واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: شنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۳ - ۱۱:۴۶

یک پژوهشگر و کارشناس مردم شناسی گفت: سمنانیها هندوانه را در شب چله به نیت خنکی و رفع تشنگی در تابستان میخوردهاند. فاطمه قلیپور در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه سمنان، گفت: در استان سمنان وقتی شب یلدا نزدیک میشود، پدربزرگها و مادربزرگها خانه را برای استقبال از مهمانان شب یلدا مهیا میکنند. فرزندان و نوهها نیز برای دیدار بزرگان خانواده و گذران بلندترین شب سال بیقرارند. برگزاری مراسم یلدا آئینی کهن در کشور ما و همچنین استان سمنان به شمار میرود. قلیپور شب یلدا را یکی از بزرگترین جشنهای ایرانیان دانست و ادامه داد: واژه یلدا، سریانی و به معنای ولادت است، ولادت خورشید(مهر، میترا)، بنا بر باور پیشینیان در پایان این شب دراز که اهریمن و نامبارکش میدانستند، تاریکی شکست میخورد، روشنایی پیروز و خورشید زاده میشود و روزها رو به بلندی میرود. وی با بیان اینکه در نقاط مختلف استان سمنان آداب خاصی را در ارتباط با شب چله برپا میکنند، گفت: یکی از آداب شب چله، خواندن شاهنامه و تفأل به حافظ در جمع خانواده است. این کار توسط افراد با سواد و خوش صدا و عمدتاً پدربزرگها صورت میگیرد، "روستای افتر" در حومه سمنان از جمله نقاطی است که شاهنامه خوانی در بین اهالی آن از دیرباز تاکنون متداول است. این پژوهشگر مردمشناسی ادامه داد: نواختن نی همراه با زمزمه ترانهها و ادبیات محلی و نیز انجام بازیهای محلی در بسیاری نقاط از جمله سرگرمیهای مردم در بلندترین شب سال به شمار میرود. قلیپور همچنین تأکید کرد: چلهنشینی یا جمع شدن اعضای خانواده به دور هم در شب یلدا و خوردن آجیل مخصوص، برگه زردآلو، انجیر خشک و انگور، مویز، توت خشک، نقل، سنجد، کشمش، بادام، هسته زردآلو، تخم کدو، تخم هندوانه، کِنو کُنجی(شاهدانه)حلوای سیاه، شیره انگور، شیره توت، لبو پخته، مغز گردو، حلوا کنجد، حلوای آریشه، حلوای سیاه، هندوانه، خربزه، شلغم، انار، به، سیب و شیرینی که هر یک نمادی به نشانه برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی به شمار میروند، از آیینهای مردم استان در شب چله است و از جمله غذاهای این شب نیز "ته چین اسفناج" و "خورش فسنجان" است، همچنین بیدار ماندن تا پاسی از شب از جمله آداب و رسوم شب یلدا در این منطقه است. وی خاطرنشان کرد: در بسیاری از روستاهای استان سمنان مرسوم است که دامداران در شب چله گوسفند پرواری را تحت عنوان "چله کُشی" قربانی کرده و گوشت آن را قورمه میکنند. از این گوشت که در شکمبه حیوان ذخیره میشود، برای تهیه غذا در فصل سرد سال بهره میبرند. خوردن چهل میوه در چله کارشناس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان شاهرود ادامه داد: برخی بنا بر باوری کهن خوردن چهل نوع میوه را در این شب توصیه کرده و به منظور رفع گرمی در فصل تابستان خوردن هندوانه را لازم میشمارند. وی با اشاره به باور مردم روستای بادله کوه در شهرستان دامغان افزود: اهالی روستای "بادله کوه" از توابع دامغان به این شب "شب الله" میگویند. قلیپور گفت: سمنانیها نیز هندوانه را در این شب به نیت خنکی و رفع تشنگی در فصل تابستان خورده و زنان برای شام سبزی پلو میپزند. شیرینیهایی که برای این شب تهیه میشود، پشت و پشمک نام دارد. وی با بیان اینکه کویرنشینان استان سمنان نیز شب چله را "یلدان یلدان" میگویند، افزود: همچنین شعری بدین مضمون میخوانند: شب یلدا درازه وای بر من/ پری در خواب نازه وای برمن تو بیدارش نکن مرغ سحر خیز/ عزیزم جان گذاره وای بر من این پژوهشگر مردمشناسی معتقد است: در بسیاری از نقاط کویر، اهالی در این شب پس از خوردن میوه و تنقلات گل یا پوچ یا نخود بازی میکنند، مرسوم است که بزرگان خانواده یا فامیل در این شب حکایات شیرین از سر گذشت ایل، طایفه یا روستا را برای حاضرین تعریف کرده و نکتههای پندآموز در این شرح به نسل جوان انتقال مییابد. قلیپور افزود: بارش برف، زیبایی و دلچسبی شب یلدا را برای اهالی نقاط مختلف استان سمنان دوچندان میکند، زیرا که در صورت بارش برف، خوردن مخلوط برف و شیره(شیره انگور) نیز به بلندی شب یلدا حلاوتی دوچندان میبخشد، طلب برآورده شدن حاجات در کنار دعا برای عاقبت به خیری فرزندان از جمله زیباترین آداب شب یلدا در کنار صله رحم و دیدار اعضاء خانواده و فامیل است، همچنین ریش سفیدان قوم و طایفه از چنین مناسبتی برای رفع کدورت و سرآغاز پیوند و وصلتی نیکو به درستی بهره میبرند و در مقابل کودکان و جوانان نیز طول عمر و سلامتی آنان را از درگاه ایزد متعال مسئلت میدارند. انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 79]