واضح آرشیو وب فارسی:مهر: كن در مه 1968/سالي كه جشنواره كن از حركت ايستاد
جنبش دانشجويي و كارگري ماه مه 1968 در فرانسه و اعتصابهاي فراگير باعث شد براي اولين بار جشنواره فيلم كن نيمهتمام بماند و نه فرش قرمز پاياني در كار باشد نه كسي با دريافت جايزه ساحل جنوب فرانسه را ترك كند.
به گزارش خبرنگار مهر، خبرگزاري فرانسه اعلام كرد شصت و يكمين جشنواره فيلم كن از امروز چهارشنبه آغاز ميشود و براي 12 روز آنچه در شهر ساحلي ريورا حرف اصلي را ميزند، نمايش فيلمها، برپايي مهمانيها و تبليغات است، اما جشنواره امسال كه تا روز 25 مه (پنجم خرداد) ادامه دارد، بخشي را نيز به يادآوري وقايع 40 سال پيش اختصاص داده است.
چهار دهه پيش در حالي كه 9 روز از جشنواره كن گذشته بود، ژان ـ لوك گدار فيلمساز محبوب آن سالها با گرفتن پرده مخملي سالن نمايش مانع از پخش فيلم كارلوس سائورا اسپانيايي شد و مونيكا ويتي، ترنس يانگ، رومن پولانسكي و لويي مال نيز به هواداري از عضويت در هيئت داوران استعفا كردند.
گدار و فرانسوا تروفو كه غولهاي آن زمان سينماي موج نو فرانسه بودند، به كن رفتند تا در كنار صدها چهره سينمايي ديگر در حمايت از دانشجويان و كارگران اعتصابكننده جشنواره را متوقف كنند. روز بعد (19 مه)، روبر فاور لو بره رئيس جشنواره اعلام كرد دوره 21 به پايان رسيده و همه با ناراحتي به خانه بازگشتند.
جشنواره كن در حالي تعطيل شد كه موج اعتراضها سراسر كشور را فراگرفته بود و حدود 10 هزار كارگر دست از كار كشيده بودند. روزنامه لو پاريسين نوشت: جشنواره كن مرد. يك جنايت صورت گرفت. جشنواره كن امسال بخش بزرگداشت "1968: 40 سال بعد" را به نمايش تعدادي از فيلمهايي اختصاص داده كه در نتيجه آشفتگيهاي سياسي آن سال فرصت نمايش پيدا نكردند.
يكي از اين فيلمها Peppermint Frappe سائورا با بازي جرالد چاپلين جوان است و چهار فيلم "13 روز در فرانسه" كلود للوش، "آنا كارنينا" الكساندر زارخي، "مردن در طول يك روز" پيتر كالينسن و "24 ساعت از زندگي يك زن" دومينيك دلوش ديگر فيلمهاي اين بخش هستند.
بيترديد وقايع سال 1968 بر دنياي سينما تاثير شگرف داشت. تاد مكارتي منتقد ارشد نشريه معتبر ورايتي در مقالهاي كه اين هفته منتشر شد، از آن سال به عنوان "رنسانس در ميان شورش" و "بهترين" رويداد دوران ياد كرد كه "به شكلي بيسابقه ميان آنچه در دنيا اتفاق ميافتاد و آنچه روي پرده ميديديم، حسي از همزيستي وجود داشت."
1968 با فيلمهاي "كالت" مانند "2001: يك اوديسه فضايي" استنلي كوبريك، "بچه رزماري" رومن پولانسكي، "پتوليا" ريچارد لستر، "بل دو ژور" لوئيس بونوئل و "ماجراي تامس كراون" نورمن جويسن، سال بهشت علاقهمندان سينما و در عين حال سال نقطه عطف در سينما بود.
پرفروشترين فيلم آن سال فيلم قاعدهشكن "فارغالتحصيل" به كارگرداني مايك نيكولز با بازي داستين هافمن بود و آثاري فراموشنشدني چون "زير دريايي زرد" جرج دانينگ، "خاطرات عقبماندگي" توماس گوتييرس آليا، "اگر..." لينزي اندرسن و "شب مردگان زنده" جرج رومرو نيز در گيشه بسيار موفق بودند.
سينتيا ليتلتن از ورايتي نوشت: بازنگري آن دوران نشان ميدهد سال 1968 نه تنها نقطه عطف دنياي رسانه و سرگرمي، بلكه نقطه عطف تاريخ دنيا نيز بود؛ سالي كه جنبش فرهنگ متقابل countercultural انگشت خود را به سوي قدرت و قراردادهاي اجتماعي نشانه گرفت.
يكي از مهمترين رويدادهاي جشنواره كن 61 نمايش فيلم كمتر ديده شده و سه ساعت و نيمه "نقاط عطف" به كارگرداني رابرت كريمر فيلمساز مستقل و افسانهاي آمريكاست كه در 1975 ساخته شد و از آن به عنوان نمادي از جنبش فرهنگ متقابل آمريكا در سالهاي 1960 و 1970ياد ميشود.
فيلم كريمر كه ساخت آن چند سال طول كشيد، در شرايطي ساخته شد كه جنگ ويتنام ادامه داشت. داستان "نقاط عطف" درباره آمريكاييهاي جوان است كه در دوران تغييرات چشمگير در سراسر دنيا، نقش جهاني واشينگتن و ارزشهاي ملي را زير سئوال ميبرند. جالب اينكه فيلم كريمر در بخش دوهفته كارگردانان كن امسال نمايش داده ميشود كه خود از فرزندان سال 1968 است.
تا پيش از آن كن تا حدي به المپيك سينمايي شبيه بود، رقابتي ملي كه هر كشور فيلم خود را انتخاب مي كرد و پيش از نمايش هر فيلم سرود ملي آن كشور نواخته ميشد. اما پس از آنكه گدار و رفقايش كن 1968 را متوقف كردند، سازمان كارگردانان فرانسه تشكيل شد و فيلمسازان خشمگين فرانسوي كنترل مسائل را به دست گرفتند.
اين سازمان بخش دوهفته كارگردانان را با هدف دميدن هوايي تازه به سينما راه انداخت. دلو از موسسان اين بخش گفت: هدف ما توجه بيشتر به آثار مستقل بود. موسسان بخش دوهفته كارگردانان به ياد ميآورند كه با فيلمسازان تماس ميگرفتند و ميگفتند: فيلم تو براي كن انتخاب نشد. بيا در بخش دوهفته كارگردانان. نه هيئت داوران هست نه جايزه، اما تا دلت بخواهد خوره سينما هست.
و اين فرمول موفق بود. در جشنواره كن 1972 با نمايش فيلم "زندگي خانوادگي" در بخش دوهفته كارگردانان كن لوچ بريتانيايي از گمنامي درآمد. دو سال بعد، "خيابانهاي پائين شهر" مارتين اسكورسيزي تازهكار و بعدها "امپراتوري احساس" ناگيسا اوشيما در اين بخش پخش شد.
از جمله كارگردانان حاضر در بخش دوهفته كارگردانان ميتوان به جيم جارموش، سوفيا كوپولا، اسپايك لي، برادران تاوياني و برادران داردن اشاره كرد. امسال اين بخش با مستند 15×40 چهلمين سال خود را جشن ميگيرد. اين فيلم شامل گفتگوهايي با حدود 30 فيلمساز از جمله ميشائل هانكه، استفن فريرز، تئو آنجلوپولوس و آتوم اگويان درباره تاريخچه اين بخش است.
چهارشنبه 25 ارديبهشت 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 295]