واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: نزدیکی آنکارا-مسکو روی خط تنش با ریاض تهران- ایرنا- روزنامه «جوان» امروز - سه شنبه- در یادداشتی به قلم «احمد کاظم زاده» نوشت: «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه روز دوشنبه در رأس یک هیئت سیاسی و اقتصادی بلندپایه متشکل از 10 وزیر کابینه برای شرکت در پنجمین نشست شورای روابط دو کشور وارد آنکارا شد و با «رجب طیب اردوغان» همتای ترکیه ای خود درباره توسعه روابط دو جانبه و همکاری های منطقه ای و بین المللی گفت وگو کرد.

جوان می افزاید: این سفر در مقطعی صورت گرفت که از یکسو روابط و همکاری های تجاری و اقتصادی مسکو - آنکارا بعد از اعمال تحریم های غربی علیه روسیه درباره مسائل ناشی از بحران اوکراین افزایش یافته است و از دیگر سو اختلافات و مواضع دو کشور در خصوص بحران سوریه کماکان به قوت خود باقی است و بنابر این یکی از سؤال های مهم این است که چگونه می توان از توسعه روابط و همکاری های تجاری و اقتصادی دو کشور برای نزدیک کردن مواضع و دیدگاه های دو کشور در قبال بحران سوریه استفاده کرد؟ و اینکه آیا چنین زمینه ای بین دو کشور وجود دارد یا نه؟
پاسخ این سؤال هم سهل است و هم ممتنع و زمانی سهل است که ترکیه از مواضع و رویکرد
دگماتیسم خود فاصله بگیرد و با توجه به تغییر و تحولاتی که در چند سال اخیر در صحنه بحران سوریه و منطقه روی داده است مواضع واقع بینانه و پراگماتیسم در پیش بگیرد اما در صورتی که اراده ای برای اینکار و درک واقعیت های جدید وجود نداشته باشد در این صورت کار مشکل خواهد شد. در حالی که هیچ دلیل منطقی و توجیه عقلانی نمی توان برای اصرار و پافشاری ترکیه بر مواضع گذشته خود در قبال سوریه پیدا کرد اما در مقابل به دلایل زیادی می توان اشاره کرد که تجدید نظر و بازنگری در رویکرد گذشته را توجیه پذیر می کند و آن را به نفع ترکیه نشان می دهد.
از جمله این دلایل این است که پروژه اخوانی کردن خاورمیانه ای که ترکیه برای رهبری آن دل بسته بود ماه هاست که به شکست انجامیده است و با خیانتی که امریکا به جنبش های اخوان کرد و متعاقب آن زد و بندی که بین عربستان و امریکا صورت گرفت جنبش های اخوان در اغلب کشورها، به خصوص در مصر قربانی این بده و بستان شد و اکنون عربستان و امریکا در پوشش ائتلاف موسوم به داعش اهداف سلطه طلبانه خود را به شکل های مختلف به پیش می برند. به عبارت روشن تر اگر زمانی عربستان در چارچوب ائتلاف موسوم به دوستان سوریه (که در اصل همان دشمنان این کشور بودند) در در کنار ترکیه علیه سوریه و روسیه قرار داشت اما اکنون در جریان مقابله با اخوان المسلمین در مقابل ترکیه و در جریان استفاده از سلاح نفت در کنار غرب علیه روسیه قرار گرفته است و از این لحاظ سیاست های جدید عربستان تهدید جدی برای هر دو کشور ترکیه و روسیه به شمار می رود.
اگر در گذشته عربستان و ترکیه از افراد و گروه های تکفیری در جهت مقابله با دولت سوریه استفاده می کردند اما اکنون با خطری جدی که عربستان از ناحیه داعش احساس می کند شکافی جدی در مواضع دو کشور ایجاد شده است و در چنین شرایطی در صورتی که گزارش های موجود در خصوص ادامه حمایت ترکیه از داعش صحت داشته باشد در این صورت این احتمال وجود دارد که عربستان به پشتوانه ائتلاف ضد داعش اقداماتی را برای ایجاد بی ثباتی در داخل ترکیه انجام دهد و از این جهت اتفاقات اخیر عین العرب ( به کردی کوبانی )که بلافاصله بی ثباتی و نامنی را به داخل ترکیه کشاند، معنی دار و هشدار دهنده بوده است. از طرف دیگر برخلاف آنچه که مسئولان عربستان در ظاهر ادعا می کنند روند جاری کاهش بهای نفت که با ارزان فروشی عربستان آغاز شد پیش از اینکه اقدامی علیه نفت شیل امریکا باشد سلاح نفت علیه روسیه به عنوان اولین تولید کننده نفت در خارج از اوپک بوده است که گفته می شود دست کم یکصد میلیارد دلار زیان بر آن وارد می کند و به عنوان مکمل تحریم های غرب علیه این کشور در قبال بحران اوکراین عمل می کند. این نشان می دهد که عربستان عضو نانوشته ائتلاف غرب و ناتو علیه روسیه است و این نقش را در چارچوب ائتلاف موسوم به ضد داعش ایفا می کند.
با توجه به این شاخص ها می توان گفت شرایط و تحولات جدید در منطقه که در عین حال از دگرگونی در ائتلاف های قبلی حکایت می کند زمینه همکاری میان روسیه و ترکیه را بیش از پیش فراهم کرده است که استفاده از این زمینه ها در صورت دست برداشتن ترکیه در مواضع قبلی خود در قبال سوریه امکان پذیر است اما اصرار بر آن می تواند نه تنها خسارات ناشی از فاصله گیری ترکیه از سیاست صفر تنش مرزی با همسایگان از جمله ترکیه را بیشتر کند بلکه در روابط روبه رشد ترکیه و روسیه در عرصه های اقتصادی و تجاری نیز اخلال ایجاد کند. زیرا هر چند اهمیت توسعه این روابط و همکاری ها برای روسیه بعد از تحریم های غرب افزایش یافته است اما روسیه با عملکرد چند سال اخیر خود نشان داده است که به هیچ وجه نمی تواند از مواضع خود در سوریه کوتاه بیاید و از این دید به نظر می رسد روسیه روابط و همکاری های خود را با ترکیه این امید با ترکیه گسترش می دهد که زمینه را برای بازنگری در رویکرد براندازانه قبلی ترکیه در سوریه به همراه داشته باشد.
منبع: جوان
اول**1368**
11/09/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 8]