واضح آرشیو وب فارسی:مهر: آئینی باستانی با تاروپود فرهنگ/
ارمغان «نوروز» صلح و سعادت است/ یادگارکهن ایران زمین

شناسهٔ خبر: 2515664 شنبه ۱ فروردین ۱۳۹۴ - ۰۹:۰۵
فرهنگ > فرهنگ عمومی
از دیرباز ایرانیان بدون توجه به مذهب، سن، زبان، جنسیت، نژاد، قوم و یا هر جایگاه اجتماعی با علاقه فراوان نوروز فرخنده را با شادی و پایکوبی جشن گرفتهاند؛ جشنی که در تاروپود فرهنگ این سرزمین ریشه دارد. خبرگزاری مهر-گروه فرهنگ: جشن نوروز تولد دوباره طبیعت است. این دگرگونی طبیعت و بهار در واقع پیروزی خوبی بر بدی و تاریکی یعنی نیروهای اهریمن است که در دل زمستان نهفته. نوروز جلوه گر زمانی است که سرمای زمستانی سرانجام پایان یافته و فصل زیبای بهار با تمام زیبایی هایش از راه فرا میرسد.این تغییر نمادین و رمانتیک در ادبیات معاصر و کلاسیک توسط شاعران و نویسندگان که در چند دهه اخیر به زبان های دیگر ترجمه و به صورت گسترده ای به آن پرداخته شده که تحسین همگان را برانگیخته است. این اشعار فارسی گرانسنگ توسط ترانه سرایان بزرگی از دوران ساسانیان تا خوانندگان معاصر نغمه سرایی شده است.می توان گفت نوروز تنها یک جشن ملی ایران نیست بلکه در بطن آن مسائل تاریخی، فرهنگی، سیاسی و مذهبی نمایان است. این روحیه و حال و هوای نوروز که در کالبد ایرانیان از عهد کهن می دمد صرفا بحث پیرامون یک جشن نیست بلکه از آداب و رسوم فرهنگی ژرف صحبت به میان می آورد که از نهاد و سرشت پاک قوم ایرانی از هزاران سال پیش گفتگو می کند.نگاهی به تاریخچه نوروزبر اساس سخنان مورخان ایرانی و خارجی بدرستی مشخص نیست که ایرانیان دوران باستان از چه زمانی به برگزاری جشن نوروز پرداخته و یا چه زمانی این جشن به وقوع پیوست و هیچ مورخی با جرأت کامل نمیتواند اذعان کند که این جشن در میان مردم ایران کی و چگونه آغاز شده و پا به عرصه وجود نهاد.اما بسیاری از شاعران گذشته از جمله حکیم ابوالقاسم فردوسی در شاهنامه چنین گفته است:به جمشید بر گوهر افشاندند/ مر آن روز را روز نو خواندند
به نوروز نو شاه گیتی فروز/ بر آن تحت بنشت فیروز روز
چنین جشن فرخ از آن روزگار/ بمانده از آن خسروان یادگارالبته شاعران و اساتید دیگری مانند ابوریحان بیرونی و حکیم عمر خیام در کتاب «نوروزنامه» به همراه جمع کثیری از سایر اساتید فارسی زبان و شعرا جشن نوروز را به اولین پادشاه افسانه ای پارسیان عهد باستان نسبت می دهند و معتقدند پیدایش نوروز در زمان وی صورت گرفته است.البته در مرواج الذهب آمده است که در زمان پادشاهی جمشید زمستانی سخت و طوفانی سهمگین به مدت سه سال متوالی ایران زمین را در برگرفت. پس از این مدت طوفان رفته رفته آرام شد. مردم جشنی بزرگ برپا داشتند که آن را «نوروز» نام نهادند. پس از آن که طوفان خاتمه یافت در پایان زمستان طولانی مردم از غارها و پناهگاههای خود بیرون آمدند و به شادی و شعف و پایکوبی پرداختند.در واژه نامه مرحوم علی اکبر دهخدا چنین آمده است که ایرانیان دو جشن بزرگ را گرامی می داشتند. نوروز که آغاز هفت ماهه اول تابستان است و جشن مهرگان در اوایل فصل پائیز که هنوز این جشن توسط زرتشتیان برگزار میشود. بر اساس نوشته های دهخدا ایرانیان هر دو جشن با تمام وجود به شادی می پرداختند.نوروز و عدالت اجتماعینوروز، بهار و فروردین جلوه گر نمادین تلاش برای استقرار عدالت اجتماعی در میان ایرانیان بوده که همواره در صفت اول و منادیان برقراری عدالت اجتماعی آنگونه تاریخ و تمدن ایران باستان نشان می دهند، بوده همواره این ویژگی پاک طینت در ایرانیان یکی از دلایلی که ایرانیان با آغوش باز به اسلام گرویدند این مسئله بود که آنها در واقع شیفته عدالت اجتماعی بودند.امپراطوری بزرگ ایران نمی توانست این حقیقت را کتمان کند که شعارهای باشکوه لشکریان اسلام که همانا «برادری و برابری» بود توانست قلب ایرانیان عدالت محور را تسخیر کند.بسیاری از پژوهشگران شرقی و غربی همچنین اساتید برجسته و نویسندگان ایران و عرب بر این امر تاکید کرده و با مطالعات گسترده اثبات کرده اند که جشن نوروز بر عدالت اجتماعی در جامعه طبقاتی ایران تاثیر به سزایی داشته است.بر اساس گفته های مورخ سرشناس جورج زیدان، در زمان زمامداری امویان، ایرانیان بین ۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ سکه نقره می پرداختند تا نوروز را جشن بگیرند.ایرانیان حاضر بودند هزینه بسیار سنگینی بپردازند تا جشن خجسته نوروز را گرامی بدارند. حکمرانان اموی طمع ورز در تکاپو برای دستیابی به قدرت و ثروت بودند تا موقعیت و سلطه گری خود را تثبیت کنند و از ظاهر امر چنین پیداست که از اسلام به عنوان سپر بلا استفاده کرده تا منافع خود را تامین کنند.

نوروز و فرهنگ صلح و سعادتنوروز، به عنوان فرهنگ مقاومت نمادین همواره در مقابله با جور و ستم بیدادگران مهاجم و بیگانه ایستادگی کرده و در این رهگذر پیام جاودانی صلح و سعادت بشری را سرلوحه کار ایرانیان قرار داده تا آنها بتوانند در برابر تهاجم فرهنگی از خود پایداری و ایستادگی نشان دهند.جشن نوروز در مقابله با تهاجم دشمن دیر یا زود آنها را بیرون رانده و مردم ایران همواره این جشن باشکوه که عظمت خاصی در طول تاریخ دارد، حراست کرده اند. سرانجام با بیرون راندن متجاوزین از خاک خود مهاجمان پذیرفته اند که ایرانیان با چنگ و دندان از فرهنگ ملی خود مراقبت می کنند.نوروز جاودانه در تاریخ اجتماعی، ادبیات و زندگی ما تبلور یافته و این جشن در کشورهایی مانند تاجیکستان، افغانستان، ترکیه، ترکمنستان، کردستان عراق، ترکمنستان، سوریه و سایر کشورهای منطقه برگزار می شود.در اوایل قرن بیست و یکم هستیم؛ اما بشریت هنوز نتوانسته خود را از قید جنگ و خون ریزی بربریت داعش، برتری نژادی، تروریسم، فقر، دیکتاتوری، نقض حقوق بشر، مسابقه تسلیحاتی و مشکلات اجتماعی – سیاسی رها کند.ما همچنین باید به خاطر داشته باشیم ایران به مرزهایش محدود نمیگردد، بلکه ارزش های معنوی، فرهنگی، مذهبی و سایر ارزش های ارزشمند ملی که قرنها پیش بواسطه تلاش جان اجداد ما به یادگار رسیده را هرگز فراموش نکنیم و این یادگار کهن همواره در دل و جان ما ایرانیان باقی بماند.این ارزشها در تاریخ ملی، ادبیات، شاهنامه حماسی فردوسی، اشعار حافظ، رودکی، سعدی، مولوی و باباطاهر همدانی، نظامی گنجوی، رباعیات خیام، موسیقی سنتی ایرانی، آثار باستانی و تاریخی و نوروز همچنان در قلب و ذهن ما جاودان است.در آستانه سال جدید، مردم سراسر جهان این مسئولیت را بر دوش دارند که پیام نوروز که از نسلی به نسل دیگر انتقال دهند و درک کنند. پیام نوروز در این برهه از زمان تعامل فرهنگی، سیاسی و اجتماعی، همبستگی، اتحاد، عدالت اجتماعی، شادی، صلح و سعادت برای نوع بشر است.علی اصغر پهلوان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 44]