تور لحظه آخری
امروز : دوشنبه ، 9 مهر 1403    احادیث و روایات:  حضرت زهرا (س):خدا اطاعت و پیروی از ما اهل بیت را سبب برقراری نظم اجتماعی در امت ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1819273657




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

مقاله‌محوری و ناکارآمدی معیارهای علم‌سنجی به سود فرصت‌طلبان تمام شده است


واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: دوشنبه ۲۲ دی ۱۳۹۳ - ۱۰:۲۱




3-1323.jpg

یک عضو هیات علمی دانشگاه لرستان گفت: مقاله‌محوری و مدرک‌گرایی در کشور یک چالش جدی بوده و این مسأله باعث واسطه‌گری و خرید و فروش مدارک علمی، پایان‌نامه و مقاله و زد و بندهای غیراخلاقی در حوزه علمی شده است. علیرضا غیاثوند در گفت‌و‌گویی تفصیلی با خبرنگار پژوهشی ایسنا، منطقه لرستان، با بیان اینکه در سال‎های اخیر رشد تولید علم کشور شتاب چشمگیری گرفته و باعث توسعه نرم افزاری و سخت افزاری زیر ساخت‌های علمی شده است، اظهار کرد: این تحول میمون نتایج ارزنده‌ای در بر داشته که به عنوان مثال می‌توان به سرعت یازده برابری تولید علم ایران نسبت به میانگین جهانی، دستیابی به تکنولوژی غنی‌سازی هسته‌ای و ارتقای دانش کشور در حوزه سلول‎های بنیادی به عنوان بخشی از این نتایج اشاره کرد. وی با بیان اینکه به برکت نظام مقدس جمهوری اسلامی، تحول عظیمی در تولیدات علمی و فناورانه کشور رخ داده و دورنمای روشن و غرورآفرینی ترسیم شده و یکی از اتفاقات میمون در صحنه علمی کشور «تبیین نهضت نرم افزاری و جهاد علمی توسط مقام معظم رهبری» است، ادامه داد: این تصمیمات نتیجه تحول اساسی در نگرش کلان مدیریت کشور به مقوله علم و دانش بوده و باعث تربیت سرمایه‌های فکری و فرهنگی و ایجاد انگیزه و اشتیاق در محققان و پژوهشگران کشور شده است. عضو هیات علمی دانشگاه لرستان با بیان اینکه علیرغم همه تحولات مثبتی که در زمینه علم و دانش در کشور ما رخ داده است، متاسفانه هنوز چالش‎های زیادی باقی است که اگر به آن‌ها توجه نشود، باعث کند شدن شتاب رشد علمی کشور خواهد شد و سرمایه‌های سخت افزاری و نرم‎افزاری علمی را هدر خواهد داد، اضافه کرد: نداشتن برنامه مدون و درازمدت عملیاتی برای تحقیقات و تولیدات علمی کشور، کمبود امکانات و بودجه‌های پژوهشی، توجه ناکافی به وضعیت معیشتی پژوهشگران، سپردن مدیریت تولید علم به سیاسیون بجای محققان متخصص و توانمند، تمرکز بر کمیت بجای کیفیت در تولید علم، توزیع ناعادلانه امکانات و بودجه‌های تحقیقاتی، نبود ضوابط دقیق در زمینه تحقیقات یا اجرا نشدن قوانین موجود، کاستی در رعایت اخلاق علمی و سوء استفاده برخی صاحب‌منصبان از امکانات پژوهشی، ناکارآمدی معیارهای علم سنجی در کشور برای هدایت آن به تولید ثروت، عدم پالایش و آمایش مراکز علمی از جمله چالش‌هایی بوده که مد نظر اکثریت جامعه علمی کشور است. وی با اشاره به چالش‎های تولید علم و رشد فناوری در کشور، افزود: علیرغم تاکیدات مکرر رهبر معظم انقلاب، هنوز برنامه عملیاتی کاملی برای هدایت علمی کشور وجود ندارد و بجای برنامه‎ریزی دقیق و تمرکز بر نیاز‌ها و ضروریات روز کشور، در تدوین قوانین حمایتی، بیشتر توجهات به سمت تولید و چاپ مقاله بوده است که با ادامه این روند بعید بنظر می‌رسد که بزودی اصلاح جدی صورت گیرد. عضو هیات علمی دانشگاه لرستان افزود: با این اوصاف اکثر سیاست‌های وزارتخانه‌های علوم و تحقیقات و فناوری و بهداشت و درمان مبتنی بر چاپ مقاله است و متاسفانه آئین‌نامه‌های موجود بیشتر منجر به افزایش انبوه و کمی مقالات علمی می‌شود. وی ادامه داد: مقاله محوری و مدرک‌گرایی یک چالش جدی است و این مسأله باعث دلالی و خرید و فروش مدارک علمی و نیز منجر به افزایش فاصله دانشگاه و صنعت مولد و بومی در کشور شده است. این استاد تمام دانشگاه لرستان با انتقاد از اینکه بودجه و امکانات تحقیقاتی اندک است و همه می‌دانیم که پژوهش و تحقیقات نیاز به ابزار و امکانات کافی و صرف هزینه بصورت طولانی مدت دارد، یادآورشد: از طرفی در دنیای امروز استقلال، خودکفایی، رفاه اجتماعی و رشد سیاسی، اقتصادی و صنعتی راهی جز عبور از مسیر توسعه علمی ندارد و متاسفانه این مقوله هنوز کاملا درک نشده است. وی ادامه داد: تخصیص 3 دهم درصد از تولید ناخالص ملی به امر پژوهش و فناوری در مقایسه با رقم 3.5 درصدی در کشورهای پیشرفته این سوال را ایجاد می‌کند که محقق شدن اهداف کلان در زمینه علم و تکنولوژی در کشور ما چقدر واقع بینانه است؟ دکتر غیاثوند با تاکید بر این که بی‌تردید در دنیای امروز توسعه یافتگی در گرو تولید علم است و منابع انسانی به عنوان مهم‌ترین راهبرد توسعه مطرح است، خاطرنشان کرد: در حالیکه به جایگاه و نیازهای دانش پژوهان، اساتید و نخبگان علمی و فرهنگی توجه کافی نمی‌شود؛ تولید علم و تبدیل آن به تکنولوژی و ثروت نیاز به سرمایه گذاری درازمدت و برنامه ریزی شده دارد و مهم‌ترین ارکان این سرمایه گذاری پژوهشگران هستند که باید به نیازهای مادی و معنوی آن‌ها توجه کافی شود و شکی نیست که منابع انسانی مهم‌ترین و ارزشمند‌ترین ابزار رشد و توسعه علمی هر کشور هستند. این پژوهشگر اضافه کرد: مشارکت دادن محققان و دانشمندان در مدیریت و راهبری مراکز علمی، پژوهشی، سیاسی و اقتصادی کشور ضروری است و جای تاسف است که می‌بینیم در سالیان اخیر، انتخاب مدیران و حتی مسئولین مراکز علمی و تحقیقاتی حتی در رده‌های پایین نیز در موارد زیادی سیاسی بوده و این موضوع علاوه بر زوال انگیزه در پژوهشگران، سرمایه‌های معنوی و مادی علمی را هدر می‌دهد. این مدرس دانشگاه لرستان با تاکید بر اینکه تولید علم و انجام تحقیقاتی که منجر به خلق تکنولوژی و ثروت می‌شود باید عمیق و دقیق باشد چه منجر به چاپ گزارش علمی بشود و چه نشود، یادآورشد: بنابراین با دادن آمار و ارقام در مورد تعداد مقالات چاپ شده و بدون توجه به کیفیت آن‌ها نمی‌توان منتظر نتیجه مطلوب بود واین در حالیست که معیارهای علمی ما در حال حاضر بر اساس شاخص‌های موسسات انتشاراتی غربی هستند که بی‌شک با اهداف خاصی این معیار‌ها را تدوین کرده‌اند. غیاثوند با بیان اینکه تردیدی وجود ندارد که غربی‌ها با اهرم پیشتاز بودن در علوم تجربی، معیارهای علم سنجی را طوری طراحی کرده‌اند که بتوانند تحقیقات همه دانشمندان در کشورهای جهان سوم و کشورهای در حال توسعه را به سمت اهداف خاص خود سوق دهند، خاطرنشان کرد: گروه تحقیقاتی ما در یک پروژه چند ساله موفق شد از پساب زیتون ترکیبات ارزشمندی را جدا کند و گزارش این تحقیق را به چندین مجله ISI فرستادیم اما برخی از آن‌ها حتی بدون داوری گزارش را رد کردند در حالی که این قبیل کار‌ها نیاز امروز کشور ماست و باید با استحصال مواد موثره گیاهی و جانوری و تولید ترکیبات خالص از منایع داخلی، از خروج سالیانه میلیارد‌ها دلار ارز از کشور جلوگیری کنیم. این عضو هیات علمی دانشگاه لرستان گفت: درسال‎های اخیر تعداد زیادی از پژوهشگران ما حتی در رشته‌های مهندسی، فیزیک و شیمی به دلیل سادگی کار و به خاطر اجتناب از سختی و یا هزینه کارهای آزمایشگاهی و میدانی با تحقیقات تئوری، آماری و نرم افزاری به بررسی خواص مواد می‌پردازند و این دست مقالات براحتی و به تعداد زیاد پذیرفته و چاپ می‌شوند! هیچ کس منکر اهمیت و ضرورت تحقیقات محض از این دست نیست اما آیا در حال حاضر بهتر نیست تحقیقات ما بیشتر معطوف به نیازهای داخلی شود؟ هزاران مقاله چاپ شده با این نرم افزار‌ها یا در زمینه ساخت حسگرهای متعدد و متنوع برای ترکیباتی که روش‎های اندازه‎گیری ساده و ارزان آن‌ها سال‎هاست شناخته شده، تاکنون منجر به ایجاد یک شغل در کشور نشده و یک دلار هم درآمد ایجاد نکرده است در حالی که بخش بزرگی از بودجه‌های تحقیقاتی کشور را بلعیده است. وی با طرح این سوال که آیا زمان آن نرسیده که این گونه تحقیقات تغییر جهت دهند و انرژی هزاران دانشجو و دانشمند جوان ما برای تولید تکنولوژی واقعی و بومی و رفع معضلات کشور معطوف شود، اظهار کرد: علاوه بر کم بودن، توزیع اعتبارات تحقیقاتی نیز کاملا عادلانه نیست و دانشگاه‎های بزرگ و گاهی افراد سیاسی و قدرتمند با اعمال نفوذ بودجه‌های تحقیقاتی را به سمت خود می‌کشند و خیل انبوه جوانان علاقه‌مند، انقلابی و دلسوز کشور و نظام در دانشگاه‎های کوچک برای کمترین امکانات با مشکلات متعدد دست و پنجه نرم می‌کنند. غیاثوند با انتقاد از اینکه متاسفانه طبق یک روال نخ نمای قدیمی مدیران وزارتی نیز همیشه از دانشگاه‎های مرکز هستند و این مسئله مشکل را جدی‌تر کرده است، گفت: سوال این است دانشگاه‎های بزرگ یا افرادی که براحتی با اعمال نفوذ و بدون ضابطه اقدام به راه‎اندازی مراکز تحقیقاتی شبه خصوصی می‌کنند و پول‌ها را به سمت خود می‌کشند در زمینه رفع نیازهای جامعه چه کرده‌اند که دانشگاه‎های کوچک و شهرستان‌ها نکرده‌اند؟ به گفته این استاد دانشگاه، در زمینه رساندن اعتبارات و مشوق‌ها بدست پژوهشگران واقعی و ارتقاء علمی نیز مشکلات جدی وجود دارد و بدلیل نابسامانی برخی قوانین تحقیقاتی و عدم پیگیری قانونی تخلفات، امکان تشخیص سره از ناسره در بین پژوهشگران اسمی و رسمی ،وجود ندارد و برخی زد و بندهای سیاسی و مدیریتی منجر به چاپ مقالات، ارتقاء غیرعلمی، گرفتن اعتبارات پژوهشی و درجات علمی می‌شود. این استاد دانشگاه با بیان این که در مواردی رییس یک مرکز علمی بسادگی به ارتقاء علمی می‌رسد، بدون آن که ضوابط قانونی را رعایت کرده باشد یادآورشد: بورسیه‌های غیرقانونی مثالی از این معضلات است. در برخی دانشگاه‌ها فقط در چهار سال اعضاء هیات علمی به دو برابر افزایش می‌یابد؛ در حالی که انتخاب‌ها بیشتر سیاسی بوده‌اند و برخی اعضاء جدید از کمترین معیارهای علمی و قانونی لازم نیز برخوردار نیستند؛ سوال اینجاست این افراد در آینده چگونه پژوهشگران صادق، متدین، معتقد و مسئولیت پذیر برای نظام و کشور تربیت خواهند کرد؟ وی ادامه داد: از سویی دیگر دادن اعتبارات و مشوق‌های تحقیقاتی و لحاظ کردن برخی شرایط و امکانات خاص برای پژوهشگران و نخبگان در سال‎های اخیر باعث سوء استفاده برخی افراد فرصت طلب و سود جو نیز شده است؛ این افراد با استفاده از رانت‌های مدیریتی، علمی و پژوهشی و استفاده از اهرم‌های سیاسی و مدیریتی در برخی مراکز، امکانات و سرمایه‌های پژوهشی را به هدر می‌دهند بنابراین لازم است موازین دقیق قانونی در این مورد رعایت شود تا پست‌ها، درجات علمی، امکانات و سرمایه‌ها به فراخور توانایی افراد در خدمت به کشور، در اختیار آنان قرار گیرد. این عضو هیات علمی دانشگاه تصریح کرد: در حال حاضر علاوه بر عدم رعایت کامل اخلاق علمی، از طرفی معیارهای علم سنجی در کشور هنوز کارآمدی لازم را ندارند و غیردقیق هستند و باید این معیار‌ها بر اساس ضروریات ملی تعریف و به گونه‌ای طراحی شوند که تولید علم منجر به ثروت را سبب شوند نه علم معطوف به چاپ گزارش علمی با هر کیفیتی، آنهم در مجلات کشورهای غربی که مملکت ما هرگز خیری از آن‌ها ندیده است. وی بیان کرد: در حوزه پژوهش نباید تنها به ارائه آمار و ارقام چاپ مقالات بسنده کرد و متولیان تصویب معیارهای علم سنجی کشور ما باید به بومی سازی علم و فناوری، اولویت‌های تحقیقاتی کشور بر اساس نیاز جامعه، جلوگیری از موازی کاری در زمینه تحقیقات و اصلاح نظام ارزش گذاری در حوزه پژوهش توجه کنند. غیاثوند یادآورشد: در معیارهای علم سنجی کنونی ما متاسفانه تاکید کافی بر لزوم تولید ثروت از دانش نشده یا راهکارهای عملی آن تدبیر نشده؛ از طرفی ضوابط قوی و دقیقی برای جلوگیری از سوء استفاده‌ها و سرقت‌های علمی نداریم چراکه ما جدول استانداردی برای پژوهش نداریم که برای یک استاد، یک دانشجوی دکتری یا برای یک محقق جوان مشخص کند که نتیجه تلاش‌هایش چقدر به درد مملکت خودش می‌خورد که لازم است معیار‌ها تعریف شوند و الزام عملی و قانونی داشته و یا به عیارتی ضمانت اجرایی داشته باشند. این مدرس دانشگاه تصریح کرد: نبودن معیارهای دقیق بومی علم سنجی راه را برای برخی افراد فرصت طلب نیز هموار کرده تا با کوبیدن بر طبل ناکارآمدی معیارهای علم سنجی کنونی، کارهای غیرعلمی خود را در کانون توجه قرار داده و از آن‌ها کسب امتیاز و درآمد کنند لازم به ذکر است که با یک یا چند جلسه این مشکل حل نمی‌شود و نیاز به یک تیم از همه زمینه‌های علمی دارد که قبل از تخصص علمی از سلامت فکر و اخلاق علمی نیز برخوردار باشند. غیاثوند یادآور شد: دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی باید دائما از نظر کیفیت آموزش و پژوهش ارزیابی شوند و افراد فاقد صلاحیت بتدریج جایگزین شوند. حرفی که در گذشته وجود داشت این بود که دانشگاه‎های ما برای ورود دانشجو شبیه قیف سر و ته هستند؛ ورود به آن سخت و خروج آسان است. متاسفانه برای اعضا هیات علمی این مورد برعکس است براحتی وارد می‌شوند ولی هرگز خارج نمی‌شوند. وی گفت: علت این امر عدم توجه به کیفیت است در حالیکه این مراکز باید دائما مورد پالایش و آمایش قرار گیرند و فردی که سال‎های متمادی در یک مرکز علمی حقوق بالایی را بخود اختصاص می‌دهد، گرانت پژوهشی می‌گیرد و سرمایه‌های ملی را مصرف می‌کند، اگر توان آموزش ندارد، اگر تولید علم ندارد، اگر تولید علمی‌اش بدرد مملکت نمی‌خورد؛ حق ندارد پول بیت المال را مصرف کند که قانونا و شرعا درست نیست این افراد جای جوانان نخبه و علاقه‌مند را بگیرند. وی با انتقاد از اینکه بندرت شنیده‌ایم دانشگاهی بدلیل عدم توانایی علمی فردی را اخراج کند اما بسیار اتفاق افتاده که افراد فقط با داشتن رابطه و بدون داشتن توانای لازم به عضویت هیات علمی می‌رسند و تا می‌توانند قدم بزنند و در آنجا جا خوش می‌کنند. این استاد دانشگاه گفت: باید سیستم ارزیابی برقرار شود و بدون اغماذ جا را برای افرادی که واقعا کار می‌کنند باز کند اما متاسفانه حضور و بروز علمی اعضا هیات علمی در دانشگاه‌ها و مراکز علمی با سستی و کندی وصف ناپذیری ارزیابی می‌شود و این آینده علمی کشور را تهدید می‌کند. انتهای پیام








این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایسنا]
[مشاهده در: www.isna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 73]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


علم و فناوری

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن