واضح آرشیو وب فارسی:سیری در ایران: این مسجد همه ساله در ایام محرم پذیرای خیل عظیمی از عاشقان اباعبدالله الحسین (ع) از سراسر كشور و حتی خارج از كشور می شود و حاضرین در این مكان مقدس به صورت خالصانه ارادت خود را به خاندان عصمت و طهارت (ع) اعلام می كنند. عزاداران حسینی با شركت گسترده در دسته عزاداری عظیم زینبیه زنجان، وحدت و یكپارچگی شیعیان و عاشقان خط سرخ امام حسین (ع) را به تصویر كشیده و جلوه ای از عشق و دلدادگی خود را به سرور و سالار شهیدان به نمایش می گذارند. در مسیر حركت دسته عزاداری زینبیه اعظم زنجان ، نذورات نقدی و غیرنقدی زیادی به زینبیه اعظم زنجان اهدا و همچنین هزاران راس گوسفند ، گاو و گوساله به صورت زنده اهدا و یا در مسیر حركت دسته ی عزاداری ذبح می شوند. قدمت این مكان مقدس، به بیش از 400 سال رسیده و از جمله مساجد باستانی در استان زنجان محسوب میشود و بنا به گفته برخی پیشكسوتان و همسایگان محل مسجد زینبیه زنجان، قبلا به صورت باغی سرشار از گلهای محمدی بوده است و صاحب این ملك كه اغلب اوقات متوجه صدای ‘یازینب یازینب’ توام با گریه و شیون میشده، تصمیم میگیرد بخشیاز باغ را بصورت ‘تكیه’ كه در آن سالها متداول و معمول بوده درآورد و نام آن را نیز ‘زینبیه’ بگذارد. از زمان احداث تكیه در این باغ سرشار از گلهای محمدی، همه ساله مردم متدین و دردمند زنجان در ماههای محرم و صفر درآن جمع میشدند و به عزاداری و نوحه سرایی میپرداختند و این درحالی بود كه تمامی هزینههای تكیه نیز تا زمان حیات صاحب باغ، توسط وی تامین و پرداخت میشد. این مكان مقدس تا سال 1085 هجری قمری همچنان بصورت تكیه در داخل باغ مورد استفاده مومنان قرار می گرفت، ولی با توسعه شهر زنجان، واحدهای مسكونی اطراف آن را فراگرفت به گفته مسوول حوزه فرهنگی زینبیه اعظم زنجان ، این مكان مقدس تاكنون سه بار تجدید بنا شده است كه یك مرحله آن باهزینه فرد خیری بنام ‘جمیله خانم’ و مراحل دیگر نیز به همت و یاری شهروندان متدین زنجان، صورت گرفته است. تاریخچه مسجد زینبیه اعظم
از تاریخچه زینبیه زنجان اسناد مکتوب زیادی در دسترس نیست. اما نقل قولهای فراوانی سینه به سینه درباره این مسجد گفته شده است. یکی از این موارد این است که در روزگار گذشته باغچهای درون کهن دژ زنجان قرار داشته است. صاحب باغچه هر روز از گوشهای از باغچه که در آن گلهای محمدی روئیده بود صدای ناله و «یا زینب» میشنود، حتی گاهی گویی چراغی زیر گلها روشن می شود. بدین ترتیب صاحب باغچه تصمیم میگیرد آن قسمت را به تکیهای تبدیل کرده و نام آن را زینبیه بگذارد. از این رو محلی که باغچه در آن قرار داشت از آن زمان تا کنون به محله زینبیه معروف می شود. به گفته حاج سجاد احمدپور، رئیس هیات امنای مسجد زینبیه، این اتفاق بین سالهای ۱۰۲۰ تا۱۰۲۲ هجری قمری رخ داده است. او میگوید:«تا زمانی که صاحب باغ زنده بود هر ساله در ایام محرم و صفر به مدت دو ماه محل مذکور را سیاه پوش میکرده و مراسم عزاداری و سوگواری سالار شهیدان و سرور آزادگان جهان در آن محل برگزار می گردیده است.او در زمان حیات خود وصیت میکند پس از وفاتش، مراسم عزاداری را همه ساله برگزار و هزینه آن را از عایدی باغچه تامین کنند.» به گفته احمدپور این محل سه بار تجدید بنا شده است، بار اول در سال ۱۰۹۲ هجری قمری زینبیه با تیر چوبی تجدید بنا میشود، بار دوم در سال ۱۲۹۲ بانویی به نام «زینب خانم» هزینه تبدیل آن را به مسجد متقبل میشود و برای سومین بار در سال ۱۳۹۵ هجری قمری مطابق با سال ۱۳۵۴ شمسی به همت مردم زنجان و عاشقان اهل بیت این مسجد تجدید بنا شده است. در چند سال اخیر نیز برای رفع کمبود فضا چهار باب از ساختمانهای همجوار مسجد خریداری شده و در توسعه مسجد زینبیه اعظم زنجان از آن استفاده شده است. دکتر هوشنگ ثبوتی، پژوهشگر و مدرس دانشگاه، در خصوص تاریخچه و میزان قدمت مسجد زینبیه اعظم زنجان می گوید که این مسجد داخل کهن دژ اصلی خاستگاه شهر زنجان است و در قلب مرکزی شهر قرار دارد. دکتر ثبوتی تاکید می کند : «متاسفانه وقفنامه و یا کتیبهای در خصوص مسجد زینبیه اعظم زنجان در دست نیست.» او در مورد معماری این مسجد میگوید: «بنای مسجد فعلی، قدمتی ۱۳۰ ساله دارد و به عبارتی در سال ۱۳۰۰ هجری قمری احداث شده است. این مسجد یکی از مساجد شبستان شهر زنجان است با قوسهای یک مرکزی است و سبک معماری اسلامی بوده و با پوسته سنتی از سازه مدرن ساخته شده است.» ورود دومين مسجد بزرگ زنجان به فهرست ميراث ملي
مسجد زينبيه زنجان در تاريخ 20 تيرماه سال 90 با شماره 29961 در فهرست آثار ملي کشور به ثبت رسيد. معاون ميراث فرهنگي استان زنجان در گفتگو با ميراث آريا (chtn)، با اعلام اين مطلب اظهار داشت: پرونده ثبتي اين اثر ارزشمند در شوراي سياستگذاري بهمنماه 89 تأييد شد و اکنون شماره ثبت آن ابلاغ شده است. «مهرداد عسگريان» با اشاره به اينکه از تاريخ ثبت اين پرونده، ضمن رعايت حقوق مالکانه مسجد زينبيه تحت نظارت، مراقبت و حمايت سازمان ميراثفرهنگي، صنايعدستي و گردشگري است، افزود: هرگونه اقدام و عملياتي که منجر به تخريب يا تغيير هويت اين بنا شود، ممنوع است. او با بيان اينکه مرمت و بازسازي مسجد زينبيه تنها با تأييد و نظارت سازمان ميراثفرهنگي ممکن است، تأکيد کرد: تخلف از آنها برابر مواد 558 تا 569 از کتاب پنجم قانون مجازاتهاي اسلامي تعزيرات و مجازاتهاي بازدارنده، جرم محسوب ميشود و مرتکب، مشمول مجازاتهاي قانوني خواهد شد. معاون ميراث فرهنگي استان زنجان اضافه کرد: اين مسجد يکي از اماکن متبرکه و مورد احترام خاص مردم زنجان، شهرستانهاي همجوار و حتي ساير استانهاي کشور است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیری در ایران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 110]