واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: تمرین دوستی در کودکی
برای كودك آسان است كه در محیط خانه پر شور باشد. او با عشق و تایید والدین خود احاطه شده و احساس امنیت میكند. با این وجود وقتی او بزرگ میشود وضعیت فرق میكند. او باید بتواند با گروه همسال خود رابطه برقرار کند و الفبای دوست یابی را تمرین کند. دوستان و نحوه ی برقراری ارتباط در آینده ی کودک تاثیر زیادی دارند. ما انسان ها همیشه به دوست نیاز داریم.زندگی در دنیای پر اضطراب و دغدغه ی امروز نه تنها این نیاز را کم نکرده بلکه نیاز به وجود کسی که بتوانیم با او ارتباطی دوستانه داشته باشیم بیشتر حس می شود.دوستی به رغم ظاهری ساده، موضوعی بسیار پیچیده است. از جمله تعاریفی که برای دوستی میتوان ذکر کرد : تعامل بین دویا چند نفر است به نحوی که در همدیگر اثر گذاشته و آنان را به تفکر وعمل سوق دهد.دوستی پیوندی داوطلبانه بین دو نفر است که مناسبات انسانی و بین فردی از خصوصیات پیچیده آن است. اما دوستی در دوران کودکی از اهمیت زیادی برخوردار است.تمرینی است برای دوستی های نوجوانی و جوانی که بی نهایت در روند زندگی فرد تاثیر دارد.دوستی به کودکان کمک می کند تا مهارت ها عاطفی اجتماعی خود را گسترش دهند. آنها از داشتن روابط صمیمی و نزدیک با همسالانشان، به نکات و ارزش هائی پی می برند که نمی توانند از بودن با والدین و اعضاء بزرگسال خانواده شان بیاموزند. برای مثال، آنها یاد می گیرند که چگونه باید با دیگران رفتار کنند ، چگونه باید از قوانین و مقررات پیروی کنند، چگونه باید تصمیم گیری کنند. کودکان در جمع دیگر دوستانشان با مفهوم ترس، خشم، عصبانیت و اعتراض کردن آشنا می شوند. دلگرمی و حمایت هائی که کودکان از دوستانشان دریافت می دارند ، صبر و بردباری آنها را در سازگاری با محیط های ناآشنا و غریبه (مثل، رفتن به مدرسه، ورود به مرحله نوجوانی، مقابله با فشارها و ناکامی و ...) افزایش می دهد. کودکان از بودن در جمع به حس تعلق و ارزشمندی دست پیدا می کنند و همین امر موجب افزایش عزت نفس آنها می شود. دلگرمی و حمایت هائی که کودکان از دوستانشان دریافت می دارند، صبر و بردباری آنها را در سازگاری با محیط های ناآشنا و غریبه (مثل، رفتن به مدرسه، ورود به مرحله نوجوانی، مقابله با فشارها و ناکامی و ...) افزایش می دهد.
همسالان و دوستان از مهمترین عوامل اجتماعی شدن كودكان به شمار می آیند. آنها از طرق مختلف بر یكدیگر تأثیر می گذارند و از یكدیگر تأثیر می پذیرند. بسیاری از محققان بر این عامل تأكید دارند و از آن به عنوان ارتباط افقی یاد كرده اند، یعنی ارتباطی كه در بین افرادی نسبتاً هم سطح از لحاظ سنی، طبقه اجتماعی، تحصیلی، اقتصادی و ... برقرار است. تا قبل از یك سالگی به ندرت ارتباطی معنی دار بین كودكان برقرار می شود. كودكان ده ماهه به گونه ای با یكدیگر برخورد می كنند كه انگار عروسك اند، برای هم صدا در می آورند، موهای همدیگر را می كشند یا اعتنایی به یكدیگر نمی كنند. از حدود دو سالگی به بعد اولین ارتباط های معنی دار میان كودكان ایجاد می شود. البته دوام این ارتباط ها بسیار اندك است و در حد چند دقیقه بازی با یكدیگر باقی می ماند. دوستی، عاملی برای سلامت و بهداشت روانی کودک است. تحقیقات نشان می دهند، کودکان که در جمع بزرگ می شوند، کمتر دچار مشکلات ارتباطی می گردند. در سنین دبستانی و پیش دبستانی، كودكان علاقه مند به برقراری ارتباط با همسالانی اند كه شاد و زیبا باشند و اسباب بازی ها، خوراكی ها و وسائل خود را در اختیار آنها قرار دهند. ارتباط و دوستی های این دوره حالت موقت و گذرا داشته، به سرعت شكل می گیرند و سریعاً تغییر می كنند. ویژگی های ارتباطات خاص این دوره تقریباً مطابق رشد اخلاقی كودكان این دوره است ( پیش قراردادی). كودك پایبندی مداوم به ارتباطات خود ندارد ، به راحتی دوستانش را كنار می گذارد بدون این كه علت خاصی وجود داشته باشد و درك عمیقی از دوستان، صمیمیت و ارتباط متقابل ندارد. دوستی، عاملی برای سلامت و بهداشت روانی کودک است. تحقیقات نشان می دهند، کودکان که در جمع بزرگ می شوند، کمتر دچار مشکلات ارتباطی می گردند. از طرف دیگر ، کودکانی که در دوست یابی مشکل دارند ، بیشتر احساس تنهائی و طرد شدن از جمع دوستانشان را می کنند و در سازگاری با محیط های آموزشی ناتوان تر هستند. دوست یابی کودکان اغلب دوستان بیشماری دارند. هر چه تعداد دوستان آنان در دوران کودکی بیشتر باشد، در دوران بزرگسالی برای دوستی ارزش بیشتری قائل هستند. یک کودک نوپا ممکن است به کودک همسال خود کمک کند تا با مکعب هایش خانه ای بسازد و یا یک کودک دبستانی ممکن است به دوستش کمک کند تا تکالیفش را انجام دهد، و یک نوجوان ممکن است دوست همسالش را بهتر از پدر و مادرش نصحیت کند. با گسترش دوستی، مفهوم رابطه ی متقابل هم شکل جدیدی به خود می گیرد و هر یک از دوست ها سعی می کنند در خوبی کردن به دیگری، پیشی بگیرند. مهارت های دوست یابی هم از جمله مهارت هائی است که باید از همان دوران کودکی آموخته شود تا جایگاه خود را در زندگی کودک پیدا کند. دوستی باعث میشود فرآیند اجتماعی شدن کودکان رشد یافته، آنها بتوانند رفتار دیگران را پیش بینی کرده، رفتار خود را کنترل و نظم دهند که برخی از آنها عبارتند از : آموزش مقررات: کودکان در بازی و گروه دوستان، مقرراتی را که وضع کردهاند به راحتی میپذیرند و اگر نپذیرند از گروه طرد خواهند شد.ایجاد تفاهم با دیگران : کودکان از طریق همسالانشان یاد میگیرند که خود را با گروه تطبیق داده و برای اینکه در گروه جایگاهی داشته باشند سعی میکنند آنها را درک کرده و از دید آنها به مسائل نگاه کنند.تقویت احساس خود ارزشمندی: تأثیرها و تشویقهای گروه همسالان در تقویت احساس خود ارزشمندی، اعتماد به نفس و خود باوری نقش بسیار مهمتری از تأییدها و تشویقهای بزرگسالان دارد.پیشرفت در مهارت ها : بسیاری از کودکان برخی از مهارت ها را از دوستان خود بهتر میآموزند تا بزرگترها، زیرا آنها با دوستان و همسالان زبان مشترکی دارند. فرآوری : داودیبخش خانواده ایرانی تبیانماهنامه کودک - آفتاب :تو می دونی دوست من کیه؟ تو با من دوست میشی؟ همدیگر رو دوست بدارید
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 372]