واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس گزارش میدهد
شعر عاشورایی؛ زبانی ماندگار برای ترسیم حماسه حسینی
شعر عاشورایی شعری است که شاعران در طول تاریخ با زبان ماندگار آن، به ترسیم حماسه حسینی و مظلومیتهای اهل بیت(ع) پرداختهاند.
به گزارش خبرگزاری فارس از آبیک، درباره سیدالشهدا(ع) و حادثه عاشورا، مجموعههای شعری متعددی به زبان عربی، فارسی، ترکی و دیگر زبانها تدوین شده است و شاعران در طول تاریخ با زبان ماندگار شعر، به ترسیم این حماسه و مظلومیتهای اهل بیت(ع) پرداختهاند. شاعرانی چون محتشم کاشانی، صباحی بیدگلی، وصال شیرازی، قاآنی شیرازی، سروش اصفهانی، نیر تبریزی و عمان سامانی از جمله شاعرانی هستند که در قالب ترکیببند یا مثنوی و قطعه به مرثیهسرایی درباره سید الشهدا(ع) پرداختهاند. با توجه به تشویقی که اهل بیت(ع) نسبت به سرودن شعر درباره حادثه کربلا و مظلومیت آل پیامبر اکرم(ص) و نشر فضایل آنها داشتهاند، راز این همه سروده، دیوان، مجموعههای شعر و مدایح و مراثی در خصوص مصائب و فضایل عترت، آشکار میشود. به مناسبت اربعین حسینی همایش شهر نینوا از سوی کانون ادبی نیما اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان آبیک برگزار شد و به همین بهانه در خصوص شعر عاشورایی با چند تن از شاعران گفتوگویی ترتیب دادیم که از نظر میگذرد. مسئول کانون ادبی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان البرز استان قزوین که 14 سال است شعر میسراید، در گفتوگو با خبرنگار فارس در آبیک اظهار کرد: شعر عاشورایی، شعری آیینی و کاری حسی است که از ارادت قلبی شاعران به عاشورا در ذهن آنان تراوش میکند و به رشته تحریر درمیآید. محمد شفیعیفر افزود: امروز برخی از اشعار عاشورایی به شیوه مقتل و روایی سروده شده است که میتوان به ناظر بودن نخل و راوی بودن رود فرات اشاره کرد که همه از این موضوع اطلاع دارند. وی ادامه داد: سرودن شعر عاشورایی باید به سمتی سوق داده شود که سبب دلزدگی در مخاطبان نشود؛ یعنی شاعران باید با تغییر زاویه دید، نگاه جدید و کشفیات تازهتری از واقعه کربلا، به سرودن شعر بپردازند. این مسئول تصریح کرد: شاعران ضمن اینکه باید زاویه جدید را به اشعار عاشورایی خود بیفزایند، نباید از اصل واقعه عاشورا غفلت کنند بلکه باید طبق مقاتل و در راستای حقیقت حرکت کنند تا شعر آنان به تحریف کشیده نشود. مسئول کانون ادبی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان البرز استان قزوین اضافه کرد: شعر عاشورایی به معنای واقعی مانند هنر فیلم، تأثیر خود را روی مخاطب میگذارد که این تأثیرگذاری نهایت زیبایی اثر یک شعر است که فرد با شنیدن شعر به سراغ واقعه کربلا میرود. شفیعیفر بیان کرد: اگر شعر عاشورایی با موزون و لحن خاصی سروده شود روی اذهان آحاد جامعه مؤثر است و حتی گاهی ممکن است با یک بار شنیدن شعر زیبا، مخاطب بتواند آن شعر را حفظ کند. وی در پایان شعری از سروده عاشورایی خود را قرائت کرد که خواندنی است. «گرچه هوا به یمن وجودت معطر است / امشب سکوت دشت کربلا وحشتآور است تنها نرو که قافلهات بیپدر شود / میترسم که اشک در غم ما پردهدر شود» به سراغ یک شاعر زن آبیکی رفتیم که 15 سال است شعر غزل و سپید میسراید و علاقه شدیدی به گفتن شعر دارد. زهرا جعفری که خواهر یک شهید هم هست، در گفتوگو با خبرنگار فارس در آبیک گفت: شعر عاشورایی شعر حسی و ارزشی است که از درون و وجود شاعر تراوش میکند. وی افزود: زمانی که این شعر عاشورایی را سرودم حس بسیار غریبی داشتم و آن را در ساعات نیمه شب 19 آذرماه سال 89 سرودهام. این شاعر ادامه داد: شعر عاشورایی تأثیر بسزایی بر انسان میگذارد و سراسر حسرت است و انسان آرزو میکند کاش آن زمان به ویژه ظهر عاشورا حضور داشت و نظارهگر رشادتها و جانفشانیهای شهدای کربلا بود. جعفری به بیتی از شعر عاشورایی خود اشاره و «زمین از موج غم ترک برداشت، ماه به دور خود جستی زد و قهر کرد از آسمان» را زمزمه کرد. به گزارش فارس، ورود حماسه کربلا به حیطه شعر و ادب، یکی از عوامل ماندگاری آن نهضت بوده است چرا که قالب تأثیرگذار و نافذ شعر و مرثیه، دلها و حادثه عاشورا را با یکدیگر پیوند زده و احساسها و عواطف علاقهمندان را به آن ماجرا وصل کرده است. این ویژگی در شعرهای غیر فارسی نیز وجود دارد و ادبیات عاشورایی، از غنیترین ذخیرههای فکری و احساسی شیعه است و از سویی دیگر، حماسه کربلا در زبان شعری شاعران تأثیر نهاده و ادبیات را پربار ساخته است. رابطهای متقابل میان شعر فارسی و عاشورا وجود دارد و هر دو به ماندگاری و جلوه یکدیگر کمک کردهاند. برخی شاعران نیز ماندگاری نام خود را مدیون شعر سرودن درباره اهل بیت(ع) و عاشورا و مظلومیت اباعبدالله(ع) هستند و گاهی با یک شعر، شهره و جاوید شدهاند که میتوان به محتشم کاشانی اشاره کرد. یکی از شاعران شهرستان آبیک 30 سال است که در عرصه شعر و ادب فعالیت دارد و اشعارش جزو شعر کنسرسیوم شعر ملی ایران محسوب میشود، چرا که در پسزمینه اشعارش همه اسطورههای مذهبی و ملی از سراسر دنیا و عرفان اشراق و فلسفه وجود دارد. سعید جهانپولاد در گفتوگو با خبرنگار فارس در آبیک اظهار کرد: شعر عاشورایی از نظر مضمون و مفهوم مشخص است و ذهنیت شاعر، احساس و عاطفه و صور خیال دست به دست هم داده و درباره مضمون عاشورا و کربلا از ذهن شاعر تراوش میکند. وی افزود: شاعر باید به جایگاهی برسد که به صورت بداهه و کشف و شهود بتواند به سرودن شعر عاشورایی دست یابد و دایره ذهن و اندیشهاش حول این محور بچرخد. این شاعر ادامه داد: از همین اشعار عاشورایی بود که آیین نمایشی تعزیه شکل گرفت و رونق یافت و تعزیهخوانان به صورت بداهه به بیان واقعه کربلا میپردازند. جهانپولاد در رثای حضرت ابوالفضل(ع) «با همین پنج انگشت شعلهور... میتوان از پلههای آسمان بالا رفت و ظلمت درون را نورانی کرد» را قرائت کرد. یکی از شاعران که 15 سال است در عرصه شعر فعالیت میکند، در گفتوگو با خبرنگار فارس در آبیک گفت: شعر عاشورایی با واقعه کربلا و وقایع سال 61 ارتباط دارد که مطلوب است زاویه دید شاعران در سرودن چنین اشعاری متفاوت شود چرا که زاویه دید بیشتر شاعران در شعر آیینی و عاشورایی شبیه هم است و تفاوت زیادی بین اشعار شاعران وجود ندارد. مهدی حیدری افزود: شاعران حرفهای باید در سرودن اشعار حماسی عاشورا زاویه دید جدید و بکری داشته باشند و به دور از کلیشه، مخاطبان حرفهای خود را جذب اشعار عاشورایی کنند. حیدری تصریح کرد: اشعار شاعران عاشورایی باید منحصر به فرد بوده و حرف تازهای برای گفتن داشته باشد تا همه آحاد جامعه با آن اشعار همزادپنداری کرده و لذت ببرند. وی ادامه داد: یک شاعر موفق باید در همه زمینهها مطالعه داشته و از همه علوم آگاه باشد و واژگان کلماتش گستردهتر شود تا بتواند شعری ماندگار از خود بر جای بگذارد. این شاعر بیان کرد: شاعر باید اقیانوسی از اطلاعات با عمق 20 سانتیمتر باشد و با افزایش دامنه کلمات خود اشعاری ناب و جذاب بسراید. البته شایان ذکر است که دلیل کلیشهای بودن اشعار آیینی این است که همه از یک زاویه دید به آن مینگرند و اغراق بیداد میکند. بنابر این مطلوب است علاوه بر پررنگتر شدن گرایشهای مذهبی شاعران، خلاقیت شاعرانه و هنری آنان نیز افزایش یابد تا بتوانند با جاذبه بیشتری، اشعار آیینی بسرایند و تقدیم مخاطبان کنند. در پایان با شعری ناب و زیبا از تورج کمرروستا به گزارش خود پایان میدهیم. «گویند آنکه او را کشته کافر بوده است / قاتل حر و حبیب بن مظاهر بوده است درد در این است یاران، هیچ وقت دقت کردهاید / فرد ملعونی که او را کشته شاعر بوده است» انتهای پیام/77006/ب۴۰
93/09/22 - 00:05
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 84]