تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهمترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
تعمیرگاه امداد خودرو کرمان موتور
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1819196536
متن کامل عربستان سعودی، کشوری که بندبندش از هم گسسته می‌شود
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: متن کامل
عربستان سعودی، کشوری که بندبندش از هم گسسته می‌شود
عربستان که غالباً برای کشورهای منطقه مشکلاتی را ایجاد می‌کند، خود نیز با مشکلاتی مواجه است که در این نوشتار سعی شده تعدادی از این مشکلات بررسی شود.
گروه بین الملل خبرگزاری فارس ـــ حسین آقامحمدی: عربستان کشوری است که غالبا برای کشورهای منطقه مشکلاتی را ایجاد و در برخی از آشوب‌های ایجاد شده در منطقه خاورمیانه نقش فعال ایفا کرده است. اکنون این سؤال ممکن است ایجاد شده باشد که کشوری که معمولا برای سایر کشورها ایجاد مشکل می‌کند با چه مشکلات و معضلاتی مواجه است؟ این نوشتار به بررسی مشکلات عربستان با سایر همسایگان خود و قسمتی از مشکلات داخلی عربستان پرداخته است. گزارش پیش رو طی ماه جاری در سه بخش منتشر شد که در اینجا تنها به دلیل تجمیع موضوع و استفاده بهینه مخاطبان گرامی آن را در یک گزارش کامل منتشر می‌کنیم. عربستان سعودی دومین کشور عرب از نظر وسعت بعد از الجزایر است که در غرب آسیا واقع شده است. تنها 16 میلیون از جمعیت 27 میلیونی این کشور را شهروندان سعودی تشکیل می‌دهند و یک چهارم این کشور 2 میلیون 149 هزار کیلومتر مربعی خالی از سکنه است. عربستان به دلیل وسعت زیاد سرزمین، جمعیت بیشتر نسبت به سایر کشورهای همسایه عرب‌نشین و همچنین وجود شهرهای مهم اسلامی مانند مکه مکرمه و مدینه منوره در این کشور که اهمیت بسیاری برای مسلمانان دارند همواره سعی نموده تا حدودی نقش فعالی در منطقه و همچنین در میان اعراب ایفا کند. حکام سعودی همواره سعی می‌کنند که تأثیرگذاری خود در منطقه را بیشتر و بیشتر نشان داده و دخالت‌های این کشور در سوریه، امور داخلی عراق، حمایت از گروه‌های مخالف برخی دولت‌های مردمی منطقه و حمایت از برخی دولت‌های نامشروع در مقابل مردم آن کشورها، اعمال نفوذ و کاربرد زور در امور مرزی خود و مواردی دیگر همه و همه از اهداف توسعه طلبانه و مداخله گرانه حکام سعودی حکایت دارد. عربستان بر خلاف آنچه که حکام آن سعی در نشان دادن آن دارند، جزیره ثبات نیست و با مشکلات بسیاری مواجه است. مشکلاتی از نوع داخلی و خارجی، مرزی و فرا مرزی و حتی درون خانوادگی در بین خاندان سلطنتی. عربستان بر خلاف آنچه که در صدد نشان دادن آن است؛ رابطه خوبی با همسایگان خود ندارد و ارتباط این کشور با همسایگان خود بیشتر جنبه‌ی سیاسی و نمادین دارد. درگیری‌های مرزی عربستان با همسایگان خود حداقل مشکل میان این کشور و همسایگانش است. شاید گفته شود که درگیری مرزی ببین کشورها امری طبیعی است اما این موضوع در مورد عربستان صدق نمی‌کند چرا که این کشور تقریبا در هیچ کدام از مرزهای خاکی خود حاضر به رعایت مرزهای تعیین شده نیست و مدام در پی افزایش مرزهای خاکی خود و در برخی موارد نیز مرزهای آبیش می‌باشد. شاید بتوان گفت که حکام سعودی تمام سرزمین‌های عرب منطقه را متعلق به خود دانسته و اگر توان تصرف آنها را داشتند از این کار دریغ نمی‌کردند. عربستان در مرزهای خود با قطر، امارات، کویت و یمن مشکلات عدیده‌ای دارد و در مرزهای آبی خود نیز سابقا با ایران مشکلاتی داشته است. وقتی آل‌سعود و آل ثانی به جان هم می‌افتند مرزهای مشترک بین دو کشور قطر و عربستان از دیر باز شاهد درگیری‌هایی بین دو طرف بوده است. عربستان سعودی قسمتی از سواحل جنوب شرقی قطر و همچنین بخش‌هایی از مرزهای جنوب غربی این کشور را متعلق به خود می‌داند. اختلافات مرزی عربستان و قطر را شاید بتوان حادترین مشکل مرزی بین کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس دانست چرا که تنها قطر که در بین کشورهای عربی در حال رقابت با عربستان است و از دست دادن مناطق تحت ادعای عربستان توسط قطر موجب ضررهای هنگفتی به این کشور می‌شود تا جایی که اگر قطر مناطق مورد نظر عربستان را به حکام سعودی واگذار نماید به طور کامل راه ارتباطی خشکی خود با امارات را از دست داده و دیگر با هیچ کشوری بجز عربستان مرز خاکی نخواهد داشت. دو منطقه خلیج سلوا و خورالعدید مناطق اصلی مورد درگیری عربستان و قطر هستند. خلیج سلوا دارای ذخایر غنی انرژی شامل نفت و گاز است اما منطقه خورالعدید فاقد هرگونه منابع اقتصادی است. خورالعدید منطقه‌ای استراتژیک برای قطر است که در جنوب شرقی این کشور قرار گرفته و تنها راه ارتباطی قطر از طریق خشکی با امارات متحده عربی است. عربستان در 29 جولای 1974 طی توافقنامه‌ای که با امارت متحده عربی منعقد کرد توانست 23 مایل از آب‌های منطقه خورالعدید را به آب‌های منطقه‌ای خود اضافه کند و علاوه بر آن توانست سواحل شرقی قطر و خورالعدید را هم به خاک خود ملحق کند. با الحاق سواحل شرقی قطر و خورالعدید به عربستان؛ قطر دیگر با هیچ کشوری بجز عربستان مرز خاکی ندارد که این امر بعنوان خطری جدی قطر را با مشکل مواجه کرده و موجب شده که این کشور در مواقع بحران آسیب‌پذیر باشد. همچنین وجود تنها یک مرز خاکی آن‌هم با عربستان می‌تواند بعنوان اهرم فشاری از سوی عربستان علیه حکومت قطر بکار گرفته شود که در حال حاضر نیز این کار انجام می‌پذیرد. اعتراض قطر به توافق 1974 ریاض و امارات همچنان ادامه دارد. همچنین در سال 2005 تلاش‌هایی با میانجیگری حاکم کویت برای حل اختلافات عربستان و قطر انجام شد. مشکلات عربستان و قطر تنها به موضوع مرزهای آنها مربوط نمی‌شود و مسائل سیاسی و بین‌المللی را نیز در بر می‌گیرد. قطر در خصوص مشکلات خود تنها به اعتراض اکتفا نکرد و در سال 2005 اقدام به لغو تابعیت قطری حدود 4 هزار نفر کرد. در ادامه مشکلات بین دو کشور عربستان و قطر، در سال 2005 حکام قطری اقدام به لغو تابعیت اعضای قبیله «بنی مرده» کرده بودند که از سال‌ها پیش در این منطقه سکنی گزیده بودند و پس از تشکیل قطر به تابعیت این کشور در آمدند. تعداد این افراد حدود 4 هزار نفر بوده است. علت لغو تابعیت افراد این قبیله از سوی حکام قطری دست داشتن اعضای این قبیله در ناآرامی‌های سال 1997 عنوان شد. قطر ضمن اخراج افراد این قبیله تمام اموال و دارایی‌های این قبیله را ضبط کرد که این اقدام موجب اعتراض مقامات عربستان از جمله برادر پادشاه عربستان شد. افراد این قبیله بعد از لغو تابعیت قطری خود در عربستان سکنی گزیدند. از دیگر مسائل سیاسی بین قطر و عربستان میتوان به رقابت این دو کشور برای کسب دبیر کلی شورای همکاری خلیج فارس اشاره کرد. این رقابت تا جایی پیش رفت که پس از انتخاب نماینده عربستان در اجلاس شانزدهم ، قطر اقدام به تحریم اجلاس نمود. تنش‌های سیاسی بین این دو کشور را در موضوع سوریه نیز قابل مشاهده است. روابط این دو کشور که تا چندی پیش متحد یکدیگر در موضوع سوریه بودند بعد از اینکه عربستان توانست نیروی مورد حمایت قطر در سرپرستی نیروهای مخالف سوری را حذف و یکی از عناصر نزدیک به خود (احمد جربا) را در رأس مخالفان سوری خارج از کشور قرار دهد وارد مرحله حساس تری شد. در واقع عربستان با این اقدام قطر را در موضوعات سوریه به حاشیه راند و زمام امور مخالفین سوری را در دست گرفت. درگیری با قطر بر روی موضوع حمایت از اخوان المسلمین و قرار دادن این گروه در لیست گروه‌های تروریستی در عربستان از دیگر موضوعات مورد اختلاف دو گروه حاکم است. بعد از حمایت‌های قطر از اخوان المسلمین و محمد مرسی در مصر و حمایت عربستان از عبدالفتاح السیسی و ارتش این کشور اختلافات این دو کشور به اوج خود رسید و تا جایی پیش رفت که منجر شد کشورهای امارات و عربستان سفرای خود را از قطر فراخوانده و بحرین نیز در پی فشار عربستان اقدام به فراخواندن سفیر خود از قطر نماید. البته گفته شده که این اقدام عربستان و امارات خشم امیر کویت و حاکم عمان را برانگیخته و حتی این عمل را موجب فروپاشی شورای همکاری خلیج فارس دانسته‌اند. بعد از فراخواند سفرای این سه کشور از قطر عربستان تهدید به تحریم هوایی قطر و همچنین مسدود کردن دفاتر شبکه الجزیره متعلق به قطر نمود. البته قطر نیز در این بین بیکار نبوده و با ابزارهای خود از جمله شبکه الجزیره خشم مقامات سعودی را برانگیخته است. عربستان نیز با استفاده از شبکه العربیه به مقابله با هجوم رسانه‌ای قطر پرداخته است که به نظر می‌آید عربستان نتوانسته در بعد رسانه‌ای از قطر پیشی گیرد. تبلیغ وهابیت در یمن و سکوت اجباری صالح جمهوری یمن نیز یکی از همسایگان عربستان است که مرزهای مشترکی با جنوب عربستان دارد. دو کشور جمهوری عربی یمن (یمن شمالی) و جمهوری دمکراتیک یمن (یمن جنوبی) در سال 1990 طی پیمانی با یکدیگر متحد و جمهوری یمن را به وجود آوردند که این اتحاد دیری نپایید و در سال 1994 بین دو طرف درگیری رخ داد که سرانجام با پیروزی شمالی‌ها بر جنوبی‌ها اتحاد دو طرف حفظ شد. یمن از دیرباز به‌عنوان یکی از همسایگان مهم عربستان برای حکام سعودی مطرح بود تا جایی که روابط بسیار نزدیکی بین حکام سعودی و علی عبدا... صالح در یمن برقرار بود. دو کشور یمن و عربستان دارای منافع مشترک و همچنین تعارضاتی با یکدیگر هستند که در اینجا به قسمتی از آنها اشاره می‌کنیم. این دو کشور علی رغم اشتراک منافع بسیار در زمان علی عبدا... صالح تعارضات جدی با یکدیگر داشتند و این تعارضات با کنار رفتن صالح از پست ریاست جمهوری بیشتر شد. یکی از فشارهایی که عربستان به یمن وارد کرده و علی عبدا... صالح نیز به دلیل نیاز به عربستان نتوانست با این اقدام عربستان مقابله کند اشغال سه شهر نفت‌خیز مرزی یمن توسط حکام سعودی است. این سه شهر شمال یمن سابقا در اجاره عربستان بوده و عربستان حاضر به پس دادن این شهرها نیست. یکی از دلایلی که عربستان مخالف با تغییر دولت‌ها در یمن است همین موضوع بوده چرا که تضمینی وجود ندارد دولت‌های دیگر خواهان باز پس گیری این شهرها نباشند. از دیگر دخالت‌های عربستان در یمن تأسیس مدارس دینی مطابق با خواست‌های خود و ترویج وهابیت در یمن است که با ایجاد اختلافات قومی به‌دنبال افزایش قدرت و نفوذ خود در یمن بوده و این اقدام موجب اعتراض صالح نیز شد. عضویت یمن در شورای همکاری خلیج فارس نیز از موارد اختلافی دو کشور است. یمن سال‌ها است خواستار عضویت در شورای همکاری خلیج فارس است که مخالفت‌های اعضا و بیشتر از همه عربستان موجب عدم عضویت یمن در شورای همکاری خلیج فارس شده و اعتراض صنعا را در پی داشته است. روابط متزلزل دو همسایه در پس لبخند‌های دیپلماتیک امارات متحده عربی یکی دیگر از همسایگان عربستان است که در شرق این کشور واقع شده و حدود 5 میلیون و 300 هزار سکنه دارد. امارات نیز که معمولا یکی از متحدان سیاسی عربستان می‌باشد از گزند زیاده‌خواهی‌های سرزمینی عربستان در امان نبوده است. در سال 1974 توافقی بین دو کشور منعقد و مرزهای دو خاکی دو کشور مشخص شدند. مهمترین مشکلات مرزی بین عربستان و امارات مربوط به مناطق خورالعدید و بوریمی است. بوریمی منطقه‌ای نفت‌خیز در جنوب شرقی ابوظبی است که علی رغم توافقاتی در سال 1974 بین دو کشور کماکان از موارد مورد مناقشه دو طرف بوده و عربستان برداشت نفت توسط امارات از مناطق مرزی را غیرقانونی می‌داند. همچنین از دیگر موارد اختلافی مرزی بین دو کشور میتوان به مناقشه بر روی منطقه خورالعدید اشاره کرد. منطقه خورالعدید تنها راه خشکی بین امارات و قطر است که این دو کشور همواره مخالف سیطره عربستان بر این منطقه بوده‌اند. گرچه بر اساس توافق 1974 این منطقه نیز به عربستان تعلق دارد اما امارات کماکان علی رغم اعتراض به قرارداد 1974 و ناعادلانه بودن آن و همچنین تحت فشار بودنش برای امضای آن هراس این را دارد که عربستان آب‌های سرزمینی که در واقع مسیر آبی بین امارات و قطر است را مدعی شود که در این صورت منطقه نفتی زرکوه که در حال حاضر امارات و قطر در حال بهره‌برداری از آن هستند به عربستان تعلق خواهد یافت. طبق برآورده‌های اخیر، منطقه مورد ادعا حدود 15 میلیارد بشکه ذخایر قطعی نفت و حدود 650 میلیون متر مکعب گاز طبیعی است. مناطق دیگری نیز مورد مناقشه دو طرف هستند که بر اساس توافق 1974 به عربستان تعلق یافته اما امارات متحده عربی مدعی است این توافقنامه در شرایطی امضا شده است که امارات در حال استقلال بوده و عربستان نیز اعلام کرده بود تا زمانی که امارات شروط توافقنامه 1974 را قبول نکند، این کشور را به رسمیت نخواهد شناخت، به همین دلیل امارات تحت فشار این توافقنامه را پذیرفته و اکنون به آن توافقنامه پایبند نیست. اختلافات مرزی عربستان موجب شده است که دو کشور در مواضع سیاست خارجی خود نیز با یکدیگر دچار تعارضاتی شده و این مسائل به حوزه سیاست داخلی نیز کشیده شود. از دیگر مسائل سیاسی دو کشور میتوان به خروج امارات از طرح پول واحد کشورهای شورای همکاری خلیج فارس اشاره کرد. این امر در اعتراض به انتقال دبیرخانه مقر بانک مرکزی پول واحد کشورهای شورای همکاری خلیج فارس از امارات به عربستان تحت فشار ریاض بود. بعد از این اقدام امارات، تشکیل پول واحد عربی تقریبا به فراموشی سپرده شد. مسئله دیگری که نشان از تنش در روابط دو کشور دارد اعلام وزارت خارجه امارات به اتباع خود جهت تهیه گذرنامه برای سفر به عربستان است. همچنین عربستان در سال 2009 تردد اتباع دو کشور به وسیله کارت شناسایی را ممنوع اعلام کرد و اتباع امارات را مجبور به دریافت مجوز خروج از سفارت این کشور در عربستان برای خروج از خاک سعودی نمود. ترسیم نقشه‌ای از کشور امارات بر روی کارت شناسایی شهروندان این کشور که مغایر مرزبندی‌های 1974 بود و در آن نقشه خاک امارات به قطر متصل شده بود دلیل این اقدام ریاض بود. نفت و گاز و اختلافاتی مرزی گوشه‌ای از تنازعات عربستان و کویت شیخ نشین کویت با مساحتی کمتر از یک میلیون کیلومتر مربع در شمال عربستان سعودی قرار دارد. این کشور مانند سایر همسایگان عربستان از گزند حکام سعودی در امان نبوده است. جزایر قاروه و ام المرادم از موارد اختلافی بین دو کشور است. علی‌رغم عقد توافقنامه‌ای در سال 1965 بین دو کشور برای حل اختلافات اما مشکل این دو جزیره حل نشد. خبرگزرای مهر در مطبی با اشاره به میادین مشترک نفتی آرش بین سه کشور ایران، عربستان و کویت آورده است: عربستان و کویت در این پروژه با یکدیگر دچار اختلافاتی شده‌اند. این میادین با ذخیره بیش از یک هزار میلیارد فوت مکعب گاز طبیعی و بیش از 300 میلیون بشکه نفت خام در شمال غربی خلیج فارس قرار گرفته است. با گذشت زمانی حدود 40 سال از کشف این میدان و علی رغم حفر اولین چاه توسط شرکت ملی نفت ایران در این میدان، تاکنون توسعه این میدان توسط این کشورها صورت نگرفته است. اختلاف کویت و عربستان در خصوص این میدان ناشی از زیاده‌خواهی عربستان است که موجب توقف پروژه مشترک عربستان و کویت برای توسعه میدان شده است. در ابتدا قرار بود که گاز تولیدی این میدان در منطقه فرا ساحل تقسیم و از طریق دو خط لوله به دو کشور ارسال شود. دولت عربستان در اوایل سال 2012 مقامات کویت را تحت فشار قرار داد تا کل گاز تولید این میدان ابتدا به بندر خفجی در خاک عربستان ارسال و سهم کویت از آن جا به خاک کویت منتقل شود که با مخالفت حکام کویتی مواجه شد. پیش از این نیز به نگرانی حاکم کویت از اقدام عربستان در فراخوانی سفیر خود از قطر اشاره شده که گوشه‌ای از اختلافات سیاسی دو کشور است. اعتراض یمن به توافق عربستان و عمان عربستان با سلطان نشین عمان نیز دارای مرزهای مشترکی است که در آنها نیز اختلافاتی بین دو کشور وجود داشت. دو طرف بعد از مذاکراتی محرمانه در سال 1990 توافقنامه‌ای برای تحدید مرزها منعقد کردند که یمن به دلیل اینکه خود را در اراضی مورد توافق عمان و عربستان صاحب حق می‌دانست تا پیش از یکپارچه شدن با آن مخالف بود. مشکلاتی از جنس دیگر اما قسمتی از مشکلات عربستان با سایر کشورها را نمی‌توان تنها به تفکیک کشور به کشور آورد که بیشتری این کشورها مربوط به حوزه دخالت‌ها و موضع گیری‌های عربستان در سایر کشورها است که دامنه آن چندین کشور را در بر می‌گیرد. موضوع بحرین و دخالت‌های آل سعود در این کشور از جمله مسائلی است که واکنش‌های متفاوتی از سوی کشورهای مختلف در پی داشته است. عربستان که خود را پدر خوانده کشورهای عربی می‌داند حق هر نوع دخالت و اعمال نفوذ در این کشورهای را برای خود محفوظ دانسته تا جایی که با اعزام نیروی نظامی به بحرین به مقابله با مردم بحرین برخواسته و اقدام به برخورد با مردم بی دفاع بحرین می‌کند. از این قبیل اقدامات عربستان که سعی در بر کرسی نشاندن حکومت‌های کاملا موافق و همراه خود دارد و از هیچ اقدامی در این راه ولو کشتن مردم آن سامان ابایی ندارد بسیار است. یکی از دلایل این امر همگام سازی کشورها در جهت حرکت عربستان و فشار به آنها برای برآورده کردن خواسته‌های عربستان است و این کار تا جایی پیش خواهد رفت که عربستان با ایجاد حکومت‌های دست‌نشانده قصد دخالت در امور کشورها را دارد و تا جایی به حرکت خود ادامه می‌دهد که حاضر است مردم کشورها را برای منافع خود قربانی نماید و از طرفی نمی‌خواهد کشورها اعتراضی به شیوه جنگ طلبی خارجی عربستان و حکومت نامشروع داخلی عربستان نمایند. عربستان کار را بجایی رسانده که خود در کشوری مثل بحرین اقدام نظامی می‌کند ولی اعتراض سایر کشورها به کشتار مردم بی دفاع بحرین توسط حکومت این کشور را بر نمی‌تابد و آن را دخالت در امور داخلی بحرین می‌داند ولی دخالت نظامی خود را دخالت در امور داخلی بحرین نمی‌داند. نکته‌ای که در خصوص عربستان کاملا روشن است این موضوع است که حکام سعودی در داخل کشور با بحران‌های بسیاری از جمله بحران مشروعیت مواجه می‌باشند و سعی می‌کنند که بحران‌های داخلی خود را با سیاست خارجی حل کرده و ذهن مردم کشورش را به اوضاع خارجی مشغول کرده و از اعتراض‌های داخلی و توجه به مشکلات داخل بکاهند. دخالت‌های عربستان در سوریه و عراق و کمک به گروه‌های تروریستی که با حکومت‌های مرکزی این کشورها در حال جنگ هستند از دیگر اقدام توسعه‌طلبانه و مداخله جویانه عربستان است. رقابت با قطر بر روی تصدی کرسی ریاست مخالفین خارجی دولت سوریه، ارسال سلاح و تجهیزات به مخالفین دولت سوریه و همچنین تروریست‌های در حال مبارزه با دولت عراق، از دیگر اقدامات عربستان است. البته ناگفته نماند که این اقدام عربستان دامن گیر حکومت این کشور شد. مشکلات داخلی آل‌سعود اما از این مسائل که بگذریم به عرصه داخلی عربستان می‌پردازیم. حکام سعودی در درون کشور خود با مشکلات بسیاری مواجه و اقدام به اختلاف افکنی بین اهل تسنن و تشیع در داخل کشور خود کرده و سعی می‌کنند برای پوشاندن کم کاری خود و و جلوگیری از گسترش نارضایتی‌های اجتماعی مسلمانان شیعه و سنی را مقابل یکدیگر قرار دهند. آمار دقیقی از تعداد شیعیان در عربستان وجود ندارد. طبق اعلام عربستانی‌های 13 درصد جمعیت این کشور را شیعیان تشکیل داده‌اند و این در حالی است که طبق برخی منابع دیگر بیش از 30 درصد جمعیت عربستان را شیعیان تشکیل می‌دهند. تعداد شیعیان در این کشور بیش از 30 درصد است که حکومت سعودی در راستای عدم اجازه فعالیت به شیعیان از اعلام آمار واقعی خودداری کرده است. در این مقاله در خصوص برخورد حکام سعودی با شیعیان تنها به این نکته اشاره می‌کنیم که حکام سعودی به شدت هر گونه فعالیت توسط شیعیان را سرکوب کرده و حتی موانع بسیاری برای شیعیان ایجاد می‌کنند که حمله به شیعیان در حین ادای نماز یکی از این موارد است. حکام سعود علمای شیعیان را به بهانه‌های واهی بازداشت و اجازه فعالیت آزاد را به شیعیان نمی‌دهند. البته بر کسی پوشیده نیست که در شرایط عادی اهل تشیع و تسنن مشکلی با یکدیگر ندارند و در کنار یکدیگر زندگی مسالمت‌آمیزی دارند ولی حکومت آل سعود با قرار دادن وهابیت تندرو در مقابل شیعیان چنین وانمود می‌کند که اهل تسنن با شیعیان مشکل دارند و در واقع همان سیاستی را که در کل جهان اسلام در راستای اختلاف افکنی بین تشیع و تسنن دنبال می‌کند در کشور خود نیز دنبال کرده و چنین می‌نماید که کل اهل تسنن عربستان در مقابل شیعیان قرار دارند. از نمونه‌های زندگی شیعه و سنی در کنار یکدیگر در کشورهای عرب نشین میتوان به عراق اشاره کرد.حکومت سعودی هیچ گاه بر این نکته تکیه نمی‌کند که قسمت عمده‌ای از مردم عراق از اهل تسنن گرفته تا شیعیان مخالف سیاست‌های اعمالی حکام سعودی در کشورشان هستند. زندان‌های آل سعود که مملو از افرادی است اعتراضی ولو بسیار کوچک به حکام سعودی کرده‌اند از دیگر مسائلی است که حکام سعودی درگیر آن هستند. بسیاری از افرادی که در این زندان‌ها بسر می‌برند کسانی هستند که اعتراضی ولو بسیار کوچک به حکام سعودی کرده و خواهان حداقل حقوق خود شده‌اند. وضعیت زندان‌های آل سعود به گونه‌ای است که اعتراض سازمان‌های حقوق بشری را در پی داشته است و حتی نمایندگان کنگره آمریکا (در اقدامی نمایشی) خواهان لغو سفر اوباما به عربستان به بهانه نقض حقوق بشر توسط حکام سعودی شدند. طبق اخبار منتشر شده از درون زندان‌های عربستان و صحبت‌های برخی زندانیان آزاد شده و همچنین برخی تصاویر بروز پیدا کرده، زندان‌های عربستان در حالت اسفباری هستند. در سال 2011 صدها شهروند عربستانی که در جریان تظاهرات "قطیف" توسط نیروهای امنیتی عربستان بازداشت شده بودند در نامه‌ای به مقامات عربستانی، ضمن شرح وضعیت اسف‌بار خود در زندان "الدمام"، خواستار احقاق حقوق خود شده بودند. در این نامه آمده بود «یک راهرو زندان که 6 سلول و 6 سرویس بهداشتی دارد، گنجایش بیش از شصت نفر را ندارد، اما بیش از 250 نفر در آن نگهداری می‌شوند.» البته بعضی از گزارش‌ها حکایت از وضعی به مراتب بدتر از این مورد در زندان‌های عربستان دارد و بیشتر این زندانیان را زندانیان سیاسی مخالف و معترض به حکومت آل سعود تشکیل می‌دهند. گفتنی است تعداد زندانیان بعد از تظاهرات سال 2011 در عربستان به یکباره رشد چشم‌گیری داشته است. خبرگزاری جهان اسلام در یکی از گزارشات خود ضمن بیان مطالبی در خصوص زندان‌های عربستان که قسمتی از آن در بالا آمد، با اشاره به وضعیت وخیم بهداشتی زندان‌های عربستان و شیوع بیماری در آنها گفته‌است که «بر اساس گزارش جمعیت ملی حقوق بشر عربستان، در تاریخ 12 دسامبر 2011، "نایف‌المری"، شهروند عربستانی زندان الدمام، به دلیل ابتلا به بیماری سل و نبود امکانات پزشکی جان خود را از دست داد.» تاخیرهای بسیار طولانی در صدور احکام زندانیان نیز یکی دیگر از مصیبت‌های زندانیان عربستانی به شمار می‌رود، به‌طوری‌که یاس و ناامیدی، بر سر اغلب زندانیان این کشور سایه افکنده است. در این زمینه؛ یک منبع آگاه در گفتگو با پایگاه اینترنتی "ایلاف" (متعلق به مخالفان آل‌سعود در لندن) گفته بود «تعداد پروند‌ه‌های مربوط به زندانیان عربستانی، تنها در دادگاه‌های منطقه الشرقیه بیش از 1688 پرونده برای شهروندان عربستانی و تعداد 1204 پرونده برای اتباع خارجه ساکن این مناطق است.» پناهندگان خبرگزرای جهان اسلام در مطلبی آورده است، از دیگر موارد نقض حقوق بشر وضعیت پناهندگان در عربستان است. افرادی که به عربستان پناهنده شده‌اند مدت‌ها بدون دلیل زندانی شده و اطلاعاتی از آنان در دست نیست. در همین زمینه؛ چندی پیش، سازمان "عفو بین‌الملل"، باری دیگر، ضمن محکوم نمودن رژیم عربستان سعودی به دلیل نقض آشکار حقوق بشر، از وضعیت پناهندگان در این کشور ابراز نگرانی کرده و خواهان مشخص شدن وضعیت پناهندگان زندانی شده است. وضعیت زنان در زندان‌ها خبرگزاری جهان اسلام در جایی دیگر نقل می‌کند که بدرفتاری با زنان در زندان‌های عربستان و شکنجه‌های شدید روحی و جسمی از دیگر اقدامات دولت عربستان علیه زنان است. دولت عربستان با نصب دوربین در زندان و حتی سرویس‌های بهداشتی اقدام به شکنجه زندانیان و سوء استفاده از فیلم‌ها می‌نماید. حتی دولت عربستان در زندان‌های خود از دست‌بند و پابند در زندان استفاده می‌کند که این اقدام(استفاده از پابند) در زندان‌های دنیا تقریبا منسوخ شده است. همچنین این خبرگزرای آورده است که: از سوی دیگر، چندی پیش، خبری رسمی در رسانه‌های عربستان منتشر شد که مایه تعجب همگان قرار گرفت؛ به طوری‌که حتی مقامات رسمی نیز نتوانستند به آن بی‌اعتنایی نشان داده و با تشکیل کمیته‌های صوری، سعی در آرام کردن فضای عمومی عربستان داشتند. « زندانیان القاعده در زندان‌های عربستان از سونا و استخر و ورزشگاه بدنسازی برخوردارند و دسترسی آنها به وسایل لوکس بسیار آزاد و راحت است و حتی افرادی از آنها که رفتارشان خوب باشد به راحتی می‌توانند با همسران خود در اتاقی مخصوص خلوت کنند.» خبرگزاری جهان اسلام در ادامه آورده است: تمام این‌ها در حالی است که طی سال گذشته، روزنامه "دیلی‌میل"، در گزارشی خبر از ساخت زندانی 5 ستاره برای وابستگاه به القاعدة در عربستان داد. نویسنده دیلی‌میل در گزارش خود که با تصویر و مستندات همراه بود نوشته است «حکومت نفتی عربستان، اینگونه با تندروهای وابسته به القاعده برخورد می‌کند!» بنابراین گزارش «زندانیان القاعده در زندان‌های عربستان از سونا و استخر و ورزشگاه بدنسازی برخوردارند و دسترسی آنها به وسایل لوکس بسیار آزاد و راحت است و حتی افرادی از آنها که رفتارشان خوب باشد به راحتی می‌توانند با همسران خود در اتاقی مخصوص خلوت کنند.» "سعید البیشی"، مدیر زندان، در گفتگو با خبرنگار دیلی‌میل گفته است «هدف از فراهم‌آوردن شرایط گسترده رفاهی برای زندانیان، بازگرداندن آنان از راه تروریسم است.» وی در پایان گفتگو و در پاسخ به سئوال خبرنگار مبنی بر اینکه آیا تضمینی مبنی بر عدم تکرار اقدامات تروریستی از سوی این افراد وجود دارد، به طرز مضحکی گفته بود "متاسفانه چنین تضمینی وجود ندارد و همیشه تعدادی هستند که بر اعمال خود پافشاری می‌کنند"! مشکلات عربستان تا جایی پیش رفته که حدود یک سال پیش سلمان بن عبد العزیز در مراسمی به مناسب روز ملی عربستان به کاستی‌های موجود در کشور در مسائلی مانند مسکن، بیکاری، بهداشت، آموزش و خدمات اجتماعی اذعان کرده بود. اعتراضاتی که در سال 2011 در ریاض رخ داد نشانه‌ای از عدم رضایت مردم از حکومت سعودی بود. فیصل عبدالساتر تبعیض خاندان حاکم علیه ساکنان مناطق شرق عربستان را یکی از دلائل گسترش اعتراضات علیه ریاض دانسته و می‌گوید: ریاض در حالی در امور داخلی سایر کشورها دخالت می‌کند که خود از به رسمیت شناختن کوچکترین حقوق مسلم ملتش دریغ می‌کند. از دیگر مشکلاتی که میتوان به صورت کلی به آن اشاره کرد تنش در خاندان سلطنتی حکام سعودی و کهولت سن پادشاه این کشور از سویی و متهم کردن ولیعهد این کشور به زوال عقل از سوی برخی از دست‌اندرکاران سعودی، نبود آینده‌ای روشن برای حکومت و سردامدران آن است. به گزارش اندیشکده واشنگتن همچنین میتوان به مشکل زیرساختی در عربستان مخصوصا در شهرهایی مانند جده اشاره کرد که زیرساخت‌های این شهر علی‌رغم اینکه عربستان مبلغ زیادی را برای توسعه خود در نظر گرفته هنوز کامل نشده و مردم قسمت‌هایی از این شهر کماکان از آب لوله کشی بی بهره بوده و هنوز با تانکر برای آنان آب می‌برند. فساد در خاندان سلطنتی آل سعود و سوء استفاده از قدرت در توسط شاهزادگان سعودی از دیگر مواردی است که موجب نارضایتی مردم شده و اندیشکده واشنگتن در مطلبی آورده است که ده‌ها سال است که اعضای آل سعود به خاطر استفاده‌های مالی از موقعیت سلطنتی خود و رفتار متکبرانه مورد انتقاد بوده و هستند. همچنین عدم آزادی‌های اجتماعی و رسانه‌ای از دیگر مواردی است که حکام سعودی اعمال کرده و اجازه فعالیت رسانه‌ای و حتی استفاده از شبکه‌های اجتماعی را به اهالی عربستان نمی‌دهد و روزنامه‌های عربستان در سال گذشته اعلام کردند رسانه‌های اجتماعی پیام‌رسان مانند اسکایپ، وایبر و واتزاپ در این کشور مسدود خواهند شد و راه استفاده از این شبکه‌های را نظارت دولت بر آنها دانسته‌اند. شکی نیست نگرانی حکام سعودی از گسترش استفاده مردم از شبکه‌های اجتماعی درخواست افزایش آزادی‌ها توسط مردم و همچنین گسترش اعتراض‌ها و ناآرامی‌ها در این کشور است. از دیگر محدودیت‌هایی مانند عدم اجازه رانندگی زنان در عربستان و همچنین عدم اجازه تردد زنان بدون محارم بین شهرها می‌گذریم که بسیار گفته شده است. در پایان باید گفت که عربستان سعودی با تمامی این مشکلاتی که دارد علی رغم اینکه همواره سعی می‌کند خود را به مثابه جزیره ثبات نشان دهد این چنین نبوده و در معرض فروپاشی قرار دارد. باید دید که حکام سعودی تا چه زمانی می‌توانند با پول نفت دهان سازمان‌ها و کشورهای به اصطلاح مدافع حقوق بشر را بسته نگه داشته و به ظلم‌های خود بر مردم عربستان ادامه دهند. همچنین که دراین گزارش آمده است عربستان تقریبا با تمامی کشورهای همسایه خود دارای اختلافات ارضی و سیاسی جدی بوده و این اختلافات بیش از مشکلات عادی کشورها بین یکدیگر است. اختلافاتی که عربستان را از مجبور به باج دادن به کشورهای اروپایی و آمریکا برای حمایت از آن در راستای پیگیری اهداف سلطه طلبانه نسبت به همسایگانش کرده است. البته ناگفته نماند که این اقدام حکام سعودی موجب شده برخی از همسایگان سعودی‌ها نیز با دادن امتیازاتی به کشورهای غربی و آمریکا مانند اجازه احداث پایگاه نظامی سعی کنند که تا حدی از فشار عربستان بکاهند. البته باید یادآور شد که این کار متأسفانه پای کشورهای سلطه‌گر اروپایی و آمریکا را به منطقه باز کرده است. از سوی دیگر عربستان نمی‌تواند تا ابد اعتراض‌های داخلی خود را سرکوب و اجازه فعالیت آزاد به مردمش را ندهد. بالاخره حکام این کشور مجبور خواهند شد زمانی به درخواست‌های مردم پاسخ مثبت داده و آزادی‌های سیاسی و اجتماعی به مردم خود بدهند. البته ممکن است سعودی‌ها زمانی متوجه این موضوع شوند که دیگر کار از کار گذشته باشد مردم خود حقوقشان را بگیرند. شکی نیست که تمامی مشکلات عربستان در این نوشتار لحاظ نشده و از کنار مباحثی مانند ترس حکام سعودی از گسترش تفکراتی مانند اخوان‌المسلمین و جنبش‌های آزادی‌خواهانه در این کشور و اقدام به کنترل و سرکوب این تفکرات توسط حکام عربستان به دلیل تفصیل فراوان آنها گذشته‌ایم. شرح دخالت حکام سعودی در سوریه و عربستان و همراهی با گروه تروریستی داعش نیز از مواردی بود که خود مقالات جدا و مفصل تری می‌طلبد. لازم به ذکر است که جدای از عدم درج تعدادی از مسائل به دلیل طولانی بودن و دلایل دیگر باید گفت که این ادعا را نداریم که تمامی موارد را دانسته و یا پیدا کرده‌ایم و قطعا مواردی بوده که اطلاعی از آن نداشته‌ایم و در جست‌‌وجوهای خود نیز با آنها برخورد نکرده‌ایم. انتهای پیام/
93/07/24 - 00:02
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]
-
گوناگون
پربازدیدترینها