واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: چنبره فساد سیاه بر اقتصاد ایران تهران - ایرنا - نشست هم اندیشی کمیسیون اصل 44 و محیط کسب و کار با عنوان ˈاقتصاد ایران در اسارت دیوان سالاری،از جرم سفید تا فساد سیاهˈبا سخنرانی محسن رنانی و سعید لیلاز برگزار شد.
به گزارش «اقصادنیوز»، محسن رنانی اقتصاددان در این نشست با بیان این که چیدمان اولویت های دولت باید تغییر کند، بیان کرد:یک بازنگری در اولویت های قبلی دولت نیاز است که به نظر می رسد در سطح مقامات این بازنگری هنوز مورد توافق قرار نگرفته است.
وی در ادامه به بررسی جرم و فساد و انواع آنها از منظر اقتصادی پرداخت و ادامه داد: جرم به چهار دسته سفید، زرد، خاکستری و سیاه تقسیم می شود و در تعریف آن به طور کلی باید گفت که هر عملی که مطابق قانون ممنوع است و برای آن کیفر تعین شده جرم تلقی می شود.
رنانی با اشاره به تعریف جرم سیاه و ورود اقتصاد ایران به مرحله فساد سیاه تصریح کرد: این دسته جرائمی هستند که وقتی وجود دارند فضا را تیره و تار و حرکت را متوقف می کنند. جرائم عمدی خشونت آمیزی که اگر زیاد شوند آینده را مبهم و تصمیم سازی را متوقف می کنند.
این کار شناس اقتصادی درباره جرائم خاکستری و زرد نیز بیان کرد: جرائم خاکستری، جرائمی هستند که حرکت جامعه را متوقف نمی کنند اما آن را کند می کنند، نظیر جرائم مالی و اختلاس. جرائم زرد نیز آن دسته از جرائمی هستند که یقه سفید ها انجام می دهند. نظیر رشوه، رانت خواری، پولشویی و مجموعه فعالیت هایی که مختص مقامات اداری است و تاثیر بیرونی آن کمتر از دو مورد قبلی است.
وی با تاکید بر اینکه جرائم سیاه افعالی هستند که قانونا مجرمانه نیستند، اظهار کرد: اما این افعال پیامدهای مجرمانه دارند مثل شکنجه سفید. اقداماتی که قانونمند نمی شوند ولی ارتکاب به آنها همان اثری را دارد که بقیه جرم ها دارند. به طور مثال دستگاه های اداری باید اطلاعات ممکن را متقاضیان ارائه دهند ولی اگر این کار را نکرده و خساست در ارئه اطلاعات به خرج دهند در واقع به نوعی جرم سیاه انجام داده اند.
به گفته رنانی، در زمانی ریاست جمهوری خاتمی، وزارت کشاورزی اعلام کرد که صادرات هرگونه محصولات استراتژیک و ژنتیک کشاورزی آزاد است و بر همین اساس صادرات پیاز گسترش یافت، اما بعد از مدتی قیمت آن افزایشش یافت و دولت مجدد برای کنترل بازار داخلی صادرات آن را ممنوع کرد که در واقع به نوعی ارتکاب جرم سیاه است که از سوی دولت در حق کسانی رخ داد که اقدام به صادرات پیاز کرده بودند.
این کار شناس اقتصادی ادامه داد: 30 درصد یارانه ها قرار بود به بخش خصوصی داده شود که این اتفاق رخ نداد و این مورد نیز همان جرم سفید است. این بخش از جرم در کشور ما بسیار فربه است. قانونا جرم نیست اما آثار جرم دارد، چون فعالیت اقتصادی را بی ثبات می کند.
وی در ادامه این نشست درباره تداخل بین فساد و جرم بیان کرد: فساد هر عملی است که از دیدگاه دین، اخلاق یا عرف اجتماعی منع شده است. حال برخی از جرم ها فسادند و برخی از فساد ها جرم هستند اما بر عکس برخی از جرم ها فساد نیستند و برخی از فساد ها جرم نیستند.
رنانی با بیان اینکه فساد به چهار دسته سفید، زرد، خاکستری و سیاه تقسیم می شود، بیان کرد: فساد سفید فردی، تصادفی و موردی است. ظاهرا خلاف قانون است ولی ناهنجاری نیست، مثل پوشش عرف زنان ایرانی. فساد زرد هم فسادی است که شامل خلاف و ناهنجاری مثل رشوه می شود.
این کار شناس اقتصادی افزود: فساد سیاه سیستمی است که حتی اگر آدم ها عوض شوند فساد از بین نمی رود. در این نوع چیدمان فاسد است و نه افراد. حتی اگر افراد تغییر کند باز هم فساد باقی می ماند، زیرا آدم ها در دراز مدت نمی توانند در تضاد زندگی کنند و رفته رفته خود را با چیدمان فساد تطبیق می دهند.
وی با اشاره به اینکه در فساد سیستمی آدم های سالم یا باید از سیستم بیرون بروند یا خود را تغییر بدهند و خود را با بقیه همانند کنند، خاطرنشان کرد: حتی با گذاشتن نهادهای نظارتی هم این نوع فساد از بین نمی رود. نمونه آن نیز این است که در این نوع فساد سیستمی مجوز واردات شیر آلوده داده می شود. فساد سیاه اثر مخرب دارد و بازی خشونت است.
رنانی درباره اثرات فساد در اقتصاد نیز تصریح کرد: در کشورهای در حال توسعه که نظام اداری ناکارآمد دارند فساد زرد باعث می شود که کار ها راه بیفتد. در این فسادها مجوز ها صادر می شوند و رشد اقتصادی بالا می رود. فساد خاکستری به نظام اداری مربوط است و هزینه فساد با منافع فساد برابری می کند. اثر فساد خاکستری بر اقتصاد هنوز معلوم نیست و از فساد خاکستری به سمت فساد سیاه می رویم.
این کا شناس اقتصادی با تاکید بر اینکه در فساد سیاه دو دسته وارد فعالیت می شوند، اظهار کرد: در این نوع فساد یا افرادی که این نوع فساد را به خوبی می شناسند یا افراد تازه کار وارد فعالیت می شوند. برای افراد میانه دار و کارآفرین ورود به سیستم رانتی امکان پذیر نیست.
وی درباره ریشه های فساد گفت: نابرابری، یکپارچگی قدرت، بزرگی دولت، بیکاری و تورم، عادات تاریخی و نظام اطلاعاتی نامتقارن از اصلی ترین ریشه های فساد است.
اول **1521
19/06/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]