تبلیغات
تبلیغات متنی
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
طراحی سایت فروشگاهی فروشگاه آنلاین راه‌اندازی کسب‌وکار آنلاین طراحی فروشگاه اینترنتی وبسایت
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
محبوبترینها
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
سفر به بالی؛ جزیره‌ای که هرگز فراموش نخواهید کرد!
از بلیط تا تماشا؛ همه چیز درباره جشنواره فجر 1403
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1862701185
-ترمیم و تقویت مغز با توانبخشی شناختی
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
علوم شناختی ترمیم و تقویت مغز با توانبخشی شناختی توانبخشی شناختی از شاخه‌های علوم شناختی است که با اتکا به یافته‌های این علوم سعی در درمان اختلالات شناختی یا ارتقای قوای شناختی افراد دارد.
برای آشنایی با این حوزه با دکتر وحید نجاتی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی و معاون پژوهشی پژوهشکده علوم شناختی و مغز این دانشگاه به گفت وگو نشستیم. نجاتی که دانش آموخته علوم اعصاب شناختی است در این سال ها به کار و پژوهش در توانبخشی شناختی اشتغال داشته است. در سال های اخیر علوم شناختی وارد عرصه درمان نیز شده است. با وجود این بسیاری از روانپزشکان و روان شناسان اطلاع چندانی از توانبخشی شناختی ندارند یا در کارآمد بودن آن ابراز تردید می کنند. در واقع توانبخشی شناختی چیست و چه جایگاهی در میان مداخلات روان شناختی دارد؟ آن بخش از علوم شناختی که به مداخله و تقویت توانایی های شناختی می پردازد به اصطلاح توانبخشی شناختی می نامند. در واقع، توانبخشی شناختی از مجموعه برنامه های هدفمندی تشکیل شده که با هدف ترمیم یا ارتقای کارکردهای شناختی مورد استفاده قرار می گیرد. ترمیم (remediation) در اختلالات شناختی برای افرادی که مبتلا به یک اختلال شناختی یا رفتاری هستند و ارتقا (Promotion) برای تقویت کارکردهای شناختی در افراد که نیازهای تحصیلی یا حرفه ای خاص دارند، مطرح است. از نظر تاریخی، پیدایش این حوزه با گسترش علوم شناختی همراه بود یا پیش از این روان شناسان یا دیگر متخصصان از توانبخشی شناختی سود می جستند؟ باید اشاره کرد مداخلات روان شناختی سابقه طولانی تری نسبت به مداخلات علوم شناختی دارد. در مقام مقایسه، تفاوت این دو به سطح مداخله برمی گردد نه هدف مداخله؛ سطح مداخله در توانبخشی شناختی کارکردهای شناختی پردازش اطلاعات است درحالی که سطح مداخله در مداخلات روان شناسی رفتار است. در واقع همزمان با جنگ جهانی اول ارزیابی های عصب شناختی آغاز شد و تکامل پیدا کرد، برای مثال در آن زمان شاهد پیدایش ارزیابی آلفا و بتا در ارتش ایالات متحده آمریکا هستیم که بسیاری از شاخص های آن در آزمون وکسلر به چشم می خورد. بعد از جنگ جهانی دوم مداخلات عصب شناختی نیز شروع شد. مجروحان جنگی دچار نقص شناختی می شدند و این امر نیازمند مداخله شناختی بود. ولی این که به صورت نظام مند تک تک کارکردهای شناختی را هدف مداخله قرار دهیم، شاید سابقه ای کمتر از 20 سال داشته باشد. در این صورت، این حوزه بیشتر ریشه در علوم اعصاب دارد تا روان شناسی. در واقع از هر دو؛ یعنی حوزه ای میان رشته ای است که یک بال آن در توانبخشی است و بال دیگر آن در علوم شناختی. علاوه بر این، این حیطه می تواند از دیگر رشته ها کمک بگیرد. همان گونه که علوم شناختی تلاش دارد از رشته های متعدد برای شناخت کارکردهای شناختی مغز استفاده کند، توانبخشی شناختی نیز از رشته های متعدد مثل مدل سازی برای تقویت کارکردهای شناختی استفاده می کند. منظور از مدلسازی شناختی در این حیطه چیست؟ امروزه ما می توانیم از مدلسازی شناختی برای توانبخشی شناختی استفاده کنیم. یعنی کارکرد شناختی معیوب را به مدلی محاسباتی تبدیل کنیم و براساس آن مداخله توانبخشی شناختی را به کار گیریم. به عنوان مثال در یک مطالعه ما از مدل سازی تصمیم گیری پرخطر برای ترمیم این کارکرد شناختی در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی استفاده می کنیم. آیا توانبخشی شناختی کار تشخیص را نیز انجام می دهد؟ قطعا باید هر نوع مداخله ای را براساس ارزیابی انجام داد. قدم اول در مداخله ارزیابی است. باید اول تشخیص داد که کدام یک از کارکردهای شناختی نقص دارد، سپس مداخله را برای آن کارکرد تعریف و اعمال کنیم. علاوه بر این بسیاری از آزمون های عصب شناختی ارزش تشخیصی دارند. در حال حاضر شواهدی که برای تشخیص بسیاری از اختلالات رفتاری استفاده می شود، شواهد رفتاری است. برای نمونه برای تشخیص اختلال نقص توجه و بیش فعالی، از خانواده یا معلم پرسش هایی می شود که مبتنی بر رفتار کودک است و براساس پاسخ آنها اختلال تشخیص داده می شود. این پاسخ ها می تواند متأثر از نظر شخصی معلم یا مادر باشد. برای مثال، مادری که افسرده است، شاید رفتار معمولی کودک خود را رفتاری پر جنب و جوش برآورد کند. در حالی که در آزمون های شناختی، خود کودک می تواند در آزمون شرکت کند. برای نمونه، در یکی از این آزمون ها به نام آزمون حذف (cancelation) خود کودک می تواند آن را تکمیل کند و براساس پاسخ های او تشخیص دهیم که وی دچار اختلال نقص توجه و بیش فعالی است یا خیر. اشاره کردید که یکی از کارکردهای توانبخشی شناختی، ارتقای توانایی های شناختی است. چگونه چنین چیزی امکان پذیر است؟ همان گونه که می توان یک عضله را تقویت کرد، به مراتب راحت تر از آن می توان مغز را تقویت کرد. سال 1825 جوزف گال بیان کرد که اگر فردی در عملکردی مهارت پیدا کند، ساختار مغزی درگیر در آن عملکرد تقویت می شود. پایه توانبخشی شناختی نیز بر این اصل استوار است. مغز یک ارگان انعطاف پذیر و تغییرپذیر است و می توان با توانبخشی شناختی مغز را ترمیم و تقویت کرد. می توانید به صورت مصداقی به یکی از مداخلات توانبخشی شناختی برای ترمیم یا درمان یک اختلال مشخص اشاره کنید؟ برای مثال کودکی را درنظر بگیرید که با علائم نقص توجه و بیش فعالی و نشانه های رفتاری مانند افت تحصیلی، نافرمانی و پرخاشگری به ما مراجعه می کند. با ارزیابی شناختی می توان متوجه شد که او در کدام بخش کارکرد شناختی دچار نقص است. برای مثال نقص در کنترل مهارت دارد یا حافظه فعال. در واقع نقص در رفتار برخاسته از نقص در کارکردهای شناختی است. پس از بررسی کارکردهای شناختی با آزمون های عصب شناختی و تشخیص نقص آ نها، با توجه به مداخلات شناختی مربوط، به ترمیم آن خواهیم پرداخت. در مقایسه با دیگر مداخلات روان شناختی، توانبخشی شناختی چه جایگاهی در دنیا دارد؟ از سال 2000 میلادی بسته های مداخلات توانبخشی شناختی طراحی شده و اثربخشی آن در بیماری های مختلف روان شناختی مورد بررسی قرار گرفته است. اثربخشی این بسته ها روی کودکان دارای نقص توجه و بیش فعالی، افراد با آسیب مغزی، افراد دچار اسکیزوفرنی و کودکان دچار اختلال یادگیری کاملا معنی دار بوده است. این اثربخشی هم به صورت ترمیم آن کارکرد شناختی ناقص، نشان داده شده و هم به صورت بهبودی ای که در رفتار فرد دیده می شود. در ایران چطور؟ ما از سال 2010 در دانشگاه شهید بهشتی به طراحی بسته های توانبخشی شناختی اشتغال داریم و تاکنون 35 کار پژوهشی روی اثربخشی این بسته ها انجام داده ایم. در حال حاضر ما بسته هایی برای توانبخشی شناختی توجه، شناخت اجتماعی، کارکردهای هیجانی، حافظه و ادراک زمان را طراحی و استفاده کرده و اثر بخشی آن را در گروه های مختلف از از سالمندان با نقص شناختی، بیماران مبتلا به ام اس، کودکان مبتلا به اختلال های خواندن، لکنت، اوتیسم و نقص توجه و بیش فعالی نشان داده ایم. نخستین کلینیک توانبخشی شناختی کشور نیز با همین ابزارها در دانشگاه شهید بهشتی راه اندازی شد.
سه شنبه 5 اسفند 1393 ساعت 04:25
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 106]
-
گوناگون
پربازدیدترینها