واضح آرشیو وب فارسی:فارس: همزمان با شب هشتم محرم
آیین 400 ساله توغ شیخ رضا در کاشان برگزار شد
آیین سنتی 400 ساله استقبال از «طوق (توغ) شیخ رضا» در مرکز هیئت عزاداران اباعبدالله الحسین (ع) واقع در خیابان غیاثالدین جمشید این شهرستان اجرا شد.
به گزارش خبرگزاری فارس از کاشان، در این مراسم همزمان با شب هشتم محرمالحرام، طوق (توغ) شیخ رضا از خانه متولی آن ماشاءالله شیخ رضایی (بابای طوق) واقع در محله سرسنگ طی مراسم باشکوهی همراه با دمامهزنی و علمکشی و همچنین با همراهی جمعیت انبوهی از مردم شهرستان کاشان که ارادت خاصی نسبت به این طوق (توغ) دارند به سوی حسینیه طوق شیخ رضا برگزار شد. عزاداران حسینی سپس در این حسینیه در حالی که حضور این طوق (توغ) حال و هوای خاصی به مراسم بخشیده بود به سینهزنی در سوگ سالار شهیدان پرداختند. توغ، کلمهای ترکی دربردارنده معانی رایج پرچم، بیرق و علم است که املای آن به گونه «طوق» نیز مرسوم شده است. توغ زبانهای از فولاد به عرض تقریبی هفت سانتیمتر و به طول یک تا یک و نیم متر و قطری حدود سه میلیمتر است که منتهی الیه سر آن به شکل گلابی قلم زده و از پایین به شکل قلب متصل است و سطح این سینی هم قلم زده و کلماتی از قرآن و یا چیز دیگری متناسب با موضع، پنجره وار کنده شده و دور آن به فواصلی چلههایی مانند پیکان نیز وصل است و در پایین آن لوله آهنی است که سر چوبی به قطر نزدیک 20 سانتیمتر و بلندی دو تا سه متر در آن است و طاقه شال ترمهای به آن گره میزنند و در مواقعی که به اصطلاح «دسته» حرکت میکند، شالی به کمر بسته و ته چوب را در آن گذاشته و به طور قائم میبرند. هر ساله آیین استقبال از توغ شیخ رضا در شب هشتم محرم به عدد نام امام رضا(ع) یعنی شب هشتم محرم انجام میشود و دلیل آن به خاستگاه این طوق (توغ) که بارگاه رضوی است برمیگردد؛ این طوق (توغ) متبرک در ابتدا در آستان ملکوتی امام هشتم حضرت ثامنالحجج (ع) نگهداری میشده است اما توسط یکی از اهالی محله سرسنگ کاشان به نام «شیخ رضا» که افتخار خادمی حضرت را داشته به عنوان سوغاتی ماندگار به کاشان آورده میشود. شیخ رضا در عالم رؤیا سوغاتی جاودانه از حضرت امام رضا (ع) میطلبد تا هیچگاه زایل نشود که آن حضرت نشانی مسئول آستان را داده میفرماید: برو و بگو امام رضا فرمودند فلان طوق (توغ) را به من بدهید تا به کاشان ببرم. پس از آنکه با پشت سر گذاشتن مشکلاتی طوق (توغ) را از تولیت آستان میگیرد شیخ رضا در عبور از مسیر مشهد تا کاشان مورد استقبال جمعیت زیادی از طوق (توغ) منزل به منزل و شهر به شهر میشود تا اینکه این آیین از آن به بعد در کاشان مرسوم و ماندگار میشود. از آن زمان تا کنون یعنی حدود چهار قرن پیش تا حال، هر ساله شب هشتم محرم در کاشان شاهد مراسم استقبال از طوق (توغ) است. البته پس از به قدرت رسیدن حکومت شیعی صفویه و همزمان با رسمیت یافتن مذهب تشیع در ایران حکومت صفوی و تقویت شعائر مذهبی بویژه مراسم عزاداری اباعبدالله الحسین(ع)، مراسمی نظیر توغ شیخ رضا در کاشان با شور و حال خاصتری انجام گرفت. در این مراسم طوق (توغ) توسط اعضای هیئت از منزل نوادگان و خاندان شیخ رضا که افتخار سیادت را نیز دارند طی آیین استقبال به حسینیه شیخان مرکز این هیئت در خیابان غیاثالدین جمشید و اقع در محله سرسنگ کاشان برده شده و آیین سوگواری سالار شهیدان در جوار آن برگزار میشود. سوگوارانی که برای آوردن طوق (توغ) از محل نگهداری آن حرکت میکنند با عزاداری، سینهزنی و نواختن طبل و دمامهزنی حسین حسین گویان همراه با هیات احمدی باباییها آن را به حسینیه انتقال میدهند. «توغکش» توغ شیخ رضا در کاشان شخصی به نام مرحوم غلامرضا وهابی پیرغلام اهل بیت بوده است که سالها این کار را بر اساس نذری که داشت حتی با وجود کهولت سن تا پایان عمر انجام میداده است (عنوان «توغکش» نیز لقبی افتخاری برای کسی است که توغ را حمل میکند). برداشتن توغ شیخ رضا در کاشان و سایر توغها در این شهرستان به صورت خمیده به نشان داغ شهادت علمدار امام حسین(ع) در روز عاشورا و شکسته شدن کمرش از داغ برادر است در حالی که برداشتن توغ ایستاده و عمودی به معنای استوار و ایستادگی علم سیدالشهدا و آمادگی جانبازی و فداکاری سوگواران در بیشتر شهرها و روستاهای ایران است. با وجود آنکه در کاشان توغهایی نظیر توغ سیغن (مسجد امام علی (ع) درب یلان)، توغ کلهر (مسجد صادقیه)، توغ مابین (مسجد محمدیان)، توغهای زیارت پنجهشاه و توغ مسجد میانچال از دیگر توغهای کاشان است که در زمان حاضر هیئتها آن را به بازار برده و پای آن عزاداری میکنند اما توغ شیخ رضا شناخته شدهترین و مشهورترین توغ کاشان است که به نام هیئت شناخته میشود. برداشتن توغ شیخ رضا در کاشان در روزهای هشتم و تاسوعا و عاشورا انجام میگیرد؛ در این روزها توغ پیشاپیش و در جلوی هیئت برای مراسم عزاداری در بازار کاشان حرکت داده میشود. انتهای پیام/2406/
93/08/11 - 07:32
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 49]