تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1834702501
فرهنگ کار جمعی در آموزه‌های دینی
واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری رسا:
سبک زندگی اسلامی؛
فرهنگ کار جمعی در آموزه‌های دینی خبرگزاری رسا ـ دین اسلام، همواره به صورت جدّی نسبت به موضوع کار اهمیت داده و بدان به عنوان یک امر مقدس و ارزشی، تشویق کرده و نسبت به بیکاری نیز هشدار داده است و آن را به عنوان یک امر مذموم و بیماری خطرناک در جامعه معرفی کرده است.
دین اسلام، همواره به صورت جدّی نسبت به موضوع کار اهمیت داده و بدان به عنوان یک امر مقدس و ارزشی، تشویق کرده و نسبت به بیکاری نیز هشدار داده است و آن را به عنوان یک امر مذموم و بیماری خطرناک در جامعه معرفی کرده است.
به طوری‌که خدای متعال، شرط رسیدن به حیات و زندگی طیّب و سالم را انجام کار شایسته می‌داند؛ «مَنْ عَمِلَ صَلِحًا مِّن ذَکَرٍ أَوْ أُنثَى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ و حَیَوةً طَیِّبَةً؛ هر کس - از مرد یا زن - کار شایسته کند و مؤمن باشد، قطعاً او را با زندگى پاکیزهاى، حیات حقیقى بخشیم.» [1] پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم در مورد اهمیت کار و تلاش در راه تامین زندگی، بیان فرموده است: «الکَادُ لِعِیالِهِ کَالمُجاهِدِ فِی سَبیلِ اللهِ؛ فردی که برای اداره زندگی و معیشت زندگی خود تلاش کند، همچون کسی است که در راه خدا جهاد می‌کند.» [2] امام جعفر صادق علیه‌السلام، نیز در مورد ارزش کار فرمودند: «آن‌کس که برای تأمین معاش عائله خود فعالیت می‌کند و در پی روزی می‌رود، اجر و ثوابش، از مجاهد راه خدا بزرگتر است.» [3] البته کار به دو قسم فردی و جمعی تقسیم می‌شود که هر کدام مزیت‌هایی به دنبال خود دارند. بدیهی است که بشر اولیه در ابتدا، با کار فردی آشنا شد؛ به طوری که برای بر طرف کردن نیازهای خود به طور مستقیم دست به کار می‌شد تا بر مشکلات پیش روی خود غلبه کند. امّا انسان‌های اولیه بعد از اینکه با مشکلاتی فراتر از حد و توان خود روبه رو شدند و دریافتند که در برطرف کردن نیازهای خود به همکاری دیگران نیز نیازمندند، این احساس نیاز اولین جرقه‌ای بود برای گرایش به کار جمعی و از آنجا به تدریج به کار جمعی و گروهی روی آوردند. بر اساس آموزه‌های دینی و اسلامی، خدای متعال همچنین بر فعالیت‌ها و تلاش‌های گروهی و جمعی برای رسیدن به نتیجه مطلوب و بهتر، تأکید زیادی داشته و فعالیت‌های جمعی را در موارد مختلف، چه در مسائل اقتصادی و مالی و چه در مسائل معنوی و علمی مورد تاکید قرار داده است که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم. تعاون و همیاری جمعی و گروهی برای اصلاح اجتماع یکی از عرصه‌هایی که خدای متعال بر فعالیت جمعی همواره تاکید داشته است، عرصه امر به معروف و نهی از منکر برای اصلاح جامعه و تغییر روند نادرست آن به سمت خوبی‌ها و شایستگی‌ها است؛ زیرا که در این عرصه، فعالیت‌های فردی کمتر می‌تواند نتیجه بخش باشد؛ بلکه اگر گروهی و جمعی و با برنامه منسجم و متحد به صورت هماهنگ باشد، به طور قطع و یقین تاثیر گذاری بیشتری خواهد داشت. «وَ لْتَکُن مِّنکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنکَرِ وَ أُوْلَئکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ؛ باید از میان شما گروهی دعوت به نیکی و خوبی، و امر به معروف و نهی از منکر کنند! و آنها همان رستگارانند.» [4] تعاون و همکاری گروهی در بر قراری وحدت و انسجام ملی اتحاد و انسجام در بین ملل مختلف، یک امر عقلانی و مورد توجه همه جهانیان است که البته دین اسلام نیز بر آن تاکید داشته و توصیه‌های زیادی را بیان نموده است و حتی در همه ادیان توحیدی نیز نسبت به وحدت و اتحاد و پرهیز از تفرقه تاکید شده است؛ به طوری که پیام مشترک در میان همه ادیان نیز دعوت به وحدت و یکپارچگی است. «شَرَعَ لَکُم مِّنَ الدِّینِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَ الَّذِى أَوْحَیْنَآ إِلَیْکَ وَ مَا وَصَّیْنَا بِهِ إِبْرَهِیمَ وَ مُوسَى وَ عِیسَى أَنْ أَقِیمُواْ الدِّینَ وَ لَا تَتَفَرَّقُواْ فِیهِ؛ از(احکام) دین آنچه را به نوح سفارش کرد، براى شما(نیز) مقرّر داشت و آنچه به سوى تو وحى کردیم و آنچه ابراهیم و موسى و عیسى را بدان سفارش نمودیم آن بود که دین را به پا دارید و در آن دچار تفرقه نشوید.» [5] امّا این امر، در صورتی تحقق پیدا می‌کند که همه ملل و گروهها با اراده جمعی بخواهند. قرآن کریم نیز به همین موضع تصریح می‌کند و همگان را به این امر دعوت می‌کند. «وَ اعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَ لَا تَفَرَّقُواْ وَ اذْکُرُواْ نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنتُمْ أَعْدَآءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُم بِنِعْمَتِهِ إِخْوَنًا وَ کُنتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِّنَ النَّارِ فَأَنقَذَکُم مِّنْهَا کَذَلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمْ ءَایَتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ؛ و همگى به ریسمان خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید و نعمت خدا را بر خود یاد کنید؛ آن‌گاه که دشمنان یکدیگر بودید، پس میان دل‌هاى شما الفت انداخت، تا به لطف او برادران هم شدید و بر کنار پرتگاه آتش بودید که شما را از آن رهانید. این گونه، خداوند نشانههاى خود را براى شما روشن مىکند، باشد که شما راه یابید.» [6] همکاری در گروهی دعا کردن در مورد اهمیت و ارزش فعالیت و همکاری جمعی، حتی می‌توان به مسأله دعا نیز اشاره کرد؛ زیرا که در احادیث و روایات به دعای جمعی و گروهی زیاد توجه شده و این شیوه را برای اجابت مناسب‌تر دانسته‌اند و آمده است که این گونه دعا کردن به اجابت مطلوب‌تر است. پیغمبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمود: «إذا دَعَا أَحدٌ فَلیَعم فإنه أوجب لِلدُعاء وَ مَن قَدمَ أربعین رَجُلاً مِن إخوانِهِ قَبلَ أن یَدعُو لِنفسِهِ اُستُجِیبَ لَهُ فِیهِم وَ فِی نَفسِهِ؛ هرگاه یک نفر دعا می‌کند خوب است برای همه دعا کند، چرا که این دعا به اجابت نزدیک‌تر است.» [7] امام جعفر صادق علیه‌السلام نیز در این باره فرموده است: «مَا اجتَمَعَ أربعة رَهط قِط عَلَی أمرٍ وَاحدٍ فَدعُوا اللهَ إلّا تَفرَّقُوا عَن إجابة؛ هیچ گاه چهار نفر با هم جمع نشدند و برای مطلبی به درگاه خداوند دعا نکردند، مگر اینکه با اجابت آن دعا از هم پراکنده شدند.» [8] هدایت مردم با کار تیمی و گروهی یکی دیگر از میدان‌های مهم و تاثیر گذار کار گروهی، عرصه هدایت و راهنمایی مردم است. گر چه هدایت و روشن‌گری وظیفه همه انسان‌ها به شمار می‌آید، ولی عالی‌ترین نوع آن به وسیله پیامبران الهی و امامان معصوم علیهم‌السلام صورت می‌گیرد که در برخی موارد، با اراده خداوند به کمک یکدیگر می‌آمدند تا توفیق هدایت کردن مردم برایشان بیشتر فراهم شود. «اِذْ أَرْسَلْنَا إِلَیْهِمُ اثْنَیْنِ فَکَذَّبُوهُمَا فَعَزَّزْنَا بِثَالِثٍ فَقَالُوا إِنَّا إِلَیْکُم مُّرْسَلُونَ؛ آن گاه که دو تن را به سوی آنان فرستادیم، پس آن دو را تکذیب کردند و با فرستاده سوّمی تقویتشان کردیم. پس گفتند: ما به سوی شما فرستاده شده‌ایم.» [9] همان‌طور که از ظاهر این آیه به دست می‌آید، حضور جمعی و گروهی آنان از سوی خدای متعال، در میان مردم امری لازم و ضروری دانسته شده است. همچنین بر اساس «فعزّزنا بثالث» کثرت افراد لایق، سبب عزّت است. امّا به این خاطر که خدای متعال در قرآن کریم، در این خصوص، جزئیات بیشتری را بیان نکرده است، نمی‌توان از نحوه و شیوه هماهنگی و کار پیامبران اطلاعات بیشتری کسب کرد و یا تحلیلی درست ارائه نمود. ولی به هر حال، می‌توان گفت که کار گروهی خوبی توسط ایشان صورت گرفته است. یادگیری و آموزش دین به صورت گروهی
آموزش و یادگیری در همه موارد امری مطلوب و مورد پسند است. به همین منظور قرآن کریم همواره به تشکیل گروه‌های آموزشی و هسته‌های یادگیری در امر دین و پرورش معلمان و مبلغان دینی توصیه می‌کند. «وَ مَا کَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنفِرُواْ کَآفَّةً فَلَوْلاَ نَفَرَ مِن کُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَآئِفَةٌ لِّیَتَفَقَّهُواْ فِی الدِّینِ وَلِیُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْ إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ؛ و شایسته نیست مؤمنان همگى(براى جهاد) کوچ کنند. پس چرا از هر فرقهاى از آنان دستهاى کوچ نمىکنند تا(دستهاى بمانند و) در دین آگاهى پیدا کنند و قوم خود را وقتى به سوى آنان بازگشتند بیم دهند باشد که آنان(از کیفر الهى) بترسند.» [10] تعاون و همکاری‌های جمعی و گروهی در مسائل اقتصادی، مالی و تولیدی از آنجایی که دین اسلام به همه نیازهای انسان توجه نموده، به حوزه اقتصادی و مالی نیز عنایت ویژه‌ای داشته و نخواسته که سرمایه‌های مردم به صورت پراکنده و جداگانه به هدر رود و یا کمتر مورد استفاده قرار گیرد؛ لذا به قوانین و ضوابطی در باب اقتصاد و تجارت و سایر مشاغل تولیدی و خدماتی اشاره کرده که باعث تشکیل هسته‌ها و گروه‌های سرمایه گذاری و تاسیس تشکل‌های گروهی و جمعی در موضوع اقتصاد و تولید شود. معاملاتی همچون مشارکت، مضاربه، مزارعه، معاملات مشاعی و تعداد زیادی از معاملات دیگر در فقه و احکام شرعی به خصوص در ابواب اقتصادی فقه گویای اهمیت کارهای مشارکتی و گروهی در جذب سرمایه‌ها و همچنین نیروی انسانی است که می‌تواند مشوق خوبی برای جامعه در ترویج فرهنگ کار جمعی باشد. آثار مثبت و ارزنده کار گروهی و جمعی
فعالیت و تلاش‌های گروهی و جمعی به خاطر در کنار هم قرار گرفتن افکار، انرژی‌ها و توانمندی‌ها، بالطبع موجب به وجود آمدن آثار، برکات و پیامدهای مثبت و مفید خواهد بود که از باب رعایت اختصار در این نوشتار، تنها به فهرست برخی از عناوین آنها اشاره می‌کنیم. فعالیت و تلاش‌های گروهی می‌تواند تولید فکر بیشتر و تقویت اندیشه و افکار گوناگون را در پی داشته باشد و همچنین موجب همدلی و همراهی بیشتر و تقویت انگیزه نیز می‌شود و در نتیجه به افزایش در کمیت و کیفیت می‌انجامد. گرچه تشکیل و ایجاد گروهها و هسته‌های همفکر و همکار باعث افزایش همّت و تلاش و اراده برای انسجام کارها و فعالیت‌های بزرگتر می‌شود و به علاوه این حرکت‌های جمعی و گروهی در لابه لای خود نیروهای متخصص بهتری را نیز تربیت خواهد کرد و افراد تربیت شده و حاضر در این گروهها، با تجربه فایده رسانی به دیگران، در خود احساس اعتماد به نفس بیشتری خواهند کرد؛ بدین صورت که فرد تنها به خودش متعلق نیست، بلکه می‌تواند با مشارکت در امور به دیگران هم تعلقی داشته باشد. پایه و ستون‌های اساسی کار جمعی
البته بدیهی است که تلاش و فعالیت گروهی و جمعی در صورتی تحقق پیدا خواهد کرد که پایه‌ها و ارکان آن مستقر شده باشد و پایه‌های این کار ارزنده می‌تواند شامل امور زیر باشد. اولین پایه و ستونی که فعالیت گروهی را مقاوم می‌کند و موجب رشد و توسعه آن خواهد شد، توجه به همکاری(تعاون) و تقسیم کار است و دومین پایه آن عبارت از هماهنگی و نظم و انضباط در کار به شمار می‌آید و پایه سومش امر پسندیده همفکری و مشورت می‌باشد. جالب اینجاست که مستندات هر سه مورد را می‌توان به روشنی، در آموزه‌های دینی پیدا کرد. 1. تعاون و همکاری: «...وَ تَعَاوَنُواْ عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوَى وَ لَا تَعَاوَنُواْ عَلَى الْإِثْمِ وَ الْعُدْوَانِ وَ اتَّقُواْ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ؛ ...و در نیکوکارى و پرهیزگارى با یکدیگر همکارى کنید و در گناه و تعدى دستیار هم نشوید و از تقوای الهی داشته باشید که خدا سخت کیفر است.» [11] 2. نظم و انضباط: در وصیت امام علی علیه‌السلام به امام حسن و حسین علیهماالسلام فرمود: «أُوصِیکُمَا وَ جَمِیعَ وَلَدِی وَ أَهْلِی وَ مَنْ بَلَغَهُ کِتَابِی بِتَقْوَى اللَّهِ وَ نَظْمِ أَمْرِکُم؛ شما را و تمام فرزندان و خاندانم را و کسانى را که این وصیّت به آنها مىرسد، به ترس از خدا و نظم در امور زندگى سفارش مىکنم.» [12] 3. مشورت: «...وَ أَمْرُهُمْ شُورَى بَیْنَهُمْ وَ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ؛ و کارهایشان به صورت مشورت در میان آنهاست و از آنچه به آنها روزى دادهایم انفاق مىکنند.» [13] نکته پایانی
از طرفی همواره شیطان مخالف تشکیل گروه‌های همفکر است؛ پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌فرمود: «یَدُ اللهِ مَعَ الجَمَاعةِ وَ الشَّیطان مَعَ مَن خَالفَ الجَماعة یَرکض؛ دست خدا همراه با جماعت است و شیطان همراه فردی که با جماعت(جامعه مسلمان) ناسازگاری کند می‌رود.» [14] در جایی دیگر امیر مومنان علی علیه‌السلام فرموده است: «فَإنَّ یَدُ اللهِ عَلَی الجَماعةِ وَ إیّاکُم وَ الفِرقة فَإنّ الشّاذَ مِنَ النّاسِ لِلشّیطانِ، کَمَا أنّ الشَاذَ مِنَ الغَنَم لِلذئبِ؛ دست خدا(یاری خدا) بر سر جماعت است، لذا از تفرقه بپرهیزید؛ زیرا شخص تکرو، شکار شیطان است همان‌گونه که گوسفند تکرو، طعمه گرگ است.» [15] امید است تا با همکاری و همیاری هم، فرهنگ کار جمعی در جامعه ما نهادینه شود.منبع:
[1]. سوره نحل، آیه 16
[2]. عدّة الداعى، ص 72
[3]. تحف العقول، ص 445
[4]. سوره آل عمران، آیه 3
[5]. سوره شورى، آیه 42
[6]. سوره آل عمران، آیه 3
[7]. بحارالانوار، ج 93، ص 313، ح 17
[8]. اصول کافی، ج 2، ص 487
[9]. سوره یس، آیه 14
[10]. سوره توبه، آیه 122
[11]. سوره مائده، آیه 2
[12]. نهج البلاغه، نامهی 47
[13]. سوره شوری، آیه 38
[14]. کنزالعمال، ص1031
[15]. شرح نهج البلاغه، ج 8، ص 112عقیل مصطفوی مجد975/702/ر
۱۳۹۳/۶/۲۶
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری رسا]
[مشاهده در: www.rasanews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 41]
-
گوناگون
پربازدیدترینها