهاى ايالات متحده آمريكا را به اسبهاى نيروهاى رومى تزريق و شمار بسيارى از آنها را كشتند.
درباره به كارگيرى عوامل و سلاحهاى شيميايى به ويژه پس از جنگ يكم جهانى جزئيات فـراوانـى انـتـشـار يـافـته است ، ولى اطلاعات مربوط به سلاحهاى بيولوژيك در پس پـرده ضـخـيـم سـرى بـودن و پـنـهـان كـارى بـاقـى مـانـده اسـت . مشهور است كه نازيها پـژوهـشهاى گسترده اى را در سال 1936 در اين زمينه انجام دادند. از اين رو اتحاد جماهير شـوروى (سـابق ) در سال 1938 اعلام كرد كه در صورت استفاده نازيها از چنين سلاحى آنان نيز آماده به كارگيرى آن بر ضد نظاميان آنها هستند. با وجود اين گزارش روشنى دربـاره ايـنـكـه كدام يك از طرفين جنگ جهانى دوم از سلاح بيولوژيكى استفاده كرده وجود نـدارد، در حـالى كـه هـمـه آنـان سـلاحـهـاى داشـتـنـد. بـراى مثال ژنرال آمريكايى بروك چيزولم اظهار داشت كه (Chisolm متفقين از آن بيم داشتند كه نازيها از بمبهاى موسوم به ميكروب سم استفاده كنند. سوسيس واكسن (Botulinus) از اين رو آمـريـكـا اقـدام بـه ارسال تعداد 235000 ضد اين ميكروب به لندن كرد. هر واكسنى آمپول ويژه اى داشت كه خود شخص مى توانست آن را به خود تزريق كند. اين واكسن در ميان 117500 سرباز بريتانيايى ، آمريكايى و كانادايى توزيع گرديد.
در مـاجـراى جـنـگ كـره ، چـيـنـيـهـا و مـسـئولان كـره شـمـالى ، آمريكا را به استفاده از سلاح بـيولوژيكى در كره متهم كردند و خواستار تحقيق يك كميته علمى بين المللى در اين باره گـشـتـنـد. پـس از انـجـام پژوهشهاى كافى ، كميته در گزارش هشتم اكتبر 1952 خود به سازمان ملل اظهار داشت كه در تحقيقات دقيق خود به ((اشياى آلوده به ميكروب وبا و سياه زخـم بـدخـيـم ، كـكـهـاى آلوده بـه ويـروس طـاعـون ، پـشـه هـاى حـامـل ويـروس تـب زرد و حـيـوانـات جـونـده مـبـتـلا مـثل خرگوش برخورد كه براى انتشار بيماريهاى ويروسى مذكور مورد استفاده قرار گرفته اند)). ولى اين گزارش هيچ اشاره اى بـه مـيـزان انتشار آن بيماريها در چين و كره شمالى نداشت . اين امر بسيارى از مفسران غـربى را وادار كرد كه در صحت آن گزارش ترديد كنند و آن را بى ارزش بشمارند. با آنـكـه در ويتنام شمار بسيارى مبتلاى به ويروس طاعون و آبله ـ از بيماريهاى بومى اين كشور ـ ديده شد، هيچ دليلى قطعى مبنى بر اقدام ايالات متحده براى به كارگيرى سلاح بيولوژيكى در جنگ بر ضد انقلابيون و مردم ويتنام به دست نيامده است .
از آنچه گفته شد روشن مى گردد كه در جنگهاى جديد سلاحهاى بيولوژيكى مورد استفاده واقـعـى قرار گرفته است . از اين رو شناخت ميزان كاربرد آن همچون يك سلاح جنگى به صـورت دقـيـق مـشكل مى نمايد. در نتيجه امكان كاربرد تاكتيكى و استراتژيكى آن را به سـختى مى توان ارزيابى كرد. اما اين حقيقت نبايد موجب شود كه خطر جنگ بيولوژيكى را دست كم بگيريم ؛ به اين دلايل :
1. تـقـريباً همه دولتها ـ اعم از بزرگ و كوچك ـ امكان برخوردارى از اين سلاح را دارند. چـرا كه برخى از اين سلاحها در آزمايشگاهها و كارگاههاى ساده با اندكى 2. پژوهشهاى عـلمـى در ايـن زمـيـنـه مـوجـب تـهـيـه ويـروسـهـايـى شـده اسـت كـه در مـقـابـل آنـتـى بيوتيكها مقاوم هستند؛ و براى انتشار آنها نيز ابزارهاى پيشرفته اى تهيه شده است .
3. سـلاحـهـاى بـيـولوژيـكـى را مـى تـوان غـافـلگيرانه و پنهانى بر ضد مجموعه هاى بـزرگ غـيـر نـظـامـى بـه كـار گـرفـت . مـشـكـل تـر از هـمه اينكه شناسايى نوع سلاح بـيـولوژيـكـى بـه كـار گـرفـتـه شـده و انـتـقـال هـشـدار سـريـع بـه ديـگـر مـناطق به دليل فاصله طولانى ميان حمله و آشكار شدن عوارض بيمارى بسيار دشوار است .
بـه هـر حـال ، هدف اصلى از به كارگيرى سلاح بيولوژيكى انسان است ؛ و تهاجم به انـسـان يـا بـه طـور مـسـتـقـيـم و يا از طريق حمله به منابع غذايى و در مواردى حيوانى او صـورت مـى گـيـرد. بـنـابـرايـن جـنـگ بـيـولوژيكى جنگى است كه هدف آن به طور كلى اشـخـاص و مـوجـودات زنـده هـسـتـنـد، در حـالى كـه بـه مـنـابـع مـادى مثل ساختمان‌هاى مسكونى و تاسيسات صنعتى زيانى نمى رسد و مى توان اندكى پس از حمله بيولوژيكى ، آنها را مورد استفاده قرار داد.
ويژگيهاى كلى عوامل بيولوژيكى
با وجود اينكه دانش بيولوژى همه موجودات زنده را در بر مى گيرد، اما بيولوژى نظامى تـنـهـا دربـاره مـوجـودات زنـده اى بـحـث مى كند كه به انسان يا حيوان يا نبات زيان مى رساند.
دسـتـه هـاى پنجگانه زير مجموعه موجوداتى هستند كه امكان توليد ويروس و ميكروب از آنها براى مصارف جنگ بيولوژيكى وجود دارد.
1. مـوجـودات (Organisms - Micro): مـانـند باكتريها، ويروسها، انگلها، قارچها و ريز ميكروبهاى گياهى .
2. سموم ويروسى حيوانى و نباتى .
3. نـاقـلهـاى بـيـمـاريـهـاى واگـيـر دار بى مهره مثل حشرات (شپش ، كك ، كنه ) و حيوانات ديگر.
4. حشرات و نباتات موذى .
تركيباتى كه موجب ريزش برگهاى درختان مى شود و نيز نابود كننده هاى نباتى .
چـنـان كـه مـلاحـظـه مـى شـود. بـرخـى از ايـن تـركـيـبـهـاى شـيـمـيـايـى در ضـمن مجموعه عوامل بيولوژيكى جاى مى گيرند، زيرا پژوهشهايى كه روى آنها صورت مى گيرد به طـور مـعـمـول در آزمايشگاههاى بيولوژيكى انجام مى شود. اما بهتر اين است كه با توجه بـه مـاهـيـت شـيـمـيـايـى صـرف و راهـهـاى فـراوريـشـان ، آنـهـا را در زمـره عوامل شيميايى قرار دهيم .
شمارى از ويژگيهاى عمومى بايد در عوامل بيولوژيكى وجود داشته باشد تا بتوان آنها را در سلاحهاى بيولوژيكى به طرزى مؤ ثر به كار گرفت . از جمله آن ويژگيها موارد زير است .
1. قابليت سرايت بالا.
2. توان مقاومت در برابر شرايط طبيعى مانند گرما و نور خورشيد (پرتو ماوراى بنفش ) و خشكى .
3. قابليت سازگارى و سرعت انتشار.
4. توان وارد آوردن زيانهاى فراوان در هنگام آغاز تهاجم از طريق كشتن يا ناتوان ساختن .
5 . نـاشـناخته بودن عامل بيولوژيك ؛ براى وارد آوردن زيان هر چه بيشتر، لازم است كه عـوامـل بـيولوژيكى به كارگرفته شده ، براى منطقه هدف هر چه ناشناخته تر باشد. به طورى كه امكان مقابله با آن به وسيله عوامل طبيعى در ميان ساكنان منطقه وجود نداشته باشد.
6 . ثبات و سازگارى عوامل براى به كارگيرى در شرايط ميدان جنگ .
7. آسان بودن توليد و ذخيره عوامل بيولوژيكى .
عوامل بيولوژيكى قابل استفاده در جنگ بيولوژيكى
1. انـگـلهاى قارچى : كه موجوداتى تك سلولى يا چند سلولى مى باشند. انگلهاى قارچى موارد زير را در بر مى گيرند: عفونيها، زردى نباتات و آنزيم . قارچها موجب بيماريهاى نـبـاتـى فـراوانـى مـى گـردنـد، ولى نـسـبـت بـه انـسـان يـا حـيـوان بـيماريهاى آن جمله sAthlete) (Foot اندكى توليد مى كنند. از اشاره كرد كه به آسانى درمان توليد مى كـنـنـد كـه از جـمـله مى توان هستو پلاسموس (انعقاد پلاسما)، كرپتو كوكوس و پلاستو مايكوس را نام برد. از بيماريهاى نباتى كه قارچها توليد مى كنند، بيمارى لك ساقه اسـت ـ كـه بـرنـج را مبتلا مى كند، ـ آفت سيب زمينى ، آفت نى شكر و گنديدگى حبوبات است .
2. انـگـلهـا: انـگـلها مجموعه ناهمگونى از موجودات تك سلولى هستند كه اغلب آنها بيمارى انـسـانـى يـا حـيـوانـى تـوليـد نـمـى كـنـنـد، امـا بـرخـى از آنـهـا بيماريهاى خطر ناكى مـثـل ديـسانترى ، بيمارى خواب آفريقايى ، مالاريا و بيماريهاى ترايبانوسوم ايجاد مى كنند كه اسبها، چارپايان و ديگر حيوانات بدان مبتلا مى گردند.
3. بـاكـتـريـهـا: بـاكـتريها موجوداتى ميكروسكپى تك سلولى هستند كه به ميزان بسيار فراوان در طبيعت پراكنده اند. باكتريها انواع فراوانى دارند، ولى تنها شمارى اندك از آنـهـا بـيمارى زا هستند. از بيماريهايى كه برخى باكتريها موجب مى شوند مى توان به مـسـمـوم سـازى خوراكيها، مخملك و مننژيت اشاره كرد. برخى انواع باكتريهاى عفونى نيز هـسـت كـه مـوجب بيماريهايى چون سل ، سياه زخم ، تيفوئيد، طاعون و سفليس مى گردد. از ترشح شده به وسيله برخى باكتريها پديد مى آيد بيماريهايى كه بر اثر سموم مى توان به خناق و كزاز اشاره كرد. از Toxins نمونه هاى بيماريهاى نباتى كه بر اثر باكتريها پديد مى آيد مى توان به پژمردگى باكتريايى اشاره كرد كه گندم و خيار بدان مبتلا مى گردند.
4. ركـتـسيا: اينها موجوداتى انگلى هستند كه در سلولهاى جسم زندگى مى كنند و به طور مـعـمـول از طـريـق گـزش شـپـش ، كـك و كـنـه انـتقال يافته و بيماريهاى زير را موجب مى گـردنـد: تـب حـصـبـه ، تـب تـاول زا، تـب كـيـو، تـب بـا جـوش يـا لكـهـاى پـوسـتـى و اخـتـلال دسـتـگاه مركزى عصبى . از بيماريهاى حيوانى كه رِكتسيا موجب مى گردد بيمارى مـرغـزارهـا اسـت كـه از طريق كنه به حيوانات انتقال مى يابد. ركتسيا بيمارى خطرناكى اسـت و بـراى چارپايان كشنده است ، در حالى كه نباتات بيمارى ركتسيايى شناخته شده اى ندارند.
5 .ويـروسـهـا: ويـروسـهـا كـوچـك تـريـن و ريـزتـريـن مـوجـودات مـيـكـروسـكـپـى را شـامـل مـى شـونـد. ويـروسها براى رشد و نمو و تكثير نياز به بافتهاى زنده دارند اما توليد برخى انواع ويروسها موجب بيماريهاى مسرى خطرناكى مى شوند كه انسان به آنـهـا مـبـتـلا مـى گـردد. از جـمـله آنـهـا آبـله ، مـخـمـلك ، آنفلوانزا، هارى و اوريون است . از بـيماريهايى كه حيوانات مبتلا مى شوند طاعون گاوى ، بيماريهاى دهان و اعضاى بدن ، وباى خوكى و وباى مرغى است . از بيماريهاى كه نباتات از راه ويروس مبتلا مى شوند آفات توتون و خيار و برخى بيماريهاى نيشكر است .
لازمـه بـه كـارگـيـرى نـظـامـى ايـن عـوامـل ايـن اسـت كـه ـ در هـمـه مـوارد ـ عـامـل بـيـولوژيـكـى مـورد نـظـر بـراى استفاده جدا شده و براى رشد و تكثير در شرايط حياتى قرار گيرد و مقادير فراوانى از آن توليد و در شرايط ويژه اى براى هنگام نياز انبار شود.
هـنـگـام بـه كـارگـيـرى ، ايـن عـوامـل در مـحـفـظـه هـاى ويـژه اى نـزد نـيـروهـاى تـهـاجـمى انتقال مى يابد و با شيوه اى كه نيروهاى به كار گيرنده مصون بمانند در ميان نيروهاى دشمن پخش مى گردد.
راههاى پرتاب و به هدف رساندن عوامل بيولوژيكى
شيوع از سه راه زير انجام مى پذيرد:
الف . شيوع از راه پوست ، كه از راه گزش پشه ، شپش يا ككهاى مبتلا، انجام مى پذيرد. بـه كـارگـيـرى ايـن حـشـرات هـمـچـون نـاقـل شـيـوع امـرى رايـج اسـت . امـكـان انتشار اين عـوامـل در مـيـان صـفـوف دشـمـن از راه رهـاسـازى بـرخـى حـيـوانـات ، مـثـل مـوشـهاى صحرايى حامل كك ، به سوى خطوط دشمن امكان پذير است . مى توان موش صـحـرايـى را در ظـرفـهـاى ويـژه اى كـه از راه هـوا حـمـل مـى گـردد و بـا بـرخـورد بـه زمـيـن بـه خـودى خـود بـاز مـى شـود حـمـل كرد. اما اين روش نيازمند شمار فراوانى موش صحرايى است كه خو گرفتن آنها با مـحـيط جديد زمان زيادى مى برد و دشمن نيز مى تواند آنها را نابود سازد. اما رها سازى پشه در ميان صفوف دشمن با دشواريهاى به مراتب بيشترى همراه است .
ب . شـيـوع از راه خـوردنـيـهـا و نـوشيدنيهاى آلوده : طرفين متخاصم پيوسته از راه آلوده سـازى آبـهـاى آشـامـيـدنـى بـه ويـروس يـا سـمّ، بـراى از مـيـان بـردن طـرف مـقـابـل استفاده رودخانه ها و آب انبارها به عوامل بيولوژيكى استفاده مى شود. نيز متصور است كه دشمن به ريختن بمبهاى آلوده به عوامل بيولوژيكى در منابع آب دشمن اقدام كند. اما اينكه اهداف دشمن از راه آلوده سازى آبهاى آشاميدنى بر آورده شود جاى ترديد است ، چـرا كـه تـصـفـيـه و ضـد عـفـونـى كـردن آب بـا روشـهـايـى كـه امـروزه معمول است هر نوع ويروس كشنده اى را از ميان مى برد.
ج . شـيـوع از راه هـوا ـ بـدون شك مؤ ثرترين راه نشر ويروسها انتشار آنها از طريق هوا اسـت . مـشـهـور اسـت كـه بـسـيـارى از ويـروسـهـاى مـعـمـولى مـثـل آنـفـلوانـزا و بـيـمـاريهاى ناشى از سرما از اين راه انتشار مى يابد. براى آنكه شما هـرچـه بيشترى از نيروهاى دشمن از راه هواى آلوده ، به ويروس مبتلا شوند، لازم است كه آن ويروس در قالب اسپره هاى حامل ويروس به وسيله مولّدهاى ويژه انتشار يابد. براى انـتـشـار ويـروس بـه اين شيوه لازم است كه اندازه اين اسپره ها تا جاى ممكن كوچك باشد. پـرتـاب آنها نيز از راه هواپيما، كشتى ، زير دريايى ، بمب ، توپ و موشك امكان پذير است .
انتشار عوامل بيولوژيكى از راه هوا دشواريهايى دارد كه كار برد آنها را محدود مى سازد. چـرا كـه پـرتـو خـورشـيـد ويـروس را در زمـانـى كـوتـاه مى كشد و حتى در شرايط ايده آل بيشتر آنها امكان زنده ماندن بيش از 24 ساعت را ندارند. از اين رو لازمه انتشار ويروس در هـر مـنطقه اى آن است كه در كوتاه ترين وقت ممكن تحت پوشش قرار گيرد. از آنجا كه دوران رشـد ويـروسـهـا پـيـش از بـروز عـوارض و شـنـاسايى آنها سه تا چهار روز به طول مى انجامد، دشمن تلاش مى كند به طور پنهانى مناطق بسيار گسترده اى را كه قصد حمله به آنجا را دارد، چند روز پيش از حمله همه جانبه ، به طور همزمان مورد اصابت قرار دهد، به طورى كه نيروهاى طرف مقابل بر اثر ابتلاى به بيمارى توان جنگى خود را از دست داده باشند.
در مـيـان وسـايـل جـنـگـى كـه بـه مـنـظـور تـهـاجـم بـا عـوامـل بـيـولوژيـكـى بـيشترين كاربرد را دارد هواپيماهايى است كه از عقب آنها ابرهايى حامل اين عوامل را رها مى كنند، به طورى كه آن ابرها مناطق مورد نظر را تحت پوشش قرار مى دهد. عامل تضمين كننده موفقيت اين نوع تهاجم ، سرّى بودن آنها است . چه بسا كه نياز بـاشـد هـواپـيـمـا ديـگـر، هـوا نيز بايد براى اين نوع حمله مناسب باشد. مقصود از مناسب بـودن شـرايـط جـوى وجـود سـه شـرط زيـر اسـت : يـكـم : تـهـاجـم در شـب . چـرا كـه عوامل بيولوژيكى تاب مقاومت در برابر نور خورشيد براى مدتى طولانى را ندارند و از سوى ديگر انجام اقدامات فرار از سوى نيروهاى مورد تهاجم ، در شب بسيار كم است .
دوم ايـنـكـه حركت هواپيما در ارتفاع مناسبى از سطح زمين صورت گيرد، به طورى هنگام اوج گـيـرى مـقـدار فـراوانـى ويـروس را بـه خـود بـه بـالاى جـوّ انتقال ندهد. از اين رو بهترين زمان براى تهاجم بيولوژيكى باز هم شب است .
سوم اينكه باد در كل منطقه مورد تهاجم وزشى ثابت داشته باشد و توان و سرعتش به گـونـه اى بـاشـد كـه بتواند عوامل بيولوژيكى را با خود ببرد و در جاى جاى منطقه در مدتى كه ويروسها زنده هستند بپراكند.
از آنـچـه تـاكـنـون گفته شد مى توان چنين نتيجه گرفت كه ابزار و وسايلى كه براى پـرتـاب و رسـانـدن عـوامل بيولوژيكى به هدف مورد استفاده قرار مى گيرند همانهايى هـسـتـنـد كـه در سـلاحـهايى مثل سلاحهاى شيميايى به كار گرفته مى شوند. از جمله اين وسايل اينهاست :
الف . كيسه هاى ويژهاى كه از هوا به وسيله هواپيما پرتاب مى شود.
ب . وسـايـل و ابـزار پـاشـانـدن و مـولدهـاى مـه كـه بـه وسـيـله هـواپـيـمـا حمل مى گردد.
ج . بـه كـارگـيـرى مـنـابـع خـاص جـنـگ بـيـولوژيـكـى مثل توپ و خمپاره .
د. موشكها
ه . اعمال خرابكارانه مزدوران ستون پنجم .
دفاع ضد عوامل بيولوژيكى
دفاع در مقابل جنگ بيولوژيكى دشوار و پر اهميت است و بسيار بعيد به نظر مى رسد كه حـتـى در كـشـورهـاى بـسـيـار پـيـشـرفـتـه نـيـز راه حـلى فـورى بـراى حل اين مشكل يافت گردد. از پيچيده ترين مسائلى كه اين نوع دفاع با آن رو به رو است . ضـرورت سـرعـت در شـنـاسـايـى تـهـاجـم ، تـعيين نوع بيمارى يا ويروسى است كه كه شـنـاسـايـى عـوامـل بـيـولوژيـك در نهايت دشوارى است ، زيرا از راه حواس پنجگانه به سـخـتـى قـابـل تـشـخـيـص اند و از آنجا كه بر اشخاص تاءثيرى كند دارند، نمى توان دريـافـت كـه تـهـاجـم بـا سـلاح بـيـولوژيـكـى و انجام پذيرفته يا خير. چرا كه دوران پـرورش عـوامـل بيولوژيكى متفاوت است و عوارض بيمارى تنها در پايان دوره آشكار مى گـردد. حـتـى ابـزارهـاى شـنـاسـايـى مـيـكـروسـكـپـى نـيـز بـراى ارائه نـتـيـجـه تحليل و تعيين نوع عامل و نوع بيمارى اى كه توليد مى كند، نيازمند چندين روز وقت است . بـه رغـم وجـود لبـاسـهـاى مـخـصـوص و مـاسـكـهـاى تـنـفـسـى كـه تا اندازه اى از نفوذ عـامـل جـلوگـيـرى مـى كنند، اين مشكل كه چه هنگام بايد اين تجهيزات را پوشيده يا درآورد همچنان وجود دارد، كه به نوبه خود از كار آيى آنها مى كاهد. از آنجا كه تهاجم با سلاح بـيولوژيكى با استفاده از ابرهاى حامل عوامل بيولوژيكى به شرايط جوى بستگى دارد، مـى تـوان شـبـهـايـى را كـه مـمـكـن است در آنها حمله با سلاح بيولوژيكى صورت گيرد تـشـخـيـص داد. ولى ايـنـكـه هـمـه مـردم در حـالى كـه لبـاس و مـاسـك پـوشـيـده انـد، در حـال آمـاده بـاش باقى بمانند، حتى در شبهاى خطرناك ، البته كارى غير عملى است . اميد مـى رود كـه دسـتـگـاهـهـاى تـخـصـصـى كـاشـف عـوامـل بـيـولوژيـكـى پـيـشـرفـت و مـشـكـل را حـل كـنـد.
ايـنـك دو دسـتـگـاه بـراى شـنـاسـايـى عـوامـل بـيـولوژيـكـى وجـود دارد، يـكـى بـراى تـحـليـل حـجـم ذرات و ديـگـرى بـراى تـحـليـل خـود ذره ـ بـه مـنـظـور تـمييز ميان مواد پروتوئينى يا آلى ـ . همچنين يك دستگاه پيشرفته انگليسى به وجود دارد كه براى نام ليدر هواپيما، از (Lidar) شناخت ابرهاى بـيـولوژيـكى پرتاب شده به وسيله تابش اشعه ليزر استفاده مى كند. اميد مى رود كه ارتباط ميان علامتهاى هشدار دهنده اين تجهيزات و ميان ديگر تدابير و به ويژه فعاليتهاى مراقبت و ديده بانى ، راه مناسبى را براى آگاهى از وقوع تهاجم مشخص كند؛ و يا دست كم فـاصـله زمـانى كافى را براى پوشيدن لباس و ماسك فراهم آورد. در حالت هشدار حمله بـيـولوژيـكـى شـايسته است كه ساكنان مناطق واقع در جهت باد، تدابير احتياطى مناسب و تاءمين خدمات پزشكى در زمان مناسب را انجام دهند.
از امور مهم در اين زمينه تمركز بر نقش دستگاههاى اطلاعاتى به منظور ارزيابى نيازمند آمادگى تكنيكى ويژه از سوى دستگاههاى مشخصى است .
چنانچه در جايى ويروسى انتشار يافت ، شايسته است كه درباره شناسايى منبع و تعيين عـلت آن تـفـحـص شود و چنانچه وجود علل طبيعى منتفى بود در آن صورت ممكن است تهاجم بـيـولوژيـكـى صورت گرفته باشد؛ و اين خود هشدارى است براى امكان انجام حمله هاى ديگر.
در حـالى كـه پـوشـش و مـاسـك بـه عـنـوان اقـدام دفـاعـى اوليـه لازم اسـت ، راه حل اصلى مشكل ، دفاع بيولوژيكى است كه از راه واكسيناسيون تاءمين مى گردد. كشورهاى پـيـشـرفـته در حوزه واكسنهاى ضد ويروس پژوهشهاى گسترده اى انجام داده اند. پيداست كه توليد و انبار واكسن ضد همه ويروسهايى كه ممكن است از راه سلاحهاى بيولوژيكى انـتـشـار يـابد وجود ندارد، از اين رو به شدت نيازمنديم كه همه ويروسهايى را كه ممكن اسـت دشـمـن انـتـشـار دهـد شـنـاسـايـى كـنـيم . در مقابل دشمن در صدد بر مى آيد تا انواع واكـسـنـهـايـى را كـه دولت مدافع به آن دست مى يابد بشناسد تا ويروسى را به كار گيرد كه نيروى مدافع ، واكسن آن را نداشته باشد. از اين رو آزمايشگاههاى بيولوژيكى از مـهـم تـرين هدفهاى دستگاههاى جاسوسى هستند؛ كه در صدد شناسايى فعاليت و ماهيت كارشان برمى آيند.
عـلاوه بـر ايـن ، بـرخـى اقـدامـات احـتـيـاطى است كه بايد پيش و پس از تهاجم با سلاح بيولوژيكى مد نظر قرار گيرد:
الف . جلوگيرى از آلوده شدن آب و غذا و نگهدارى مقادير كافى از آن در بسته هاى محكم جـلوگـيـرى كـنـنـده از آلودگـى . لازم است كه سطح بيرونى اين بسته ها پاك باشد تا هنگام باز شدن آلودگى از خارج به داخل انتقال نيابد.
ب . بـالا بـردن سطح اقدامات بهداشتى براى كاهش قابليت آلودگى و حوادث ناشى از ابتلاى به ويروس .
ج . قـرنـطـيـنـه بـهداشتى اشخاص و مناطقى كه در معرض تهاجم قرار گرفته اند، به مـنـظـور جـلوگـيرى از انتشار ويروس از راه لمس ، با در نظر گرفتن اين نكته كه علايم بيمارى دير آشكار مى شوند.
د. ضـد عـفـونـى كـردن اشـخـاص و تـجهيزات و مناطق آلوده در صورت امكان ، اين تدابير احـتـيـاطـى از تاءثير عوامل بيولوژيكى مى كاهد و ممكن است دوره نقاهت كم شود و از شدت ويـروسـهـا و بـيـمـاريـهـا كـاسـتـه گـردد، ولى از خـطـرات ايـن عمل نمى كاهد.
جنگ بيولوژيك از جنبه دفاع ، مشكل بسيار پيچيده اى است ؛ و از سلاحهاى تهاجمى اى به شـمـار مـى آيـد كـه بـه كارگيرى آن دشوار است . اين سلاح ، بر عكس ديگر سلاحها، در مـانـورهـاى نـظـامـى در هـيـچ مـقـيـاسـى نـمـى تـوانـد بـه كـار گـرفـتـه شـود. از اين رو تـحـليـل گـران نـظـامـى ، بـه طـور كـل ، بـر اين باورند كه امكان به كارگيرى سلاح بـيـولوژيـكـى در مـقـايـسـه بـا سـلاحـهـاى شـيـمـيـايـى در جـنـگ انـدك اسـت ، امـا در عـيـن حال نمى توان آن را منتفى دانست .
ضد عفونى بيولوژيكى
هدف از ضد عفونى بيولوژيكى ، تاءمين سلامت اشخاص ، و اراضى پس از قرار گرفتن در مـعرض تهاجم بيولوژيكى است ؛ و اين مهم از راه نابودى موجودات ميكروسكپى و يا از ميان بردن تاءثيرات سموم آنها به انجام مى رسد. اما در جايى كه اين كار غير عملى است ، ضـد عـفـونى با هدف جلوگيرى از رسيدن اين موجودات به اشخاص صورت مى گيرد. در اين هنگام مواد ضد عفونى كننده به كار گرفته مى شود؛ كه بايد از ويژگيهاى زير برخوردار باشد.
الف . تـاءثـيـر گـذارى بـر شـمـار هـر چـه بـيـشـتـرى از عوامل بيولوژيكى كه احتمال به كارگيرى آنها وجود دارد.
ب . سرعت تاءثير گذارى .
ج . تهيه آنها در زمان جنگ و با قيمتهاى معقول .
د. ضد عفونى كردن نبايد موجب تلف شدن تجهيزات و مواد ضد عفونى شونده گردد.
ه . تاءثيرات جانبى آنها كم خطر باشد؛ و در حالت باقيماندن رسوبات سمى اين ضد عفونى كننده ها بايد ابزار از ميان بردن و ميزان پايدارى سم آنها را شناخت .
ضـد عـفـونـى كـنـنـده هـاى شـيـمـيـايـى بـسـيـار فـراوان اسـت ، مـثـل پـودر قـصـر يـا تـركـيـبـات حـاوى كـلر، مـحـلول دانـك ، محلول فنول ، محلول كريزول (غلظت 5 )، الكـل ، پـتـاپـروپـيـولاكـتـون كـه براى ضد عفونى كردن ساختمانها به كار مى رود. فراوان ترين و در دسترس ترين وسيله براى ضد عفونى كردن ، در شرايط معمولى آب جوش و صابون يا صابون ميكرب كش است .
ايـن ضـد عـفـونـى كـننده ها براى پوشاكها، تجهيزات ، بناها و زمين به كار مى رود و در شـرايـطى كه استفاده از مواد ضد عفونى شيميايى دشوار باشد شايسته است كه از ضد عـفـونـى كـنـنـده هاى فيزيكى استفاده شود، مثل قرار گرفتن در معرض پرتو خورشيد يا سـوزانـدن . اقـدامـات مـربـوط بـه ضـد عـفـونـى كـردن هـوا، آب ، غـذا و اشـخـاص در مقابل عوامل گذشته به روشنى متفاوت است .
1. هـوا: هـواى مـوجـود در امـاكـن سبز را نمى توان ضد عفونى كرد، زيرا كه نابود كردن مـيـكـروبـهـا و اسـتـمـرار استنشاق هوا بى فايده است . در چنين شرايطى بهتر آن است كه پـنـاهـگـاههاى عمومى مجهز به تهويه و تصفيه هواى پيشگيرانه استفاده كرد كه تضمين كننده دسترسى به هواى خالى از عوامل بيولوژيكى باشد، هر چند كه مقابله صد در صد با ويروسها را تاءمين نكند.
2. آب : لازم اسـت مـنـابـع آب آشـامـيـدنـى بـه طـور كـامـل ضـد عـفـونى و ميكروب كشى گردد. چنانچه در ميدان نبرد امكان جايگزينى آب آلوده نـبـاشـد و بـه نـاچار بايد مورد استفاده قرار گيرد، مى توان آن را براى مدت 15 دقيقه جـوشـانـد و يـا از قـرصـهاى ضد عفونى كننده استفاده كرد. گاهى از كلر نيز استفاده مى شود، مشروط به اينكه نسبت آن به آب از يك به ميليون بيشتر نباشد.
3. غـذا: بـراى از ميان بردن موجودات ميكروسكپى كافى است كه غذا در درجه حرارت بالا طـبخ گردد. اما غذاهايى كه در كيسه هاى ورقى شفاف نگهدارى مى شود يا ميوه هاى داراى پـوسـت كـلفت ، كافى است كه يك بار در مواد ضد عفونى كننده فرو برده شود و يا اين مواد بر روى آنها ريخته شود و سپس به منظور از ميان بردن آثار مواد ضد عفونى كننده بـا آب شـسته شود. در هر حال ، لازم است كه دستگاههاى خدمات بهداشتى مطمئن شوند كه مواد خوراكى و آب قبل از استفاده از هر گونه آلودگى تهى است .
4. اشخاص : در صورت اجازه دادن وقت ، لازم است كه بلافاصله لباسهاى آلوده چنانچه ايـن كـار دشـوار بـاشـد لازم اسـت اجزاى پوست شسته و زخمها، پس از ضد عفونى شدن ، پـمـاد مـاليـده شـود. هـمـچـنـيـن لازم اسـت كـه افـراد در طول مدت رزم ، با استفاده از محلول مونو كُلرامين خود را ضدعفونى كنند.
بـه طـور مـعـمـول كار ضد عفونى بر عهده گروههاى ويژه بهداشتى مجهز به تجهيزات ويـژه مـثـل دسـتـگـاهـهـاى سـيـار مـجـهـز بـه ديـگهاى بخار و تلمبه و لوله هاى لاستيكى و امثال آن است .
مقايسه عوامل بيولوژيكى و شيميايى
عوامل جنگ بيولوژيكى و شيميايى در بسيارى از جنبه ها با يكديگر مشابهت دارند. از جمله اينكه :
الف . هـر دوى آنـهـا ـ بـه اسـتـثـنـاى عـوامـل آتش زا ـ انسان را مبتلا مى كنند و به مواد جامد زيانى نمى رسانند.
ب . هر دو به يك شيوه از راه هوا منتقل مى شوند و از قابليت آلوده سازى زمين ، پوشاك ، تـجـهـيـزات ، آب و خـوراك بـرخـوردارند؛ و ميزان تاءثير آنها بر انسان ، حيوان و نبات متفاوت است .
ج . به خلاف گلوله هاى معمولى اين دو عامل به هر نقطه اى كه امكان نفوذ هوا باشد نفوذ مى كنند.
د. پـوشـاك و مـاسـك و ديگر اقدامهاى احتياطى عمومى به ميزان متفاوتى از آلوده شدن به آنها جلوگيرى مى كند.
ه . هر دوى آنها به ويژه در ميان افرادى كه با ويژگيها و ميزان تاءثير و انجام اقدامات دفاعى بر ضد آنها آشنا نيستند، داراى آثار روانى مشابهى هستند.
از ويـژگـيـهـاى عـوامـل بـيـولوژيـكى اين است كه پس از انتشار در صورت وجود شرايط سـازگـار مـحـيـطـى ، قـدرت رشـد و تـكـثـير دارند. از اين رو به ميزان كم ترى به كار گـرفـته مى شود و هزينه اش پايين مى آيد؛ چون مى تواند ويروسى مسرى پديد آورد. ويـژگـى ديـگـرش ايـن اسـت كـه عـوارض آن نـسـبـت بـه عـوامـل شـيـمـيـايـى ديـرتـر آشـكـار مـى گـردد. از سـوى ديـگـر، عـوامـل بـيولوژيكى اين تمايز را دارند كه در شرايط كنونى بودن را به آزمايشگاههاى كـشـت ويـروس فـرسـتـاد و آنگاه بررسى و شناسايى كرد. چنين كارى مستلزم صرف وقت طـولانـى اسـت . در حـالى كـه عـوامـل شـيـمـيـايـى در مـيـدان نـبـرد نـيـز قابل شناسايى هستند.
جنگ بيولوژيكى از نظر بين المللى
در مـاه ژوئن سـال 1925 بـيـشـتر دولتهاى بزرگ آن زمان اقدام به امضاى پروتكلى در ژنـو كـردنـد كـه بـه كـارگـيـرى گـازهـاى خـفـه كـنـنـده سـمـى و امـثـال آن و نـيـز استفاده از تجهيزات باكتريولوژيك در جنگ ممنوع گرديد. 29 كشور اين پـروتـكـل را امـضـا كـردنـد ولى ايـالات مـتـحـده آمـريـكا از اين كار سرباز زد. در دسامبر سـال 1966 مـجـمـع عـمـومـى سـازمـان مـلل مـتحد قطعنامه اى صادر كرد كه كشورها را به پـايبندى به مفاد پروتكل مذكور ژنو ملزم مى كرد. در 1962 بار ديگر بريتانيا توجه بـه هـمـگـان را بـه مـوضـوع خـلع سلاح بيولوژيكى در كنفرانس خلع سلاح جلب كرد، و مـوضـوع يـك بـار ديـگـر در آگـوسـت سـال 1969 به اميد ارائه پيش نويس قطعنامه اى پيرامون ممنوعيت به كارگيرى و توليد و نگهدارى سلاحهاى بيولوژيك ، در ژنو مطرح گـرديـد.
ايـن تـحـرك بـريـتـانـيـا بـه ويـژه از سـوى اتـحـاد شـوروى (سـابـق ) بـا استقبال فراوان رو به رو گرديد. ولى احتمال دستيابى به توافقى عملى پيرامون اين قـضـايـا، نـظـر بـه دشـوارى ايـجـاد رقـابـتـى عـمـلى در ايـن زمـيـنـه ، بـسـيـار مـشـكـل بود. تحقق بخشيدن رقابتى بين المللى در موضوع توليد سلاح بيولوژيك نيز كارى شبيه به محال است . زيرا در حالى كه شمار بسيارى از كشورها به طور آشكار با انگيزه پژوهش براى دستيابى به ابزارهاى دفاعى در مقابله با تهاجم بيولوژيك اقدام بـه پـرورش عوامل بيولوژيكى مى كنند، هيچ معلوم نيست كه اقدام كدام آنها درست و مناسب است .
سـياستهاى آشكار و پنهان دولتها در خصوص جنگ بيولوژيكى متفاوت است . ايالات متحده آمـريـكـا در سال 1960 در دوران رياست روزولت اعلام كرد كه آغازگر جنگ بيولوژيكى يـا شيميايى نخواهد بود و در اين خصوص يادداشتى نيز به كنگره تقديم كرد، ولى با مـخالفت سخت وزارتخانه هاى خارجه و دفاع روبه رو گرديد. در اعلام كرد و فرمان داد تـا هـمـه ذخـايـر آمـريكا از اين سلاحها نابود گردد. بخشى از سخنان وى در آن روز چنين بـود: ((سـلاحـهـاى بـيـولوژيـكـى پـيـامـدهـاى گـسـتـرده ، غـيـر قابل پيش بينى و غير قابل مهارى دارد.))
سلاحهاى بيولوژيكى ويروسهايى عالم گير را بر مى انگيزد و بهداشت نسلهاى آينده را بـه خـطـر مـى انـدازد. از ايـن رو مـقـرر گـشـتـه اسـت : اول ايـنـكـه ايالات متحده آمريكا از كاربرد مواد و سلاحهاى كشنده بيولوژيكى و همه شيوه هاى جنگ بيولوژيكى جلوگيرى كند. دوم اينكه ايالات متحده آمريكا پژوهشهاى بيولوژيكى خـويـش را بـا تدابير دفاعى مانند واكسنها و تدابير بهداشت و سلامت مشخص خواهد كرد؛ بـريـتـانـيـاى كبير در مناسبتهاى گوناگونى اعلام داشت كه همه پژوهشهاى اين كشور در چـارچـوب جنگ بيولوژيكى و شيميايى ، ماهيت دفاعى محض دارد؛ و اين كشور هيچ انبارى از ايـن سـلاحها يا هيچ گونه وسيله اى براى استفاده نظامى آنها در اختيار ندارد.
در آگوست 1969 بـريـتـانـيـا در ژنـو مـسـاءله پـايـبـنـدى بـه پـروتـوكـل سـال 1925 ژنـو را مـطـرح و پـس از آن اظـهـار تـمـايل كرد كه پيش نويس مساعدى را براى پرهيز از به كارگيرى و توليد سلاحهاى بـيـولوژيـكى تقديم كند. اتحاد شوروى نيز موضع بريتانيا را مورد تاءييد قرار داد و جـامـعه بين المللى نيز به ميزان گسترده اى از آن پشتيبانى كرد. اما با وجود اين سياست اعـلام شـده شـوروى ، ايـن كـشـور پـژوهـشـهـاى پيشرفته را در زمينه جنگ بيولوژيكى در حـال انـجـام و شـمار فراوانى از مراكز پژوهشى تخصصى را در اختيار داشت و مدعى بود كه همه جنبه دفاعى دارند. فرانسه نيز موضعى جز اين نداشت . اين كشور موضع خود را دفاعى اعلام مى كرد، اما در عين حال در تبادل اطلاعات سرى دفاعى ـ تهاجمى مربوط به جـنـگ بـيـولوژيـكـى و شـيـمـيـايـى در اروپـا شـركـت داشـت . در آگـوسـت سـال 1969 نـمـايـنـدگـان دوازده كـشـور غـيـر متعهد در ژنو گرد آمدند و خواستار صدور قـطـعـنامه سازمان ملل درباره ممنوعيت به كارگيرى سلاحهاى شيميايى و بيولوژيكى در مـنـازعـه هـاى بـيـن المـللى گـشـتـنـد. شـايـان ذكـر اسـت كـه هـمـه كـشـورهـاى فعال در اين زمينه مدعى هستند كه فعاليتها و پژوهشهاى آنان با هدفهاى دفاعى انجام مى گـيرد. اما به رغم سياستهاى علنى و غير علنى بين المللى ، جو كنونى حاكم بر جهان ، اهـداف ايـالات مـتـحـده اعـتماد ندارد و در اينجا هيچ راهى نيز براى قانع كردن ايالات متحده مبنى بر اينكه شوروى ذخاير سلاحهاى بيولوژيكى در اختيار ندارد وجود ندارد؛ و هر دوى آنـهـا نـيـز قـدرت ارزيـابـى تـوان ديـگـرى را در اين زمينه ندارد. در سايه شرايط بين المـللى ايـن چـنـيـنـى ، احـتـمـال بـه كـارگـيـرى سـلاح بـيـولوژيـكـى بـه هـر شـكـل مـمـكـن در مـنازعه هاى آينده امرى احتناب ناپذير است و كشورهايى كه خود توان به كـارگـيـرى آن را نـدارنـد. خـواهـنـد ديـد كـه هـر انـدازه هـم كـه وسـايـل دفـاعـى خـوبـى در اخـتـيـار داشـتـه بـاشـنـد از دفـاع در مقابل آن ناتوان هستند.
امـا در خـاور مـيانه ؛ رژيم صهيونيستى در شماره 13 ژوئيه 1969 روزنامه ((جيرو سالم پـسـت )) كـه مـنـعـكـس كـنـنـده ديـدگـاهـهـاى دولت است ، تهديد كرد كه در جنگهاى آينده از سـلاحهاى رايج كشتار جمعى و از جمله سلاحهاى بيولوژيكى استفاده خواهد كرد. برخى از نـويـسـنـدگـان غـربـى اظـهـار مـى كـنـنـد كـه رژيـم صـهـيـونـيـسـتـى پـيـش قـراول دولتـهـايـى اسـت كـه اقـدام بـه پـژوهشهاى سرى جدّى براى پيشرفت و توليد سلاحهايى از اين دست مى كنند.
شـكـى نـيـسـت كـه دانـشـمندان غربى ـ عمدتاً يهودى ـ با دانشمندان اسرائيلى در اين زمينه هـمكارى كامل دارند. در اينجا قرائنى است كه به اهداف اسرائيلى در اين زمينه اشاره دارد:
1. اسـرائيـل عـضـو پيمان سال 1925 ژنو نيست و تا كنون نيز به آن نپيوسته است.
2. ايـن مـوضـوع بـه نـوبـه خـود ايـن بـاور را تـاءيـيـد مـى كـنـد كـه اقـدام اسرائيل در به كارگيرى اين سلاح به ويژه در حالت نوميدى و به محض اينكه مؤ سسه هاى نظامى اين كشور احساس كنند كه توازن قوا بر ضدشان رقم مى خورد، امرى دور از انتظار نخواهد بود.
.......................................................................................
منبع: فصلنامه حصون
شنبه 4 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 363]
-
گوناگون
پربازدیدترینها