تور لحظه آخری
امروز : پنجشنبه ، 8 شهریور 1403    احادیث و روایات:  امام صادق (ع):كسى كه كارهاى خود را به خدا بسپارد همواره از آسايش و خير و بركت در زندگى برخوردار اس...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1813143615




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

یادداشت مهمان/ فعال شدن طالبان عامل بی‌ثباتی منطقه/تاجیکستان و ترکمنستان در تیررس تندروهای افراطی


واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت مهمان/
فعال شدن طالبان عامل بی‌ثباتی منطقه/تاجیکستان و ترکمنستان در تیررس تندروهای افراطی
به اعتقاد تحلیلگر مسائل امنیتی منطقه، فعال شدن طالبان پیام‌آور بی‌ثباتی بیشتر منطقه‌ای بوده و تاجیکستان و ترکمنستان را در تیررس تندروهای افراطی قرار می‌دهد.

خبرگزاری فارس: فعال شدن طالبان عامل بی‌ثباتی منطقه/تاجیکستان و ترکمنستان در تیررس تندروهای افراطی



«حسین اسوبعلی‌اف» کارشناس سیاسی و امنیتی منطقه ضمن یادداشت اختصاصی برای فارس به بررسی پیامدهای فعال شدن «طالبان» و سایر گروه‌های هم‌سوی با آنان در منطقه پرداخته است. وی در این یادداشت به اهداف احتمالی «اسلام‌آباد» از انجام عملیات ضد طالبان در «وزیرستان» اشاره کرده و این عملیات را توجیه مناسبی برای انتقال شبه‌نظامیان به افغانستان، سوریه، عراق، هند و آسیای مرکزی دانسته است. اسوبعلی‌اف معتقد است که این برنامه با هماهنگی آمریکا صورت گرفته و در راستای منافع ژئوپلتیکی «واشنگتن» می‌باشد. این کارشناس مسائل سیاسی و امنیتی منطقه 2 کشور تاجیکستان و ترکمنستان در آسیای مرکزی را در تیررس افراطی‌ها دانسته و به این دلیل آینده امنیت منطقه را مبهم تلقی کرده است. با متن کامل مهمان فارس در زیر آشنا می‌شوید. * * * تحولات امنیتی چند هفته‌ اخیر پاکستان و افغانستان این بحث را حائز اهمیت کرده است که تا چه حد این شرایط بر  روی کشورهای آسیای مرکزی و به خصوص تاجیکستان و ترکمنستان که با افغانستان هم‌مرز می‌باشند، می‌تواند تاثیر بگذارد. البته وضعیت در مرز ازبکستان با افغانستان نسبتا آرام است چرا که نیروهای وابسته به ژنرال «عبدالرشید دوستم» و همچنین ازبک‌تباران افغانستان به تامین حراست مرزی کمک می‌کنند. از این نظر سیاست «اسلام کریم‌اف» رئیس جمهور ازبکستان در رابطه به مهار کردن تهدیدات در خاک افغانستان فعلا نتیجه به بار آورده و هیچ علائم روشنی از پیچیده شدن شرایط در آینده نزدیک به مشاهده نمی‌رسد. همان‌گونه که رسانه‌های گروهی خبر داده بودند ارتش پاکستان در ماه ژوئن(تیرماه) سال 2014 یک عملیات گسترده‌ نظامی در وزیرستان را به نام «ضرب عذب» (نام یکی از شمشیرهای حضرت محمد (ص) آغاز کرد. بر اساس اطلاعات رسمی، این اقدام باعث متفرق شدن تحریک طالبان پاکستان به عنوانی یکی از بزرگ‌ترین گروه‌های تروریستی پاکستان گردید. البته این یک اطلاع کاملا دقیق نیست زیرا ارتش پاکستان از مدت‌ها قبل با پخش خبر در دستور کار قرار گرفتن اجرای برنامه عملیات، حتی مناطق هدف را نیز اعلام کرده بود. یعنی حداقل 6 ماه  قبل از آغاز این عملیات ساکنان وزیرستان در جریان قرار داده شدند. البته ارتش پاکستان به طور مشخص اهدافی را مد نظر داشت که متفرق کردن تحریک طالبان و هدایت آنان به مناطقی که تشدید فعالیت‌های تروریستی به نفع رهبری این کشور می‌باشد، از آن جمله دانسته می‌شود. بنابراین قبل از شروع عملیات، بخش قابل توجهی از شبه‌نظامیان و جنگ‌سالاران تحریک طالبان به افغانستان برگشته و تحت فرماندهی ملا فیض‌الله (رهبر تحریک طالبان که به طور دائمی در افغانستان اقامت دارد) قرار گرفتند. آنان فعالیت‌های خود را با طالبان افغانستان علیه نیروهای ائتلاف بین‌المللی که در حال خروج از این کشور می‌باشند، به صورت هماهنگ دنبال می‌کنند. همزمان بخشی از شبه‌نظامیان خارجی که در ترکیب گروه طالبان حضور داشتند، به سوریه و عراق رفتند و بخش دیگر در منطقه بدخشان افغانستان (در مرز با تاجیکستان) متمرکز شدند و بخشی هم به طالبان مستقر در ولایت «فاریاب» (در مرز با ترکمنستان) و همچنین «بادغیس» و سایر مناطق تحت کنترل طالبان افغانستان پیوستند.  طبق ارزیابی کارشناسان امنیتی در قلمرو وزیرستان حدود 9 هزار نفر شبه‌نظامی خارجی مستقر بودند که در حال حاضر فقط چند صد نفر باقی مانده است. بخش دیگری از تحریک طالبان که شامل شبه‌نظامیان هندی و اعضای گروه‌های تروریستی زیرزمینی بودند، جهت اقدامات علیه هند به منطقه «کشمیر» اعزام شدند. به عنوان مثال در ماه سپتامبر و اکتبر سال 2014 وضعیت مرزی پاکستان و هند به طور جدی تشدید و منجر به بمباران متقابل قلمرو یکدیگر شد. در چنین مواقع پاکستان از تاکتیک‌های سنتی خود استفاده کرده و ضمن گلوله‌باران یکی از مناطق و مشغول داشتن نیروهای مسلح هند به خود، زمینه برای نفوذ راحت‌تر شبه‌نظامیان به دیگر مناطق این کشور را فراهم می‌کند. در همین حال بخش مرکزی تحریک طالبان که به طور ثابت در وزیرستان مستقر می‌باشد، از اجرای دستورات ناظران ‌خود در سازمان اطلاعات نظامی پاکستان (آی‌اس‌آی) سرپیچی کرده و به صورت آشکار اراده خویش برای مبارزه با ارتش پاکستان را به نمایش گذاشت. این نکته نیز قابل توجه می‌باشد که بخش مرکزی تحریک طالبان هم متفرق شد. در ماه اوت سال 2014 بخش قابل توجهی از تحریک طالبان (طبق ارزیابی‌های کارشناسان حدود 50 درصد) از ایجاد یک گروه جدید «تحریک واقعی طالبان» به نام «جماعت الاحرار» خبر دادند. رهبری این سازمان را ملا «قاسم عمر خراسانی» بر عهده گرفت که در گذشته بر طالبان منطقه «سوات» مدیریت کرده و روابط نزدیکی با «القاعده» و رهبر آن «ایمن الظواهری» داشت. این سازمان جدید حمایت خود از «داعش» و وفاداری به «خلیفه البغدادی» را اعلام کرد. دلیل دیگری برای متفرق شدن تحریک طالبان نیز وجود دارد که آن به ویژگی‌های تعاملات داخلی پشتون‌ها ارتباط پیدا می‌کند. از جمله در میان اعضای تحریک طالبان انتصاب ملا فیض‌الله به عنوان رهبر طالبان پاکستان به این دلیل که متعلق به قبیله «محسود» نمی‌باشد، احساس ناراحتی ایجاد کرده بود. حداقل این امر انگیزه بیشتری برای متفرق شدن این سازمان غالبا متشکل از پشتون‌ها را فراهم کرد. بنابراین در حال حاضر در افغانستان و پاکستان 3 گروه از طالبان فعالیت انجام می‌دهد: طالبان افغان (با تداوم پایبندی به القاعده و رهبر آن ایمن الظواهری)، تحریک طالبان (با حفظ روابط با القاعده) و جماعت الاحرار تحریک طالبان (با اعلام همپیمانی با داعش). البته قبلا نیز 6 نفر از جنگ‌سالاران نه‌چندان با نفوذ طالبان پاکستان سوگند وفاداری با داعش یاد کرده بودند که این موضوع بر روی وضعیت کلی تروریست‌های مقیم وزیرستان تاثیر خاصی نداشته است. اما باز هم این همه را می‌توان حاکی از ایجاد کانون اختلاف در میان این گروه‌ها تلقی کرد. حمله تروریستی پیشاور - پاسخ به عملیات نظامی وزیرستان بدون تردید حمله تروریستی پیشاور بازگوکننده ظرفیت تحریک طالبان می‌باشد، چرا که این گروه در پاسخ به عملیات ارتش پاکستان در وزیرستان جهت پاکسازی این منطقه از وجود طالبان و شبه‌نظامیان خارجی، نشان داد که هنوز از قدرت واکنش‌های تروریستی در قلمرو پاکستان برخوردار می‌باشد. ضمنا «محمد عمر خراسانی» نماینده طالبان اعلام کرد که این یک نوع انتقام در برابر عملیات نظامی پاکستان در وزیرستان می‌باشد. باید به این نکته اشاره کرد که مسئولیت این اقدام تروریستی به طور مستقیم به ارتش پاکستان و سازمان اطلاعات نظامی این کشور برمی‌گردد چرا که این سازمانها پاسخ «فرزندی» را دریافت می‌کنند که خود به دنیا آورده و بزرگ کرده‌اند. بنابراین ضمن ارزیابی نتایج عملیات نظامی در وزیرستان باید به دنبال این سوال بود که پاکستان به چه چیزی دست یافت و در آینده نزدیک چه پیامدهای برای آن می‌تواند وجود داشته باشد. البته پاکستان از راه متفرق کردن نیروهای تحت کنترل خود در ترکیب تحریک طالبان آنان را در مسیر مورد نظر خویش قرار داد که یکی هند (با هدف ایجاد تنش در کشمیر و تهدید تروریستی در هند) و دیگری افغانستان (در جهت افزایش توان و ظرفیت خود برای کنترل این کشور در آستانه رویارویی‌های جدید برای قدرت در شرایط خروج نیروهای ائتلاف بین‌المللی) و همچنین سوریه و عراق می‌باشد که با هماهنگی آمریکا شبه‌نظامیان خارجی با هدف تقویت ظرفیت‌ گروه‌های تروریستی به این 2 کشور اعزام شدند. البته هدف دیگری که از طریق افغانستان دنبال می‌شود، سوق دادن شبه‌نظامیانی به مرزهای آسیای مرکزی است که متعلق به کشورهای این منطقه می‌باشند. اما هم‌زمان با این، نظامیان پاکستان از طریق فشار مضاعف شبه‌نظامیان و پراکنده شدن آنان در دیگر مناطق این کشور، شرایط داخلی خود را نیز به مراتب پیچیده‌تر کرده و در مقابل تهدیدات جدی امنیتی قرار گرفتند. اکنون در مقابل اقدام تروریستی واکنشی در پیشاور و وخامت اوضاع مرتبط با گروه‌های وحشت‌افکن، جامعه بین‌المللی ناگزیر خواهد بود تا به پاکستان در راستای مبارزه با تروریسم کمک‌های مالی و... ارائه دهد. معمولا کشورهایی که برای پاکستان جهت «جنگ با تروریسم» هزینه اختصاص می‌دهند، آمریکا و چین می‌باشند. نکته قابل توجه اینکه به‌رغم آشکار بودن تحریک طالبان پاکستان در اقدام تروریستی مدرسه پبشوار، رسانه‌های ملی این کشور به دنبال ایجاد چنین ذهنیت می‌باشند که پشت این اقدام تروریستی، هند و عوامل نفوذی آن با ظاهر طالبانی قرار گرفته‌اند. یعنی حتی اسلام‌آباد سعی می‌کند تا از چنین اتفاق مصیبت‌بار نیز در جهت تحریک افکار عمومی کشور علیه دشمن به اصطلاح سنتی خود بهره‌برداری به عمل بیاورد.  ضمن توجه به پیچیدگی اوضاع پاکستان باید نسبت به این موضوع نیز توجه کنیم که عملیات نظامی وزیرستان برای آسیای مرکزی چه پیامدهای را می‌تواند به‌ همراه داشته باشد. تاجیکستان و ترکمنستان - مناطق بالقوه برای ایجاد بی‌ثباتی همان‌گونه که قبلا نیز مطرح شده بود، برای دولت تاجیکستان ولایت خودمختار «بدخشان» منطقه به اصطلاح مشکل‌دار باقی می‌ماند. طی سال گذشته میلادی نفوذ شبه‌نظامیان در منطقه افزایش یافته و در پی عملیات وزیرستان این روند به مراتب تشدید شده است. نهادهای تاجیک طی 6 ماه اخیر تمایل زیادی به تبادل اطلاع در مورد وضعیت کشور و بخصوص ولایت بدخشان نشان نمی‌دهند. این بحث به دستگیری تعدادی از شبه‌نظامیان بعد از بازگشت‌شان از سوریه در ماه سپتامبر سال 2014 و همچنین بازداشت سایر گروه‌ها طی 3 ماه اخیر سال گذشته میلادی نیز ارتباط دارد. در همین حال در ولایت بدخشان افغانستان که با بدخشان تاجیکستان هم‌مرز می‌باشد، طالبان شهرستان «یومگان»را اشغال کرده و در 20 دسامبر سال گذشته میلادی 4 نفر از مرزبانان تاجیک را گروگان گرفتند و خواستار آزادی طالبان موجود در زندان‌های تاجیکستان شدند. البته باید این نکته را نیز در نظر گرفت که وضعیت موجود با بحث مسیرهای انتقال مواد مخدر مرتبط بوده و در کل طالبان نسبت به بدخشان تاجیکستان به عنوان یکی از مناطق بالقوه برای ایجاد بی‌ثباتی و واداشتن تاجیکستان برای هزینه‌های قابل توجهی جهت تامین امنیت مرزی و بقای ثبات سیاسی کشور، نگاه می‌کنند. برخی از منابع حضور دائمی 1000-1500 نفر شبه‌نظامی طالبان، «جنبش اسلامی ازبکستان» و «انصار الله» در مرز افغانستان با تاجیکستان گزارش داده و نفوذ عده‌ای از آنان به صورت گروه‌های کوچک به قلمرو تاجیکستان و از جمله ولایت «سغد» این کشور را تائید می‌کنند. در هر صورت این پیش‌بینی وجود دارد که در سال جدید میلادی در زمینه امنیتی منطقه بدخشان برای تاجیکستان به یکی از چالش‌های جدی تبدیل خواهد شد. همچنین افزایش نفوذ عوامل داعش و بازگشت شبه‌نظامیان تاجیک از سوریه به کشورشان مایه نگرانی‌ نهادهای امنیتی و انتظامی تاجیک می‌باشد. بنابراین سوال اصلی این است که آیا دوشنبه از توان و ظرفیت کنترل وضعیت برخوردار خواهند بود؟ پاسخ این سوال چندان روشن نیست زیرا اطلاعات واقعی در رابطه به شرایط امنیتی کشور به طور جدی سانسور می‌شود. نگرانی ترکمن‌ها از آن سوی مرز در نزدیکی مرز ترکمنستان تمرکز یافتن گروه‌های از طالبان افغانستان و همچنین شبه‌نظامیانی که از وزیرستان برگشته‌اند، واقعیتی است که در این اواخر بارها مورد تاکید و تائید کارشناسان امنیتی قرار داشته است. با وجود تلاش‌های دولت ترکمنستان برای تقویت نیروهای مرزی خود، وضعیت در راستای منافع عشق‌آباد قرار نگرفته است. زیرا ارتش ترکمن به دلیل عدم آموزش‌ لازم و تجهیزات نظامی زمان شوروی نیاز به نوسازی دارد. طبق اطلاع موجود در 10 دسامبر سال 2014 طالبان در شهرستان «خمیاب» ولایت «جوزجان» که در فاصله بسیار نزدیک با مرز ترکمنستان قرار دارد، دسته‌های قبیله ترکمن موسوم به «اربکی» را درهم کوبیدند. پیچیده شدن وضعیت امنیتی در مناطق مرزی این احتمال را که در بهار آینده  با حضور طالبان اقدامات نظامی رخ دهد، واقعیت بسیار نزدیک است. با این حال بر مسیر سنتی وخامت اوضاع منطقه‌ای که عمدتا تاجیکستان دانسته می‌شد، حالا دیگر ترکمنستان نیز اضافه شده و نفوذ شبه‌نظامیان به این کشور محتمل به نظر می‌رسد. حداقل درگیری‌ گروه‌های افراطی با نیروهای مرزی ترکمنستان اتفاقی است که در این اواخر صورت گرفته است. در شرایط فعلی نیروهای طالبان جاده استراتژیکی «فاریاب-هرات» را که مسیر برای تعرض بر روی2 حوزه مهم فاریاب و بادغیس را فراهم می‌کند، تحت کنترل داشته و حضور مسلحانه خود در این منطقه را افزایش می‌دهند. فقط هرات، شهری در مجاورت مرز افغانستان با ایران است که از وجود نیروهای طالبان آزاد می‌باشد. اما مناطقی که زیر نظارت افراطی‌ها قرار گرفته‌اند در اصل مسیر خط لوله «تاپی» می‌باشد. هرچند تحقق این پروژه می‌تواند در آینده دور اتفاق بیفتد ولی افزایش تهدیدات در مناطق مسیر تاپی مانعی عمده به شمار رفته و از جذابیت سرمایه‌گذاری روی این پروژه کم خواهد کرد. کارشناسان روس ضمن اشاره به تهدیدات بالقوه از ناحیه طالبان برای ترکمنستان و 2 ولایتی که رویارویی مستقیم با طالبان را تجربه خواهند کرد (فاریاب و بادغیس)، مسیر بادغیس (وادی رودخانه مرغاب) را از نقطه نظر استراتژیک مناسب‌ترین دهلیز به مقصد ترکمنستان ارزیابی می‌کنند. در این منطقه ترکمنستان (منطقه «تخته بازار») پادگان بزرگ نظامی و پایگاه مرزی مستقر می‌باشد که انبارهای سلاح و مهمات و زیرساخت‌های مربوطه را به‌همراه دارد. تعرض احتمالی طالبان در این مسیر راه را به منطقه مسکونی «ایالتان» که در آن میدان بزرگ گازی «گالکنیش» وجود دارد، باز می‌کند. با این حال می‌توان گفت که همه میدان‌های گازی«سرخس» و مرغاب در معرض خطر قرار خواهند گرفت. با توجه به مواردی که در این یادداشت اشاره شد، می‌توان این نتیجه را گرفت که عملیات ارتش پاکستان در وزیرستان منجر به تحرک تروریست‌ها و ایجاد کانون‌های جدید تنش در منطقه شده است. انتهای پیام/

93/10/17 - 14:08





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 83]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن