واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۵ آبان ۱۳۹۳ (۰:۵۴ق.ظ)
جهان صنعت: رشد اقتصادي 6/4 درصدي؛ افسانه يا واقعيت
به گزارش خبرگزاري موج، روزنامه جهان صنعت چنين نوشت:
اعلام رشد اقتصادي 6/4 درصدي در سه ماهه اول سال 1393 توسط بانک مرکزي منجر به بروز مباحث کارشناسي متفاوتي طي روزهاي اخير شد. برخي کارشناسان اقتصادي رشد اقتصادي 6/4 درصدي بانک مرکزي را غيرواقعي (و حتي افسانه) خواندند ولي در مقابل برخي نيز آمارهاي مذکور را صحيح و منطقي ميدانند. در راستاي بحث يادشده اين سوال اساسي قابل طرح است که رشد اقتصادي سه ماهه اول سال 1393 واقعي است يا غيرواقعي؟ در پاسخ به سوال مذکور مباحث زير قابل ارايه است.
1- رشد اقتصادي کشور (به قيمتهاي ثابت 1383) طي دوره 92-1390 به ترتيب 3/4، 8/6- و 9/1- درصد بوده است. براين اساس اقتصاد ايران از ابتداي سال 1391 وارد دوره رکودي شده است. شايان ذکر است توليد ناخالص داخلي کشور (به قيمتهاي ثابت 1383) طي دوره يادشده به ترتيب 215793، 201155 و 197285 ميليارد تومان بوده است.
2- رشد اقتصادي فصلي به قيمتهاي ثابت 1383 (نشانگر رشد توليد ناخالص داخلي هر فصل نسبت به مشابه سال قبل) در سال 1391 به ترتيب 9-، 9-، 9/6- و 2- درصد بوده است. رشد اقتصادي فصلي سال 1392 نيز به ترتيب 1/4-، 9/0-، 8/1- و 1/1- درصد بوده است. آمارهاي مذکور نشان ميدهد اقتصاد ايران هشت فصل پياپي رشدهاي اقتصادي منفي تجربه کرده است.
3- رشد ارزش افزوده بخش صنعت و معدن (به قيمتهاي ثابت 1383) طي دوره 92-1390 به ترتيب 4/6، 1/8- و 6/3- درصد بوده است. بر اين اساس بخش صنعت و معدن از ابتداي سال 1391 وارد دوره رکودي شده است. شايان ذکر است ارزش افزوده بخش صنعت و معدن طي دوره يادشده به ترتيب 38232، 35141 و 33871 ميليارد تومان بوده است.
4- رشد ارزش افزوده فصلي بخش صنعت و معدن (به قيمتهاي ثابت 1383) در سال 1391 به ترتيب 3/7-، 7/6-، 3/12- و 6- درصد بوده است. رشد ارزش افزوده فصلي سال 1392 نيز به ترتيب 6/7-، 3/5-، 1/2- و 0/0 درصد بوده است.
براساس مباحث مذکور توجه به چند نکته حايز اهميت است؛ نکته اول آنکه بالاترين سطح توليد ناخالص داخلي ايران مربوط به سال 1390 (با رقمي معادل 215793 ميليارد تومان) است که پس از آن روندي نزولي داشته است. براساس محاسباتي ساده ميتوان عنوان کرد چنانچه اقتصاد ايران در سالهاي 1393 و 1394 رشدهاي اقتصادي حدود 7/4 درصدي تجربه کند در پايان سال 1394 به سطح توليد ناخالص داخلي سال 1390 بازخواهد گشت. اين به آن مفهوم است که تمام تلاشهاي صورت گرفته در سالجاري و سال آتي براي احياي مجدد اقتصاد و بازگشت به نقطه صفر (يعني بالاترين سطح از توليد ناخالص داخلي در سال 1390) است. نکته دوم آن است که اکثر زيربخشهاي اقتصادي ايران همچون نفت و صنعت و معدن طي سالهاي 1391 و 1392 رشد منفي داشتهاند بنابراين ارزش افزوده آنها کاهش داشته است.
به بيان ديگر حجم اقتصاد در سطح کلان و ميزان ارزش افزوده زيربخشهاي اقتصادي در سال 1392 به سطح پاييني کاهش و تنزل يافته است. نکته سوم آنکه بديهي است روند نزولي رشد اقتصادي ايران در يکجا متوقف شده و افزايش توليد از سر گرفته شود اما افزايش توليد در سال 1393 نسبت به سال 1392 را نبايد به معناي رونق اقتصادي تلقي نمود بلکه بايد به معناي آغازي بر پايان رکود اقتصادي محسوب کرد.
به عنوان مثالي ساده فرض کنيد اقتصاد ايران در سال 1390 معادل 100 دستگاه خودرو و در سالهاي 1391 و 1392 به دليل شرايط رکودي به ترتيب 93 و 91 دستگاه خودرو توليد کرده است (در اين مثال فرض شده است اقتصاد ايران تنها کالاي خودرو توليد ميکند و رشد اقتصادي دوره 92-1391 به ترتيب 8/6- و 9/1- درصد درنظر گرفته شده است). در سال 1393 رشد اقتصادي 6/4 درصدي تجربه ميشود و سطح توليد خودرو به 96 دستگاه افزايش مييابد. نکته قابل تامل آن است که رشد توليد در سال 1393 نسبت به سال 1392 سنجيده ميشود که سطح توليد خودرو به شدت کاهش يافته است و ديگر آنکه اقتصاد ايران هنوز در سال 1393 به سطح توليد خودرو در سال 1390 نتوانسته است دست يابد. شايان ذکر است براساس آمارهاي منتشره وزارت صنعت، معدن و تجارت ميزان توليد محصولات منتخب صنعتي طي سه ماهه اول سالجاري روندي صعودي داشته است. به عنوان مثال توليد الياف اکريليک 3/123 درصد، وانت 3/96 درصد، الايدي و السيدي 5/79 درصد رشد داشتهاند همچنين انواع سواري ون و دوديفرانسيل، تجهيزات صنعتي، ماشين لباسشويي، يخچال و فريزر، سموم دفع آفات نباتي، کاميون کشنده، روغن نباتي، دارو، کاغذ، فولاد خام، نئوپان، انواع پاپوش، کنسانتره زغالسنگ، پتروشيمي، لاستيک خودرو، فيبر، کاتد مس، ريختهگري (چدن و فولاد)، چرم، نخ پلياستر، فرش ماشيني، آلومينا، روغن موتور و پودر شوينده نيز از ديگر اقلام صنعتي و معدني داراي رشد توليد در بهار 1393 بودهاند (البته برخي محصولات نيز رشد توليد منفي داشتهاند ولي در مجموع رشد محصولات منتخب صنعتي مثبت بوده است). براساس آنچه عنوان شد ميتوان گفت که رشد 6/4 درصدي در فصل اول سال 1393 نسبت به فصل مشابه سال 1392 را اولا نبايد افسانه پنداشت و ثانيا نبايد به معناي رونق اقتصادي و ايجاد اشتغال جديد تلقي کرد بلکه مفهوم واقعي آن را بايد تلاش اقتصاد ايران براي احياي مجدد خويش به منظور بازگشت به نقطه صفر ارزيابي کرد، آغاز مسير دشواري که در سناريويي خوشبينانه در انتهاي سال 1394 محقق خواهد شد.
نويسنده:دکتر احمد تشکيني
کارشناس اقتصادي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]