واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
سد سازی؛ گزینه اجتناب ناپذیر برای مدیریت آب
سدسازی برای حفظ حیات و تداوم امنیت ملی و نیز افزایش ظرفیت ذخیره سازی و گسترش منابع آب و استحصال انرژی برقابی مخصوصاً برای مناطقی که با کمبود و بحران آب مواجه هستند، لازم و حیاتی است.
عصرایران نوشت: رشد روز افزون جمعیت، توسعه اراضی کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان، گسترش صنایع، توزیع ناهمگون زمانی و مکانی آب شیرین به لحاظ کمی و محدودیتها و مشکلات روزافزون کیفی منابع آبی، در بسیاری از کشورها، تأمین آب مطمئن را به یکی از چالشهای اساسی قرن حاضر تبدیل نموده است. کشور ما نیز به دلیل کم بودن ریزشهای جوی و نامناسب بودن پراکنش زمانی و مکانی آن، در زمره کشورهای خشک و نیمه خشک جهان قرار دارد و در این شرایط به دلیل رشد جمعیت، گسترش شهرنشینی و توسعه بخشهای اقتصادی (کشاورزی و صنعت) تقاضا برای آب روز به روز افزایش مییابد. نظری به گذشته و تاریخ کهن کشور، نشان میدهد که برای تعدیل مشکلات ناشی از محدودیت منابع آب، ابتکارات و ابداعات متنوعی در زمینه بهرهبرداری از منابع آب سطحی و زیرزمینی، در ابعاد سازهای و مدیریتی مورد توجه بوده است که احداث قنوات، سدهای مخزنی و انحرافی در بعد سازهای ونظامهای حقابهبری مدون در بعد مدیریتی آن قابل ذکر است. در دهه اخیر، آب به عنوان یک موضوع مهم در کانون مباحثات و مذاکرات بین المللی قرار گرفته و تقریباً هیچ نشست بین المللی را که در آن آینده اداره جهان در هزاره سوم میلادی مطرح باشد نمیتوان سراغ گرفت که در آن آب و مدیریت آن به صورت یکی از اصلی ترین عوامل و عناصر در دستور کار قرار نداشته باشد. بر اساس مطالعات ملی و بینالمللی، ایران جزء کشورهایی است که در حال حاضر در تنش آبی به سر میبرد و هر ساله بر شدت این تنش افزوده میگردد. طبق استانداردهای جهانی، شهرهایی که سهم سرانه آب آنها بین 1700-1000 متر مکعب در سال است، شهرهای تحت فشار و شهرهایی که سهم سرانه آنها کمتر از 1000 متر مکعب در سال است، شهرهای در تنگنا و فقر آبی تلقی می گردند. سهم سرانه شهر تهران، حدود 500 متر مکعب در سال است که نشان میدهد کلان شهر تهران در زیر فقر آبی بسر می برد. یکی از منابع آب پایدار در گذشته که کشور از جمعیت کمتری برخوردار بوده است، آب زیرزمینی میباشد. در اثر افزایش نیاز آبی و برداشت آب از منابع آب زیرزمینی، این منبع پایدار کاهش چشمگیری یافته است، بطوریکه بسیاری از کارشناسان معتقدند احیاء این منبع پایدار در آینده حتی در صورت وجود نزولات جوی کافی نیز، امکانپذیر نیست لذا این موضوع باعث شده است که تنها منبع قابل دسترسی، منابع آب سطحی ناشی از بارشها باشد و مهار این منبع را به عنوان یکی از مهمترین راهکارهای خروج از بحران آب تبدیل کند. در چنین شرایطی سدسازی برای حفظ حیات و تداوم امنیت ملی و نیز افزایش ظرفیت ذخیره سازی و گسترش منابع آب و استحصال انرژی برقابی مخصوصاً برای مناطقی که با کمبود و بحران آب مواجه هستند، لازم و حیاتی است. سدهای مخزنی که یکی از دستاوردهای مدیریت آب به منظور کنترل منابع آب هستند، اهداف چند منظوره دارند و علاوه بر ذخیره سازی و جلوگیری از هدر رفتن آب در زمان سیلاب و تامین آب بخش های مختلف کشاورزی و شرب و نیز کنترل سیلاب ها و خسارت های ویرانگر آن به مزارع و تاسیسات شهری و روستایی و به منظور تولید برق به کار می روند. نیروگاه های آبی از شاخصترین نیروگاه های سازگار با محیط زیست هستند که به علت سهولت و هزینههای کم بهرهبرداری، علاوه بر اهداف چندمنظوره برای کمک به پایداری شبکه مورد استفاده قرار گیرند. از طرفی با احداث اصولی سدها خسارات انسانی و مالی ناشی از وقوع سیلاب ها به حداقل میرسد. سیلاب حدود 60 درصد از خسارات مربوط به بلایای طبیعی را در دنیا تشکیل می دهد. کشور ما در دهه گذشته به طور متوسط هر سال با 60 سیلاب روبه رو بوده است که حدود 570 میلیارد تومان خسارت دربر داشته است و هر سال تقریباً 200 نفر جان خود را در این رابطه از دست داده اند. از طرفی با اینکه در احداث سدهای مخزنی، بخشی از اراضی در داخل مخزن قرار می گیرند و از بین می روند لیکن سطحی معادل چند ده برابر آن در پاییندست سد، قابلیت کشاورزی می یابند. همچنین سیلاب ها که در عمل با سرعت زیاد از مسیل ها و رودخانه ها عبور کرده و بعد از فرسایش خاک و ایجاد خسارت فراوان به دریاها وارد می شوند، در سدها ذخیره شده و به تدریج در طول سال استفاده می شوند. مطالعات دقیق کارشناسی توسط شرکت های معتبر نشان می دهد کشور ایران تا استفاده کامل از پتانسیل های منابع آبی و توسعه سدها فاصله زیادی دارد که بخشی از این پتانسیل ها در سال های اخیر از طریق ساخت سدهای بزرگی نظیر کرخه، کارون3، کارون4، سیمره، گتوند و... توسعه داده شده است. در کنار صنعت سدسازی مواردی همچون بهینهسازی الگوی مصرف در استفادههای شرب و بویژه کشاورزی، اصلاح قیمت و تعرفه آب مصرفی با توجه قیمت واقعی آن و عدالت اجتماعی، مهار کردن آبهای سطحی حوضههای آبی مشترک با کشورهای همسایه و انتقال آب بین حوضهای در جهت ایجاد توازن آبی کشور تاثیر بسزایی در پایدارسازی منابع آبی و مقابله با بحران کمآبی دارند. لذا امید میرود که با این توسعهها بتوان با مشکلات پیشروی کشور ناشی از کمبود منابع آب که انتظار افزایش آن در آینده نیز وجود دارد، مقابله نمود. مطلب فوق مربوط به سایر رسانه ها می باشد وخبر گزاری فارس صرفا آن را باز نشر کرده است بازگشت به صفحه نخست گروه فضای مجازی انتهای پیام/
93/07/07 - 16:30
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 32]